Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

Ժա­մա­նա­կին Մայր Ա­թո­ռի մկր­տա­րա­նում հո­սող ջուր է ե­ղել, ո­րի մեջ մե­ծա­հա­սակ­ներն են մկրտ­վել

Ժա­մա­նա­կին Մայր Ա­թո­ռի մկր­տա­րա­նում հո­սող  ջուր է ե­ղել, ո­րի մեջ մե­ծա­հա­սակ­ներն են մկրտ­վել
08.12.2020 | 00:04

Մեր ե­կե­ղե­ցու թե­րա­ցում­նե­րից է, որ չենք պա­հել ջրով (ա­պաշ­խա­րու­թյան) մկր­տու­թյան կա­նո­նը: Ժա­մա­նա­կին Մայր Ա­թո­ռի մկր­տա­րա­նում հո­սող ջուր է ե­ղել, ո­րի մեջ մե­ծա­հա­սակ­ներն են մկրտ­վել:


Փա՜ռք Աստ­ծո, որ ման­կանց մկր­տու­թյան ա­վա­զա­նը պահ­պան­վել է. ե­կե­ղե­ցի­նե­րում ու­նենք ման­կանց մկր­տու­թյան ջրով ա­վա­զան­ներ: Ըստ մեր ա­վան­դա­պահ ե­կե­ղե­ցու, կա­րե­լի է նաև քա­հա­նա­յին տուն հրա­վի­րել՝ խո­շոր մի ա­մա­նի մեջ ման­կա­նը մկր­տե­լու: Ինքս այդ­պի­սի մի քա­նի մկր­տու­թյան ներ­կա եմ ե­ղել, երբ ծանր հի­վանդ, գրե­թե ան­հույս հի­վանդ մա­նուկ­նե­րը կարճ ժա­մա­նա­կում ա­ռող­ջա­ցել են, լց­վել խին­դով և շնորհ­նե­րով, եր­գով:


Ըստ Ա­ռա­քե­լա­կան հրա­հան­գի, ման­կանց մկր­տու­թյու­նը սկս­վում է ութ օ­րա­կա­նից և ութ օ­րա­կա­նում կա­յա­ցած մկր­տու­թյունն ան­վան­վում է լա­վա­գույ­նը և ա­մե­նից շնոր­հա­ռա­տը:
Այս ցա­վոտ ժա­մա­նակ­նե­րում հի­շենք սա, որ­պես­զի այ­սօր մե­ծա­թիվ ման­կանց մկր­տու­թյամբ և շնոր­հա­ռա­տու­թյամբ կա­րո­ղա­նանք դար­մա­նել պա­տե­րազ­մի ժա­մա­նակ ու­նե­ցած մեր մե­ծա­թիվ զո­հե­րի հոգևոր կո­րուստ­նե­րի վեր­քե­րը, և մխի­թա­րող սպե­ղա­նի­ներ դնել:
Տա Աստ­ված, որ մե­ծա­հա­սակ­նե­րի ջրով (ա­պաշ­խա­րու­թյան) մկր­տու­թյու­նը վե­րա­գոր­ծարկ­վի, ո­րով­հետև ա­ռանց ջրի ա­վա­զան չի լի­նում: Կամ թե ա­կա­մա դա Աստ­ծուն խա­բել է նշա­նա­կում, ա­րա­րո­ղա­կար­գի կարևոր մի մա­սի ան­հար­կի կր­ճատ­մամբ: Լու­սա­վո­րի­չը մեր ժո­ղովր­դին ու ար­քու­նա­կան­նե­րին, զոր­քե­րին գե­տում մկր­տեց:


Ե­կեք պա­տա­հա­կան չհա­մա­րենք Ղու­կաս Ա­վե­տա­րա­նի­չի Ա­ռա­քե­լա­կան Կա­նոն­նե­րի հետևյալ խոս­քը, թե. «Ով­քեր որ ջրի մկր­տու­թյուն չու­նեն, նրանք ի­րենց իսկ թա­փած ա­րյամբ պի­տի մկրտ­վեն-փր­կու­թյուն գտ­նեն», մի բան, որ հա­ճա­խա­դեպ կո­տո­րում­նե­րի ինք­նա­շեն ո­րո­գայ­թին է հան­գեց­նում՝ այլ ցա­վոտ խն­դիր­նե­րի հետ միա­ցած:
Երբ Տերն ա­սաց` ոչ թե ձեր զո­հե­րը, այլ ո­ղոր­մու­թյուն տալն եմ կա­մե­նում, է՜, ին­չու չլ­սենք, հի­շե­լով Տե­րու­նա­կան մյուս հան­դի­մա­նան­քը, թե՝ մժ­ղուկ­նե­րը քա­մում եք, փղե­րը կուլ եք տա­լիս: Կամ թե՝ նախ մեր աչ­քի գե­րա­նը պի­տի հա­նենք, այ­լոց աչ­քի շյու­ղը լավ տես­նե­լու:
Մեր ժո­ղովր­դի հա­ճա­խա­կի ջար­դե­րի պատ­ճառ­նե­րից մե­կը այս և նման բա­նե­րում էլ պի­տի տես­նենք: Օ­րի­նակ՝ Չա­րի 666 թիվ հա­մա­կար­գի քար­տա­յի­նը, որ ե­կե­ղե­ցուն կա­րո­ղա­ցան պար­տադ­րե­լով վերց­նել տալ, երբ մեր ե­կե­ղե­ցին, կա­մա-ա­կա­մա՝ այդ­պես մտավ այդ հա­մա­կար­գի մեջ, երբ Աստ­ծո Խոսքն ա­սում է. «Ե­լե՛ք դրա մի­ջից, ժո­ղո­վուրդ իմ, որ մաս­նա­կից չլի­նեք դրա ա­նօ­րի­նու­թյուն­նե­րին և դրանց հա­մար սահ­ման­ված պա­տիժ­նե­րին» (Գիրք Հայտ­նու­թյան):
Տա Աստ­ված, չհ­պար­տա­նանք, չան­տե­սենք և չար­հա­մա­րենք, ինչ Տե­րու­նա­կանն է, Եր­կն­քից տր­ված: Մեր հռ­չա­կա­վոր ե­կե­ղե­ցով և ժո­ղովր­դով դարձ ա­նենք և չու­շա­նանք: Այդ­պես իսկ մե­ծա­թիվ կո­տո­րում­ներ կր­ճա­տե­լով:


Գա­րե­գին կա­թո­ղի­կո­սը, երբ դեռ Ա­րա­րա­տյան թե­մի ա­ռաջ­նորդն էր, նրան հան­դի­պե­ցի մե­ծա­հա­սակ­նե­րի ջրի մկր­տու­թյու­նը վեր­գոր­ծարկ­ելու խնդ­րով: Ա­սաց, որ բնա­կա­նա­բար, պի­տի վե­րա­գոր­ծարկ­վի: Եվ երբ ես ա­սա­ցի, թե քա­հա­նա­ներ կլի­նեն, որ մկր­տու­թյան կր­ճատ­ված, ա­նօ­րեն տար­բե­րա­կը կշա­րու­նա­կեն, ա­սե­լով թե՝ դյու­րին է, պա­տաս­խա­նեց. նման քա­հա­նա­նե­րին կհե­ռաց­նեմ և կըն­դու­նեմ կա­տա­րող­նե­րին:


Եվ ա­պա լրատ­վու­թյու­նից ի­մա­ցա, որ Սր­բա­զա­նը ինքն էլ Վազ­գեն կա­թո­ղի­կո­սից հրա­ման խնդ­րե­լով՝ մկր­տու­թյան հա­մար մեծ թվով շա­պիկ­ներ էր կա­րել տվել՝ Սևա­նա լճում ժո­ղովր­դա­կան մկր­տու­թյուն կազ­մա­կեր­պե­լու: Եվ օրն իսկ ո­րոշ­ված է ե­ղել: Ժո­ղովր­դա­կան մեծ մկր­տու­թյուն էր լի­նե­լու, ցա­վոք, չի­րա­կա­նա­ցավ, քա­նի որ քա­ղա­քա­կան զին­ված բա­խում­նե­րի ժա­մա­նակ­ներ էին և հայտ­նի էր դար­ձել, թե՝ զին­ված մի ա­վա­զա­կա­խումբ ո­րո­շել է հար­ձակ­վել մկրտ­վող­նե­րի վրա: Եվ այդ լա­վա­գույն նա­խա­ձեռ­նու­թյու­նը կամ սխալ­նե­րի այս խնդ­րով ուղ­ղու­մը, վերս­տին, ցա­վոք, կա­սեց­վել է: Իսկ ին­չու չկրկ­նել՝ ա­վե­լի խա­ղաղ ժա­մա­նակ­նե­րում: Այ­նուա­մե­նայ­նիվ, Սր­բա­զա­նի կա­թո­ղի­կոս դառ­նա­լուց հե­տո, քիչ թվով քա­հա­նա­ներ, սկ­սե­ցին գե­տե­րում մկր­տու­թյուն ա­նել:
Աստ­ված տա, Մայր ա­ռա­քե­լա­կան մեր ե­կե­ղե­ցի­նե­րում, ա­մե­նու­րեք, մե­ծա­հա­սակ­նե­րի հա­մար վե­րա­գոր­ծարկ­վի (ջրով և ոչ թե ան­ջուր ա­վա­զա­նի մկր­տու­թյու­նը), ըստ մեր Տի­րոջ խոս­քի, թե՝ «ով ջրից ու Հո­գուց վերս­տին չծն­վի, չի կա­րող եր­կն­քի ար­քա­յու­թյու­նը տես­նել»: Երբ այ­սօր շա­տերս բարձ­րա­ձայ­նում ենք հա­մա­ժո­ղովր­դա­կան ա­պաշ­խա­րու­թյան անհ­րա­ժեշ­տու­թյան մա­սին, այս ևս հի­շենք, քա­նի որ ջրով մկր­տու­թյու­նը ա­պաշ­խա­րու­թյան մկր­տու­թյունն է: Իսկ Կնուն­քը մյու­ռո­նով՝ Սուրբ Հո­գով Կն­քու­մը, դրոշ­մու­մը:


Աստ­ված տա, հա­մազ­գա­յին հոգևոր սխալ­ներ ուղ­ղե­լով, գոր­ծե­րով ա­ռա­վել ա­պաշ­խա­րենք և թող ա­ռա­վել Քրիս­տո­սի լույ­սը ծա­գի Հա­յոց աշ­խար­հի վրա, մեր ա­մեն­քի վրա: Ա­մե՛ն:


Մաք­սիմ ՈՍ­ԿԱ­ՆՅԱՆ
Կրո­նի տե­սա­բան

Դիտվել է՝ 8170

Մեկնաբանություններ