Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

Թուրքերը ռուսական С-400-ներով խփում են ամերիկյան F-16-ները

Թուրքերը ռուսական С-400-ներով խփում են ամերիկյան F-16-ները
27.11.2019 | 13:58

Թուրքիան սկսել է փորձարկել վերջերս գնած ռուսական ՀՕՊ համակարգերը՝ իբրև թիրախ օգտագործելով ամերիկյան կործանիչները՝ գրում է The Times-ը: ԱՄՆ-ում գտնում են, որ C-400 համակարգերը կարող են օգնել Մոսկվային հետախուզական տվյալներ հավաքել արևմտյան ռազմական հնարավորությունների մասին, Թուրքիայի գնումը ճգնաժամ հարուցեց ՆԱՏՕ-ի ներսում: Ալյանսն անհանգստանում է, որ ՆԱՏՕ-ի անդամ երկիրը ռուսական զենք է գնում, երբ երկու կողմերը առավել հաճախ են փակուղում հայտնվում՝ սառը պատերազմի ոգով:

Թուրքական հեռուստատեսության կադրերից երևում է՝ ինչպես են պտտվում համակարգի ռադարները՝ այս առավոտ Անկարայի մերձակա ռազմաբազայում սկսվել են առաջին փորձարկումները, իբրև փորձնական նպատակ օգտոգործվել են ամերիկյան F-16 կործանիչները, որ 32 տարի ռազմաօդային ուժերում են: Անկարայի նահանգապետը բնակիչներին տեղեկացրել է, որ այսօր ու վաղը F-16 ինքնաթիռներն ու այլ ինքնաթիռներ թռչելու են ցածր բարձրության վրա: С-400-ները Թուրքիա հասան հուլիսին՝ Էրդողանի ու Պուտինի 3 տարվա բանակցություններից հետո: Թուրքիան հեռացվեց ՆԱՏՕ-ի F-35-ի ծրագրից, որի շրջանակներում նոր սերնդի անտեսանելի կործանիչներ են արտադրվում այս տարվանից: Կա վտանգ, որ եթե С-400-ները հայտնվեն Թուրքիայի զինանոցում, երբ մատակարարվեն նաև F-35-ները. Մոսկվան կարող է շատ արագ տեղեկություններ ստանալ նոր տեխնոլոգիայից, քան լինում է սովորաբար: 2 համակարգերի և 4 լիցքավորիչների գործարկումը, որ Թուրքիան այս պահին արդեն ունի՝ 2 միլիարդ ֆունտ վճարելով, դադարեցվել էր ամռանը, երբ Վաշինգտոնը փորձում էր Էրդողանին վերադարձնել ԱՄՆ զինուժի թևի տակ:

Թուրքիան մերժել էր ԱՄՆ Patriot հրթիռային համակարգերի գնումը, սակայն Թուրքիա-ԱՄՆ հարաբերություններին ավելի լուրջ հարված էին Սիրիայի իրադարձությունները, որ Էրդողանին ավելի խոր նետեցին Պուտինի գիրկը: Թուրքիայի հարձակումը Սիրիայի հյուսիս-արևելքում ստիպեց նախագահ Թրամփին զորքերը դուրս բերել այդ շրջանից, որ ճանապարհ բացեց ռուսական բանակի աջակցությունն ունեցող նախագահ Ասադի բանակի համար: Դրանից հետո Էրդողանը պետական այցով եղավ Վաշինգտոնում՝ օրակարգում էր և С-400-ների գնումը, բայց Վաշինգտոնից մեկնելուց 2 օր անց Էրդողանը հայտարարեց, որ չի հանձնվի С-400-ների հարցում, նույնիսկ եթե այդ ընթացքում Թուրքիան Patriot համակարգեր գնի: «Մենք գնահատում ենք միայն Patriot համակարգեր գնելու և ռուսական С-400-ներից հրաժարվելու առաջարկը իբրև միջամտություն մեր ինքնիշխան իրավունքին»՝ հայտարարել է նա: Վերջին իրադարձությունները նշանակում են, որ մեծանում է ԱՄՆ պատժամիջոցներ սահմանելու հավանականությունը, որ մինչև հիմա հետաձգվում էին՝ շնորհիվ անդրկուլիսային դիվանագիտության և Էրդողանի ու Թրամփի ու նրանց փեսաների բարեկամության: Հաննա Լյուսինդա, The Times


Հ.Գ. Թուրքիան խոստումներ չի տվել, որ C-400 ռուսական զենիթահրթիռային համակարգերը չի գործարկելու՝ հայտարարել է ԱԳ նախարար Մևլյութ Չավուշօղլուն: «Մենք ոչ ոքի չենք խոստացել, որ չենք ծավալելու կամ օգտագործելու C-400-ը: Մենք գնել ենք, որովհետև հակաօդային պաշտպանության համակարգի կարիքն ունենք»՝ ասել է նա: Թուրքիայի զինված ուժերը նոյեմբերի 25-ին սկսել են C-400-ի ռադիոտեղորոշման համակարգերի փորձարկումները: ԱՄՆ սենատոր Քրիս վան Հոլենը հայտարարել է, որ Թուրքիան հատել է հերթական «կարմիր գիծը»՝ ձեռնամուխ լինելով ռուսական C-400 ՀՕՊ համակարգերի ռադարների փորձարկմանը: «Սպիտակ տուն այցից երկու շաբաթ անց Էրդողանը հարգանքի բացակայություն է հանդես բերում Թրամփի, ԱՄՆ-ի և ՆԱՏՕ-ի նկատմամբ և հատում C-400-ի հետ կապված ևս մեկ կարմիր գիծ»,- գրել է Հոլենը: Նրա խոսքով՝ գոյություն ունեցող օրենքն ԱՄՆ նախագահից պահանջում է պատժամիջոցներ սահմանել Անկարայի դեմ: Էրդողանը նոյեմբերի 26-ին լրագրողներին հայտարարել է, որ Անկարան մտադիր է C-400 ռուսական զենիթահրթիռային համակարգերի գնման ու շահագործման շուրջ ԱՄՆ-ի հետ իր տարաձայնությունները կարգավորել մինչև 2020-ի ապրիլը: Իսկ Էրդողանն «Արդարություն և զարգացում» կուսակցության խորհրդարանական խմբակցության ժողովի ժամանակ կոչ է արել ժողովրդին և գործարար շրջանակներին հրաժարվել դոլարից և վերադառնալ թուրքական արժույթին: «Մեր տնտեսությունը շարունակում է ամբողջ թափով վերականգնվել: Բոլոր տվյալները դա վկայում են: Իսկ մեզ բոլորն ասում են, որ մենք գնում ենք դեպի անդունդ: Թողեք այդ դոլարը, եկեք վերադառնանք մեր արժույթին: Թուրքական լիրան այլևս չի արժեզրկվում»,- ասել է Էրդողանը:


Թրամփը նորից ընտրության առաջ է՝ պատժամիջոցներ սահմանե՞լ Թուրքիայի դեմ, թե՞ ոչ, գուցե նաև թույլ տալ Սենատում քվեարկության դնել հայոց ցեղասպանությունը ճանաչող բանաձևը՝ իբրև պատժամիջոցի տարբերակ:


Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ

Դիտվել է՝ 4519

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ