Հարափոփոխ աշխարհում ոչինչ հաստատուն գոյություն չունի

«Կայսրությունները նման են հսկա կարկանդակի. դրանք, որպես կանոն, սկսում են ուտել ծայրերից»:

Չեմ հիշում՝ ով է ասույթի հեղինակը, բայց, համաձայնեք, պատկերավոր ու դիպուկ է ասված:

Բոլոր դարերում էլ կայսրություններ հիմնած հզոր պատմական դեմքերն ու նրանց գործը շարունակողները քաջ գիտակցել են, որ հարափոփոխ աշխարհում ոչինչ հաստատուն գոյություն չունի, և գալու է ժամանակը, երբ կայսրությանդ բուն «միջուկը» պահելու համար ստիպված ես լինելու զոհաբերել «ծայրերը»:

Խորհրդային հսկա կայսրությունը նույն մեծ «կարկանդակն» էր, որն «ուտելու» գործընթացը սկսվեց նախորդ դարի 90-ականներից ու շարունակվում է մինչ օրս:

Ցավալի իրողությունն այն է, որ հարյուրամյակներ շարունակ Հայաստանը միշտ էլ եղել է այս կամ այն կայսրության ծայրամասային կցորդը՝ մեկ պրոտեկտորատի ու խանության, մեկ վիլայեթի ու գուբերնիայի կարգավիճակով: Նույնիսկ մեր նորագույն պատմության այս երեք տասնամյակում, որ ընդունված է անկախության տարիներ անվանել, մենք չենք ձերբազատվել վասալային մտածողությունից՝ հուսալով, որ բոլոր անլուծելի թվացող հարցերի պատասխանները կստանանք կա՛մ Արևմուտքից, կա՛մ Հյուսիսից:

Իսկ պայմանական Հյուսիսն ու Արևմուտքը, նույնքան պայմանական Հարավն ու Արևելքն էլ՝ վրադիր, դարերով կուտակված գլոբալ խնդիրներ ունեն իրար մեջ լուծելու: Թե ինչ կլինի Հայաստանի հետ այդ խնդիրների լուծման ճանապարհին, համաշխարհային ուժային կենտրոններին քիչ է հետաքրքրում. կարևորը գլոբալ արդյունքն է՝ նպատակին հասնելու համար միջոցների մեջ խտրականություն չդնելու մաքիավելիական փիլիսոփայությամբ:

Լիլի Մարտոյան

Հեղինակի նյութեր

• Ողորմի Ցուկերբերգի անցավորներին
• Համապատասխան վակցինա դեռ չի հայտնաբերվել
• Ջրից չոր դուրս բերել ջանացողների ալիբին
• Չորս տարի էլ անցավ, ու դեռ խոսում է
• Նզովք
• ՈՒնենք չտեսորեն շլացած, գեղցիաբար շփացած, անհուսորեն փչացած իշխանիկներ
• Գավառական փահլևանություն իրական «գետնին վրա»
• Վիրտուալ դոնքիշոտներ
• Լիլի Մարտոյան․ Տրամաբանության հետ աղերս չունեցող վարկած
• Լիլի Մարտոյան. Համահարթեցում
• Լիլի Մարտոյան. Ջրից չոր դուրս բերել ջանացողների ալիբին
• Բոլորս ենք պատանդ, երկիրն էլ՝ հետը
• Ոչ միայն կնկա խելք, այլև կնոջ հոգեկերտվածք ունեցող ազգ ենք
• Շատ կարևոր մի բան փչացել է հայ հանրության ներքին մեխանիզմում
• Իշխանության եկած ամեն բախտախնդիր կարճ ժամանակ անց իրեն թագավոր է երևակայում
• Բե­կում, բայց ին­չո՞վ
• Կես ճշ­մար­տու­թ­յու­նը կեղ­ծի­քից վատ է
• Երբ լռում է դի­վա­նա­գի­տու­թ­յու­նը, ­որո­տում են թն­դա­նոթ­նե­րը
• Պա­տե­րազ­մում՝ ինչ­պես պա­տե­րազ­մում
• Մեզ խա­ղաղ օ­րե­րում հաղ­թե­լու խելք է պետք, գրո՛­ղը տա­նի

Մեկնաբանություններ