Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

«Գի­տակց­ված ապ­րե­լու ժա­մա­նա­կաշր­ջան ենք մտել»

«Գի­տակց­ված ապ­րե­լու ժա­մա­նա­կաշր­ջան ենք մտել»
08.05.2020 | 00:38

«Ի­րա­տե­սի» հյու­րը գրող, պատ­մա­բա­նա­սեր, կի­նո­գետ ԱՐԾՎԻ ԲԱԽ­ՉԻ­ՆՅԱՆՆ է:

-Արծ­վի, կո­րո­նա­վի­րու­սի պար­տադ­րած ինք­նա­մե­կու­սա­ցու­մը հա­մար­վում է բա­րեն­պաստ շր­ջան գրե­լու և կար­դա­լու հա­մար: Հա­մա­մի՞տ եք:
-Դեռևս չեմ լսել, որ մեկն այս շր­ջա­նում գրել է նախ­կի­նում իր ծրագ­րած գրե­լիք­նե­րը կամ կար­դա­ցել չկար­դա­ցած գր­քե­րը։ Ես միշտ հակ­ված եմ մտա­ծե­լու, որ ժա­մա­նա­կի սղու­թյու­նը պատ­ճա­ռա­բա­նե­լը, ինչ-որ բան չա­նե­լու հա­մար, սոսկ թույլ պատր­վակ է։ Ինք­նա­մե­կու­սա­ցումն իմ գրե­լու կամ կար­դա­լու վրա հա­տուկ չի ազ­դել, ես շա­րու­նա­կում եմ գրել այն, ին­չը մտ­քիս ե­ղել է գրել, կար­դալ այն, ինչն ինձ հե­տաքր­քիր է, դի­տել կամ վե­րա­դի­տել այն ֆիլ­մե­րը, ո­րոնք ցան­կա­նում եմ դի­տել (ցան­կը կա­րե­լի է շա­րու­նա­կել)։ Հաս­տատ միայն գի­տեմ, որ բա­րեն­պաստ չէ ամ­բողջ օ­րը բո­լո­րով փակ տա­րած­քում հայ­տն­վե­լը։ Բայց ա­մեն բա­նի վեր­ջը մի նո­րի սկիզբ է։ Օգ­տա­գոր­ծենք տվյալ պա­հի ըն­ձե­ռած հնա­րա­վո­րու­թյուն­նե­րը և ա­ռա­վե­լու­թյուն­նե­րը՝ չսևեռ­վե­լով բա­ցա­սա­կան կող­մե­րի վրա։ Ի վեր­ջո, բա­րեն­պաստ պայ­ման­նե­րը հա­սու­նա­նում են մար­դու ներ­սում, ո­րից հե­տո ար­տա­քին պայ­ման­ներն ար­դեն շատ փոքր դեր են խա­ղում։ Գրե­լու ցան­կու­թյուն և ա­սե­լիք ու­նե­ցո­ղը եր­բեք էլ պատ­ճառ չի բե­րի ժա­մա­նա­կի սղու­թյու­նը կամ ան­բա­րեն­պաստ ի­րա­վի­ճա­կը։ Ինչ­պես աղ­բյու­րը, ո­րի ա­կուն­քը քա­րով փա­կես էլ, հոր­դե­լու մի այլ ճա­նա­պարհ կգտ­նի։
-Վեպ գրե­լը մեծ ջանք, համ­բե­րա­տա­րու­թյուն, հետևո­ղա­կա­նու­թյուն է են­թադ­րում: Եր­կու վեպ եք գրել՝ «Այ­լաս­տան­ցի Մու­չիկ հա­յաս­տան­ցին» և «Հնա­զը Ճահ­ճա­վան քտա­յից»: Ծա­վա­լուն երկ ըն­թեր­ցե­լը մե­րօ­րյա ռիթ­մին ան­հա­րիր զբաղ­մունք է: Սա հաս­տատ­վու՞մ, թե՞ հերք­վում է Ձեր վե­պե­րի օ­րի­նա­կով:
-Իսկ ար­դյո՞ք մեզ պար­տադր­ված այդ ռիթմն ի­րոք անհ­րա­ժեշտ է մեզ։ Գու­ցե այն շե­ղու՞մ է մեզ ի­րա­կան ներ­դաշ­նա­կու­թյան հաս­նե­լու ճա­նա­պար­հից։ Ի վեր­ջո, հի­մա հար­ցեր տա­լու ժա­մա­նակն է։ Ո՞վ ենք մենք, ին­չու՞ ենք ե­կել և ու՞ր ենք գնում։ Ո՛ր կողմ ուղ­ղել հա­յացքդ, ո­րո՛նք են կյան­քիդ ար­ժեք­նե­րը։ Վազ­քից ու թո­հու­բո­հից դուրս գա­լով՝ գի­տակ­ցում ես, որ մարդ­կու­թյու­նը սխալ ուղ­ղու­թյամբ է շարժ­վում՝ ա­վե­րե­լով բնու­թյու­նը, կարևո­րե­լով կյան­քի ար­տա­քին կող­մե­րը, դե­կո­րա­ցիա­նե­րը, պաշ­տե­լով նյութն ու փո­ղը, շարժ­վե­լով եր­կա­կի ստան­դարտ­նե­րով, գոր­ծիք դարձ­նե­լով սու­տը, մեջ­տե­ղից աս­տի­ճա­նա­բար դուրս մղե­լով բո­վան­դա­կու­թյու­նը, ստեղ­ծե­լով ար­հես­տա­կան սնունդ, հա­մալ­սա­րան հրա­վի­րե­լով պոռ­նոաստ­ղին ու նրան 5000 դո­լար վճա­րե­լով մեկ դա­սա­խո­սու­թյան հա­մար, իսկ գիտ­նա­կա­նին՝ ար­հա­մար­հե­լով, ստեղ­ծե­լով տեխ­նի­կա ու գրան­ցե­լով գի­տա­կան մեծ հա­ջո­ղու­թյուն­ներ, ո­րոնք, սա­կայն, ոչ մի քայլ չեն մո­տեց­նում մեզ եր­ջան­կու­թյա­նը, այլ ա­վե­լաց­նում կամ պար­զա­պես ձևա­փո­խում են բռ­նու­թյունն ու ան­հան­դուր­ժո­ղա­կա­նու­թյունն ի­րար հան­դեպ։ Սա­կայն երբ այժմ կանգ­նել ենք այս­պի­սի ճամ­փա­բա­ժա­նի առջև, պի­տի բո­լորս հաս­կա­նանք, որ ի­րա­կան ար­ժեք­նե­րը գրե­թե չեն փոխ­վում։ Կան տիե­զե­րա­կան օ­րենք­ներ, որ գոր­ծում են թե՛ միկ­րո, թե՛ մակ­րո աշ­խար­հում, ու դրանք ան­տե­սե­լը հասց­րել է մեզ հենց այս փա­կու­ղուն։ Ինչ վե­րա­բե­րում է ծա­վա­լուն երկ ըն­թեր­ցե­լուն, ա­պա լավ ստեղ­ծա­գոր­ծու­թյու­նը միշտ էլ կըն­թերց­վի՝ ան­կախ ծա­վա­լից։ Մա­րիամ Պետ­րո­սյա­նի՝ մե­րօ­րյա ռիթ­մի պայ­ման­նե­րում գր­ված գրե­թե հա­զար է­ջից բաղ­կա­ցած գիրքն այ­սօր կար­դում են տա­սից ա­վե­լի լե­զու­նե­րով, ես ինքս էլ ցան­կու­թյուն ու­նեմ վե­րըն­թեր­ցե­լու այն՝ ստու­գե­լու ինքս ինձ ու ա­վե­լի խո­րա­մուխ լի­նե­լու նրա մեջ։ Նույնն էլ կա­սեմ վե­պե­րի մա­սին. ով ցան­կա­ցել է կար­դալ, կար­դա­ցել է՝ ան­կախ ա­մեն ին­չից։ Ի դեպ, վեր­ջերս ի­մա­ցա, որ ան­գամ հա­յա­գի­տու­թյուն ու­սա­նող մի ի­տա­լու­հի թեզ է գրել «Մու­չի­կի» թե­մա­յով՝ կենտ­րո­նա­նա­լով թարգ­մա­նա­կան նր­բու­թյուն­նե­րի վրա և քն­նե­լով ինք­նու­թյան խն­դի­րը տեքս­տի մի­ջո­ցով...
-Ձեր վե­պե­րի հե­րոս­նե­րը՝ Մու­չի­կը և Հնա­զը, կյան­քի ար­տա­ռոց տա­րու­բե­րում­նե­րին տր­ված մար­դիկ են, ա­մեն մե­կը յու­րո­վի շեղ­ված է ըն­դուն­ված օ­րի­նա­չա­փու­թյուն­նե­րից: Այ­սօր, երբ բո­լորս ենք ար­տա­ռոց տա­րու­բե­րում­նե­րի մեջ, նոր հե­րոս­ներ չե՞ք նշ­մա­րում ա­պա­գա ստեղ­ծա­գոր­ծու­թյուն­նե­րի հա­մար:
-Այս ըն­թաց­քում եր­կու ոչ ծա­վա­լուն գործ գրե­ցի, մե­կի վրա էլ կես տա­րի է աշ­խա­տում եմ, դրանց հե­րոս­ներն ու թե­մա­նե­րը ան­ցյա­լից են մեջս մնա­ցել ու կար­ծես գե­ղար­վես­տա­կան մարմ­նա­վո­րում են «խնդ­րում»։ Դեռևս չեմ տես­նում ձեր նշած մեր ժա­մա­նակ­նե­րի այդ նոր հե­րոս­նե­րին, բայց վս­տահ եմ, որ նշ­մար­վե­լու են։ Գի­տակց­ված ապ­րե­լու ժա­մա­նա­կաշր­ջան ենք մտել։ Այլևս չենք կա­րող պար­զա­պես տր­վել ըն­թաց­քին։ Իմ շր­ջա­պա­տում ա­վե­լա­ցել են ան­ձինք, ո­րոնք հար­ցեր են տա­լիս և պա­տաս­խան­ներ փնտ­րում։ Տես­նում եմ անձ­նա­զոհ ան­հատ­ներ, ո­րոնք չու­նեն ի­րենց սե­փա­կան շա­հի գա­ղա­փա­րը, ո­րոնք կարևո­րում են երկ­րագն­դի վրա ապ­րող ընդ­հա­նուր ամ­բող­ջա­կան մարդ­կու­թյունն ու ըն­կա­լում են այն որ­պես մեկ ամ­բող­ջու­թյուն, մեկ օր­գա­նիզմ և հաս­կա­նում ու պայ­քա­րում են ընդ­հա­նու­րի, բո­լո­րիս շա­հի հա­մար։ Ի­րա­կան հե­րոս­ներն ու ա­ռաջ­նորդ­նե­րը նրանք են, ո­րոնք գի­տակ­ցու­թյան նոր, ա­վե­լի բարձր մա­կար­դակ են ա­պա­հո­վում։ Ո­րոնք շր­ջում են հա­յաց­քը ստան­դարտ, ըն­դուն­ված ճահ­ճա­ցած գա­ղա­փար­նե­րից և փնտ­րում ի­րենց նոր լու­ծում­նե­րը։ Հի­մա ի­րար հետ խո­սե­լու, ի­րար լսե­լու, ընդ­հա­նուր ո­րո­շում­ներ կա­յաց­նե­լու ժա­մա­նակն է։ Եվ՝ հա­նուն բո­լո­րիս հե­տա­գա գո­յու­թյան։
-Հա­մա­վա­րա­կը, բնա­կա­նա­բար, չի շր­ջան­ցել կի­նոն, մի­ջազ­գա­յին խո­շոր կի­նոի­րա­դար­ձու­թյուն­նե­րը: Ի՞նչ պար­տադ­րանք­ներ և մար­տահ­րա­վեր­ներ են այ­սօր դր­ված կի­նո­յի ա­ռաջ:
-Ար­վեստն ընդ­հան­րա­պես և կի­նոն մաս­նա­վո­րա­պես կրում են բո­լոր ժա­մա­նակ­նե­րի մարդ­կու­թյան ձեռք­բե­րում­նե­րը, գի­տակ­ցու­թյան տար­բեր մա­կար­դակ­նե­րի տար­րե­րը, սո­վո­րեց­նում և ա­ռաջ­նոր­դում։ Մի­գու­ցե հաս­կա­նան, որ հե­րիք է փող մս­խել դա­տարկ, ժա­ման­ցա­յին, մեծ բյու­ջեով ան­բո­վան­դակ գոր­ծե­րի վրա։ Մարդ­կու­թյունն այլևս ժա­մա­նակ չու­նի կորց­նե­լու։ Հիա­նա­լի ժա­մա­նակ է՝ ազ­դե­լու զանգ­ված­նե­րի ու­ղեղ­նե­րի վրա, հաց ու զվար­ճան­քից բա­ցի մղե­լու մտա­ծե­լու, տրա­մա­բա­նե­լու, բա­ցե­լու միտքն ու հո­գին։ Օր օ­րի ա­վե­լի եմ հա­մոզ­վում ու չեմ վա­խե­նում հնաոճ երևա­լուց. իս­կա­կան ար­վես­տը պի­տի սո­վո­րեց­նի պա­տաս­խա­նա­տու մո­տե­ցում սե­փա­կան ու այ­լոց կյան­քի, մարմ­նի, հո­գու ու ժա­մա­նա­կի, շր­ջա­կա մի­ջա­վայ­րի, առ­հա­սա­րակ՝ ա­մեն ին­չի հան­դեպ։ Այ­լա­պես ա­նի­մաստ է։ Ինչ խոսք, հիա­նա­լի կլի­նի, ե­թե մե­րօ­րյա կի­նո­բե­մադ­րի­չը կա­րո­ղա­նա կի­նե­մա­տոգ­րա­ֆիկ «զվար­ճան­քի» մի­ջո­ցով մարդ­կու­թյա­նը հղել կարևոր, հրա­տապ ու­ղերձ­ներ։ Այդ ա­ռու­մով հա­ճե­լի ա­նակն­կալ ե­ղավ Կլիմ Շի­պեն­կո­յի՝ ան­ցյալ տա­րի նկա­րա­հան­ված «Խո­լո­պը» կի­նոն­կա­րը, որ­տեղ ան­հա­վա­նա­կան, մտա­ցա­ծին դի­պա­շա­րի մի­ջո­ցով ար­ծարծ­վել են մար­դու ճիշտ դաս­տիա­րա­կու­թյան, հա­սա­րա­կու­թյան մեջ մար­դու պահ­ված­քի կարևոր հար­ցեր։ Կի­նո­յի մա­սին խո­սե­լիս չեմ կա­րող ափ­սո­սան­քով չն­շել, որ այս պար­տադ­րյալ ինք­նա­մե­կու­սաց­ման պատ­ճա­ռով ա­նո­րոշ ժա­մա­նա­կով դա­դա­րեց­վե­ցին մի խա­ղար­կա­յին կի­նոն­կա­րի նկա­րա­հա­նում­նե­րը, ո­րին ես նույն­պես մաս­նակ­ցում էի՝ ա­մեն կերպ աշ­խա­տե­լով օգ­տա­կար լի­նել բե­մադ­րիչ ըն­կե­րոջս՝ հա­յազ­գի ա­մե­րի­կյան կի­նո­ռե­ժի­սոր և դե­րա­սան Մայքլ Գյուր­ջյա­նին, ո­րի հետ վա­ղուց էինք ե­րա­զում Հա­յաս­տա­նում նկա­րա­հան­վող ֆիլ­մի մա­սին, և ո­րի մեկ­նար­կը տր­ված էր։ Լիա­հույս եմ, որ ի­րա­վի­ճա­կի փո­փո­խու­թյու­նից հե­տո կվերս­կս­վեն այս մի­ջազ­գա­յին նա­խագ­ծի աշ­խա­տանք­նե­րը։
-Դուք մշ­տա­պես գտն­վում եք բնա­պահ­պա­նա­կան խն­դիր­նե­րի կի­զա­կե­տում, ար­ձա­գան­քում եք մի­ջա­վայ­րի հա­մար վտանգ ներ­կա­յաց­նող երևույթ­նե­րին: Ար­դյոք հա­մա­վա­րա­կի դեմ ձեռ­նարկ­ված քայ­լե­րը, ի վեր­ջո, կվե­րա­ճե՞ն ա­ռա­վել լայ­նա­մասշ­տաբ գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի՝ ուղղ­ված երկ­րա­գուն­դը հե­տա­գա ա­ղետ­նե­րից ա­պա­հո­վագ­րե­լու նպա­տա­կին:
-Կյան­քը դա­սապ­րո­ցես է, մարդ­կու­թյու­նը հիմ­նա­կան դպ­րոցն ա­վար­տում է, հի­մա պի­տի քն­նու­թյուն հանձ­նենք, և հու­սամ՝ կտե­ղա­փոխ­վենք հա­ջորդ մա­կար­դակ։ Տես­նում ենք նա­խորդ մտա­ծե­լա­կեր­պի սխալ­ներն ու դրա հետևանք­նե­րը, կա­րող ենք ճիշտ եզ­րա­հան­գում­ներ ա­նել։ Մեր ժա­մա­նակ­նե­րում ա­մե­նա­կարևո­րը մեզ մեկ օր­գա­նիզմ զգա­լու և այդ­պես գոր­ծե­լու գա­ղա­փարն է։ Մի օր­գա­նիզմ է ցան­կա­ցած ըն­տա­նիք, որ­քան էլ տար­բեր զբաղ­մունք­ներ ու­նե­նան ան­դամ­նե­րը, մի օր­գա­նիզմ է ցան­կա­ցած եր­կիր՝ իր բնակ­չու­թյամբ հան­դերձ, և մի ամ­բող­ջա­կան օր­գա­նիզմ է մարդ­կու­թյու­նը՝ մո­լո­րա­կի։ Ինչ ա­նենք շր­ջա­կա մի­ջա­վայ­րում, մեր իսկ գլ­խին է ջարդ­վե­լու, ով ինչ ա­նի, ի­րեն կա­նի։ Շատ էլ որ մեր ա­րյան մեջ մի մեխ սար­քե­լու չափ եր­կաթ կա, իսկ լյար­դում՝ ոս­կի, փո­րենք-տես­նե՞նք... Իսկ մարդն աղ­բա­նոց է դարձ­նում իր մար­մի­նը՝ ա­մեն տե­սա­կի ա­նըն­դու­նե­լի անբ­նա­կան սնունդ լց­նե­լով ստա­մոք­սը, ինչ բա­ցա­սա­կան միտք ու զգաց­մունք ա­սես, որ չի լց­նում գլուխն ու հո­գին, ստա­նում է ագ­րե­սիա, բռ­նու­թյուն, պա­տե­րազմ­ներ, որ­պես հետևանք՝ ստա­նում է մարմ­նա­կան և հո­գե­կան հի­վան­դու­թյուն­ներ։ Նույ­նը ա­նում է տա­նը, շր­ջա­պա­տի, բնու­թյան հետ։ Ար­դեն մեր վեր­նո­լոր­տում՝ մո­լո­րա­կի շուր­ջը, քա­նի հա­զա­րա­վոր տոն­նա աղբ է պտտ­վում։ Խո­զերն ա­մենևին էլ կեղ­տոտ չեն, չգի­տեմ ում հետ հա­մե­մա­տեմ... Մի ֆիլմ-ա­հա­զանգ եմ տե­սել մե­ղու­նե­րի աս­տի­ճա­նա­կան վե­րաց­ման մա­սին, ո­րը ե­թե չկանխ­վի, մարդ­կու­թյու­նը մոտ ա­պա­գա­յում լիո­վին զրկ­վե­լու է պտուղ-բան­ջա­րե­ղե­նից։ Ուղ­ղա­կի հրե­շա­վոր մի փաստ, ո­րը պի­տի սթա­փեց­նի իբրև թե գի­տա­կից, բա­նա­կան մար­դուն։ Այս դա­դա­րը կն­պաս­տի՞ դրան. տես­նենք։ Մի­գու­ցե մի կարճ ժա­մա­նա­կա­հատ­ված մարդ ա­րա­րա­ծը շա­րու­նա­կի հի­շել, որ մեր երկ­րագն­դի հետ չպետք է վար­վել, ինչ­պես աղ­բա­նո­ցի հետ։ Բայց քա­նի որ, ինչ­պես Էյ­նշ­տեյնն է նկա­տել, ի տար­բե­րու­թյուն տիե­զեր­քի ան­սահ­մա­նու­թյան, ինքն ա­վե­լի հա­մոզ­ված է մար­դու հի­մա­րու­թյան ան­սահ­մա­նու­թյան մեջ, շատ էլ հույս չկա, թե մար­դը նո­րից չի տր­վի երկ­րա­գուն­դը «կթե­լու» և աղ­տո­տե­լու իր նախ­կին մո­լուց­քին։
-Դուք հա­ճախ ճամ­փոր­դող մարդ եք, ինչ­պե՞ս եք պատ­կե­րաց­նում ճամ­փոր­դե­լու հնա­րա­վո­րու­թյու­նից զրկ­ված մարդ­կու­թյան վի­ճա­կը մո­տա­կա տա­րի­նե­րին:
-Հատ­կա­պես ցա­վա­լի է, որ թի­րա­խի տակ հայ­տն­վե­ցին եր­կու իմ ա­մե­նա­սի­րե­լի եր­կր­նե­րը՝ Ի­տա­լիան, որ­տեղ տասն­հինգ տա­րի է, ինչ մեկ­նում էի ա­մա­ռա­յին գոր­ծուղ­ման, և Ի­րա­նը, ո­րը տես­նե­լու և ճա­նա­չե­լու մի անս­պառ աշ­խարհ է, ո­րի մշա­կույ­թով և ժո­ղովր­դով հիա­ցած եմ։ Ափ­սոս, ի­հար­կե, ճամ­փոր­դելն ի­րար ճա­նա­չե­լու, ի­րա­րից սո­վո­րե­լու հնա­րա­վո­րու­թյուն է, որ ձեռ­քից բաց է կթողն­վի ո­րոշ ժա­մա­նա­կա­հատ­ված... բայց մյուս կող­մից մտա­ծում եմ նաև՝ շա­տե­րը բազ­մա­թիվ եր­կր­ներ են գնում, իսկ մեր քթի տակ ե­ղած գե­ղե­ցիկ վայ­րե­րից գա­ղա­փար չու­նեն։ ՈՒ­զում ենք օ­տար­նե­րի հետ շփ­վել, մինչ­դեռ հա­ճախ նույն լեզ­վով խո­սե­լիս ի­րար չենք հաս­կա­նում։ Ի վեր­ջո, ու­րիշ­նե­րին ճա­նա­չե­լուց ա­ռաջ պետք է ինք­ներս մեզ, մեր հայ­րե­նի­քը, մեր պատ­մու­թյու­նը ծայ­րե­ծայր ի­մա­նանք, ին­չի հնա­րա­վո­րու­թյու­նը նույն­պես կա­րող է տալ այս դժ­վա­րին ժա­մա­նա­կա­հատ­վա­ծը։ Միշտ տար­բե­րակ կա սո­վո­րե­լու, զար­գա­նա­լու, ստեղ­ծա­գոր­ծե­լու։ Եվ­րո­պա­յում ար­դեն խո­սում են ի­րա­վի­ճա­կի կա­յու­նա­ցու­մից հե­տո նե­րերկ­րյա տու­րիզ­մը զար­գաց­նե­լու մա­սին. հրա­շա­լի կլի­նի, որ մենք ևս այս փու­լում շարժ­վենք այդ ու­ղիով, ա­վե­լի լավ ճա­նա­չենք մեր եր­կի­րը, ե­թե, ի­հար­կե, տն­տե­սա­կան ի­րա­վի­ճա­կը չվատ­թա­րա­նա։ Բո­լորս հու­սով ենք, որ սա երկ­րագն­դի ու մարդ­կու­թյան հա­մար մի դա­դար էր, մի «ռես­տարտ» (ափ­սոս, ի­հար­կե, որ մարդ­կա­յին զո­հե­րի գնով), և որ դրա­նից դուրս գա­լով՝ մեր տուն-մո­լո­րա­կը կտես­նենք ա­վե­լի մաքր­ված, իսկ մարդ­կանց՝ մի­մյանց ու աշ­խար­հի հան­դեպ ա­վե­լի բա­րե­հաճ դար­ձած։
Զրույ­ցը վա­րեց
Կա­րի­նե ՌԱ­ՖԱ­ՅԵ­ԼՅԱ­ՆԸ

Դիտվել է՝ 10761

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ