Վրաստանի խորհրդարանի նախագահ Շալվա Պապուաշվիլին ստորագրել է ԼԳԲՏ իրավունքները սահմանափակող օրենքը։ «Ես լավ եմ հասկանում, որ այս օրենքի ստորագրումը քննադատություն կառաջացնի որոշ օտարերկրյա գործընկերների շրջանում, բայց մենք՝ վրացիներս, երբեք չենք վախեցել օտար գնահատականներից, երբ դա պահանջել են մեր հավատը, առողջ բանականությունը և երկրին հավատարմությունը»,- պարզաբանել է Պապուաշվիլին:               
 

Թեհ­րա­նում ար­դեն ըն­դուն­ված են ինչ-որ պատ­շաճ ո­րո­շում­ներ

Թեհ­րա­նում ար­դեն ըն­դուն­ված են ինչ-որ պատ­շաճ ո­րո­շում­ներ
03.11.2020 | 00:38

(Նախոորդ մասը)

Դա­տե­լով ըստ ա­մե­նայ­նի, Ի­րա­նի և Ռու­սաս­տա­նի նա­խա­գահ­ներ Հա­սան Ռո­հա­նին և Վլա­դի­միր Պու­տի­նը նույն­պես ինչ-որ չա­փով դժ­գոհ էին 2020 թ. հոկ­տեմ­բե­րի 10-ի ցե­րեկ­վա ար­դյունք­նե­րից։ Նրանց միջև կա­յա­ցել է չնա­խա­տես­ված հե­ռա­խո­սազ­րույց, ին­չի մա­սին նշ­ված է Պու­տի­նի պաշ­տո­նա­կան կայ­քում։ Ընդ ո­րում, կայքն ա­ռա­ջին տե­ղե­րից մե­կում նշել է հենց այդ հա­ղոր­դագ­րու­թյու­նը՝ «քն­նար­կել են Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի հա­կա­մար­տու­թյան կար­գա­վոր­ման և մի շարք քա­ղա­քա­կան հար­ցեր»։ Հայ­տն­վում էր, որ բա­նակ­ցու­թյուն­նե­րը վար­վել են ի­րա­նա­կան կող­մի նա­խա­ձեռ­նու­թյամբ։ Կող­մե­րը կար­ծիք­նե­րի հան­գա­մա­նա­լից փո­խա­նա­կում են կա­տա­րել հա­կա­մար­տու­թյան գո­տու ի­րադ­րու­թյան շուրջ։ Պու­տինն ի­րան­ցի գոր­ծըն­կե­րո­ջը ման­րա­մաս­նո­րեն տե­ղե­կաց­րել է Ռու­սաս­տա­նի միջ­նոր­դու­թյամբ այդ տա­րա­ծաշր­ջա­նում լար­վա­ծու­թյան թու­լաց­ման գծով նա­խա­ձեռն­վող ջան­քե­րի մա­սին։ Ի­րա­նի նա­խա­գահն ա­ջակ­ցու­թյուն է հայտ­նել մար­դա­սի­րա­կան նպա­տակ­նե­րով Ռու­սաս­տա­նի, Ադր­բե­ջա­նի և Հա­յաս­տա­նի արտ­գործ­նա­խա­րար­նե­րի ե­ռա­կողմ խոր­հր­դակ­ցու­թյուն­նե­րի ար­դյուն­քում հրա­դա­դա­րի, ինչ­պես նաև խա­ղաղ կար­գա­վոր­մա­նը շու­տափույթ հաս­նե­լու հա­մար հիմ­նա­վոր բա­նակ­ցու­թյուն­ներ սկ­սե­լու մա­սին ձեռք բեր­ված պայ­մա­նա­վոր­վա­ծու­թյուն­նե­րին։
Ի­հար­կե, Պու­տինն ու Ռո­հա­նին քն­նար­կել են ոչ միայն դա։ Հա­ղորդ­վում է, որ դի­տարկ­վել է նաև Ի­րա­նի մի­ջու­կա­յին ծրագ­րի գծով գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի հա­մա­պար­փակ պլա­նի ի­րա­կա­նաց­ման ի­րա­վի­ճա­կը։ Նշ­վել է մի­ջազ­գա­յին անվ­տան­գու­թյան հա­մար ա­ռանց­քա­յին այդ պայ­մա­նագ­րի պահ­պան­ման կարևո­րու­թյու­նը։ Քն­նարկ­վել են առևտրա-տն­տե­սա­կան աս­պա­րե­զում երկ­կողմ հա­մա­գոր­ծակ­ցու­թյան օ­րախն­դիր հար­ցեր, ու­շադ­րու­թյուն է դարձ­վել կո­րո­նա­վա­րա­կի տա­րած­ման դեմ պայ­քա­րին, մաս­նա­վո­րա­պես ռու­սա­կան «Սպուտ­նիկ V» պատ­վաս­տա­նյու­թի գծով գոր­ծակ­ցու­թյան հե­ռան­կար­նե­րին։ Բայց բո­լո­րին պարզ է, որ Ի­րա­նի և ՌԴ նա­խա­գահ­նե­րը խո­սել են հենց այն մա­սին, որ, չնա­յած «մար­դա­սի­րա­կան հրա­դա­դար» հայ­տա­րա­րե­լուն, պա­տե­րազ­մը շա­րու­նակ­վել է։ Ա­վե­լին, թուր­քե­րը պա­տե­րազ­մը տե­ղա­փո­խում են Հա­յաս­տա­նի սահ­մա­նա­մերձ գո­տի։ Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղում պա­տե­րազ­մին եր­րորդ եր­կր­նե­րի մի­ջամ­տու­թյունն ան­թույ­լատ­րե­լի է, հաս­կաց­րել է Ռո­հա­նին՝ ակն­հայ­տո­րեն նկա­տի ու­նե­նա­լով Թուր­քիան. «Հա­կա­մար­տու­թյա­նը ո­րոշ եր­րորդ եր­կր­նե­րի հնա­րա­վոր մի­ջամ­տու­թյու­նը կհան­գեց­նի նրա ընդ­լայն­մա­նը և ձգձգ­մա­նը»։ Թուր­քե­րը և Ա­լիևի վար­չա­կար­գը պետք է հե­ռաց­վեն տա­րա­ծաշր­ջա­նից։ Հոկ­տեմ­բե­րի 12-ի ճե­պազ­րույ­ցում Ի­րա­նի ԱԳՆ-ի պաշ­տո­նա­կան ներ­կա­յա­ցու­ցիչ Սա­յիդ Խա­թիբ­զո­դան Թեհ­րա­նի դժ­գո­հու­թյունն է հայտ­նել այն բա­նից, որ հրա­դա­դա­րի ռե­ժի­մը չի պահ­պան­վում, և հի­շեց­րել է, որ Ի­րա­նը պատ­րաստ է նպաս­տե­լու Ադր­բե­ջա­նի և Հա­յաս­տա­նի միջև բա­նակ­ցու­թյուն­նե­րի գոր­ծըն­թա­ցին տա­րա­ծաշր­ջա­նում կա­յուն խա­ղա­ղու­թյան հաս­նե­լու հա­մար։ Ինչ­պես նկա­տում ենք, և Ի­րա­նը, և Ռու­սաս­տա­նը չեն տես­նում «Թուր­քիա­յի տե­ղը» բա­նակ­ցա­յին գոր­ծըն­թա­ցում։ Չէ՞ որ Խա­թիբ­զո­դան Երևա­նին ու Բաք­վին հի­շեց­րել է հենց Ի­րա­նի խա­ղաղ ա­ռա­ջարկ­նե­րի, ոչ թե այն մա­սին, թե Ի­րա­նը «միա­նում է» ինչ-որ մե­կի նա­խա­ձեռ­նու­թյուն­նե­րին։
Դրա­նից ան­մի­ջա­պես հե­տո «Ապ­շե­րո­նի խան» Ա­լիևն ա­պա­ցու­ցեց, որ շա­րու­նա­կում է հնա­զան­դո­րեն պաշտ­պա­նել Թուր­քիա­յի շա­հե­րը մեր տա­րա­ծաշր­ջա­նում։ Հոկ­տեմ­բե­րի 12-ին նա այդ մա­սին բա­ցեի­բաց հայ­տա­րա­րեց թուր­քա­կան «Haber Global» հե­ռուս­տաա­լի­քին։ Իբր, ցան­կա­նում եմ փո­խել բա­նակ­ցու­թյուն­նե­րի ձևա­չա­փը Մինս­կի խմ­բի ներ­սում. թող Թուր­քիան դառ­նա չոր­րորդ հա­մա­նա­խա­գա­հը։ Պա՞րզ է, թե հա­նուն ին­չի է քր­դա­կան ա­րյամբ այդ կա­րա-կո­յուն­լուն խոր­տա­կել իր ա­վե­լի քան 6 հա­զար քա­ղա­քա­ցի­նե­րի կյան­քը։ Բայց մեզ հա­մար մեկ է, թե քա­նի թշ­նա­մի է այն­տեղ զոհ­վում։ Մեզ հա­մար հաս­կա­նա­լի չէ, թե ինչ­քան են մտա­դիր սպա­սե­լու ՌԴ-ն, ԱՄՆ-ը և Ֆրան­սիան, որ­պես­զի «խել­քի գան» Ա­լիևն ու իր թուրք բա­րե­կամ­նե­րը։ Չէ՞ որ Ա­լիևը Մոսկ­վա­յում հա­մա­ձայ­նել էր, որ բա­նակ­ցու­թյուն­ներն ըն­թա­նան նախ­կին ձևա­չա­փով։ Իսկ ըն­դա­մե­նը 2 օր հե­տո՝ հոկ­տեմ­բե­րի 12-ին, սկ­սեց խո­սել մեր տա­րա­ծաշր­ջա­նում Թուր­քիա­յի նոր դե­րի մա­սին։ Հատ­կա­պես զար­մաց­նում է Ֆրան­սիա­յի եր­կե­րե­սա­նիու­թյու­նը. մինչև Լավ­րո­վի հետ Հա­յաս­տա­նի և Ադր­բե­ջա­նի արտ­գործ­նա­խա­րար­նե­րի հան­դի­պու­մը Փա­րիզն սպառ­նում էր ԵԱՀԿ-ում քն­նարկ­ման դնել Մինս­կի խմ­բի կազ­մից Թուր­քիա­յի հե­ռաց­ման հար­ցը։ Այժմ թուր­քա­կան խա­մա­ճիկ Ա­լիևը խո­սում է Թուր­քիա­յի դե­րի ա­վե­լաց­ման մա­սին, իսկ նա­խա­գահ Մակ­րո­նը լռում է։ Հի­մա ի՞նչ եք մտա­դիր ա­նե­լու, պա­րոն Մակ­րոն, բայց ար­դեն ոչ միայն Ան­կա­րա­յի, այլև խա­մա­ճիկ Ա­լիևի հետ։ Հար­ցը հռե­տո­րա­կան չէ. մենք ար­դեն գրել ենք, որ աշ­խար­հը պար­տա­վոր է մեր տա­րա­ծաշր­ջա­նից վե­րաց­նե­լու Թուր­քիան և Ա­լիևի հան­ցա­վոր վար­չա­կար­գը։
Բայց հի­մա չենք ու­զում ցույց տալ «Ապ­շե­րո­նի խա­նի» հնա­րա­միտ խա­բեու­թյու­նը։ Նա դեռ հոկ­տեմ­բե­րի 9-ին հաղ­թա­կա­նո­րեն հայ­տա­րա­րեց, որ գրա­վել է Հադ­րու­թը։ Դա­տե­լով Հա­յաս­տա­նի ՊՆ-ի և Ար­ցա­խի ՊԲ-ի շտա­բի այն օ­րե­րի հա­ղոր­դագ­րու­թյուն­նե­րից, ի­րադ­րու­թյու­նը ծանր էր, մար­տեր էին ըն­թա­նում, բայց Հադ­րու­թը մինչ այժմ հայ­կա­կան է, ոչ թե թուր­քա­կան։ Եվ ա­հա հոկ­տեմ­բե­րի 12-ին թուր­քա­կան հե­ռուս­տաա­լի­քի հետ հար­ցազ­րույ­ցում Ա­լիևը խոս­տո­վա­նեց, որ, հոկ­տեմ­բե­րի 9-ից սկ­սած, խա­բել է աշ­խար­հին։ Ո­րոշ բա­ներ մեջ­բե­րենք այդ հար­ցազ­րույ­ցից։ Սկզ­բում Ա­լիևը կայ­տա­ռո­րեն հայ­տա­րա­րեց, թե իբր «ադր­բե­ջա­նա­կան բա­նա­կը շա­րու­նա­կում է իր «ա­զա­տագ­րա­կան ա­ռա­քե­լու­թյու­նը» Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղում։ Այ­նու­հետև. «Պար­տա­դիր չէ, որ այդ դիր­քե­րը լի­նեն գյու­ղեր կամ քա­ղաք­ներ։ Թող դա լի­նի բար­ձունք, լեռ. դա էլ է կարևոր։ Քա­ղաք­ներ մենք, միևնույն է, կվե­րա­դառ­նանք։ Մեզ հա­մար ա­մե­նա­կարևո­րը ռազ­մա­վա­րա­կան բար­ձունք­նե­րը վերց­նելն է։ Հադ­րութ քա­ղա­քի շր­ջա­կայ­քում ա­մեն ինչ մեր վե­րահս­կո­ղու­թյան տակ է։ Բայց քա­ղաք մտ­նել, թե չմտ­նելն այլ հարց է։ Մեր առջև նման քա­ղա­քա­կան պար­տա­կա­նու­թյուն չի դր­ված՝ այ­սօր հայ­տա­րա­րել մի տե­ղի մա­սին, վա­ղը՝ մի ու­րիշ։ Ո­րոշ դեպ­քե­րում մենք ա­զա­տագ­րում ենք գյու­ղեր ու քա­ղաք­ներ, բայց այդ մա­սին հայ­տա­րա­րում ենք մեկ-եր­կու օր հե­տո։ Դրա­նում էլ կա իր մար­տա­վա­րու­թյու­նը»։ Հո չի՜ վարժ­վել սուտ խո­սե­լուն Իլ­համ է­ֆեն­դին... Բայց ու­րիշ ի՞նչ կա­րե­լի է սպա­սել քր­դա­թուր­քից։ Ընդ­հան­րա­պես ո՞վ է նրա մեջ մարդ տե­սել։ Մենք՝ չէ, դրանք ե­ղել են Հա­յաս­տա­նի իշ­խա­նու­թյուն­նե­րը։
Մինչև հոկ­տեմ­բե­րի 26-ն էլ Հադ­րու­թը մերն էր, ա­վե­լին, թշ­նա­մին ռմ­բա­կո­ծում էր Մար­տա­կերտն ու Մար­տու­նին, մար­տերն ըն­թա­նում էին Ար­ցա­խի հա­րավ-արևել­քում։ Դա է ի­րո­ղու­թյու­նը, թեև ցա­վա­լի է մեզ հա­մար, ինչ­քան էլ քա­ջա­բար և ար­դյու­նա­վետ են պաշտ­պան­վում մեր զին­վոր­ներն ու սպա­նե­րը։ Դա չպետք է թույլ տր­վեր ընդ­հան­րա­պես, ոչ թե այ­սօր զե­կու­ցել «մար­տա­վա­րա­կան նա­հանջ­նե­րի» մա­սին։


Իսկ կա­րա-կո­յուն­լու ցե­ղը, այ­նուա­մե­նայ­նիվ, շա­րու­նա­կում էր ան­տե­սել Ի­րա­նի նա­խազ­գու­շա­ցում­նե­րը։ Հոկ­տեմ­բե­րի 13-ի ա­ռա­վո­տյան ի­րա­նա­կան տար­բեր աղ­բյուր­ներ հա­ղոր­դե­ցին Ի­րա­նի տա­րած­քում ըն­կած ԱԹՍ-նե­րի մա­սին։ Ա­վե­լի ուշ այդ լու­րը պաշ­տո­նա­պես հաս­տա­տեց Ի­րա­նի պե­տա­կան տե­ղե­կատ­վա­կան IRNA գոր­ծա­կա­լու­թյու­նը։ Ըստ նրա՝ ա­նօ­դա­չու սարքն ըն­կել է Ի­րա­նի հյու­սի­սի Ար­դե­բի­լի նա­հան­գի Փար­սա­բադ-Մո­ղա­նի օկ­րու­գի Օ­զան­թա­փե գյու­ղի տա­րած­քում։ Գյու­ղը գտն­վում է ար­ցա­խա-ադր­բե­ջա­նա­կան սահ­մա­նից տաս­նյակ կի­լո­մետ­րե­րով արևելք։ IRNA -ի ֆար­սե­րեն հոդ­վա­ծում նշ­վում է, որ, ըստ տե­ղի աղ­բյուր­նե­րի, ըն­կած ԱԹՍ-ն կա­րող է պատ­կա­նել կամ ադր­բե­ջա­նա­կան, կամ հայ­կա­կան զին­ված ու­ժե­րին, ո­րոնք եր­կու շա­բաթ մար­տեր են մղում Ի­րա­նի հյու­սի­սա­յին սահ­մա­նի մոտ։ Իսկ նույն IRNA -ի անգ­լե­րեն հոդ­վա­ծի վեր­նագ­րում աս­վում է. «Ադր­բե­ջա­նա­կան կամ հայ­կա­կան ա­նօ­դա­չուն ըն­կել է Ի­րա­նի հյու­սիս-արևել­քում»։


Նախ, ոչ թե «ըն­կել է», այլ խփել են ի­րան­ցի­նե­րը։ Դա շատ կարևոր է. բանն այն է, որ նույն օ­րը (հոկ­տեմ­բե­րի 13-ին) ԱԹՍ-ի ընկ­նե­լուց 4-5 ժամ հե­տո, ի պա­տաս­խան Ի­րա­նի տա­րած­քի չդա­դա­րող գն­դա­կո­ծու­թյան և «կով­կա­սյան թա­թար­նե­րի» կող­մից Ի­րա­նի պե­տա­կան սահ­ման­նե­րի խախտ­ման, ի­րան­ցի զին­վո­րա­կան­նե­րը մի շարք հր­թի­ռա­յին ու հրե­տա­նա­յին հար­ված­ներ են հասց­րել «Բաք­վի հան­րա­պե­տու­թյան» տա­րած­քին, ո­րոնք լուրջ հետևանք­ներ են ու­նե­ցել Բաք­վի հա­մար, ո­րով­հետև խա­փան­վել է Ար­ցա­խի բա­նա­կի դիր­քե­րի վրա հար­ձա­կո­ղա­կան լայ­նա­ծա­վալ գոր­ծո­ղու­թյու­նը։ Այդ տե­ղե­կու­թյուն­նե­րը հոկ­տեմ­բե­րի 13-ին տա­րա­ծել են ռու­սա­կան մի շարք կայ­քեր, այդ թվում՝ այն­պի­սիք, ո­րոնք «մոտ» են հա­մար­վում ՌԴ-ի զին­վո­րա­կան ու հե­տա­խու­զա­կան կա­ռույց­նե­րին։ Դա բնա­կան է, մա­նա­վանդ որ և՛ Ի­րա­նը, և՛ ՌԴ-ն 2015 թվա­կա­նից բազ­միցս պաշ­տո­նա­պես հաս­տա­տել են, որ ռազ­մա­վա­րա­կան հար­ցե­րով Մեր­ձա­վոր Արևել­քում և Այ­սր­կով­կա­սում գոր­ծում են հա­մա­ձայ­նեց­ված կեր­պով։ Հոկ­տեմ­բե­րի 13-ի ուշ ե­րե­կո­յան հայտ­նի է դար­ձել հետևյա­լը. ադր­բե­ջա­նա­կան տա­րած­քին հր­թի­ռա-հրե­տա­նա­յին մի քա­նի հար­ված է հասց­վել, իսկ այն բա­նից հե­տո, երբ «կով­կա­սյան թա­թար­նե­րը» փոր­ձել են կա­մի­կա­ձե ԱԹՍ կի­րա­ռել Ի­րա­նի հետ սահ­մա­նի վրա­յով, ա­նօ­դա­չուին հար­ված են հասց­րել Ի­րա­նի ԻՀՊԿ-ի ստո­րա­բա­ժա­նում­նե­րը՝ կի­րա­ռե­լով ՀՕՊ-ի մի­ջոց­ներ։ Հայտ­նի է, որ ադր­բե­ջա­նա­կան ու­ժե­րի շր­ջան­նե­րը ճն­շե­լու հետևան­քով ԼՂՀ ու­ժե­րի դիր­քե­րի վրա հար­ձա­կու­մը խա­փան­վել է, ու թեև բաք­վե­ցի­նե­րի ՊՆ-ն կո­րուստ­նե­րի մա­սին չի հայտ­նում, նրանց տվյալ ուղ­ղու­թյու­նը լիո­վին ան­պաշտ­պան էր, ուս­տի չեն բա­ցառ­վում տեխ­նի­կա­յի և կեն­դա­նի ու­ժի կո­րուստ­նե­րը։ Նախ­կի­նում Թեհ­րա­նը մի քա­նի կոշտ նա­խազ­գու­շա­ցում էր ա­րել ե­րեք կող­մե­րին, որ ցան­կա­ցած մի­ջա­դեպ, ո­րը կհան­գեց­նի Ի­րա­նի սահ­ման­նե­րի խախտ­ման կամ տա­րած­քի գն­դա­կոծ­ման, ան­մի­ջա­պես պա­տաս­խան մի­ջոց­նե­րի ա­ռիթ կդառ­նա։ Եվ ա­հա ե­կել է Թուր­քիան ու «կով­կա­սյան թա­թար­նե­րին» «տե­ղը դնե­լու» ժա­մա­նա­կը։


Երկ­րորդ, ի­րա­կա­նում ըն­կած ա­նօ­դա­չուն չէր կա­րող պատ­կա­նել հայ­կա­կան կող­մին, քա­նի որ իս­րա­յե­լա­կան ար­տադ­րու­թյան «Harop» տի­պի կա­մի­կա­ձե սարք էր։ Դրա լու­սան­կա­րը կա այն ար­տադ­րող IAI ըն­կե­րու­թյան կայ­քում, ո­րից էլ պարզ է դառ­նում, որ Ի­րա­նում խփ­ված ա­նօ­դա­չուն հենց «Harop» է։ Այդ ԱԹՍ-ի՝ «Harop» տի­պին պատ­կա­նե­լու մա­սին գրել է նաև «razm.info» կայ­քը։ Ինչ­պես հայտ­նի է, Հա­յաս­տա­նի և Ար­ցա­խի զին­ված ու­ժե­րում չկան իս­րա­յե­լա­կան ար­տադ­րու­թյան ԱԹՍ-ներ։ Հա­յաս­տա­նի բո­լոր ԱԹՍ-նե­րը հայ­րե­նա­կան ար­տադ­րու­թյան են։ Ի դեպ, վեր­ջերս «Harop» տի­պի ա­նօ­դա­չուն որ­պես հայ­կա­կան է ներ­կա­յաց­րել Ադր­բե­ջա­նի նա­խա­գա­հի խոր­հր­դա­կան Հիք­մեթ Հա­ջիևը։ «Թվի­թե­րի» իր է­ջում նա գրել էր, թե իբր «Բաք­վի հան­րա­պե­տու­թյան» ՀՕՊ-ը հայ­կա­կան կա­մի­կա­ձե ա­նօ­դա­չու է խփել, և գրա­ծին հա­վե­լել էր «Harop» ԱԹՍ-ի մի քա­նի լու­սան­կար։ Շա­րու­նակ­վող պա­տե­րազ­մում Ադր­բե­ջա­նի կող­մից «Harop»-նե­րի կի­րա­ռու­մը հաս­տա­տել է Հա­ջիևն ին­քը և բարձր գնա­հա­տել նրանց ար­դյու­նա­վե­տու­թյու­նը։ Ադր­բե­ջանն այդ ԱԹՍ-նե­րը կի­րա­ռել էր դեռ 2016 թ. ապ­րի­լյան պա­տե­րազ­մում։


Եր­րորդ, թեև «կով­կա­սյան թա­թար­նե­րին» Ի­րա­նի հասց­րած մի քա­նի հր­թի­ռա-հրե­տա­նա­յին հար­ված­նե­րի մա­սին տե­ղե­կու­թյու­նը պետք է ստու­գել, բայց մենք հակ­ված ենք հա­վա­տա­լու, որ ի­րա­կա­նում դա ա­րել են ի­րան­ցի զին­վո­րա­կան­նե­րը։ Հաս­կա­նա­լի է, որ Ի­րանն այդ դեպ­քում ոչ թե Ար­ցախն էր պաշտ­պա­նում, այլ թուր­քե­րին ու Ա­լիևի վար­չա­կազ­մին ցու­ցադ­րում էր իր հնա­րա­վո­րու­թյուն­ներն ու տա­րա­ծաշր­ջան Թուր­քիա­յի մուտ­քը թույլ չտա­լու վճ­ռա­կա­նու­թյու­նը։ Մենք հա­վա­տում ենք ի­րա­նա­կան հր­թի­ռա-հրե­տա­նա­յին հար­ված­նե­րի ար­ժա­նա­հա­վա­տու­թյա­նը, ո­րով­հետև այս տար­վա հու­նի­սի 24-ին ԻՀՊԿ-ի զին­վո­րա­կան­նե­րը հրե­տա­նա­յին հար­ված­ներ են հասց­րել Թուր­քիա­յին՝ սպա­նե­լով մի քա­նի թուրք զին­վո­րա­կա­նի։ Ամ­ռա­նը դա հաս­տա­տեց թուր­քա­կան «Anadolu» գոր­ծա­կա­լու­թյու­նը՝ հղում ա­նե­լով Թուր­քիա­յի գլ­խա­վոր շտա­բի աղ­բյու­րին։
Վեր­ջում ա­ռա­ջար­կում ենք հա­տուկ ու­շադ­րու­թյուն դարձ­նել ի­րա­նա­կան «Miranpress» սոց­ցան­ցի մեկ­նա­բա­նու­թյան հետևյալ տո­ղե­րին. «Ին­չը շատ հե­տաքր­քիր է, այն է, որ Ադր­բե­ջա­նը պն­դում է, թե գրա­վել է Ջաբ­րա­յիլ և Հադ­րութ քա­ղաք­նե­րը (Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղում)։ Ե­թե այդ­պես է, ա­պա ճա­կա­տը պետք է հե­ռու չլի­նի Աս­լան­դո­զից (Ար­դե­բի­լի նա­հան­գի հյու­սիս-արևմուտ­քում), ոչ թե Փար­սա­բա­դից։ Այ­սինքն, կամ այդ ԱԹՍ-ն Ի­րան է թա­փան­ցել դի­վեր­սիա­յի հա­մար, կամ Հա­յաս­տա­նը մեծ ա­ռա­ջըն­թաց է ու­նե­ցել և կիպ մո­տե­ցել է Փար­սա­բա­դին»։ Մենք ա­վե­լի մեծ լա­վա­տես­ներ չենք դառ­նա, քան ի­րա­նա­կան «Miranpress»-ը. չգի­տենք ինչ ա­սել։ Բայց նշենք. «Մո­ղան» բա­ռը մեզ ա­ռա­վել ծա­նոթ «Մու­ղան» բա­ռի ֆար­սե­րեն ար­տա­սա­նու­թյունն է։ Որ­տե՞ղ է դա՝ կհարց­նեն Հա­յաս­տա­նի ներ­կա­յիս կա­ռա­վա­րիչ­նե­րը։ Պա­տաս­խա­նում ենք՝ Թա­լիշս­տա­նի մո­տա­կայ­քում, ուս­տի ար­ցա­խյան ճա­կատ­նե­րում մեր մեծ հաղ­թա­նակ­նե­րի թվա­կա­նին՝ 1993 թ., հռ­չակ­վել է Թա­լիշ-Մու­ղա­նյան Հան­րա­պե­տու­թյու­նը։ Ափ­սոս, որ կարճ ժա­մա­նակ գո­յու­թյուն ու­նե­ցավ։
(շա­րու­նա­կե­լի)

Սերգեյ ՇԱՔԱՐՅԱՆՑ

Դիտվել է՝ 61448

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ