ՈՒկրաինան պետք է ներգրավի երիտասարդներին, օրինակ՝ 18-25 տարեկան, որպեսզի մասնակցեն Ռուսաստանի դեմ պատերազմին՝ հայտարարել է ԱՄՆ-ի պետքարտուղար Էնթոնի Բլինքենը։ Ըստ նրա՝ հաջողության գրավականը մարտի դաշտում մարդկանց ներկայությունն է, ինչպես նաև ռազմամթերքի ու զենքի առկայությունը։ «Դա շատ բարդ որոշում է, բայց մենք վստահ ենք, որ երիտասարդների ներգրավումը պայքարին անհրաժեշտ է։ Հենց այս պահին 18-25 տարեկանները պայքարին չեն մասնակցում»,- Բրյուսելում ասել է Բլինքենը:               
 

«Ադր­բե­ջա­նը, Թուր­քիան ու ֆոս­ֆո­րա­յին զենքն Ադր­բե­ջա­նին մա­տա­կա­րա­րող­նե­րը պետք է պա­տաս­խան տան դա­տա­րա­նի ա­ռաջ»

«Ադր­բե­ջա­նը, Թուր­քիան ու ֆոս­ֆո­րա­յին զենքն Ադր­բե­ջա­նին մա­տա­կա­րա­րող­նե­րը պետք է պա­տաս­խան տան դա­տա­րա­նի ա­ռաջ»
06.11.2020 | 10:45

Մար­տա­կան գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի ըն­թաց­քում հա­կա­ռա­կորդն Ար­ցա­խում ֆոս­ֆո­րա­յին զի­նամ­թերք է կի­րա­ռել։ Սպի­տակ ֆոս­ֆոր պա­րու­նա­կող զի­նամ­թեր­քը պատ­կա­նում է հր­կի­զող­նե­րի տե­սա­կին։ Դրանք թթ­ված­նի ազ­դե­ցու­թյամբ ինք­նահր­կիզ­վում են և կի­րառ­վում խոց­ման տա­րածքն այ­րե­լու հա­մար։


Օ­րերս շր­ջա­կա մի­ջա­վայ­րի նա­խա­րար ՌՈՄԱ­ՆՈՍ ՊԵՏ­ՐՈ­ՍՅԱ­ՆԸ հա­մա­պա­տաս­խան գրու­թյամբ դի­մել է բնա­պահ­պա­նա­կան կոն­վեն­ցիա­նե­րի գոր­ծա­դիր քար­տու­ղար­նե­րին, մի­ջազ­գա­յին կազ­մա­կեր­պու­թյուն­նե­րին ու գոր­ծըն­կեր­նե­րին՝ նրանց ու­շադ­րու­թյու­նը հրա­վի­րե­լով շա­րու­նակ­վող լայ­նա­ծա­վալ ռազ­մա­կան ագ­րե­սիա­յին, ո­րը սան­ձա­զերծ­վել է Ադր­բե­ջա­նի կող­մից՝ Թուր­քիա­յի և օ­տա­րերկ­րյա վարձ­կան­նե­րի ա­ջակ­ցու­թյամբ:


Նա մի­ջազ­գա­յին բնա­պահ­պա­նա­կան հան­րու­թյա­նը տե­ղե­կաց­րել է‚ որ լայ­նա­մասշ­տաբ օ­դա­յին կրա­կա­հեր­թը հր­կիզ­վող ռազ­մա­կան ու­ժի կի­րառ­մամբ տե­ղի է ու­նե­ցել բնա­կա­վայ­րե­րի մեր­ձա­կայ­քում գտն­վող ան­տա­ռա­յին տա­րածք­նե­րի վրա: Նա­խա­րա­րը նշել է‚ որ դա կա­րող է ան­դառ­նա­լի վնաս պատ­ճա­ռել շր­ջա­կա մի­ջա­վայ­րին՝ լայ­նա­ծա­վալ ան­տա­ռա­յին հր­դեհ­նե­րից մինչև օ­դի, հո­ղի, ջրի և կեն­սա­բա­նա­կան բազ­մա­զա­նու­թյան կա­յուն աղ­տոտ­ման: Ընդ­գծ­վել է‚ որ այդ տա­րածք­նե­րը բնա­կա­վայր են հազ­վա­գյուտ և ան­հե­տա­ցող տե­սակ­նե­րի հա­մար, ո­րոնք նե­րառ­ված են Ար­ցա­խի բույ­սե­րի և կեն­դա­նի­նե­րի Կար­միր գր­քում, ինչ­պես նաև Բնու­թյան պահ­պա­նու­թյան մի­ջազ­գա­յին միու­թյան Կար­միր գր­քում:


«Այդ կան­խա­տես­ված հար­ձա­կում­ներն ուղղ­ված են ոչ միայն Ար­ցա­խի ան­տա­ռա­յին տա­րածք­նե­րում ա­պաս­տան փնտ­րող քա­ղա­քա­ցիա­կան բնակ­չու­թյա­նը և զին­ված ու­ժե­րին վնաս հասց­նե­լուն, այլև թի­րա­խա­վո­րել են այդ տա­րած­քի է­կո­հա­մա­կար­գը՝ զանգ­վա­ծա­յին ան­տա­ռա­յին հր­դեհ­ներ հրահ­րե­լու և կոր­ծա­նա­րար ա­վե­րում­նե­րով շր­ջա­կա մի­ջա­վայ­րի աղ­տո­տում ա­ռա­ջաց­նե­լու նպա­տա­կով»‚- աս­ված է նա­խա­րա­րի նա­մա­կում: Նա նաև կոչ է ա­նում մի­ջազ­գա­յին հան­րու­թյա­նը` դա­տա­պար­տել ռազ­մա­կան հան­ցա­գոր­ծու­թյան մե­ղա­վոր­նե­րին, նրանց են­թար­կել պա­տաս­խա­նատ­վու­թյան և կան­խել հնա­րա­վոր լայ­նա­մասշ­տաբ հար­ձա­կում­նե­րը:
Մենք զրու­ցե­ցինք Հա­յաս­տա­նի կա­նաչ­նե­րի միու­թյան նա­խա­գահ ՀԱ­ԿՈԲ ՍԱ­ՆԱ­ՍԱ­ՐՅԱ­ՆԻ հետ‚ ո­րը ներ­կա­յաց­րեց‚ թե ինչ հետևանք կու­նե­նա ֆոս­ֆո­րա­յին զեն­քի կի­րա­ռու­մը բնու­թյան և մար­դու ա­ռող­ջու­թյան վրա։


Հա­կոբ Սա­նա­սա­րյանն ըն­դգ­ծում է‚ որ ֆոս­ֆո­րա­յին զեն­քե­րը՝ որ­պես քի­միա­կան զի­նա­տե­սակ‚ ար­գել­ված են. «Դրանք ա­ռա­ջաց­նում են խոր այր­վածք­ներ. քա­նի դեռ սպի­տակ ֆոս­ֆորն օր­գա­նիզ­մի վրա է‚ այն ա­նընդ­հատ խո­րա­նում են։ Ֆոս­ֆո­րա­յին զեն­քը‚ դրա­նից ա­ռա­ջա­ցած թու­նա­վոր խեղ­դող գա­զը մեծ ազ­դե­ցու­թյուն են ու­նե­նում շն­չա­ռու­թյան վրա‚ սպի­տակ ֆոս­ֆո­րը հեշ­տու­թյամբ օր­գա­նիզ­մում ներ­ծծ­վում է։ Ա­մե­նա­վատ վտանգ­նե­րից է այն‚ որ հո­գե­բա­նա­կան սոս­կա­լի ազ­դե­ցու­թյուն ու­նի բնակ­չու­թյան‚ գու­ցե և կեն­դա­նի­նե­րի վրա։ Ֆոս­ֆո­րա­յին զեն­քից ա­ռա­ջա­ցած հր­դե­հին Ար­ցա­խի դա­րա­վոր ան­տառ­նե­րը‚ այն­տեղ գտն­վող կեն­դա­նա­կան աշ­խար­հը չեն դի­մա­նա‚ ե­թե այդ­պես շա­րու­նակ­վի»։ Ըստ բնա­պահ­պա­նի՝ օ­դի մեջ ֆոս­ֆո­րը եր­կար մնալ չի կա­րող‚ քա­նի որ թթ­ված­նի հետ շփ­վե­լով ինք­նաբռ­նկ­վում է։


Պա­րոն Սա­նա­սա­րյա­նը նշում է‚ որ Հա­յաս­տա­նի բնա­պահ­պա­նա­կան կա­ռույց­նե­րը դի­մել են մի­ջազ­գա­յին կա­ռույց­նե­րին. «Կա­նաչ­նե­րի միու­թյու­նը‚ դժ­բախ­տա­բար‚ չկա­րո­ղա­ցավ մաս­նակ­ցել։ Մոտ 50 կազ­մա­կեր­պու­թյուն Հա­յաս­տա­նից նա­մակ է հղել մի­ջազ­գա­յին հե­ղի­նա­կա­վոր այն կազ­մա­կեր­պու­թյուն­նե­րին‚ ո­րոնց խն­դի­րը է­կո­լո­գիա­կան անվ­տան­գու­թյան ա­պա­հո­վումն է։ Մենք պետք է ակ­տիվ ջան­քեր գոր­ծադ­րենք մի­ջազ­գա­յին կազ­մա­կեր­պու­թյուն­նե­րի շր­ջա­նում‚ որ­պես­զի Ադր­բե­ջա­նը‚ Թուր­քիան դա­տա­րա­նի ա­ռաջ պա­տաս­խան տան‚ ինչ­պես նաև բո­լոր այն պե­տու­թյուն­նե­րը‚ ո­րոնք այդ զեն­քը մա­տա­կա­րա­րում են Ադր­բե­ջա­նին։ Որ­քան գի­տեմ‚ ՈՒկ­րաի­նան‚ Իս­րա­յե­լը նույն­պես մաս­նա­կից են դրան»։


Ըստ պա­րոն Սա­նա­սա­րյա­նի՝ 1914-15 թվա­կան­նե­րին‚ Երկ­րորդ հա­մաշ­խար­հա­յին‚ Ի­րա­քյան պա­տե­րազմ­նե­րի ժա­մա­նակ օգ­տա­գործ­վել է նման զենք. «Սա­կայն ես տե­ղե­կու­թյուն­ներ չու­նեմ‚ թե հա­մա­պա­տաս­խան ա­տյան կոչ­ված­նե­րը պա­տաս­խա­նատ­վու­թյան են­թար­կե՞լ են այդ զենքն օգ­տա­գոր­ծող­նե­րին‚ թե՞ ոչ»։


Լի­լիթ ԳՐԻ­ԳՈ­ՐՅԱՆ

Դիտվել է՝ 52781

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ