Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

Իշխա­նու­թ­յու­նը վե­րագ­րա­վե­լու փոր­ձեր մի՛ ա­րեք

Իշխա­նու­թ­յու­նը վե­րագ­րա­վե­լու փոր­ձեր մի՛ ա­րեք
22.10.2019 | 00:21

Երևա­նի շախ­մա­տի ֆե­դե­րա­ցիա­յի նոր նա­խա­գահ, Ազ­գա­յին ժո­ղո­վի կր­թու­թյան, գի­տու­թյան, մշա­կույ­թի, սպոր­տի ու ե­րի­տա­սար­դու­թյան մշ­տա­կան հան­ձա­ժո­ղո­վի նա­խա­գահ Մխի­թար Հայ­րա­պե­տյա­նը բա­վա­կան խոս­տում­նա­լից ու գե­ղե­ցիկ մտ­քեր է շա­րադ­րել Facebook-ի իր է­ջում: Խոր­հր­դա­րա­նա­կան աշ­խա­տան­քին զու­գա­հեռ՝ եր­կու տաս­նա­մյա­կից ա­վե­լի շախմ­ատն իր կեն­սաձևը հա­մա­րող պատ­գա­մա­վո­րը խոս­տա­նում է «լր­ջո­րեն զբաղ­վել խա­ղի զար­գաց­ման ու տա­րած­ման հնա­րա­վո­րու­թյուն­նե­րի ի­րաց­մամբ՝ փոր­ձե­լով լու­ծել շախ­մա­տի բնա­գա­վա­ռում առ­կա խն­դիր­ներն ու բա­ցե­րը»: Շեշ­տում է՝ շախ­մա­տը մար­դու էու­թյան ձևա­վոր­ման մեջ մեծ դեր ու­նի, և ե­թե հա­վա­տա­րիմ ես նրա սկզ­բունք­նե­րին՝ ար­դա­րամ­տու­թյա­նը, հա­մես­տու­թյա­նը և ճշգր­տու­թյա­նը, խա­ղա­քայ­լերդ եր­բեք չեն շրջ­վի քո դեմ: «Եվ ու­րեմն, շախ­մա­տի հան­դեպ այս­պի­սի սի­րով ու գի­տակ­ցու­մով ստանձ­նում եմ ինձ հա­մար շատ կարևոր այս պա­տաս­խա­նատ­վու­թյու­նը: Ի գործ»,- նոր «պորտ­ֆե­լը» ստանձ­նե­լու կա­պակ­ցու­թյամբ գրա­ռումն այս­պես է ա­վար­տել Մխի­թար Հայ­րա­պե­տյա­նը:


Ազ­գա­յին ժո­ղով լու­սա­բա­նող գոր­ծըն­կեր­ներս վս­տա­հա­բար կփաս­տեն՝ Հայ­րա­պե­տյա­նը լրագ­րող­նե­րի հետ հնա­րա­վո­րինս «չշփ­վող» պատ­գա­մա­վոր­նե­րից է: Պետք է խնդ­րես, հա­մո­զես, որ հար­ցազ­րույց տա. կա՛մ մշ­տա­պես զբաղ­ված է, կա՛մ «մո­տը մարդ կա», կա՛մ նիս­տից է ու­շա­նում: Օ­րերս Սի­րիա­յում ծա­վալ­վող դեպ­քե­րի և տե­ղի հայ հա­մայն­քի մա­սին էինք ու­զում զրու­ցել պատ­կան հանձ­նա­ժո­ղո­վի նա­խա­գա­հի հետ: Օգ­նա­կան­ներն ա­սա­ցին, թե «հա­մար թո­ղեք, հենց պա­րոն Հայ­րա­պե­տյանն ա­զատ­վի, կզան­գենք»: Մինչ օրս մենք զանգ չենք ստա­ցել, Սի­րիա­յի հայ հա­մայն­քի օ­ժան­դա­կու­թյան մա­սին տե­ղե­կատ­վու­թյունն էլ այլ խո­ղո­վակ­նե­րով ենք ճշ­տել: Ան­կաս­կած, տե­ղին է նշում իմ­քայ­լա­կան պատ­գա­մա­վո­րը՝ թա­գա­վորն ու զին­վո­րը մի­մյան­ցից պա­կաս կարևոր չեն, ու հու­սով ենք մտ­քի ճշ­մար­տա­ցիու­թյու­նը ա­ռա­ջի­կա­յում նաև խոր­հր­դա­րա­նա­կան աշ­խա­տանք­նե­րը լու­սա­բա­նող լրագ­րող­նե­րը կզ­գան, որ պատ­գա­մա­վոր­նե­րի կող­քին ոչ պա­կաս կարևոր գործ են ա­նում պե­տու­թյան զար­գաց­ման ու ա­ռաջ­մղ­ման հա­մար: Քավ լի­ցի, միայն Մխի­թար Հայ­րա­պե­տյա­նը չէ, որ լրագ­րող­նե­րի հա­մար գրե­թե միշտ ժա­մա­նակ չու­նի կամ զբաղ­ված է (բո­լոր խմ­բակ­ցու­թյուն­նե­րում էլ կան «գեր­ծան­րա­բեռ­ված» պատ­գա­մա­վոր­ներ), բայց ե­թե նույ­նիսկ այդ­պես է, ա­պա ինչ­պե՞ս է հա­մա­տե­ղե­լու ժա­մա­նակ ու մտա­վոր ռե­սուր­ներ պա­հան­ջող աշ­խա­տան­քը խորհ­րդ­արա­նա­կան գեր­լար­ված գոր­ծու­նեու­թյան հետ: Երևի նո­րից տու­ժո­ղը մենք՝ լրագ­րող­ներս ենք լի­նե­լու, ու պատ­ճառ­նե­րին կա­վելա­նա ևս մե­կը՝ շախ­մա­տի ֆե­դե­րա­ցիա­յում գործ ու­նեմ:


Ան­կեղծ ա­սած, բնավ հաս­կա­նա­լի չէ, թե 20-ա­մյա կեն­սա­փոր­ձով 29-ա­մյա ե­րի­տա­սարդ պատ­գա­մա­վո­րը լր­ջա­գույն ինչ աշ­խա­տանք է տա­նե­լու և ինչ բա­ցեր ու խն­դիր­ներ է լու­ծե­լու, բայց մեր ու­նե­ցած տե­ղե­կու­թյուն­նե­րով, այս ո­լոր­տում իս­կա­պես խն­դիր­ներ կան, ո­րոնք սա­կայն ա­ռաջ են ե­կել նոր իշ­խա­նու­թյուն­նե­րի թեթև ձեռ­քով: «Ի­րա­տե­սի» աղ­բյու­րը հայտ­նում է, որ այս օ­րե­րին ի­րա­վա­կան գոր­ծըն­թաց է սկս­վել Հա­յաս­տա­նի շախ­մա­տի ա­կա­դե­միա­յի հիմ­նա­դիր-տնօ­րեն, գրոս­մայս­տեր Սմ­բատ Լպու­տյա­նի նկատ­մամբ, ո­րի ա­վանդն ու ներդ­րու­մը, ջանքն ու նվիր­վա­ծու­թյու­նը մեր երկ­րում շա­խ­մա­տի կա­յաց­ման գոր­ծում իս­կա­պես ա­նու­րա­նա­լի են: «Խոս­քը, ըստ երևույ­թին, հենց շախ­մա­տի ա­կա­դե­միա­յի մա­սին է, որ­տեղ ի­րա­վա­պահ­ներն ինչ-ինչ խախ­տում­ներ են փնտ­րում: Չենք կար­ծում՝ կհայտ­նա­բե­րեն, բայց, ա­մեն դեպ­քում, նման վե­րա­բեր­մունքն ուղ­ղա­կի ան­շոր­հա­կալ լի­նել է»,- ա­սաց մեր զրու­ցա­կի­ցը: (Ո­րոշ ման­րա­մաս­ներ փոր­ձե­ցինք ճշ­տել Սմ­բատ Լպու­տյա­նից, սա­կայն նա ան­հա­սա­նե­լի էր)։


Տա­րա­ծաշր­ջա­նում ի­րա­վի­ճա­կը ե­ռում է, իսկ մենք ի­րար վրա կեղտ բռ­նե­լու գոր­ծով ենք տար­ված: Թուր­քիան, խախ­տե­լով մի­ջազ­գա­յին բո­լոր պայ­մա­նա­վոր­վա­ծու­թյուն­ներն ու նոր­մե­րը, Սի­րիա­յի հյու­սիս-արևել­քում գոր­ծո­ղու­թյուն­ներ է ի­րա­կա­նաց­նում, Ադր­բե­ջա­նի նա­խա­գահն ա­մե­նա­բարձր ամ­բիո­նից հո­խոր­տում է ինչ­պես պա­տա­հի, իսկ մենք լուրջ դեմ­քով շախ­մա­տի ֆե­դե­րա­ցիա­յում մութ գոր­ծարք­ներ ենք փնտ­րում: «Քա­ղա­քա­կիրթ» մեր հարևան­նե­րը, քմ­ծի­ծա­ղով մի­մյանց հետ, Զան­գե­զու­րի մա­սին են ար­դեն խո­սում, ու ինչ­քան էլ մեզ դա զա­վեշտ թվա (ի­րա­կա­նում զա­վեշտ էլ կա), այ­նուա­մե­նայ­նիվ՝ ո՞վ է այդ հայ­տա­րա­րու­թյա­նը հա­մար­ժեք պա­տաս­խան տվո­ղը: Ո՞ր մի պատ­կան մար­մինն է մինչ այժմ կոշտ ու դի­պուկ ար­ձա­գան­քել Ա­լիևին կամ Էր­դո­ղա­նին: Եր­բեմն ինձ թվում է, թե մեր երկ­րի ար­տա­քին գոր­ծե­րի նա­խա­րա­րու­թյունն անձ-նա­խա­րա­րու­թյուն է՝ նա­խա­րա­րի մա­մու­լի քար­տու­ղա­րի տես­քով:


ՈՒ­զում եմ՝ գոր­ծա­դի­րի և օ­րենս­դի­րի ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­նե­րը մի պահ ի­րենք ի­րենց հետ ան­կեղծ լի­նեն՝ մինչև ուր են հաս­նե­լու հե­տապն­դում­նե­րը: Փոքր եր­կիր է Հա­յաս­տա­նը, ու բո­լորս էլ շատ լավ գի­տենք, թե ով ում հետ է փոխ­կա­պակց­ված, ով ինչ­պի­սի հա­յացք­ներ է ու­նե­ցել նախ­կի­նում, ու­սա­նո­ղա­կան ժա­մա­նակ ով է ՈՒԽ-ՀՀԿ-ա­կան թևից ե­ղել և այլն: Սթափ­վե­լու ու կանգ առ­նե­լու պահն է իս­կա­պես: Լպու­տյա­նի նկատ­մամբ ի­րա­վա­կան գոր­ծըն­թաց սկ­սած իշ­խա­նու­թյուն­նե­րը նման ան­բո­վան­դակ գոր­ծե­րով այն­քան են տար­վել, որ չեն էլ նկա­տել, թե ինչ­պես են ադր­բե­ջան­ցի հա­քեր­նե­րը կոտ­րել վար­չա­պե­տի պաշ­տո­նա­կան կայքն ու տե­ղադ­րել Իլ­համ Ա­լիևի՝ «Վալ­դայ 2019»-ի ժա­մա­նակ ու­նե­ցած «Ղա­րա­բաղն Ադր­բե­ջան է» վեր­տա­ռու­թյամբ ե­լույ­թի տե­սա­նյու­թը: Ի վեր­ջո, պետք է գի­տակ­ցել, որ մեզ պա­տու­հա­սող ի­րա­կան վտան­գը ոչ թե ներ­քին թշ­նա­մի փնտ­րելն ու նրանց հա­լա­ծելն է, այլ ար­տա­քին թշ­նա­մու՝ ա­մեն պա­հի հնա­րա­վոր հար­ձակ­ման դեմ պատ­րաստ­վե­լը:


Իշ­խա­նու­թուն­նե­րը պետք է վեր­ջա­պես կարևորն ու երկ­րոր­դա­կա­նը տար­բե­րա­կե­լու կամք ու­նե­նան, հա­մա­կերպ­վեն՝ կա­ռա­վար­ման ղեկն ի­րենց ձեռ­քում է, ու դուրս գան «պա­տե­րին ծե­փող, աս­ֆալտ­նե­րին փռող ընդ­դի­մադ­րի» կեր­պա­րից: Ա­յո, պա­րո­նայք, դուք եք կա­ռա­վա­րո­ղը, իշ­խա­նու­թյու­նը վե­րագ­րա­վե­լու փոր­ձեր մի՛ ա­րեք, մտա­հոգ­վեք մեր երկ­րի, պե­տու­թյան, պե­տա­կա­նու­թյան ու անվ­տան­գու­թյան հա­մար, այ­լա­պես կա­րող է պա­տա­հել, որ ոչ միայն պաշ­տո­նա­կան կայ­քը, այլև երկ­րի սա­հան­նե­րը կոտր­վեն:


Սևակ ՎԱՐ­ԴՈՒ­ՄՅԱՆ

Դիտվել է՝ 3298

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ