Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը նախատեսում է մայիսի 9-ին առաջին անգամ այցելել Սպիտակ տուն նախագահ Ջո Բայդենի պաշտոնավարումից հետո: Սա նշանակում է, որ վերականգնվում են այս երկրների ռազմական կապերը: Թուրքիայի կողմից ՆԱՏՕ-ին Շվեդիայի անդամակցության հաստատումից հետո Վաշինգտոնը 23 միլիարդ դոլար արժողությամբ պայմանագիր է ստորագրել՝ ամերիկյան արտադրության F-16 մարտական ինքնաթիռներ, հրթիռներ և ռումբեր Անկարային վաճառելու համար:                
 

«Հրայր Թով­մա­ս­յա­նի նկատ­մամբ քա­ղա­քա­կան և տե­ղե­կատ­վա­կան պա­տե­րազմ է տար­վում. նա խան­գա­րում է վար­չա­պետ Փա­շի­ն­յա­նին»

«Հրայր Թով­մա­ս­յա­նի նկատ­մամբ  քա­ղա­քա­կան և տե­ղե­կատ­վա­կան պա­տե­րազմ է տար­վում. նա խան­գա­րում է վար­չա­պետ Փա­շի­ն­յա­նին»
08.10.2019 | 00:38
Խոր­հր­դա­րանն օ­րեր ա­ռաջ հա­վա­նու­թյան ար­ժա­նաց­րեց Սահ­մա­նադ­րա­կան դա­տա­րա­նի նա­խա­գահ Հրայր Թով­մա­սյա­նի լիա­զո­րու­թյուն­նե­րը վայր դնե­լու նա­խա­ձեռ­նու­թյու­նը, թեև վեր­ջ­նա­կան ո­րո­շում կա­յաց­նո­ղը Սահ­մա­նադ­րա­կան դա­տա­րա­նը պետք է լի­նի՝ 30-օ­րյա ժամ­կե­տում: Խոր­հր­դա­րա­նա­կան «Իմ քայ­լը» մե­ծա­մաս­նու­թյու­նից զատ, այս նա­խագ­ծին կողմ էր նաև «Լու­սա­վոր Հա­յաս­տան» խմ­բակ­ցու­թյու­նը: «Բար­գա­վաճ Հա­յաս­տա­նը» թեև մաս­նակ­ցում էր հար­ցի քն­նարկ­մանն ու նշում, որ նա­խա­գիծն ի­րա­վա­բա­նո­րեն թե­րի է, ոչ հիմ­նա­վոր, փակ, գաղտ­նի քվեար­կու­թյա­նը, ինչ­պես նա­խա­պես հայ­տա­րա­րել էր, չմաս­նակ­ցեց: «Ի­րա­տե­սը» փոր­ձեց հաս­կա­նալ, թե հար­ցի վե­րա­բե­րյալ ինչ դիր­քո­րո­շում ու­նեն ար­տա­խոր­հր­դա­րա­նա­կան ու­ժե­րը:
Քրիս­տո­նեա-ժո­ղովր­դա­կան վե­րած­նունդ կու­սակ­ցու­թյան փոխ­նա­խա­գահ ԼՈՒ­ՍԻ­ՆԵ ՀԱ­ՐՈ­ՅԱ­ՆԻ կար­ծի­քով՝ ե­թե կենտ­րո­նա­նանք ոչ թե Հրայր Թով­մա­սյա­նի ան­ձի, այլ երևույ­թի վրա, ա­պա անհ­նար է չն­կա­տել՝ իշ­խող քա­ղա­քա­կան ու­ժը, որ միա­հե­ծան ղե­կա­վա­րում է օ­րենս­դիր և գոր­ծա­դիր մար­մին­նե­րը, այժմ էլ ո­րո­շել է դա­տա­կան հա­մա­կարգն ի­րեն են­թար­կեց­նել:
«Իշ­խա­նու­թյուն­նե­րի ձևա­վոր­ման ներ­կա մո­դե­լով ստեղծ­վել են բո­լոր պայ­ման­նե­րը, որ կա­ռա­վար­ման բո­լոր մար­մին­նե­րը են­թարկ­վեն մի ու­ժի: Ան­կախ դա­տա­կան հա­մա­կարգ ու­նե­նա­լու միակ ռեալ տար­բե­րա­կը դա­տա­վոր­նե­րի վե­րին օ­ղակ­նե­րի ու­ղիղ ընտ­րու­թյուն­ներն ու երդ­վյալ ա­տե­նա­կալ­նե­րի ինս­տի­տուտ ու­նե­նալն է։ Ժո­ղո­վուր­դը պի­տի գի­տակ­ցի, որ, ան­ձեր փո­խե­լով հա­մա­կարգ փո­խելն անհ­նար է, և ներ­կա իշ­խա­նու­թյուն­նե­րից պա­հան­ջի քա­ղա­քա­կան կամք դրսևո­րել ու հա­մա­կար­գա­յին փո­փո­խու­թյուն­նե­րի գնալ, ոչ թե ծա­փա­հա­րի իր հա­մար էա­կան ո­չինչ չփո­խող պաշ­տոն­նե­րում ան­ձե­րի փո­փո­խու­թյուն­նե­րին»,- ա­սում է Հա­րո­յա­նը:
«Սաս­նա ծռեր» հա­մա­հայ­կա­կան կու­սակ­ցու­թյան մա­մու­լի քար­տու­ղար ՎԱ­ՀԱԳՆ Ա­ՎԱ­ԳՅԱ­ՆԸ նշում է, որ Սահ­մա­նադ­րա­կան դա­տա­րա­նը լու­ծար­վե­լու են­թա­կա է որ­պես հա­կա­սահ­մա­նադ­րա­կան մար­մին, իսկ դրա ան­դամ­նե­րը իշ­խա­նու­թյան յու­րաց­մա­նը մաս­նակ­ցե­լու հա­մար պետք է քրեա­կան հե­տապ­նդ­ման են­թարկ­վեն: «Ազ­գա­յին ժո­ղո­վի մե­ծա­մաս­նու­թյու­նը փոր­ձում է խնդ­րի մաս­նա­վոր լուծ­ման հաս­նել՝ հե­ռաց­նե­լով, ըստ ի­րենց, ա­մե­նավ­տան­գա­վոր սու­բյեկ­տին։ Ար­դյո՞ք Հրայր Թով­մա­սյա­նը մեր իշ­խա­նու­թյու­նը յու­րաց­նող­նե­րից մեկն է և են­թա­կա է պաշ­տո­նազ­րկ­ման ու քրեա­կան հե­տապ­նդ­ման, միան­շա­նակ՝ ա­յո։ Ար­դյո՞ք Ազ­գա­յին ժո­ղո­վը գոր­ծում է մեր ժո­ղովր­դի կող­մից ի­րեն տր­ված ման­դա­տի և երկ­րում սահ­մա­նադ­րա­կան կար­գի ու ժո­ղովր­դի իշ­խա­նու­թյան հաս­տատ­ման անհ­րա­ժեշտ գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի բա­վա­րար գի­տակ­ցու­թյամբ, միան­շա­նակ՝ ոչ։ Մի կող­մից, բո­լորս հաս­կա­նում ենք, որ նախ­կին հան­ցա­վոր ռե­ժի­մի մնա­ցորդ­նե­րից պետք է ժամ ա­ռաջ ա­զատ­վել և լծ­վել նոր Սահ­մա­նադ­րու­թյան և այդ նոր Սահ­մա­նադ­րու­թյամբ նա­խանշ­ված ինս­տի­տուտ­նե­րի ստեղծ­ման գոր­ծին, մյուս կող­մից, երկ­րում քա­ղա­քա­կան հա­մա­կար­գի չկա­յա­ցա­ծու­թյան հետևան­քով ստիպ­ված ենք լի­նում հա­մա­կերպ­վել իշ­խող ու­ժի կող­մից բո­լոր ինս­տի­տուտ­նե­րում իշ­խա­նու­թյան կենտ­րո­նաց­ման գոր­ծըն­թա­ցի հետ։ Հա­ջող­ված եր­կր­նե­րում այս խն­դի­րը լուծ­վել է առն­վազն եր­կու քա­ղա­քա­կան բևեռ­նե­րի առ­կա­յու­թյամբ։ Դա թույլ չի տվել որևէ կող­մի հաս­նել բա­ցար­ձակ իշ­խա­նու­թյան, և հա­սա­րա­կու­թյա­նը հնա­րա­վո­րու­թյուն է տվել պաշտ­պա­նել իր ֆուն­դա­մեն­տալ ա­զա­տու­թյուն­ներն ու ի­րա­վունք­նե­րը։ Մեր ժո­ղո­վուր­դը պետք է գի­տակ­ցի, որ ա­ռանց առն­վազն եր­կու բևե­ռի հնա­րա­վոր չէ երկ­րում ստեղ­ծել սահ­մա­նադ­րա­կան վի­ճակ, իսկ դա նշա­նա­կում է, որ առ­կա Ազ­գա­յին ժո­ղո­վը պետք է հե­ղա­փո­խու­թյան օ­րա­կարգն ա­վար­տին հասց­նի, ընտ­րու­թյուն­նե­րի և կու­սակ­ցու­թյուն­նե­րի մա­սին նոր օ­րենք­ներ ըն­դու­նի, նաև նոր Սահ­մա­նադ­րու­թյուն անց­կաց­նե­լու նա­խա­ձեռ­նու­թյուն հան­դես բե­րի, անց­կաց­նի նոր ընտ­րու­թյուն­ներ՝ նպա­տակ ու­նե­նա­լով ոչ թե հնա­րա­վո­րինս շատ ձայն տա­նել, այլ հնա­րա­վո­րինս ա­ռողջ Ազ­գա­յին ժո­ղով ձևա­վո­րել։ Իսկ միաբևեռ քա­ղա­քա­կան հա­մա­կար­գե­րում ան­կախ դա­տա­կան հա­մա­կար­գեր չեն լի­նում»,- ա­սում է Վա­հագն Ա­վա­գյա­նը:
«Քա­ղա­քա­ցու ո­րո­շում» կու­սակ­ցու­թյան գոր­ծա­դիր մարմ­նի ան­դամ ՀԱՅԿ ՍԱ­ՀԱ­ԿՅԱ­ՆԻ հա­մոզ­մամբ՝ Հրայր Թով­մա­սյա­նի լիա­զո­րու­թյուն­նե­րը դա­դա­րեց­նե­լու նա­խա­ձեռ­նու­թյու­նը, միան­շա­նակ, քա­ղա­քա­կան գոր­ծըն­թաց է, ո­րը սկս­վել է 2018-ի գար­նա­նը: Հե­ղա­փո­խու­թյան ժա­մա­նակ, ա­սում է նա, ի­րենք ոչ թե մեկ ան­ձի, այլ ամ­բողջ հա­մա­կարգ են մեր­ժել՝ իր բո­լոր դրսևո­րում­նե­րով: «Սա պար­զա­պես կի­սատ մնա­ցած քա­ղա­քա­կան գոր­ծըն­թա­ցի տրա­մա­բա­նա­կան շա­րու­նա­կու­թյունն է: Մենք ու­նենք մի դա­տա­կան հա­մա­կարգ, ո­րը վեր­ջին մի քա­նի տաս­նա­մյակ­նե­րում զբաղ­ված է ե­ղել մեզ՝ քա­ղա­քա­ցի­նե­րիս, պատ­ժե­լով, այն գոր­ծում էր մեր դեմ, ոչ թե հա­նուն ար­դա­րու­թյան: Եվ ե­թե ան­գամ դա­տա­կան հա­մա­կարգն այ­սօր­վա տես­քով իշ­խող ու­ժից ան­կախ լի­նի, ա­պա այն շա­րու­նա­կե­լու է կախ­վա­ծու­թյան մեջ լի­նել նախ­կին­նե­րից և ծա­ռա­յե­լու է նրանց շա­հե­րի սպա­սարկ­մա­նը: Հետևա­բար, մեզ պետք են դա­տա­կան հա­մա­կար­գի ի­րա­կան ու հիմ­նա­րար բա­րե­փո­խում­ներ, ին­չի ար­դյուն­քում կու­նե­նանք մի ինս­տի­տուտ, ո­րի ա­ռա­քե­լու­թյունն է լի­նե­լու ի­րա­վուն­քի գե­րա­կա­յու­թյան հաս­տա­տումն ու ար­դա­րա­դա­տու­թյան ի­րա­կա­նա­ցու­մը,- նշում է ՔՈ ան­դա­մը:- Քա­ղա­քա­կան ի­րո­ղու­թյուն­նե­րից ել­նե­լով՝ գու­ցեև օ­րենք­ներ լի­նեն, ըստ ո­րոնց՝ Հրայր Թով­մա­սյա­նի շուրջ կա­տար­վո­ղը ո­րակ­վի որ­պես քա­ղա­քա­կան հե­տապ­նդ­ման մե­ղադ­րանք իշ­խող ու­ժին: Այս խն­դի­րը պետք է լուծ­վեր հե­ղա­փո­խա­կան տրա­մա­բա­նու­թյամբ՝ ան­ցու­մա­յին ար­դա­րա­դա­տու­թյան շր­ջա­նակ­նե­րում: Ցա­վոք, այ­սօր­վա իշ­խող ու­ժը կի­սատ է թո­ղել հե­ղա­փո­խու­թյու­նը և ի­րեն բնո­րոշ կի­սատ-պռատ գոր­ծե­լաո­ճի հա­մա­ձայն էլ լու­ծում է նաև ՍԴ նա­խա­գա­հի և ան­կախ դա­տա­կան հա­մա­կար­գի կա­յաց­ման խն­դի­րը»:
Ինչ վե­րա­բե­րում է ան­կախ դա­տա­կան հա­մա­կարգ ու­նե­նա­լուն, ա­պա, ըստ մեր զրու­ցակ­ցի, հետ­հե­ղա­փո­խա­կան Հա­յաս­տա­նում որևէ էա­կան քայլ չի կա­տար­վել այդ հա­մա­կար­գի ձևա­վոր­ման ու կա­յաց­ման ուղ­ղու­թյամբ, բա­ցի այն պն­դու­մից, որ վար­չա­պե­տը դա­դա­րեց­րել է դա­տա­վոր­նե­րին զան­գե­լու պրակ­տի­կան, ինչն անհ­րա­ժեշտ, բայց ոչ բա­վա­րար պայ­ման է:
«Ռե­ֆոր­միստ­ներ» կու­սակ­ցու­թյան նա­խա­գահ ՎԱ­ՀԱՆ ԲԱ­ԲԱ­ՅԱ­ՆԸ ՍԴ նա­խա­գա­հի լիա­զո­րու­թյուն­նե­րը դա­դա­րեց­նե­լու գոր­ծըն­թա­ցում ի­րա­կան որևէ տարր չի տես­նում: «Միան­շա­նակ քա­ղա­քա­կան հարց է, և նոր իշ­խա­նու­թյուն­ներն ա­մեն գնով ցան­կա­նում են ա­զատ­վել նրա­նից: Փա­շի­նյա­նի ղե­կա­վա­րած երկ­րում ոչ մի հա­մա­կարգ չի կա­րող ան­կախ լի­նել, դա ֆան­տաս­տի­կա­յի ժան­րից է: Պե­տու­թյան կեն­սա­կան խն­դիր­նե­րը վեր­ջին պլան են մղ­ված, փո­խա­րե­նը իշ­խա­նու­թյունն ա­մեն գնով պա­հե­լու խն­դիր կա: Ա­վե­լին՝ քա­ղա­քա­կան կուր­սի հետ ան­հա­մա­ձայ­նու­թյուն հայտ­նող­նե­րին դա­վա­ճա­նի պի­տա­կա­վո­րում են տա­լիս: Այս ըն­թաց­քում ինչ ա­սես, որ չտե­սանք՝ աղմ­կոտ դա­տա­վա­րու­թյուն­ներ, հրա­ժա­րա­կան­ներ, ինք­նաս­պա­նու­թյան դեպք, ա­տե­լու­թյան մթ­նո­լորտ, փո­խա­դարձ մե­ղադ­րանք­ներ, հար­ձա­կում­ներ ԶԼՄ- նե­րի վրա և այլն: Բայց երբ ինչ-որ բա­նի չա­փա­բա­ժի­նը շատ է լի­նում, նույ­նիսկ ա­մե­նաազ­դու դե­ղա­մի­ջո­ցը չի դար­մա­նում: Այս պա­րա­գա­յում դժ­վար չէ հաս­կա­նալ, թե Հա­յաս­տանն ուր է գնում: Ա­մե­նուր հան­դի­պող բա­ցա­սա­կան այդ է­ներ­գիան իր ճա­նա­պար­հին հան­դի­պող ա­մեն ինչ կոր­ծա­նե­լու է: Եվ այս ամ­բողջ նե­գա­տի­վի հե­ղի­նակն ու սնու­ցո­ղը մեկ անձ է՝ Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նը: Նա չի հա­մա­կերպ­վում ի­րա­կա­նու­թյան, քն­նա­դա­տու­թյան ու ար­դեն ինքն իր հետ»,- ա­սում է Վա­հե Բա­բա­յա­նը:
Նա վս­տահ է՝ Հրայր Թով­մա­սյա­նի նկատ­մամբ քա­ղա­քա­կան և տե­ղե­կատ­վա­կան պա­տե­րազմ է տար­վում, քա­նի որ նա խան­գա­րում է վար­չա­պետ Փա­շի­նյա­նին, քա­նի որ չի դար­ձել թավ­շյա իշ­խա­նու­թյան դա­տա­վոր:
«Դա­տա­րան­նե­րը շր­ջա­փա­կե­լուց, այս­պես կոչ­ված, վե­թին­գից և դա­տա­կան հա­մա­կար­գում մյուս գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րից հե­տո իշ­խա­նու­թյու­նը փոր­ձե­լու է ՍԴ-ն իր ձեռ­նա­ծու դա­տա­րա­նը դարձ­նել: Դրա հա­մար ա­նե­լու են հնա­րա­վո­րը, որ ա­զատ­վեն Հրայր Թով­մա­սյա­նից. ինչ­քան շուտ ա­զատ­վեն, այն­քան ի­րենց ծրագ­րերն ա­վե­լի ա­րագ կյան­քի կկո­չեն»,- շեշ­տում է Վա­հե Բա­բա­յա­նը:
Ինչ վե­րա­բե­րում է դա­տա­կան ան­կախ հա­մա­կարգ ու­նե­նա­լուն, «Ռե­ֆոր­միստ­նե­րի» ա­ռաջ­նոր­դը հռե­տո­րա­կան հարց է բարձ­րաց­նում՝ դա­տա­կան հա­մա­կարգն ինչ­պե՞ս կա­րող է ան­կախ գոր­ծել, երբ վար­չա­պե­տի կո­չով շր­ջա­պա­տում են այն, խա­թա­րում դա­տա­վոր­նե­րի աշ­խա­տան­քը: Դա վառ ա­պա­ցույցն է այն բա­նի, որ այդ օր­վա­նից Հա­յաս­տա­նում դա­դա­րե­ցին ան­կախ դա­տա­րան­ներ լի­նել: «Հա­մոզ­ված եմ՝ հա­ջոր­դը լի­նե­լու են 4-րդ իշ­խա­նու­թյու­նը, ՀԿ-ներն ու կու­սակ­ցու­թյուն­նե­րը: Բո­լոր նրանք, ով­քեր հա­կա­սահ­մա­նադ­րա­կան գոր­ծո­ղու­թյուն են ի­րա­կա­նաց­րել, վաղ թե ուշ պա­տաս­խա­նատ­վու­թյան են կանչ­վե­լու: Այս էյ­ֆո­րիան, այս իշ­խա­նու­թյուն­ներն ան­ցո­ղիկ են, բայց Սահ­մա­նադ­րու­թյու­նը, պե­տու­թյունն ու օ­րենք­նե­րը՝ մնա­յուն»,- ամ­փո­փեց Բա­բա­յա­նը:
Սևակ ՎԱՐ­ԴՈՒ­ՄՅԱՆ
Դիտվել է՝ 8566

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ