Հակախորհրդային վայրագ ուժեր և նրանց հետևից հորթի պես վազող անհատներ, ինչո՞ւ եք լռում, թե՞ դեռևս դուրս չեք եկել էյֆորիայից: Չկա «չարիքի» կայսրությունը, աշխարհում չարիքը պակասե՞լ է, թե՞ ավելացել: Միգուցե կխոստովանեք, որ այսօր աշխարհում չկա ԱՄՆ-ին և նրա դաշնակիցներին զսպող զսպաշապիկը, և նրանք հերկում են համաշխարհային կյանքն այնպես, ինչպես ցանկանո՞ւմ են: Աշխարհում ամեն օր արյուն է հեղվում, և ո՞վ է դրա հեղինակը` ԱՄՆ կոչված դեմոկրատական երկիրը:

Բազմաթիվ առիթներ ունեցել եմ մամուլում խոսելու մեր խոսքի որակի, ոչ ճշգրիտ լինելու, պարզապես՝ խոսքային փնթիության մասին: Անձնական շփման մեջ մենք ազատ ենք խոսելու այնպես, ինչպես ցանկանում ենք կամ հարմար ենք գտնում: Հանրային խոսք հնչեցնելու պարագայում, սակայն, առկա են որոշակի պայմաններ, որոնք անհրաժեշտաբար պետք է հաշվի առնվեն: Ցավոք, ո՛չ մեր պաշտոնյաների, և ո՛չ էլ նույնիսկ լրատվամիջոցների շրջանում այդ պայմանները չեն հարգվում, և մենք դատապարտված ենք լսելու կամ կարդալու անհեթեթ, անհիմն, երբեմն բանականության մեջ չտեղավորվող պնդումներ, որոնք, սակայն, հաճախ մատուցվում են որպես վերջին ատյանի ճշմարտություն:

Պետական գործչի, հատկապես երկրի ղեկավարի կարևոր հատկանիշներից մեկն իր խոսքը հարգելն է և տված խոստումը ժամանակին ու ճիշտ կատարելը:

Դիվանագիտությունն ինքը բանակցություն է: Այդպես էլ այն անվանվել է մինչև XVIII դարը: Բանակցել նշանակում է հաղորդակցվել: Իսկ ի՞նչ հաղորդակցություն առանց զրույցի, առանց հյուրասիրության: Իսկ որտեղ` հյուրասիրություն, այնտեղ` խմիչք: Չգրված օրենք կա, որ դիվանագետը պետք է կարողանա «խմել»:

«Իրատես de facto»-ն արձակուրդ է մեկնում մինչև սեպտեմբեր, և ուրեմն 2013-ի ամառվա դասերը ամփոփելու պատեհ հնարավորություն է: Գուցե վաղաժամ, որովհետև դեռ կա կեսարների ամիս օգոստոսը, բայց արդեն իսկ հայտնի ու հայտնիացող իրադարձություններն այդ հնարավորությունը դարձնում են գայթակղիչ:

Փորձենք հասկանալ, թե ինչ կատարվեց քաղաքապետարանի «մատույցներում» վերջին շաբաթների ընթացքում: Տեղի ունեցավ քաղաքացիական հասարակության մոբիլիզացում: Երկուստեք: Իշխանություն-Ռուսաստան: Այսօր Հայաստանում խաղացող կողմերն այս երկուսն են: Պատճառն էլ մեկն է` ասոցացման համաձայնագիր: Քաղաքական ուժերը լուսանցքելուց հետո իշխանությունները ձեռնամուխ են եղել քաղաքացիական ուժերի «կանոնակարգմանը»: Այսօր քչից-շատից պոտենցիալ քաղաքացիական շարժումն ունի: ՈՒստի այժմվանից էլ պետք էր «գույքագրել» դաշտը, գործիքակազմը` աշնանը ֆիասկոներ չգրանցելու համար:

Ինչ ուզում եք ասեք, կյանքը հետաքրքիր է: Իհարկե, Պուտին Վլադիմիրի դեպքում փոքր-ինչ առավել, քան Քոչարյան Ռոբերտի, որովհետև վերջինս իր արձակուրդը սիրում է անցկացնել Տանզանիայում ու ընդամենը մեռած առյուծի վրա նկարվել, իսկ ահա Պուտին Վ.-ն իր արձակուրդի ընթացքում հազարկիլոգրամանոց «ոսկե ձկնիկ» բռնեց, նրա ականջին շշնջաց իր երազանքի մասին ու բաց թողեց… էս վերջին կադրերը ցույց չտվեցին, ուստի չի բացառվում` ինչ-որ բան շշնջալուց հետո նա ձկնիկին մորթել ու կերել է, չենք բացառում` «ծաղկավոր խալաթ» էլ հագցրած լինի (իրավունք ունի. Ձկան էրան փոխարկվել է Ջրհոսով, ուր առյուծները «դուրնոյ տոն» են, էն էլ` սատկած):

Հայաստանյան քաղաքական գործընթացը մի շատ կարևոր առանձնահատկություն ունի. քաղաքական գործիչներն ու վերլուծական հանրության ներկայացուցիչները սովոր են ընթացող քաղաքական գործընթացները դիտարկելու միայն ներպետական համատեքստում: Մինչդեռ ժամանակն է դիտարկելու նաև տարածաշրջանային քաղաքականությունը ներքին և արտաքին ազդակների, գործոնների ազդեցության, ինչպես նաև համեմատական վերլուծության մեթոդաբանության և գլոբալ զարգացումների համատեքստում: Քաղաքական կյանքը միայն Հայաստանում չի եռում, և հասարակության ներսում ընթացող գործընթացները հաճախ նույնական են հարևան երկրներում տեղի ունեցող իրադարձությունների հետ, հաճախ էլ` կտրուկ տարբերվում են:

Սիրիայի ներկա իրադարձություններն ունեն թե՛ օրախնդիր, թե՛ պատմական ենթատեքստ, սակայն դրանք փոքր-ինչ շղարշել են նախընթաց դեպքերը, որոնք հիմք են հանդիսացել Մերձավոր Արևելքում արտաքին դերակատարների նպատակների ու խնդիրների ծավալման համար։

Բազմիցս ասել եմ, որ ռուսները մեր լավը չուզող բարեկամներն են, բայց, այդուհանդերձ, մեր բարեկամներն են: Մոտ երկուհարյուրամյա այդ բարեկամությունը` իր բոլոր դրսևորումներով (դրական և բացասական), ոչ-ոք չի փորձել ենթարկել փորձության, հարցականի տակ դնել, թե այդ բարեկամությունը բոլորից շատ ո՞ւմ է ձեռնտու` բիրտ մուսուլմաններով (բիրտ մուսուլման ասելով միշտ նկատի եմ ունեցել թուրքին, նրա ածանցյալ ադրբեջանցուն) շրջապատված հայերի՞ս, թե՞ դարերով միշտ իր հզոր բազկին ապավինած ռուսին: