«Վստահ եմ, որ քաղաքապետարանի ստուգումներից հետո բոլոր զրպարտիչներն իրենց պատիժը կկրեն օրենքով սահմանված կարգով»

Երևանի կենդանաբանական այգու և նրա տնօրենի անձի շուրջ ծավալված աղմկոտ իրադարձություններին անդրադարձը դժվար եղավ ամփոփել մեկ հրապարակման շրջանակներում:
«Իրատեսը» շարունակում է զրուցել ՌՈՒԲԵՆ ԽԱՉԱՏՐՅԱՆԻ հետ:
Հիշեցնենք, որ թեմայի շուրջ զրուցել ենք նաև «Կենդանիների փրկարար» միջազգային կազմակերպության հիմնադիր տնօրեն Ալըն Նայթի հետ: Այդ զրույցը հրապարակվել է մեր թերթում:
Մեկ անգամ ևս հավաստիացնում ենք Ռուբեն Խաչատրյանի ընդդիմախոսներին, որ պատրաստ ենք լսելու նաև նրանց և անաչառ լինելու հրապարակումներում:

(Նախորդ մասը)

-Պարոն Խաչատրյան, ասում եք, որ Երևանի կենդանաբանական այգու և Ձեր անձի շուրջ բարձրացված աղմուկի հիմքում Մանուկ Մանուկյանի անձնական շահն է: Բայց բողոքողների թիվը, այնուամենայնիվ, ենթադրում է ոչ միայն անձնական տիրույթ:
-Այո՛, կա նաև մի կարևոր բան. այսօր համընկել են Մանուկի անձնական շահերն ու խնդիրներն այն մարդկանց շահերի ու խնդիրների հետ, որոնք շատ երկար ժամանակ սպասել են երկրում կատարված քաղաքական փոփոխություններին: Դրանք թե՛ այգու նախկին աշխատակիցներն են, որոնք հիմնականում առաջնորդվում են անձնական հավակնություններով, թե՛ այն մարդիկ, ովքեր զբաղվում են կենդանիների առևտրով: Վերջիններս այդ առքուվաճառքը կատարում են ոչ օրինական ճանապարհներով, նրանք կապված են «սև» շուկայի հետ: Նրանց անունները շրջանառվում են կապիկի «բոնաբո» տեսակի վաճառքի հայտնի դեպքերի առնչությամբ: Այդ կապիկները ապօրինի ճանապարհով բերվել էին Հայաստան:
-Ինչու՞ էին բերվել, որպեսզի այստեղից վաճառվեին այլ երկրների՞:
-Բերելն արդեն իսկ հանցագործություն էր, որովհետև այդ տեսակն իր միջավայրից չէր կարելի կտրել և տեղափոխել, դրանով կենդանին արդեն վտանգվում է: Եվ որքան գիտեմ, դրանցից մեկը սատկել է, մյուսի ճակատագիրն անհայտ է: Այսինքն՝ նման գործով զբաղվող մարդկանց նպատակը կենդանիների բիզնեսն է: Կենդանաբանական այգին այս նպատակի համար խաչմերուկ է ծառայել անցյալում, այստեղ են իրականացվել բոլոր գործառույթներն ու դրանց փաստաթղթավորումները: Եվ քանի որ ես այս հարցում շատ կոշտ դիրքորոշում ունեմ, իմ թշնամիների շրջանակը ավելի է մեծացել դրա հետևանքով: Այսինքն՝ տարբեր շահեր հետապնդող մարդիկ համախմբվել են մեկ նպատակի շուրջ և ցանկանում են ազատվել իրենց խանգարող անձից: Եվ անգամ ինձ են մեղադրում կենդանիների թրաֆիքինգով զբաղվելու մեջ, հայտարարում են, որ ես անգղեր եմ վաճառել Իսրայելին: Մի բան, որը բացարձակապես սուտ է: Ես խնդրել եմ, որ Իսրայելի կառավարությունը և կենդանաբանական այգու տնօրենությունը պաշտոնական նամակով հերքեն այդ զրպարտող հայտարարությունները և պարզաբանեն, թե ինչ հիմքով են իրենց տրվել անգղերը: Դրա համար հիմք է ծառայել Իսրայելի բնապահպանության նախարարության դիմում-նամակն այն մասին, որ իրենք նպատակ ունեն վերականգնելու վայրի բնության պայմաններում այդ տեսակի վերարատադրությունը, ինչպես և ցուցադրելու դրանք իրենց կենդանաբանական այգում: Դա եղել է խնդրանք, և մենք ընդառաջել ենք: ՈՒ ոչ թե վաճառել, այլ անհատույց տվել ենք Իսրայելին՝ բոլոր հիմնավորումներով, Երևանի քաղաքապետարանի համապատասխան որոշմամբ:

-Բողոքների մեջ շեշտադրված է կենդանիների անկման պարագան: Հասկանալի է, որ որևէ կենդանի անմահ չէ, և դրանց անկումը բացառելու մասին խոսք չի կարող լինել: Բայց գոյություն ունի, անշուշտ, անկման մասով ընդունված նորմ, սահման: Կենդանաբանական այգում գրանցված անկման դեպքերը այդ նորմերի մե՞ջ են, թե՞ գերազանցում են թույլատրելի սահմանը:
-Միանշանակ նորմայի մեջ են: Այս առիթով մեզ այցելում է նաև մեր մենտորը՝ Եվրոպական կենդանաբանական այգիների ասոցիացիայի ներկայացուցիչ Յանուշ Շանտոն, որը մեզ ուղղորդում է դեպի այդ ասոցիացիայի լիակատար անդամակցություն: Նա լավագույնս կարող է փաստել, թե որոնք են կենդանիների անկման ստանդարտները: Բայց եթե կենդանի է թունավորվում, դա արդեն արտառոց դեպք է:
-Նկատի ունեք զեբրի թունավորման դե՞պքը:
-Այո՛:
-Իսկ այս դեպքում մարդկային գործոն եղե՞լ է, կարելի՞ է ասել, որ զեբրի անկման մեջ դիտավորություն է եղել ինչ-որ մարդկանց կողմից: Խոսվում էր մկնդեղով թունավորված լինելու մասին: Մկնդեղն ինչպե՞ս է հայտնվել զեբրի վանդակում։
-Միանշանակ եղել է դիտավորություն: Կենդանաբանական այգում մկնդեղ ընդհանրապես չի օգտագործվում, նույնիսկ առնետների դեմ: Եվ զեբրի անկման ժամանակն էլ բնավ պատահական չէր ընտրված: Այդ օրերին Երևանում անցկացվում էր Եվրասիական կենդանաբանական այգիների գագաթնաժողովը, որին մասնակցում էին 120-ից ավելի հյուրեր՝ նախկին սոցիալիստական երկրների կենդանաբանական այգիներից, Բրազիլիայից, Ճապոնիայից: Գագաթնաժողովն անցավ շատ բարձր մակարդակով, և, ըստ իս, միտում կար ստվեր գցելու մեր գործունեության վրա: Բայց, այնուամենայնիվ, կատարվածը շատ դատապարտելի է և պետք է քրեորեն պատժվի. չի կարելի անձնական խնդիրներ լուծելու համար գնալ նման ստոր քայլի:
-Հասկանալի է, որ Դուք պատասխանատու եք Ձեր անմիջական ղեկավարության առաջ: Ի՞նչ կարծիքի են Ձեր գործունեության և բարձրաձայնվող այս քննադատությունների առնչությամբ Երևանի քաղաքապետարանում:
-Քաղաքապետարանում նոր է ամեն բան, նոր մարդիկ են, որոնք դեռ պետք է ուսումնասիրություններ անեն, որպեսզի ծանոթանան խնդրին խորությամբ: Բայց շատ ուրախ եմ, որ իմ անձնական հորդորը՝ սկսել ստուգումներ՝ կապված այս բոլոր խնդիրների և իմ ամբողջ գործունեության հետ, քաղաքապետարանում լսել են և ընդունել: Ասեմ, որ ամեն անգամ՝ քաղաքապետ փոխվելիս, այսպիսի բողոքներ բարձրանում են՝ տարբեր ձևաչափերով: Բայց բողոքողները չեն գիտակցում, որ երկրում այսօր, իրոք, իրավիճակ է փոխվել, և սուտը, շանտաժը չեն կարող տեղ ունենալ: Վստահ եմ, որ քաղաքապետարանի ստուգումներից հետո բոլոր զրպարտիչներն իրենց պատիժը կկրեն օրենքով սահմանված կարգով:

-Եթե կատարվեն ստուգումներ, ապացուցվի, որ Դուք իսկապես զրպարտության զոհ եք, և ոչինչ չի խանգարում Ձեր պաշտոնավարմանը, հնարավո՞ր է, որ այս ամենը Ձեր մեջ տհաճ նստվածք թողնի, և ինքներդ չցանկանաք այլևս մնալ նախկին տեղում:
-Ես իմ տեսլականը ներկայացրել եմ մեր կառավարությանը, փոխվարչապետին, քաղաքապետին: Եթե այդ տեսլականով առաջնորդվենք, գուցե ես կարողանամ հետագայում էլ օգտակար լինել Կենդանաբանական այգում և ոչ միայն այգում (փակագծեր չեմ ուզում բացել): Բայց եթե այլ կերպ դասավորվեն հանգամանքները, ես այգում մի փուլ ևս կիրականացնեմ՝ կապված կենդանիների ազատավանդակների հետ, և դրանով կավարտեմ իմ գործունեությունն այնտեղ: Բայց թե՛ կառավարությունը, թե՛ քաղաքապետարանը շատ դրական են տրամադրված, այնպես որ, ստուգումների դրական ավարտից հետո, կարծում եմ, կշարունակեմ իմ գործունեությունը: Այդ առիթով է հենց, որ Ալըն Նայթը գտնվում է Երևանում: Նա մեր հիմնադրամի կարևոր գործընկերն է, մենք միասին իրականացնում ենք Հայաստանում արջերի փրկության ծրագիրը: Նրանց օգնությամբ մենք ՈՒրծաձորում ստեղծել ենք արջերի փրկարար կենտրոններ: Այսօր ընդլայնում ենք տարածքը, իրականացվում է արջերի ատամների բուժման գործընթաց, կատարվում են վիրահատություններ Անգլիայից և Պարսկաստանից ժամանած կենդանաբույժ-մասնագետների օգնությամբ: Նաև առաջարկել ենք մեր պետությանը, որ վայրի կենդանիների խնդիրների հետ կապված բացերը լրացնելու համար ներդրումներ արվեն:

Զրույցը վարեց
Կարինե ՌԱՖԱՅԵԼՅԱՆԸ

Հեղինակի նյութեր

• Դերենիկ Դեմիրճյանի ժառանգության արժևորումը՝ ժամանակակից գիտական խոսքով
• Երախտագիտություն՝ կինոլեզվով
• Դերենիկ Դեմիրճյան-145
• «Այս մար­դիկ չեն սի­րում մեր ժո­ղովր­դին, պատ­րաստ չեն նրա հոգ­սը կրե­լու՝ ա­ռանց պարգևավ­ճա­րի»
• «Պե­տու­թ­յու­նը կորց­րել է իր դեմ­քը, և ե­թե մենք թույլ տանք, որ այս ճգնա­ժամն ա­վե­լի խո­րա­նա, ուղ­ղա­կի կկոր­ծան­վենք»
• «Կա այս­պի­սի մի կար­ծիք՝ հարկ է ստեղ­ծել Հա­յաս­տան ամ­րոց-պե­տու­թ­յուն»
• «Մի բան հս­տակ է՝ այս իշ­խա­նու­թ­յուն­նե­րը պետք է ան­հա­պաղ հե­ռա­նան»
• «Ե­թե մեր մշա­կույ­թը լի­ներ բարձր մա­կար­դա­կի վրա, մենք այ­սօր­վա ող­բեր­գու­թ­յու­նը չէինք ու­նե­նա»
• «Մեր թշ­նա­մու գոր­ծած ո­ճիր­նե­րից ու հան­ցա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րից ոչ մե­կը թույ­լատր­ված չէր ո­րևէ օ­րեն­քով»
• «Ի սկզ­բա­նե մտա­ծել են ար­նա­քամ ա­նել ժո­ղովր­դին, բե­րել-հասց­նել մի վի­ճա­կի, որ հե­տո ա­սեն՝ դե՜, չդի­մա­ցանք, ու ստո­րագ­րեն այս փաս­տա­թուղ­թը»
• «Վեր­ջին տեխ­նո­լո­գիա­նե­րով զին­ված հա­րուստ, ան­պարտ բա­նակ, սե­փա­կա­նին զու­գա­հեռ՝ պե­տա­կան հզոր ար­դ­յու­նա­բե­րութ­յուն պի­տի ստեղ­ծենք»
• «Ե­թե հի­մա ենք գնում փոխ­զիջ­ման, դրա տակ ի՞նչ է են­թադր­վում. ինք­նաոչն­չա­ցո­ւ՞մ, ինք­նաս­պա­նու­թ­յո­ւ՞ն»
• «Աստ­ված մեզ հետ է և մեր ար­դար գոր­ծին զո­րա­վիգ»
• «Պար­տադր­ված պա­տե­րազ­մը, ի­հար­կե, ծանր բան է, բայց մենք պատ­րաստ էինք դրան»
• «Հա­նուն ազ­գի, հա­նուն հայ­րե­նի­քի զոհ­ված­նե­րի հե­րո­սու­թ­յու­նը չա­փա­նիշ­նե­րի փո­փո­խու­թ­յան են­թա­կա չէ»
• «Ինչ­պես Հի­սու­սը, այդ­պես էլ Նա­րե­կա­ցին Աստ­ծուց նե­րո­ղու­թ­յուն է խնդ­րում բո­լո­րիս մեղ­քե­րի հա­մար»
• «Մենք աշ­խար­հի մեջ ենք, ու աշ­խարհն է մեր մեջ. պար­զա­պես, որ­պես գաղտ­նի զենք, ու­նենք Ո­գին, որ մեզ պա­հել ու պա­հե­լու է»
• «Մենք Աս­տու­ծոյ փառք կու տանք, որ հայ­րե­նի­քը կը մնայ հայ­րե­նիք եւ մեր մնա­յուն հաս­ցէն»
• «Կար­դում էի այն ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րի ցան­կը, որ պատ­րաստ­վում են հա­նե­լու դպ­րո­ցա­կան դա­սագր­քե­րից, ու սար­սա­փում էի»
• «Տգետ­նե­րին շատ ա­վե­լի հեշտ է կա­ռա­վա­րել ամ­բողջ աշ­խար­հում, քան գի­տա­կից մարդ­կանց»

Մեկնաբանություններ