Մանրամասն որոնում (արխիվ)
18.04.2024
 
Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 
Նորություններ » Առանց այն էլ հե­ղա­փո­խա­կա­նաց­ված երկ­րում հե­ղա­փո­խու­թ­յուն ա­նե­լու փոր­ձը հի­մա­րու­թ­յուն է

Առանց այն էլ հե­ղա­փո­խա­կա­նաց­ված երկ­րում հե­ղա­փո­խու­թ­յուն ա­նե­լու փոր­ձը հի­մա­րու­թ­յուն է

Առանց այն էլ հե­ղա­փո­խա­կա­նաց­ված երկ­րում հե­ղա­փո­խու­թ­յուն ա­նե­լու փոր­ձը հի­մա­րու­թ­յուն է
20.12.2019 | 00:11
Ի դեպ, հենց նո­յեմ­բե­րի 25-ին Ի­րա­նով ան­ցավ հան­րա­հա­վաք­նե­րի, ցույ­ցե­րի և եր­թե­րի երկ­րորդ ա­լի­քը ի պաշտ­պա­նու­թյուն Իս­լա­մա­կան Հան­րա­պե­տու­թյան իշ­խա­նու­թյուն­նե­րի և պե­տա­կան կար­գի։ Հա­սա­րա­կու­թյան բո­լոր խա­վե­րին պատ­կա­նող մար­դիկ եր­թեր կազ­մա­կեր­պե­ցին մայ­րա­քա­ղաք Թեհ­րա­նում` դա­տա­պար­տե­լով ան­կար­գու­թյուն­նե­րը, երկ­րի ներ­քին գոր­ծե­րին օ­տա­րերկ­րյա ու­ժե­րի մի­ջամ­տու­թյու­նը։ Նման եր­թեր ե­ղան նաև Ի­րա­նի այլ քա­ղաք­նե­րում։ Ա­մե­նու­րեք մար­դիկ հայտ­նում էին ի­րենց հա­մե­րաշ­խու­թյու­նը կա­ռա­վա­րու­թյան հետ, ո­րը վճ­ռա­կան մի­ջոց­ներ ձեռ­նար­կեց խռո­վու­թյուն­ներն ու ան­կար­գու­թյուն­նե­րը կան­խե­լու հա­մար, դա­տա­պար­տում էին հա­սա­րա­կա­կան ու­նեց­ված­քը վնա­սե­լու փոր­ձե­րը։ Հան­րա­հա­վաք­նե­րին ե­կան նաև ԻՀՊԿ-ի զին­ծա­ռա­յող­նե­րը, ո­րոնց շար­քա­յին քա­ղա­քա­ցի­նե­րը դի­մա­վո­րե­ցին մեծ ոգևո­րու­թյամբ` շնոր­հա­կա­լու­թյուն հայտ­նե­լով, որ նրանք թույլ չտ­վե­ցին, որ եր­կի­րը գլոր­վի քաո­սի մեջ։ Թեհ­րա­նի հան­րա­հա­վաք­նե­րում նո­յեմ­բե­րի 25-ին ե­լույթ ու­նե­ցավ ան­ձամբ ԻՀՊԿ-ի գլ­խա­վոր հրա­մա­նա­տար, գե­նե­րալ-մա­յոր Հո­սեյն Սա­լա­մին։ Նա ա­սաց, որ «այս հան­րա­հա­վա­քը դար­ձավ պատ­մու­թյան մեջ ա­մե­նա­մեծ թշ­նա­մու` ԱՄՆ-ի դա­գա­ղի ա­մե­նա­մեծ մե­խը»։ Նա նա­խազ­գու­շաց­րեց Սաու­դյան Ա­րա­բիա­յին, Իս­րա­յե­լին, Անգ­լիա­յին և ԱՄՆ-ին. «Դուք պետք է կանգ առ­նեք և չանց­նեք մեր «կար­միր գծե­րը», ո­րով­հետև ե­թե դա ա­նեք, մենք ձեզ կոչն­չաց­նենք»։ Սա­լա­մին չճշ­տեց, թե դա ինչ «կար­միր գիծ» է, ինչ­պես նաև չա­սաց, թե ինչ­պես է մտա­դիր ոչն­չաց­նե­լու այն պե­տու­թյուն­նե­րը, ո­րոնց ընդ­հա­նուր ռազ­մա­կան հզո­րու­թյու­նը քա­նիցս գե­րա­զան­ցում է ի­րա­նա­կա­նը։ Բայց դա Արևելքն է, իսկ Ի­րա­նը` Արևել­քի հնա­գույն, ե­թե ոչ ա­մե­նա­հին, քա­ղա­քակր­թու­թյու­նը։
Տես­նենք, թե Սա­լա­մին Ի­րա­նի «բեն­զի­նա­յին խռո­վու­թյուն­նե­րի» ի­րա­դար­ձու­թյուն­ներն ինչ­պես կա­պեց Մեր­ձա­վոր Արևել­քում հա­կաի­րա­նա­կան ու­ժե­րի ընդ­հա­նուր «հար­ձակ­ման» հետ։ Անդ­րա­դառ­նա­լով Ի­րա­քում ու Լի­բա­նա­նում վեր­ջերս տե­ղի ու­նե­ցած ան­կար­գու­թյուն­ներին ու մե­ծա­րե­լով ա­յա­թո­լա Խո­մե­նեիին որ­պես մեծ մար­դու, ո­րի վրա «հեն­վում է ցան­կա­ցած ազգ, և նրա­նից հե­ռա­ցած ա­մեն ոք ըն­կել է» (բա­ռա­ցի մեջ­բե­րում - Ս. Շ.), գե­նե­րալն ըն­դգ­ծել է. «Մեր ա­ռաջ­նոր­դը հաղ­թա­նակ է տա­րել ԱՄՆ-ի քա­ղա­քա­կա­նու­թյան և Լի­բա­նա­նում հա­մաշ­խար­հա­յին մե­ծամ­տու­թյան նկատ­մամբ և այն­տեղ այն­պի­սի մեծ բա­նակ է ստեղ­ծել, ո­րից սիո­նիստ­նե­րը դո­ղում են գի­շեր ու ցե­րեկ։ Նա Ի­րա­քի ազ­գը փր­կել է դևե­րից ու մաս­նատ­ման սպառ­նա­լի­քից և հա­մախմ­բել է Ի­րա­քի ժո­ղովր­դին»։ Հաս­կա­նա­լի է, որ խո­սե­լով Լի­բա­նա­նում մեծ բա­նա­կի (շիա­կան) ստեղծ­ման մա­սին, Սա­լա­մին հա­մա­րյա բա­ցա­հայտ նկա­տի է ու­նե­ցել լի­բա­նա­նյան «Հզ­բո­լահ» կու­սակ­ցու­թյան մար­տա­կան կազ­մա­վո­րում­ներն ու ներ­քին կա­ռույց­նե­րի միա­վո­րում­նե­րը։ Հայտ­նի է, օ­րի­նակ, որ «Հզ­բո­լահն» ու­նի իր հե­տա­խու­զու­թյունն ու հա­կա­հե­տա­խու­զու­թյու­նը, ռազ­մա­կան հե­տա­խու­զու­թյու­նը և այլն, ո­րոնք գոր­ծում են Լի­բա­նա­նի հա­ման­ման պե­տա­կան կա­ռույց­նե­րից լիո­վին ան­կախ։ Եվ հենց այդ պատ­ճա­ռով լի­բա­նա­նյան «Հզ­բո­լա­հի» ու­ժա­յին ստո­րա­բա­ժա­նում­նե­րը քիչ խո­ցե­լի են հա­կա­ռա­կորդ­նե­րի կող­մից։ Ինչ վե­րա­բե­րում է Ի­րա­քի տա­րած­քա­յին ամ­բող­ջա­կա­նու­թյան և անվ­տան­գու­թյան վե­րա­կան­գն­ման գոր­ծում Ի­րա­նի ա­ռաջ­նոր­դի դե­րի մա­սին Սա­լա­միի հի­շա­տակ­մա­նը, ա­պա այս­տեղ աշ­խարհն ա­նուղ­ղա­կի ա­պա­ցույց ստա­ցավ այն բա­նի, որ 2014 թ. հու­լի­սին, երբ սկ­սեց ծա­վալ­վել ԻՊ-ի ա­հա­բեկ­չա­կան խմ­բա­վո­րում­նե­րի հա­մընդ­հա­նուր հար­ձա­կու­մը Տիկ­րի­տի և Բաղ­դա­դի վրա, ԻՀՊԿ-ի կող­մից ի կա­տա­րում ըն­դուն­ված հրա­մա­նը տվել էր ան­ձամբ ա­յա­թո­լա Խա­մե­նեին, և հենց Թեհ­րա­նում է ա­մե­նա­բարձր մա­կար­դա­կով ո­րոշ­վել կոշտ կեր­պով դի­մա­կա­յել Ի­րա­քի ու Սի­րիա­յի մաս­նատ­ման և «ան­ջատ­ված» տա­րածք­նե­րում «Մեծ Քրդս­տան» ու մի շարք այլ խա­մա­ճի­կա­յին կեղծ պե­տու­թյուն­ներ ստեղ­ծե­լու ԱՄՆ-ի և Իս­րա­յե­լի պլան­նե­րին։ Այ­սինքն` «Հա­մաշ­խար­հա­յին Մեր­ձա­վոր Արևել­քի» նոր քար­տեզ ձևա­վո­րե­լու Վա­շինգ­տո­նի և Թել Ա­վի­վի ու­ղեգ­ծին։ Տար­վա ըն­թաց­քում մենք գրել ենք, թե Ի­րա­նի հա­կա­մար­տու­թյունն ԻՊ-ի հետ ին­չու է կոշտ ե­ղել. Թեհ­րա­նում հիա­նա­լի էին հաս­կա­նում, որ ԱՄՆ-ի պլան­նե­րում գլ­խա­վոր կե­տը Ի­րա­նի ոչն­չա­ցումն է։ Ի վեր­ջո, մեր աշ­խար­հում ա­մեն ին­չը փոխ­կա­պակց­ված է, ինչ­պես էլ ան­վա­նեք` հա­ղոր­դա­կից ա­նոթ­նե­րի տե­սու­թյուն, թե կա­ռա­վա­րե­լի քաո­սի տե­սու­թյուն կամ դա­վադ­րու­թյուն­նե­րի տե­սու­թյուն և այլն։
Ե­լույթ է ու­նե­ցել նաև Ի­րա­նի ռազ­մա­ծո­վա­յին նա­վա­տոր­մի (ՌԾՆ) հրա­մա­նա­տար, գե­նե­րալ Թու­րաջ Հա­սա­նի Մո­հա­դա­մը, հայ­տա­րա­րե­լով, որ Ի­րա­նը կոր­ծա­նիչ պա­տաս­խան կտա իր ներ­քին գոր­ծե­րին ԱՄՆ-ի ու ո­րոշ եվ­րո­պա­կան եր­կր­նե­րի ան­հիմն մի­ջամ­տու­թյա­նը։ Նշե­լով, որ երկ­րի ար­տա­հան­ման ու ներ­մուծ­ման 93 %-ը կա­տար­վում է ծո­վով, նա ընդ­դգ­ծեց, որ ծո­վը և նա­վա­տոր­մը կարևոր ռազ­մա­վա­րա­կան գոր­ծոն­ներ են Ի­րա­նի Իս­լա­մա­կան Հան­րա­պե­տու­թյան հա­մար։
Իսկ Ի­րա­նի ԱԳՆ-ն, ոչ ա­ռա­ջին ան­գամ, նշեց Եվ­րա­միու­թյան (ԵՄ) ու ո­րոշ եվ­րո­պա­կան եր­կր­նե­րի եր­կե­րե­սա­նիու­թյու­նը։ Բայց թերևս ա­ռա­ջին ան­գամ կոշտ կեր­պով «տե­ղը դրեց» եվ­րո­պա­ցի­նե­րին։ Ի­րա­նի ԱԳՆ-ն ԵՄ-ի հայ­տա­րա­րու­թյունն Ի­րա­նում բո­ղոք­նե­րի առ­թիվ հա­մա­րում է մի­ջամ­տու­թյուն ի­րենց երկ­րի ներ­քին գոր­ծե­րին, հայ­տա­րա­րել է ԱԳՆ-ի պաշ­տո­նա­կան ներ­կա­յա­ցու­ցիչ Աբ­բաս Մու­սա­վին։ Բա­ցի դրա­նից, նա Եվ­րո­պա­յին մե­ղադ­րել է Ի­րա­նի մի­ջու­կա­յին ծրագ­րի գծով գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի հա­մա­պար­փակ հա­մա­տեղ պլանով (ԳՀՀՊ) «խոս­տում­նե­րը չկա­տա­րե­լու» և Թեհ­րա­նի դեմ ԱՄՆ-ի տն­տե­սա­կան ա­հա­բեկ­չու­թյան ու պատ­ժա­մի­ջոց­նե­րի պաշտ­պա­նու­թյան հա­մար։ «Վա­ղուց ժա­մա­նակն է, որ Եվ­րո­պան, Ի­րա­նում բո­ղո­քա­վոր­նե­րին ա­ջակ­ցե­լու փո­խա­րեն, անց­նի ԳՀՀՊ-ի գծով իր պար­տա­վո­րու­թյուն­նե­րի կա­տար­մա­նը»,- ըն­դգ­ծել է Մու­սա­վին։
Ար­դյուն­քում յու­րա­հա­տուկ բե­կում է սպաս­վում մի­ջազ­գա­յին աս­պա­րե­զում։ Այս­պես, ԱՄՆ-ը «հպարտ միայ­նու­թյան» մեջ մնաց Ի­րա­նի գծով ԱԷՄԳ կա­ռա­վա­րիչ­նե­րի խոր­հր­դի նո­յեմ­բե­րի 22-ի նիս­տում։ Ա­հա թե ինչ է ա­սել Վիեն­նա­յի մի­ջազ­գա­յին կազ­մա­կեր­պու­թյուն­նե­րում Ռու­սաս­տա­նի դես­պան Մի­խա­յիլ ՈՒ­լյա­նո­վը. «ԱԷՄԳ կա­ռա­վա­րիչ­նե­րի խոր­հր­դում Ի­րա­նի գծով այ­սօր­վա բա­նա­վե­ճը շատ ծանր էր... Գրե­թե բո­լո­րը հա­վա­տա­րիմ են ԳՀՀՊ-ին։ ԱՄՆ-ը մնում է մե­կու­սաց­ման մեջ»։ ԳՀՀՊ-ն Ի­րա­նի հետ Արևմուտ­քի «մի­ջու­կա­յին գոր­ծարքն է, ո­րը կնք­վել է 2015 թ. հու­լի­սին ՌԴ-ի և Չի­նաս­տա­նի միջ­նոր­դու­թյամբ։ Վիեն­նա­յի մի­ջազ­գա­յին կազ­մա­կեր­պու­թյուն­նե­րում Ի­րա­նի դես­պան Քա­զեմ Ա­բա­դին հայ­տա­րա­րել է, որ Եվ­րո­պան պետք է վճա­րի` պահ­պա­նե­լու հա­մար «աշ­խար­հում ա­մե­նա­կարևոր դի­վա­նա­գի­տա­կան նվա­ճու­մը»։ «Միան­գա­մայն ակ­ներև է, որ գոր­ծե­րի ըն­թա­ցիկ վի­ճա­կի վրա աչք փա­կե­լը ցույց է տա­լիս, որ եվ­րո­պա­ցի­նե­րը դեռ պատ­րաստ չեն վճա­րե­լու ա­ռա­վել կարևոր դի­վա­նա­գի­տա­կան նվա­ճում­նե­րը և, ինչ­պես ի­րենք են դա ա­նում, չտա­րած­ման կարևո­րա­գույն հիմ­քե­րից մե­կը պաշտ­պա­նե­լու հա­մար անհ­րա­ժեշտ գի­նը»,- ա­սել է նա։ Նա հի­շեց­րել է, որ 2015 թ. մի­ջու­կա­յին հա­մա­ձայ­նագ­րի պահ­պան­ման միակ մի­ջոցն այն է, որ բո­լոր կող­մե­րը կա­տա­րեն ի­րենց պար­տա­վո­րու­թյուն­նե­րը, ա­վե­լաց­րել է, որ Եվ­րո­պան, Ի­րա­նին քն­նա­դա­տե­լու փո­խա­րեն, պետք է նշի ԱՄՆ-ի ա­պա­կա­ռու­ցո­ղա­կան դե­րը որ­պես գոր­ծե­րի ներ­կա­յիս վի­ճա­կի հիմ­նա­կան պատ­ճառ։ Ա­բա­դին նաև նշել է, որ ի­րա­նա­կան մի­ջու­կա­յին-է­ներ­գե­տիկ ծրագ­րի վե­րա­կան­գն­ման կա­պակ­ցու­թյամբ մի­ջու­կա­յին զեն­քի տա­րած­ման մա­սին Արևմուտ­քի հայ­տա­րա­րու­թյուն­ներն ան­հիմն են, ըն­դգ­ծե­լով, որ այդ­պի­սի մեկ­նա­բա­նու­թյուն­ներն Ի­րա­նը հետ չեն պա­հի իր ազ­գա­յին պլան­նե­րի զար­գա­ցու­մը շա­րու­նա­կե­լուց։ ԱԷՄԳ-ի գլ­խա­վոր տնօ­րեն Կոռ­նել Ֆե­րու­տան ըն­դգ­ծել է, որ իր գոր­ծա­կա­լու­թյու­նը շա­րու­նա­կում է օգ­տա­կար հա­մա­գոր­ծակ­ցու­թյունն Ի­րա­նի հետ։
Իսկ նո­յեմ­բե­րի 25-ին, ե­լույթ ու­նե­նա­լով ա­մեն­շա­բա­թյա մա­մու­լի կոն­ֆե­րան­սում, Աբ­բաս Մու­սա­վին դա­տա­պար­տել է Պար­սից ծո­ցում, ԱՄՆ-ի գլ­խա­վո­րու­թյամբ, մի­ջազ­գա­յին դա­շին­քի գա­ղա­փա­րը` հայ­տա­րա­րե­լով. «Մեր տա­րա­ծաշր­ջա­նում օ­տա­րերկ­րյա ու­ժե­րի ներ­կա­յու­թյու­նը և դե­րը մենք դի­տար­կում ենք որ­պես ան­կա­յու­նու­թյան պատ­ճառ։ Մենք ա­սել ենք մեր հարևան­նե­րին, որ անվ­տան­գու­թյու­նը չի կա­րող ներ­մուծ­վել, ա­վե­լի շուտ այն պետք է ձեռք բեր­վի բո­լոր շա­հագր­գիռ եր­կր­նե­րի կո­լեկ­տիվ հա­մա­գոր­ծակ­ցու­թյամբ։ Բո­լոր եր­կր­նե­րը պետք է մաս­նակ­ցեն տա­րա­ծաշր­ջա­նի անվ­տան­գու­թյան ա­պա­հով­մա­նը, և «Հոր­մու­զի խա­ղա­ղու­թյան ջանք» ան­վան­ման ի­րա­նա­կան նա­խա­ձեռ­նու­թյու­նը ձգ­տում է հաս­նել այդ նպա­տա­կին ու նպաս­տել տա­րա­ծաշր­ջա­նի անվ­տան­գու­թյա­նը։ Մենք հայ­տա­րա­րել ենք, որ բո­լոր եր­կր­նե­րը կա­րող են մաս­նակ­ցել այդ նա­խա­ձեռ­նու­թյա­նը, և այդ հար­ցով նա­խա­գահ Ռո­հա­նի­ի նա­մակն ուղղ­վել է բո­լո­րին, հատ­կա­պես Պար­սից ծո­ցի առափն­յա վեց պե­տու­թյուն­նե­րին, ինչ­պես նաև Ի­րա­քին»։ Այ­նու­հետև Ի­րա­նի ԱԳՆ պաշ­տո­նա­կան ներ­կա­յա­ցու­ցի­չը զար­մաց­րել է. «Մենք հույս ու­նենք, որ նրանք կհ­րա­ժար­վեն ի­րենց պատ­րանք­նե­րից և դրա­կա­նո­րեն կար­ձա­գան­քեն խա­ղա­ղու­թյան մեր կո­չին։ Ո­րոշ եր­կր­ներ ող­ջու­նել են այդ նա­խա­ձեռ­նու­թյու­նը, մի քա­նի­սը դեռ քն­նար­կում են այն, իսկ ե­րեք եր­կիր ար­դեն դրա­կան պա­տաս­խան են տվել»։ Նույ­նիսկ ե­թե են­թադ­րենք, որ այդ ե­րե­քից մեկն Ի­րաքն է, ո­րը ղե­կա­վա­րում է շիա կա­ռա­վա­րու­թյու­նը, ա­պա դուրս է գա­լիս, որ մյուս եր­կու եր­կի­րը... Պար­սից ծո­ցում ԱՄՆ-ի դաշ­նա­կից­ներն են։ Եվ ա­ռա­վել ի­րա­կան թեկ­նա­ծու­ներն են Օ­մա­նը, Կա­տա­րը, ո­րը հրա­ժար­վել է Սի­րիա­յում և Ի­րա­քում ա­հա­բե­կիչ­նե­րին պաշտ­պա­նե­լու «գա­ղա­փա­րից», կամ էլ Ա­ՄԷ-ն, ո­րը վեր­ջերս «ա­պա­սա­ռեց­րել» և Ի­րա­նին է վե­րա­դարձ­րել նրա փո­ղե­րը։
Ի­րա­նին բա­ցա­հայ­տո­րեն պաշտ­պա­նել է նաև Ռու­սաս­տա­նը։ Հի­շեց­նենք, որ նո­յեմ­բե­րի 21-ին ՌԴ ԱԳՆ պաշ­տո­նա­կան ներ­կա­յա­ցու­ցիչ Մա­րիա Զա­խա­րո­վան կոշտ կեր­պով նշել է, որ Ի­րա­նի բնակ­չու­թյանն «ա­ջակ­ցե­լու» մա­սին ԱՄՆ-ի պետ­քար­տու­ղար Մայք Փոմ­փեո­յի հայ­տա­րա­րու­թյուն­նե­րը կեղծ են, ա­մե­րի­կա­ցի­ներն ա­մեն հնա­րա­վոր բան ա­նում են, որ Ի­րա­նի բնակ­չու­թյու­նը տա­ռա­պի։ Նա ըն­դգ­ծել է, որ ԱՄՆ-ի գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի պատ­ճա­ռով խախտ­վում են նաև մար­դու հիմ­նա­կան ի­րա­վունք­նե­րը, Ի­րա­նի բնակ­չու­թյան` պա­րե­նամ­թերք, դե­ղո­րայք, ար­տադ­րան­քի բո­լոր տե­սակ­ներն ստա­նա­լու օ­րի­նա­կան շա­հե­րը։ «Մենք հետևում ենք ի­րադ­րու­թյան զար­գաց­մա­նը, տես­նում ենք, թե որ­քան ար­տա­քին խա­ղա­ցող­ներ են փոր­ձում ազ­դել Ի­րա­նի ներ­քին ի­րադ­րու­թյան զար­գաց­մա­նը։ Մենք ու­շադ­րու­թյուն ենք դարձ­րել այն հայ­տա­րա­րու­թյա­նը, որն ի­րա­նա­կան ժո­ղովր­դի պաշտ­պա­նու­թյան խոս­քե­րով ա­րել է պա­րոն Փոմ­փեոն։ Այն հա­րու­ցել է մեր տա­րա­կու­սան­քը` հաշ­վի առ­նե­լով, որ շատ բա­ներ, ո­րոնք դժ­գո­հու­թյուն են ա­ռա­ջաց­նում կամ դառ­նում են Ի­րա­նում կա­տար­վող գոր­ծըն­թաց­նե­րի պատ­ճառ, ծա­գել են հենց ԱՄՆ-ի գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րից,- ա­սել է Զա­խա­րո­վան։
Հատ­կան­շա­կան են նաև ՄԱԿ-ում Ի­րա­նի մշ­տա­կան ներ­կա­յա­ցու­ցիչ Մա­ջիդ Թախթ-Ռա­վան­չիի հայ­տա­րա­րու­թյուն­նե­րը, ո­րը նո­յեմ­բե­րի 25-ին նա­խազ­գու­շաց­րել է, որ ՄԱԿ-ի Անվ­տան­գու­թյան խոր­հուր­դը բախ­վում է օ­րի­նա­կա­նու­թյան և հե­ղի­նա­կու­թյան ճգ­նա­ժա­մի, ո­րը պետք է լուծ­վի բա­րե­փո­խում­նե­րի ճա­նա­պար­հով։ Նա քն­նա­դա­տել է ԱԽ-ի կա­ռուց­ված­քը` ըն­դգ­ծե­լով, որ այն պետք է ընդ­լայն­վի հա­վա­սա­րակ­շռ­ված ձևով։ Ի­րան­ցի դի­վա­նա­գե­տը նշել է, որ աշ­խար­հա­քա­ղա­քա­կան ա­ռու­մով ԱԽ-ում գե­րակշ­ռում են արևմտյան եր­կր­նե­րը, ո­րոն­ցից ե­րե­քը վե­տո­յի ի­րա­վունք ու­նեն։ «Եվ դա այն ժա­մա­նակ, երբ աշ­խար­հագ­րո­րեն արևմտաեվ­րո­պա­կան և այլ խմ­բե­րը չա­փա­զանց են ներ­կա­յաց­ված, իսկ հիմ­նա­կան տա­րա­ծաշր­ջան­նե­րը թվա­կան ա­ռու­մով վատ են ներ­կա­յաց­ված և քիչ ի­րա­վունք­ներ ու ար­տո­նու­թյուն­ներ ու­նեն վե­տո­յի ի­րա­վուն­քի կամ մշ­տա­կան ան­դա­մու­թյան տե­սա­կե­տից,- ա­վե­լաց­րել է նա։- Այ­սօր­վա դրու­թյամբ ՄԱԿ-ի ան­դամ­նե­րի մեկ եր­րոր­դը երբևէ Խոր­հր­դի ան­դամ դառ­նա­լու հնա­րա­վո­րու­թյուն չի ու­նե­ցել, մինչ­դեռ 20 եր­կիր է ե­ղել, ո­րոն­ցից յու­րա­քան­չյուրն այդ մարմ­նում ծա­ռա­յել է 10-22 տա­րի»։ Թախթ-Ռա­վան­չին կոչ է ա­րել` վե­րաց­նել և շտ­կել այդ «ան­հա­մա­մաս­նու­թյունն ու ա­նար­դա­րու­թյունն» այն­պի­սի մի­ջոց­նե­րով, ինչ­պի­սիք են շատ ներ­կա­յաց­ված­նե­րի հնա­րա­վո­րու­թյուն­նե­րի սահ­մա­նա­փա­կու­մը և ա­վե­լի շատ ա­ռա­վե­լու­թյուն տա­լը նրանց, ով­քեր եր­բեք չեն ե­ղել Խոր­հր­դում կամ քիչ են ե­ղել։ Նա նշել է. «Դա անհ­րա­ժեշտ է Խոր­հր­դի ան­դամ դառ­նա­լու հա­մար բո­լոր եր­կր­նե­րի հա­վա­սար հնա­րա­վո­րու­թյուն­ներն ա­պա­հո­վե­լու, ինչ­պես նաև Խոր­հր­դի վրա ո­րո­շա­կի տա­րա­ծաշր­ջա­նա­յին կամ աշ­խար­հա­քա­ղա­քա­կան խմ­բի գե­րիշ­խու­մը կան­խե­լու հա­մար»։ Ի­րա­նի ներ­կա­յա­ցու­ցի­չը հայ­տա­րա­րել է, որ ԱԽ-ի բա­րե­փո­խում­նե­րը պետք է ա­պա­հո­վեն, որ նրա ան­դամ­նե­րը ո­րո­շում­ներն ըն­դու­նեն ոչ թե ի­րենց ազ­գա­յին շա­հե­րի, այլ ՄԱԿ-ի բո­լոր ան­դամ­նե­րի ընդ­հա­նուր շա­հե­րի հի­ման վրա։ «ԱԽ-ն պետք է նաև դա­դա­րեց­նի իր գոր­ծա­ռույթ­նե­րի չա­փից դուրս և ա­րագ կի­րառ­ման ա­վե­լա­ցու­մը VII գլ­խի հա­մա­ձայն։ Օ­րի­նակ, այն պատ­ժա­մի­ջոց­ներ է մտց­րել այն­պի­սի ի­րա­վի­ճակ­նե­րում, երբ այդ­պի­սի գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի անհ­րա­ժեշ­տու­թյուն ա­մենևին չի ե­ղել,- ա­սել է նա։- VII գլու­խը պետք է որ­պես ծայ­րա­հեղ մի­ջոց կի­րառ­վի անհ­րա­ժեշ­տու­թյան դեպ­քում»։
Սեր­գեյ ՇԱ­ՔԱՐ­ՅԱՆՑ
Դիտվել է՝ 6100

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ

ԲեռնելԲեռնել

Ասում են...

. .

Տարածաշրջանային

Թուրքական տրանսպորտային շահը առավել քան հստակ է

Թուրքական տրանսպորտային շահը առավել քան հստակ է

Մերձավոր Արևելքում էսկալացիայի խորացումը կարող է էապես փոխել տարածաշրջանային (ներառյալ Հարավային Կովկասը) տրանսպորտային-լոգիստիկ համակարգը...

Սոցցանցային գրառումներ

Պետության անունից գործողը կրկնակի պատասխանատու պիտի լինի օրենքի առաջ
Պետության անունից գործողը կրկնակի պատասխանատու պիտի լինի օրենքի առաջ

Բաժնի բոլոր նորությունները »

«Իրատես» թերթի արխիվից

Եվրասիականության թուրքական բաղադրիչը
Եվրասիականության թուրքական բաղադրիչը

Բաժնի բոլոր նորությունները »

Ծաղրանկարչի կսմիթ

Բիզնես համագործակցություն պետության հովանու ներքո
Բիզնես համագործակցություն պետության հովանու ներքո
2024 © Irates.am
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են: Մեջբերումներ անելիս ակտիվ հղումը Irates.am-ին պարտադիր է: Կայքի հոդվածների մասնակի կամ ամբողջական հեռուստառադիոընթերցումն առանց Irates.am-ին հղման արգելվում է: Կայքում արտահայտված կարծիքները պարտադիր չէ, որ համընկնեն կայքի խմբագրության տեսակետին: Գովազդների բովանդակության համար կայքը պատասխանատվություն չի կրում: Էլեկտրոնային հասցե՝ info@irates.am
ԲաժանորդագրվելԳործընկերներՀետադարձ կապ
.