Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

«Ապ­րի­լ­յան պա­տե­րազ­մի ու 2020-ի հու­լի­ս­յան դեպ­քե­րի միջև հա­մե­մա­տա­կան անց­կաց­նելն ան­բա­րո­յա­կա­նութ­յուն է»

«Ապ­րի­լ­յան պա­տե­րազ­մի ու 2020-ի հու­լի­ս­յան դեպ­քե­րի միջև հա­մե­մա­տա­կան անց­կաց­նելն ան­բա­րո­յա­կա­նութ­յուն է»
28.07.2020 | 00:47

Հայ-ադր­բե­ջա­նա­կան սահ­մա­նին օ­րեր տևած լար­ված բա­խում­նե­րի ժա­մա­նակ, երբ ընդ­դի­մու­թյունն ա­մեն ինչ մի կողմ դրեց ու կանգ­նեց բա­նա­կի կող­քին, իշ­խա­նու­թյուն­նե­րը շա­րու­նա­կե­ցին հա­սա­րա­կու­թյու­նը սևե­րի ու սպի­տակ­նե­րի բա­ժա­նե­լու գոր­ծե­լա­ճոը: «Ի­րա­տե­սի» հետ զրույ­ցում նման տե­սա­կետ հայտ­նեց քա­ղա­քա­գետ ԳԱ­ԳԻԿ ՀԱՄ­ԲԱ­ՐՅԱՆՆ ու հա­վե­լեց՝ իշ­խա­նու­թյան ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­նե­րը զին­վո­րա­կան­նե­րին ան­գամ հե­ղաշր­ջում կազ­մա­կեր­պե­լու մեջ մե­ղադ­րե­ցին, ազ­դա­րա­րե­լով, որ պետք է ձեր­բա­կա­լել նրանց: Սրան զու­գա­հեռ սո­ցիա­լա­կան ցան­ցե­րում բա­նա­կի գրան­ցած հաղ­թա­նա­կը իշ­խա­նու­թյունն ի­րեն վե­րագ­րեց:

-Սահ­մա­նա­յին վեր­ջին բա­խում­ներն իշ­խա­նու­թյուն­նե­րը նույ­նաց­նում են 2016-ի դեպ­քե­րի հետ: Տե­ղի՞ն է հա­մե­մա­տու­թյու­նը։
-Այդ հա­մե­մա­տու­թյու­նը, միան­շա­նակ, մի­տում­նա­վոր է ար­վում: 2016-ի ապ­րի­լին ու այս տար­վա հու­լի­սին տե­ղի ու­նե­ցա­ծը բա­ցա­ր­ձակ ան­հա­մե­մա­տե­լի են: Նախ` բա­խում­նե­րի ծա­վալ­ներն էին տար­բեր, երկ­րորդ՝ կի­րառ­ված զի­նա­տե­սակ­նե­րը: Որևի­ցե նմա­նու­թյուն այս­տեղ չկա: Ապ­րի­լյան քա­ռօ­րյան կար­ճատև պա­տե­րազմ էր, իսկ օ­րեր ա­ռաջ տե­ղի ու­նե­ցա­ծը սահ­մա­նա­յին խո­շոր բա­խում, հա­մե­մա­տա­կան անց­կաց­նելն ան­բա­րո­յա­կա­նու­թյուն է: Հաս­կա­նա­լի է՝ ին­չու են փոր­ձում զու­գա­հեռ­ներ ան­կաց­նել: Այն պրի­մի­տիվ տրա­մա­բա­նու­թյամբ, որ ցույց տան, թե նախ­կին­նե­րը տա­րածք կորց­նող են, ի­րենք՝ ձեռք բե­րող: Բայց իշ­խա­նու­թյու­նը, ի դեմս Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նի, հրա­պա­րա­կավ ի ցույց դրեց, որ ռազ­մա­կան ո­լոր­տի հետ որևէ առն­չու­թյուն չու­նի:
-ՈՒԱԶ-ի հան­գա­մա՞ն­քը նկա­տի ու­նեք:
-Ա­յո, նա կա­ռա­վա­րու­թյան նիս­տի ժա­մա­նակ ադր­բե­ջա­նա­մետ օմ­բուդս­մե­նին բնո­րոշ հար­ցադ­րում­ներ սկ­սեց ա­նել: Այդ հար­ցու­պա­տաս­խա­նը հետ­հե­ղա­փո­խա­կան էյ­ֆո­րիա­յից ա­զատ­ված­նե­րի մոտ տա­րա­կու­սանք հա­րու­ցեց: Ա­մեն ինչ ի­րեն վե­րագ­րել փոր­ձող ան­ձը չի կա­րող այդ­պի­սի անտ­րա­մա­բա­նա­կան հար­ցադ­րում­ներ ա­նել պաշտ­պա­նու­թյան նա­խա­րա­րին ու բա­ցա­հայտ ցույց տալ, որ ի­րա­վի­ճա­կին ծա­նոթ չէ: Բո­լոր նրանք, որ թա­ցը չո­րից տար­բե­րում են, շատ լավ հաս­կա­ցան` Փա­շի­նյա­նին ո՛չ գլ­խա­վոր շտա­բի պե­տը, ո՛չ էլ պաշտ­պա­նու­թյան նա­խա­րա­րը ո­չինչ չեն զե­կու­ցել: Սահ­մա­նա­յին լար­վա­ծու­թյան ու հատ­կա­պես Ռու­սաս­տա­նում տե­ղի ու­նե­ցած մի­ջա­դե­պե­րին էլ չանդ­րա­դար­ձավ, ին­չը ևս մեկ ան­գամ վկա­յում է, որ թե­մա­յին չի տի­րա­պե­տում: Ա­ռա­ջի­նը ազ­դա­րա­րեց, որ Հա­յաս­տա­նում կո­րո­նա­վի­րու­սի վա­րակ­ման դեպք կա, «լայ­վե­րով» մինչ օրս խո­սում է կո­րո­նա­վի­րու­սի տա­րած­ման դեպ­քե­րի ու դրա մե­ղա­վո­րի մա­սին, այս դեպ­քում, սա­կայն, լուռ էր:
-Բայց չէ՞ որ նա գե­րա­գույն գլ­խա­վոր հրա­մա­նա­տարն է:
-Ի­հար­կե հաս­կա­նում եմ Ձեր հար­ցի են­թա­տեքս­տը, բայց պա­տե­րազ­մա­կան ի­րա­վի­ճա­կում նա ըն­դա­մե­նը վար­չա­պետ է: Փա­շի­նյանն, ա­յո, ցան­կա­ցած պա­հին ի­րեն ինչ ու­զում, հռ­չա­կում է, դա նրա փա­ռա­սի­րու­թյամբ է պայ­մա­նա­վոր­ված: Նույն հա­ջո­ղու­թյամբ երկ­րի գլ­խա­վոր հա­մա­ճա­րա­կա­բանն է, ա­ռող­ջա­պա­հու­թյան նա­խա­րա­րը, մի խոս­քով, ա­մեն ինչ է, բա­ցի վար­չա­պե­տից:
-Իմ­քա­յա­լա­կան պատ­գա­մա­վոր Հայկ Սարգ­սյա­նը, խախ­տե­լով պա­րե­տի ցու­ցում­նե­րը, Սևա­նի ա­փին մեծ հա­վա­քույթ է կազ­մա­կեր­պել: Տա­րած­ված տե­սա­նյու­թից երևում է, որ հա­վաք­ված­նե­րից որևէ մե­կը դի­մակ չի դրել, սո­ցիա­լա­կան հե­ռա­վո­րու­թյան մա­սին խոսք ան­գամ չկա: Ի՞նչ պետք է հետևի այս մի­ջա­դե­պին:
-Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նը շատ վա­ղուց է ա­պա­ցու­ցել, որ այդ ըն­տա­նի­քի եր­կու ե­րի­տա­սարդ­նե­րի նկատ­մամբ թու­լու­թյուն ու­նի: Մինչ այս դեպքն էլ, հի­շում եք, պատ­գա­մա­վոր կոչ­վածն իր ըն­կե­րու­հի­նե­րին էր տա­րել Բաղ­րա­մյան 26 ու խրախ­ճանք կազ­մա­կեր­պել, ին­չի առն­չու­թյամբ որևէ պա­տաս­խա­նատ­վու­թյան չեն­թարկ­վեց: Ինչ վե­րա­բե­րում է այս մի­ջա­դե­պին, ա­պա կտես­նենք՝ Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նի հա­մար բո­լո­րը հա­վա­սա՞ր են, թե՞ ոչ: Ազ­գա­յին ժո­ղո­վի պատ­գա­մա­վո­րը խախ­տում է ու ար­հա­մար­հում պա­րե­տի մի քա­նի ո­րո­շում­ներ միան­գա­մից: Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նը պա­րե­տի ո­րոշ­ման խախտ­ման հա­մար հան­գս­տի ու­ղար­կեց սե­փա­կան տան բա­կում որ­դու հար­սա­նի­քը կազ­մա­կեր­պել հան­դգ­նած գլ­խա­վոր շտա­բի պե­տին: Հի­մա իր հա­րա­զատ պատ­գա­մա­վո­րը, որ հե­ղա­փո­խու­թյան օ­րե­րին, ըստ տար­բեր լրատ­վա­մի­ջոց­նե­րի, թիկ­նա­պա­հու­թյուն էր ա­նում, ջուր էր տա­նում Փա­շի­նյա­նին, բա­ցար­ձակ թքած ու­նե­նա­լով պա­րե­տի ո­րո­շում­նե­րի վրա, փար­թի­ներ է կազ­մա­կեր­պում: Ե­թե հա­սա­րակ ժո­ղո­վուր­դը տու­գան­քի մա­տե­րիալ է Փա­շի­նյա­նի հա­մար, ա­պա տես­նենք՝ իր հա­րա­զատ քայ­լիստ պատ­գա­մա­վորն ու նրա հետ ու­րա­խա­ցող­նե­րը տու­գան­վե­լու՞ են ար­դյոք։
-Խոր­հր­դա­րա­նի ևս մեկ նս­տաշր­ջան է ա­վարտ­վել, ո­րա­կա­պես ա­ճե՞լ է օ­րենս­դի­րը:
-Բա­ցար­ձակ: 2018-ի ընտ­րու­թյուն­նե­րից հե­տո մինչ այ­սօր, երբ այս խայ­տա­ռակ խոր­հր­դա­րա­նը ձևա­վոր­վեց, ո­րա­կա­կան ա­ճի մա­սին չեմ կա­րող խո­սել: Ըն­դա­մե­նը 2-3 պատ­գա­մա­վոր կա, որ ա­ռանց կաշ­կանդ­վե­լու կա­րող է իր տե­սա­կետն ար­տա­հայ­տել կամ ընդ­դի­մա­նալ Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նի ա­պօ­րի­նի ո­րո­շում­նե­րին, ին­չը, ի­հար­կե, ֆա­շիզ­մի բա­ցա­հայտ դրսևո­րում է: 21-րդ դա­րում նման խոր­հր­դա­րան ու­նե­նալն ուղ­ղա­կի խայ­տա­ռա­կու­թյուն է, այդ անգ­րա­գետ­նե­րի զանգ­վա­ծով իշ­խա­նու­թյուն ձևա­վո­րած Փա­շի­նյա­նը մեզ կոր­ծան­ման է տա­նում: Նախ­կին գու­մար­ման խոր­հր­դա­րան­նե­րը ևս ին­տե­լեկ­տով չէին փայ­լում, բայց նույն ՀՀԿ-ում 15-20 պատ­գա­մա­վոր կար գո­նե, որ իր գոր­ծում պրո­ֆե­սիո­նալ էր: Այ­սօր ի­րա­վա­կան ո­լոր­տի վե­րա­բե­րյալ օ­րի­նագ­ծեր են ներ­կա­յաց­նում ի­րա­վա­բա­նա­կան կր­թու­թյուն չու­նե­ցող ան­ձինք, ինչն ուղ­ղա­կի դի­լե­տան­տու­թյուն է: Նույնն է, որ ես, պատ­մա­բան լի­նե­լով, ա­ռող­ջա­պա­հա­կան խն­դիր­նե­րով զբաղ­վեի, ինչ է թե ինչ-որ ժա­մա­նակ մի լրատ­վա­մի­ջո­ցում թե­մա­յի վե­րա­բե­րյալ հոդ­ված­ներ եմ գրել: Մենք այս մա­կար­դա­կի կա­ռա­վա­րիչ­ներ ու պատ­գա­մա­վոր­ներ ու­նենք, ու դա Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նից է գա­լիս, ո­րով­հետև նա, որ­պես դե­ղին մա­մու­լի ա­մե­նա­վառ ներ­կա­յա­ցու­ցիչ, պե­տա­կան կա­ռա­վար­ման հա­մա­կար­գին վե­րա­բեր­վում է այն­պես, ինչ­պես իր թեր­թին: Նրա քայ­լե­րի մեջ պետք չէ շատ խոր բա­ներ փնտ­րել, ա­մեն ինչ շատ ա­վե­լի պրի­մի­տիվ է:

Զրույ­ցը`
Սևակ ՎԱՐ­ԴՈՒ­ՄՅԱ­ՆԻ

Դիտվել է՝ 10579

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ