Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

Օրեն­քը կար­վել է դեռ Ս­փ­յուռ­քի գոր­ծե­րի գլ­խա­վոր հանձ­նա­կա­տա­րի պաշ­տո­նում չն­շա­նակ­ված Սի­նա­ն­յա­նի հա­գով

Օրեն­քը կար­վել է դեռ Ս­փ­յուռ­քի գոր­ծե­րի գլ­խա­վոր հանձ­նա­կա­տա­րի պաշ­տո­նում չն­շա­նակ­ված Սի­նա­ն­յա­նի հա­գով
04.10.2019 | 01:11
Վար­չա­պետ Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նը Գլեն­դե­լի նախ­կին քա­ղա­քա­պետ, Գլեն­դե­լի քա­ղա­քա­յին խոր­հր­դի նախ­կին ան­դամ Զա­րեհ Սի­նա­նյա­նին իր 14.06.2019 թ. թիվ 756-Ա ո­րոշ­մամբ նշա­նա­կե­լով սփյուռ­քի գոր­ծե­րի գլ­խա­վոր հանձ­նա­կա­տար, խախ­տել է Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյան Սահ­մա­նադ­րու­թյան և օ­րեն­սդ­րու­թյան պա­հանջ­նե­րը:
Ինչ­պես ար­դեն հայտ­նի է, Հա­յաս­տանն այլևս չու­նի սփյուռ­քի նա­խա­րա­րու­թյուն ու նա­խա­րար. Փա­շի­նյա­նի կամ փա­շի­նյա­նա­կան իշ­խա­նու­թյան թեթև ձեռ­քով դրանք վե­րաց­վե­ցին: Դա­տե­լով ա­մե­նից, ԼԳԲՏ-նե­րի (լես­բու­հի­նե­րի, գե­յե­րի (ար­վա­մոլ­նե­րի), բի­սեք­սուալ­նե­րի, տրանս­վես­տիտ­նե­րի), այ­սինքն՝ այ­լա­սեր­ված­նե­րի ի­րա­վունք­նե­րի հայտ­նի պաշտ­պան, մա­սոն կամ, առն­վազն, մա­սոն­նե­րին շատ մտե­րիմ Զա­րեհ Սի­նա­նյա­նին Հա­յաս­տա­նում սփյուռ­քի գոր­ծե­րով բարձ­րա­գույն պաշ­տո­նին նշա­նա­կե­լու Փա­շի­նյա­նի ձգ­տումն այն­քան մեծ է ե­ղել, որ նույ­նիսկ զանց է ա­ռել ՀՀ Սահ­մա­նադ­րու­թյան և օ­րեն­սդ­րու­թյան պա­հանջ­նե­րը:
Այն, որ Սի­նա­նյանն ի­րա­վուն­քի ու­ժով չի կա­րող ճա­նաչ­վել ՀՀ քա­ղա­քա­ցի, բխում է «Քա­ղա­քա­ցիու­թյան մա­սին» ՀՀ օ­րեն­քի 11-րդ հոդ­վա­ծի 1-ին մա­սից. «Ե­րե­խան, ում ծնող­նե­րը նրա ծն­վե­լու պա­հին Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյան քա­ղա­քա­ցի­ներ են, ան­կախ ծն­վե­լու վայ­րից, ձեռք է բե­րում Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյան քա­ղա­քա­ցիու­թյուն»:
Զա­րեհ Սի­նա­նյա­նի հայ­րը ծն­վել է Ստամ­բու­լում, 1946 թվա­կա­նին հայ­րե­նա­դար­ձել են ըն­տա­նի­քով, ապ­րել Երևա­նում, որ­տեղ 1973 թ. ծն­վել է Զա­րեհ Սի­նա­նյա­նը, այ­սինքն` Սի­նա­նյա­նի ծն­վե­լու պա­հին նրա ծնող­նե­րը ե­ղել են ոչ թե Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյան, այլ ՀԽՍՀ քա­ղա­քա­ցի­ներ: 1988 թ. Սի­նա­նյան­ներն ըն­տա­նի­քով տե­ղա­փոխ­վել են ԱՄՆ, Բըր­բանք: Տվյալ դեպ­քում Սի­նա­նյա­նը 15 տա­րե­կան հա­սա­կում Հա­յաս­տա­նը լքել է ծնող­նե­րի հետ, ո­րոնք, սա­կայն, ինչ­պես ար­դեն նշե­ցինք, ե­ղել են ոչ թե ՀՀ, այլ ՀԽՍՀ քա­ղա­քա­ցի­ներ: Ընդ ո­րում, ՀԽՍՀ քա­ղա­քա­ցի­նե­րի պա­րա­գա­յում գոր­ծում է այլ կարգ, ո­րը սահ­ման­ված է «Քա­ղա­քա­ցիու­թյան մա­սին» ՀՀ օ­րեն­քի 10-րդ հոդ­վա­ծով («Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյան քա­ղա­քա­ցիու­թյան ճա­նա­չու­մը»), սա­կայն այդ կար­գը նույն­պես չի տա­րած­վում Սի­նա­նյա­նի վրա, քան­զի վեր­ջինս իր ծնող­նե­րի հետ ձեռք է բե­րել այլ պե­տու­թյան (ԱՄՆ) քա­ղա­քա­ցիու­թյուն:
«Քա­ղա­քա­ցիու­թյան մա­սին» ՀՀ օ­րեն­քի 10-րդ հոդ­վա­ծի հա­մա­ձայն, «Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյան քա­ղա­քա­ցի­ներ են ճա­նաչ­վում`
1) Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյու­նում մշ­տա­պես բնակ­վող նախ­կին ՀԽՍՀ քա­ղա­քա­ցի­նե­րը, ով­քեր մինչև Սահ­մա­նադ­րու­թյան ու­ժի մեջ մտ­նե­լը ձեռք չեն բե­րել այլ պե­տու­թյան քա­ղա­քա­ցիու­թյուն կամ հրա­ժար­վել են դրա­նից` սույն օ­րեն­քի ու­ժի մեջ մտ­նե­լու օր­վա­նից մեկ տար­վա ըն­թաց­քում.
2) Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյու­նում մշ­տա­պես բնակ­վող քա­ղա­քա­ցիու­թյուն չու­նե­ցող ազ­գու­թյամբ հա­յե­րը կամ Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյու­նում մշ­տա­պես բնակ­վող օ­տա­րերկ­րյա քա­ղա­քա­ցի չհան­դի­սա­ցող նախ­կին ԽՍՀՄ այլ հան­րա­պե­տու­թյուն­նե­րի քա­ղա­քա­ցի­նե­րը, ով­քեր մինչև 2019 թվա­կա­նի դեկ­տեմ­բե­րի 31-ը դի­մում են Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյան քա­ղա­քա­ցիու­թյուն ձեռք բե­րե­լու հա­մար.
3) Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյու­նից դուրս բնակ­վող ազ­գու­թյամբ հայ նախ­կին ՀԽՍՀ այն քա­ղա­քա­ցի­նե­րը, ՈՎ­ՔԵՐ ՁԵՌՔ ՉԵՆ ԲԵ­ՐԵԼ ԱՅԼ ՊԵ­ՏՈՒ­ԹՅԱՆ ՔԱ­ՂԱ­ՔԱ­ՑԻՈՒ­ԹՅՈՒՆ: Սույն կե­տի հիմ­քով ան­ձը ձեռք է բե­րում Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյան քա­ղա­քա­ցիու­թյուն, ե­թե օ­րեն­քով սահ­ման­ված կար­գով դի­մել և ստա­ցել է Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյան քա­ղա­քա­ցիու­թյու­նը հաս­տա­տող փաս­տա­թուղթ: Այս դեպ­քում ան­ձը ճա­նաչ­վում է Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյան քա­ղա­քա­ցի` Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյան 1995 թվա­կա­նի նո­յեմ­բե­րի 6-ի ՀՕ-16 օ­րեն­քի ու­ժի մեջ մտ­նե­լու պա­հից»:
Այս­պի­սով պարզ է, որ Զա­րեհ Սի­նա­նյանն ԱՄՆ քա­ղա­քա­ցիու­թյուն ձեռք բե­րած լի­նե­լու հիմ­քով կամ պատ­ճա­ռով չէր կա­րող ի­րա­վուն­քի ու­ժով ճա­նաչ­վել ՀՀ քա­ղա­քա­ցի, ե­թե նույ­նիսկ օ­րեն­քով սահ­ման­ված կար­գով դի­մած լի­ներ ՀՀ քա­ղա­քա­ցի ճա­նաչ­վե­լու ու քա­ղա­քա­ցիու­թյուն ստա­նա­լու հա­մար:4
Ճիշտ է, «Քա­ղա­քա­ցիու­թյան մա­սին» ՀՀ օ­րեն­քի 13-րդ հոդ­վա­ծի հա­մա­ձայն, ա­ռանց նույն հոդ­վա­ծի 1-ին մա­սի 1-ին, 2-րդ և 3-րդ կե­տե­րով սահ­ման­ված պա­հանջ­նե­րի պահ­պան­ման, Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյան քա­ղա­քա­ցիու­թյուն կա­րող է ստա­նալ նաև Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյան քա­ղա­քա­ցիու­թյուն չու­նե­ցող ազ­գու­թյամբ հայ ան­ձը, ե­թե քա­ղա­քա­ցիու­թյուն ստա­նա­լու դի­մումն ան­ձամբ ներ­կա­յաց­րել է ՀՀ կա­ռա­վա­րու­թյան լիա­զոր մարմ­նին, այ­սինքն` ՀՀ ոս­տի­կա­նու­թյան անձ­նագ­րա­յին և վի­զա­նե­րի վար­չու­թյուն: Սա­կայն հենց այս­տեղ պետք է նկա­տի ու­նե­նալ, որ Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյան քա­ղա­քա­ցիու­թյուն ստա­նում են քա­ղա­քա­ցիու­թյուն շնոր­հե­լու մա­սին ՀՀ նա­խա­գա­հի հրա­մա­նագ­րով, մինչ­դեռ ՀՀ նա­խա­գա­հի պաշ­տո­նա­կան կայ­քի «Փաս­տաթղ­թեր» բաժ­նի «Հրա­մա­նագ­րեր» են­թա­բաժ­նի ու­սում­նա­սի­րու­թյու­նից պարզ դար­ձավ, որ գո­յու­թյուն չու­նի ՀՀ նա­խա­գահ Ար­մեն Սարգ­սյա­նի որևէ հրա­մա­նա­գիր, ո­րով Զա­րեհ Սի­նա­նյա­նին ՀՀ քա­ղա­քա­ցիու­թյուն շնորհ­ված կլի­ներ ինչ­պես վար­չա­պետ Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նի 14.06.2019 թ. թիվ 756-Ա ո­րոշ­մամբ Սի­նա­նյա­նին սփյուռ­քի գոր­ծե­րի գլ­խա­վոր հանձ­նա­կա­տար նշա­նա­կե­լուց ա­ռաջ, այն­պես էլ հե­տո, մինչ այժմ:
Իսկ գու­ցե նախ­կին նա­խա­գահ­նե­րից մեկ­նու­մե՞կն է իր հրա­մա­նագ­րով Զա­րեհ Սի­նա­ն­յա­նին ՀՀ քա­ղա­քա­ցիու­թյուն շնոր­հել: Այս հար­ցի պա­տաս­խա­նը ստա­նա­լու հա­մար Զա­րեհ Սի­նա­նյա­նի ա­նուն-ազ­գա­նունն ինչ­պես միաս­նա­բար, այն­պես էլ ա­ռան­ձին բա­ղադ­րիչ­նե­րով փնտ­րե­ցինք ՀՀ նա­խա­գա­հի կայ­քի ո­րո­նո­ղա­կան հա­մա­կար­գով, սա­կայն ա­պար­դյուն, զրո­յա­կան ար­դյունք, պա­տաս­խա­նը մեկն էր` «Հա­մընկ­նում­ներ չկան»: Ակն­հայտ էր, որ ՀՀ նա­խա­գա­հի կայ­քում նրա ա­նուն ազ­գա­նունն ընդ­հան­րա­պես չկա, կայ­քին ան­ծա­նոթ է նշ­ված ա­նուն-ազ­գա­նու­նը: Նշենք նաև, որ ՀՀ կա­ռա­վա­րու­թյան կայ­քի «Վար­չա­պե­տի աշ­խա­տա­կազմ» բաժ­նում հրա­պա­րակ­ված Զա­րեհ Սի­նա­նյա­նի կեն­սագ­րա­կա­նումորևէ բառ չկա նրա քա­ղա­քա­ցիու­թյան վե­րա­բե­րյալ:
Հի­մա ներ­կա­յաց­նենք, թե ՀՀ քա­ղա­քա­ցիու­թյուն չու­նե­ցող անձն ինչ­պես է նշա­նակ­վել սփյուռ­քի գոր­ծե­րի գլ­խա­վոր հանձ­նա­կա­տար:
Զա­րեհ Սի­նա­նյա­նին սփյուռ­քի գոր­ծե­րի գլ­խա­վոր հանձ­նա­կա­տար նշա­նա­կե­լով, վար­չա­պե­տը, ինչ­պես նշ­ված է հենց Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նի հի­շյալ ո­րոշ­ման մեջ, ղե­կա­վար­վել է «Հան­րա­յին ծա­ռա­յու­թյան մա­սին» ՀՀ օ­րեն­քի 8-րդ հոդ­վա­ծի 3.1-ին մա­սով և 9-րդ հոդ­վա­ծի 25-րդ մա­սով: Նշ­ված օ­րեն­քի 8-րդ հոդ­վա­ծի («Հա­յե­ցո­ղա­կան պաշ­տոն­նե­րը») 3.1-ին մա­սի հա­մա­ձայն, «Սփյուռ­քի գոր­ծե­րի գլ­խա­վոր հանձ­նա­կա­տա­րի պաշ­տո­նը կա­րող է զբա­ղեց­նել բարձ­րա­գույն կր­թու­թյուն ու­նե­ցող, քսան­հինգ տա­րին լրա­ցած, հա­յե­րե­նին տի­րա­պե­տող, ինչ­պես նաև առն­վազն եր­կու օ­տար լեզ­վի ի­մա­ցու­թյամբ ան­ձը»: Բա ո՞ւր մնաց ՀՀ քա­ղա­քա­ցիու­թյուն ու­նե­նա­լու պա­հան­ջը…
Հի­շյալ օ­րեն­քի 8-րդ հոդ­վա­ծը, ո­րի 3.1 մա­սով ղե­կա­վար­վել է Փա­շի­նյա­նը` Սի­նա­նյա­նին սփյուռ­քի գոր­ծե­րի գլ­խա­վոր հանձ­նա­կա­տար նշա­նա­կե­լով, սահ­մա­նում է հա­յե­ցո­ղա­կան պաշ­տոն­նե­րը: Սի­նա­նյա­նի զբա­ղեց­րած վե­րոն­շյալ հա­յե­ցո­ղա­կան պաշ­տո­նը հան­րա­յին պաշ­տոն­նե­րի պե­տա­կան խմ­բում գտն­վող պե­տա­կան պաշ­տոն­նե­րի տե­սակ­նե­րից մեկն է (նույն օ­րեն­քի 4-րդ հոդ­ված` «Հան­րա­յին պաշ­տոն­նե­րը»): «Հան­րա­յին ծա­ռա­յու­թյան մա­սին» ՀՀ օ­րեն­քի 8-րդ հոդ­վա­ծում տվյալ դրույ­թը (3.1-ին մա­սը) մտց­վել է ««Հան­րա­յին ծա­ռա­յու­թյան մա­սին» օ­րեն­քում լրա­ցում­ներ կա­տա­րե­լու մա­սին» Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյան օ­րեն­քով, որն ըն­դուն­վել է Սի­նա­նյա­նին նշ­ված պաշ­տո­նին նշա­նա­կե­լու վե­րա­բե­րյալ Փա­շի­նյա­նի վե­րոն­շյալ ո­րո­շու­մից մեկ ա­միս ա­ռաջ` 2019 թ. մա­յի­սի 8-ին և, կար­ծում ենք, հե՛նց Սի­նա­նյա­նին նշ­ված պաշ­տո­նում նշա­նա­կե­լու հա­մար, այդ նպա­տա­կադր­մամբ` 8-րդ հոդ­վա­ծի 3.1-ից դուրս թող­նե­լով ՀՀ քա­ղա­քա­ցիու­թյուն ու­նե­նա­լու պա­հան­ջը կամ նա­խա­պայ­մա­նը, նկա­տի ու­նե­նա­լով, որ Զա­րեհ Սի­նա­նյա­նը ՀՀ քա­ղա­քա­ցիու­թյուն չու­նի: Այլ կերպ ա­սած, օ­րեն­քը նա­խօ­րոք ըն­դուն­վել, ինչ­պես ա­սում են նման դեպ­քե­րում, կար­վել է դեռ սփյուռ­քի գոր­ծե­րի գլ­խա­վոր հանձ­նա­կա­տա­րի պաշ­տո­նում չն­շա­նակ­ված պաշ­տո­նյա­յի հա­գով: Մինչ­դեռ…
Հենց նույն` «Հան­րա­յին ծա­ռա­յու­թյան մա­սին» ՀՀ օ­րեն­քի 13-րդ հոդ­վա­ծի («Հան­րա­յին ծա­ռա­յու­թյան պաշ­տոն զբա­ղեց­նե­լու ի­րա­վուն­քը») 1-ին մա­սի հա­մա­ձայն, «Հան­րա­յին ծա­ռա­յու­թյան պաշ­տոն զբա­ղեց­նե­լու ի­րա­վունք ու­նեն հան­րա­յին ծա­ռա­յու­թյան տվյալ պաշ­տո­նի անձ­նագ­րով (աշ­խա­տա­տե­ղի նկա­րագ­րով) ներ­կա­յաց­վող պա­հանջ­նե­րը բա­վա­րա­րող և պե­տա­կան ծա­ռա­յու­թյան ա­ռան­ձին տե­սակ­նե­րը, ինչ­պես նաև հա­մայն­քա­յին ծա­ռա­յու­թյու­նը կար­գա­վո­րող Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյան օ­րենք­նե­րով նա­խա­տես­ված պա­հանջ­նե­րը բա­վա­րա­րող Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյան քա­ղա­քա­ցի­նե­րը…»: Ինչ­պես ար­դեն նշե­ցինք, Զա­րեհ Սի­նա­նյա­նի զբա­ղեց­րած պաշ­տո­նը, լի­նե­լով հա­յե­ցո­ղա­կան պաշ­տոն, հենց հան­րա­յին (հան­րա­յին ծա­ռա­յու­թյան) պաշ­տոն է:
Ինչ վե­րա­բերում է «Հան­րա­յին ծա­ռա­յու­թյան մա­սին» օ­րեն­քում լրա­ցում­ներ կա­տա­րե­լու մա­սին» Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյան` 2019 թ. մա­յի­սի 8-ին ըն­դուն­ված օ­րեն­քին, ա­պա այն «Հան­րա­յին ծա­ռա­յու­թյան մա­սին» օ­րեն­քի 13-րդ հոդ­վա­ծի 1-ին մա­սին հա­կա­սե­լուց բա­ցի, նաև հա­կա­սահ­մա­նադ­րա­կան է, քա­նի որ ՀՀ Սահ­մա­նադ­րու­թյան 2-րդ գլ­խում գտն­վող 49-րդ հոդ­վա­ծի («Հան­րա­յին ծա­ռա­յու­թյան անց­նե­լու ի­րա­վուն­քը») հա­մա­ձայն, «հան­րա­յին ծա­ռա­յու­թյան անց­նե­լու ի­րա­վունք» ու­նեն քա­ղա­քա­ցի­նե­րը, իսկ 2-րդ գլ­խի վեր­նագ­րից (Մար­դու և քա­ղա­քա­ցու հիմ­նա­կան ի­րա­վունք­նե­րը և ա­զա­տու­թյուն­նե­րը), ինչ­պես նաև նույն գլ­խի բազ­մա­թիվ հոդ­ված­նե­րից միան­գա­մայն պարզ ու հաս­կա­նա­լի է, որ խոս­քը ՀՀ քա­ղա­քա­ցի­նե­րի մա­սին է:
Ամ­փո­փենք. Զա­րեհ Սի­նա­նյա­նին սփյուռ­քի գոր­ծե­րի գլ­խա­վոր հանձ­նա­կա­տար նշա­նա­կե­լու վե­րա­բե­րյալ ՀՀ վար­չա­պետ Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նի ո­րո­շու­մը վե­րը նշ­ված հիմ­քե­րով հա­կա­սահ­մա­նադ­րա­կան է, քա­նի որ նշա­նակ­ման պա­հին Սի­նա­նյա­նը ՀՀ քա­ղա­քա­ցի չի ե­ղել:
Ար­թուր ՀՈՎ­ՀԱՆ­ՆԻ­ՍՅԱՆ
Դիտվել է՝ 8078

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ