ՈՒկրաինան պետք է ներգրավի երիտասարդներին, օրինակ՝ 18-25 տարեկան, որպեսզի մասնակցեն Ռուսաստանի դեմ պատերազմին՝ հայտարարել է ԱՄՆ-ի պետքարտուղար Էնթոնի Բլինքենը։ Ըստ նրա՝ հաջողության գրավականը մարտի դաշտում մարդկանց ներկայությունն է, ինչպես նաև ռազմամթերքի ու զենքի առկայությունը։ «Դա շատ բարդ որոշում է, բայց մենք վստահ ենք, որ երիտասարդների ներգրավումը պայքարին անհրաժեշտ է։ Հենց այս պահին 18-25 տարեկանները պայքարին չեն մասնակցում»,- Բրյուսելում ասել է Բլինքենը:               
 

Վե­հա­փա՛ռ, կրկ­նեք Գևորգ Հին­գե­րոր­դի օ­րի­նա­կը, ժամն է գոր­ծե­լու

Վե­հա­փա՛ռ, կրկ­նեք Գևորգ Հին­գե­րոր­դի օ­րի­նա­կը, ժամն է գոր­ծե­լու
03.07.2020 | 00:14

Հար­գե­լի վե­հա­փառ, ես ոչ ան­վա­նի գրող եմ, բա­նաս­տեղծ կամ հրա­պա­րա­կա­խոս, կամ քա­ղա­քա­կան գոր­ծիչ, այլ շար­քա­յին մտա­վո­րա­կան, ո­րին հա­տուկ են ազ­գա­յին մտա­ծե­լա­կեր­պը, ա­ռողջ բա­նա­կա­նու­թյու­նը, նաև հա­յին հա­տուկ հան­դգ­նու­թյու­նը, բայց ոչ քյալ­լա­գյո­զու­թյու­նը, ո­րը բխում է լոկ ազ­գա­յին շա­հից ել­նե­լով: Բնա­վո­րու­թյանս շատ «բա­ցա­սա­կան» ո­րակ­նե­րի պատ­ճա­ռով հա­ճախ եմ տու­ժել, բայց եր­բեք չեմ կորց­րել ոչ ա­ռողջ բա­նա­կա­նու­թյունս, ոչ լա­վա­տե­սու­թյունս, ոչ էլ ա­րա­րե­լու և հայ­րե­նի­քին օգ­տա­կար լի­նե­լու ան­սահ­ման ցան­կու­թյունս: Ա­սեմ, ամ­բողջ կյան­քում, ար­դեն 79 տա­րե­կան եմ, ե­ղել եմ պայ­քա­րի ակ­տիվ դիր­քե­րում: Ըն­դա­մե­նը 23 տա­րե­կան էի, երբ 1965 թվա­կա­նի ապ­րի­լի 24-ին Երևա­նի հայտ­նի հրա­պա­րա­կում մարդ­կա­յին ձեռ­քե­րի վրա ե­լույթ եմ ու­նե­ցել և հան­դես եմ ե­կել ազ­գա­յին պա­հան­ջա­տի­րու­թյան դիր­քե­րից: Ղա­րա­բա­ղյան շարժ­ման ակ­տիվ մաս­նա­կից եմ ե­ղել, բայց եր­բեք Լևոն-Լևոն չեմ գո­չել և ոչ էլ Նի­կոլ-Նի­կոլ, ո­րով­հետև ես միշտ ե­ղել եմ բա­նա­կան ա­րա­րած և եր­բեք չեմ բռնկ­վել որևէ ա­նի­մաստ պա­թո­սով: Ա­սենք հե­ղա­փո­խու­թյուն­նե­րի պատ­մու­թյու­նը լավ ի­մա­ցող ան­հատս չէր կա­րող ղե­կա­վար­վել է­մո­ցիա­նե­րով: Չեմ ցան­կա­նում տալ մեր երկ­րի օր­հա­սա­կան վի­ճա­կի գնա­հա­տա­կա­նը: Չեմ ցան­կա­նում խա­ղալ օր օ­րի երկ­րում վի­րու­սից մա­հա­ցող­նե­րի թվե­րի վրա և ոչ էլ մռայլ գույ­նե­րով գու­շա­կել մեր երկ­րի վաղ­վա օ­րը: Չեմ էլ ցան­կա­նում ա­վե­լորդ ան­գամ խո­սել մեզ եր­կու կող­մից շր­ջա­պա­տած դա­ժան թշ­նա­մի­նե­րից:


Այ­սօր մեր երկ­րին անհ­րա­ժեշտ է շտապ դուրս գալ ստեղծ­ված վի­ճա­կից: Ա­մե­նօ­րյա հա­պա­ղու­մը ա­վե­լաց­նում է վաղ­վա մեր դժ­վա­րու­թյուն­նե­րի քա­նա­կը:
Ես լավ եմ հաս­կա­նում, երկ­րում չկա այն քա­ղա­քա­կան ու­ժը, ո­րի հետևից կգ­նա ժո­ղո­վուր­դը: Ին­չու՞, ո­րով­հետև բո­լոր քա­ղա­քա­կան կու­սակ­ցու­թյուն­նե­րը (ա­սեմ, որ կու­սակ­ցու­թյուն­նե­րը միշտ ան­վա­նել եմ կազ­մա­կերպ­ված քա­ղա­քա­կան բան­դա, որ, ի տար­բե­րու­թյուն բան­դի­տա­կան խմ­բե­րի, ա­վե­լի մե­ծա­քա­նակ են և վեր­ջին հաշ­վով ժո­ղովր­դին պատ­ճա­ռում են ա­վե­լի մեծ վնաս­ներ, քան սո­վո­րա­կան բան­դի­տա­կան խմ­բե­րը) ան­ցած ե­րե­սուն տա­րի­նե­րին վեր­ջին հաշ­վով այն­քան ա­տե­լու­թյուն են ա­ռա­ջաց­րել ժո­ղովր­դի մեջ և կու­տակ­ված հզոր բա­ցա­սա­կան է­ներ­գիան օգ­տա­գոր­ծե­լով վայ քա­ղա­քա­կան գոր­ծիչ­նե­րը դեռ կա­րո­ղա­նում են կա­ռա­վա­րել ժո­ղովր­դին: Ժո­ղո­վուրդն ա­տե­լու­թյամբ լց­ված պատ­րաստ է գնա­լու ինք­նա­կոր­ծան­ման, քան կգ­նա 30 տա­րի ի­րեն լլ­կող­նե­րի և ստո­րաց­նող­նե­րի հետևից: Գա­գիկ Ծա­ռու­կյանն իր քա­ղա­քա­կան ակ­տի­վու­թյամբ, մեր կար­ծի­քով, մի քա­նի ամ­սով եր­կա­րաց­րեց իշ­խող ու­ժի քա­ղա­քա­կան կյան­քը: Ես ոչ թե ա­տում եմ քա­ղա­քա­կան թա­վի­շը, այլ պար­զա­պես հաս­կա­նում եմ նրանց` եր­կիր կա­ռա­վա­րե­լու ան­կա­րո­ղու­թյու­նը, ո­րը վեր­ջին հաշ­վով մեզ բո­լո­րիս, նաև ի­րենց տա­նում է դե­պի կոր­ծա­նում:


Այ­սօր մեր եր­կի­րը գտն­վում է 1918 թվա­կա­նի մա­յի­սին երկ­րում ստեղծ­ված վի­ճա­կում: Ո­մանք գու­ցե փոր­ձեն ար­դա­րա­նալ, թե ու­նենք կազ­մա­կերպ­ված բա­նակ, բայց այդ հար­ցը չեմ ցան­կա­նում քն­նար­կել, քան­զի չեմ ցան­կա­նում ծան­րա­բեռ­նել ա­սե­լի­քիս բո­վան­դա­կու­թյու­նը: Ին­չու հի­շե­ցի 1918 թվա­կա­նը: Երկ­րում քաոս էր: Ազ­գը կանգ­նած էր լի­նել-չլի­նե­լու առջև: Հի­շե­ցի, թե ինչ­պես բարձ­րաս­տի­ճան մի քա­նի պաշ­տո­նյա­ներ մտան Ա­մե­նայն Հա­յոց Կա­թո­ղի­կոս Սու­րե­նյան­ցի մոտ և ա­ռա­ջար­կե­ցին տե­ղա­փոխ­վել ա­վե­լի անվ­տանգ տեղ, ո­րով­հետև թուր­քե­րը շու­տով կմտ­նեն Էջ­միա­ծին: Հի­շե­ցի նաև կա­թո­ղի­կո­սի ան­վա­րան պա­տաս­խա­նը: Եվ այդ պա­տաս­խա­նը դար­ձավ գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի պլան: Եվ սկ­սե­ցին ղո­ղան­ջել Էջ­միած­նի զան­գե­րը` ժո­ղովր­դին կո­չե­լով սր­բա­զան պայ­քա­րի: Եվ 500 մա­հա­պարտ հոգևո­րա­կան­ներ կա­թո­ղի­կո­սի հրա­մա­նով ըն­կան ա­ռաջ, իսկ նրանց օգ­նում էին եր­կու զին­վո­րա­կան գու­մար­տակ­ներ, ո­րոնց տրա­մադ­րու­թյան տակ կար ըն­դա­մե­նը 20 թն­դա­նոթ: Զան­գե­րի ղո­ղան­ջյու­նով մի քա­նի ժա­մում մո­տա­կա գյու­ղե­րից, ով ինչ­պես կա­րող էր զին­ված` ե­ղան­նե­րով, գե­րան­դի­նե­րով, կա­ցին­նե­րով, ուղևոր­վե­ցին դե­պի Սար­դա­րա­պատ, որ­տեղ տա­րած փայ­լուն հաղ­թա­նա­կը իր փա­ռա­վոր շա­րու­նա­կու­թյու­նը ստա­ցավ Բաշ-Ա­պա­րա­նում: Այդ հաղ­թա­նակ­նե­րը կեր­տեց ոչ կա­նո­նա­վոր բա­նա­կը` ժո­ղո­վուր­դը: Իսկ կա­նո­նա­վոր բա­նա­կը պարտ­վեց Ղա­րա­քի­լի­սա­յում: Բայց բո­լոր դեպ­քե­րում Սար­դա­րա­պա­տը տվեց հայ ժո­ղովր­դին ապ­րե­լու ի­րա­վունք: Այդ ի­րա­վուն­քը ներ­կա պա­հին վտանգ­ված է ա­ռա­վե­լա­գույնս: Բո­լոր քա­ղա­քա­կան ու­ժե­րը վար­կա­բեկ­ված են: Օր օ­րի ա­ճում է հա­մա­ժո­ղովր­դա­կան դժ­գո­հու­թյու­նը իշ­խա­նու­թյուն­նե­րից: Գոր­ծող իշ­խա­նու­թյուն­նե­րը տո­տալ ձևով քան­դում են պե­տա­կան կա­ռույց­նե­րը և կա­րո­ղա­ցել են ազ­գը բա­ժա­նել սևե­րի ու սպի­տակ­նե­րի: Եվ այդ ու­ժե­րը իշ­խա­նու­թյան գա­լու ա­ռա­ջին իսկ օր­վա­նից փոր­ձե­ցին գրա­վել Մայր ա­թո­ռը: Բայց փառք ու պա­տիվ Ձեզ, որ դի­մա­ցաք ստոր ճն­շում­նե­րին, և նրանց ժա­նիք­նե­րից մի քա­նի­սը կոտր­վեց այդ կար­ճատև մար­տում: Հա­կաազ­գա­յին ու­ժե­րը գրա­վել են եր­կի­րը: Ազ­գը օր­հա­սա­կան վի­ճա­կում է: Եր­կիրն այս վի­ճա­կից կա­րող է հա­նել միայն Ա­մե­նայն Հա­յոց Կա­թո­ղի­կո­սը: Կրկ­նեք Գևորգ Հին­գե­րոր­դի օ­րի­նա­կը: Հն­չեց­րեք ե­կե­ղե­ցու զան­գե­րը և ժո­ղովր­դին կոչ ա­րեք մայ­րա­քա­ղաքն ա­զա­տագ­րելու օ­տա­րա­մոլ ու­ժե­րից: Դուք ոչ կու­սակ­ցու­թյուն եք, ոչ գոր­ծա­րար եք, ոչ գո­ղա­ցել եք և ոչ էլ թա­լա­նել եք ժո­ղովր­դին: Ոչ պապ եք սպա­նել և ոչ էլ ե­կե­ղե­ցու զան­գա­կատ­նից տեր­տեր եք ցած գցել: Ոչ դիզ­վա­ռե­լիք եք գո­ղա­ցել, ոչ ընտ­րա­կա­շառք եք բա­ժա­նել: Դուք օժտ­ված եք ան­ձեռ­նմ­խե­լիու­թյան գե­րա­գույն օ­րեն­քով: Կրկ­նեք Գևորգ Հին­գե­րոր­դի օ­րի­նա­կը` ամ­բողջ երկ­րով մեկ հն­չեց­րեք ե­կե­ղե­ցու զան­գե­րը: Ժո­ղո­վուր­դը կգա Ձեր հետևից, իսկ Ձեր անվ­տան­գու­թյու­նը կա­պա­հո­վեն Ձեր առջևից քայ­լող գե­րան­դի­նե­րով ու ե­ղան­նե­րով, կա­ցին­նե­րով ու փայ­տե­րով զին­ված մա­հա­պարտ­նե­րը: Եր­կի­րը ծանր հի­վանդ է, և այդ հի­վանդ վի­ճա­կից միայն Դուք կա­րող եք հա­նել ժո­ղովր­դին: Հար­գե­լի վե­հա­փառ, ժամն է գոր­ծե­լու:

Հար­գան­քով`
Սոկ­րատ ՀՈՎ­ՍԵ­ՓՅԱՆ

Դիտվել է՝ 67753

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ