Վրաստանի խորհրդարանի նախագահ Շալվա Պապուաշվիլին ստորագրել է ԼԳԲՏ իրավունքները սահմանափակող օրենքը։ «Ես լավ եմ հասկանում, որ այս օրենքի ստորագրումը քննադատություն կառաջացնի որոշ օտարերկրյա գործընկերների շրջանում, բայց մենք՝ վրացիներս, երբեք չենք վախեցել օտար գնահատականներից, երբ դա պահանջել են մեր հավատը, առողջ բանականությունը և երկրին հավատարմությունը»,- պարզաբանել է Պապուաշվիլին:               
 

ՊԵԿ-ը միանձ­ն­յա՞ է ո­րո­շել

ՊԵԿ-ը միանձ­ն­յա՞ է ո­րո­շել
29.09.2020 | 00:04

«Ներ­մուծ­վող հա­գուս­տի մաք­սա­զերծ­ման հետ կապ­ված փո­փո­խու­թյուն­նե­րը մեր դաշ­տում չեն»,- մեզ հետ հե­ռա­խո­սազ­րույ­ցում ա­սա­ցին ֆի­նանս­նե­րի նա­խա­րա­րու­թյան լրատ­վա­կան ծա­ռա­յու­թյու­նից։ Այլ կերպ ա­սած, մաք­սա­զերծ­ման, այ­սինքն, մաք­սա­յին վճար­նե­րի բարձ­րաց­ման հար­ցում ֆի­նանս­նե­րի նա­խա­րա­րու­թյան մա­տը խա­ռը չէ։ Ա­վե­լին, կա­ռա­վա­րու­թյա­նը մոտ կանգ­նած մեր աղ­բյու­րի փո­խանց­մամբ, նման փո­փո­խու­թյուն սահ­ման­ված չէ նաև «Հար­կա­յին օ­րենս­գր­քով»։ Ա­յո ա­յո, այն նույն օ­րենս­գր­քով, ո­րի փո­փոխ­ված տար­բե­րա­կը վեր­ջերս էր ըն­դուն­վել։


Սա ա­վե­լի քան տա­րօ­րի­նակ է և բազ­մա­թիվ հար­ցե­րի տե­ղիք է տա­լիս։ Օ­րի­նակ, այս փո­փո­խու­թյու­նը ՊԵԿ-ը նա­խա­պես քն­նար­կե՞լ է կա­ռա­վա­րու­թյան հետ, ե­թե ա­յո, ա­պա ո՞ր գե­րա­տես­չու­թյան. «Սույն փո­փո­խու­թյու­նը նա­խա­տես­ված է ե­ղել շատ ա­վե­լի վաղ, սա­կայն հաշ­վի առ­նե­լով այն հան­գա­ման­քը, որ դա սո­ցիա­լա­կան խն­դիր­նե­րի լուծ­մանն ուղղ­ված ժա­մա­նա­կա­վոր մի­ջո­ցա­ռում էր, կա­ռա­վա­րու­թյունն ըն­դա­ռաջ է գնա­ցել և եր­կա­րաձ­գել այս փո­փո­խու­թյուն­նե­րի գոր­ծըն­թա­ցը։ Ընդ ո­րում, հաշ­վի առ­նե­լով ներ­մու­ծող­նե­րի հոր­դոր­նե­րը և խնդ­րան­քը, այդ փո­փո­խու­թյուն­նե­րի կի­րառ­ման ժամ­կետ­նե­րը հե­տաձգ­վել են ոչ մեկ ան­գամ, և, ի վեր­ջո, վերջ­նա­ժամ­կետ է սահ­ման­վել հու­նիս ա­մի­սը։ Սա­կայն, Covid-19-ով պայ­մա­նա­վոր­ված, ևս մեկ ան­գամ եր­կա­րաձգ­վել է մինչև սեպ­տեմ­բեր ա­մի­սը, քա­նի որ ան­վերջ ձգձ­գում­նե­րը չեն կար­գա­վո­րում առ­կա խն­դիր­նե­րը»,- մեր գրա­վոր հար­ցին ի պա­տաս­խան նշել են ՊԵԿ-ի լրատ­վա­կան ծա­ռա­յու­թյու­նից։ Կամ, ա­վե­լի ճիշտ է ա­սել, մեր պարզ հար­ցը մնա­ցել է ան­պա­տաս­խան, քա­նի որ չի աս­վում, թե կա­ռա­վա­րու­թյան ո՞ր ստո­րա­բա­ժան­ման հետ են քն­նար­կել այդ փո­փո­խու­թյու­նը։ ՊԵԿ-ին հի­շեց­նենք, իսկ մեր ըն­թեր­ցող­նե­րին տե­ղե­կաց­նենք, որ ՊԵԿ-ը կա­տա­րող մար­մին է, իսկ հար­կա­յին և մաք­սա­յին քա­ղա­քա­կա­նու­թյու­նը, օ­րեն­սդ­րա­կան փո­փո­խու­թյուն­նե­րը մշա­կողն ու ա­ռա­ջար­կո­ղը ֆի­նանս­նե­րի նա­խա­րա­րու­թյունն է։ Այս ի­րո­ղու­թյու­նը հաշ­վի առ­նե­լով էլ մենք ա­ռա­ջին հեր­թին դի­մե­ցինք ֆի­նանս­նե­րի նա­խա­րա­րու­թյուն, ճշ­տե­լու նշ­ված փո­փո­խու­թյան անհ­րա­ժեշ­տու­թյունն ու նպա­տա­կը։ Սա­կայն պարզ­վեց, որ ֆի­նանս­նե­րի նա­խա­րա­րու­թյունն այս հար­ցում դաշ­տից դուրս է, իսկ թե ին­չու է այդ­պես ստաց­վել, ար­դեն այլ հարց է։
Այս պա­հին փաս­տը մեկն է՝ հա­գուս­տի առևտրի ո­լոր­տում այ­սօր­վա ճգ­նա­ժա­մի պա­տաս­խա­նա­տուն ՊԵԿ-ն է, քա­նի որ դրա մա­սին վկա­յում են փաս­տե­րը, ՊԵԿ-ն էլ, կա­րե­լի է ա­սել, չի հեր­քում դրանք։ Ըն­դու­նենք, որ ՊԵԿ-ի նա­խա­ձեռ­նու­թյամբ փո­փոխ­վել են ներ­մուծ­վող հա­գուս­տի մաք­սա­յին վճար­նե­րի գնե­րը։ Հաշ­վարկ­վե՞լ է, ար­դյոք, թե այդ փո­փո­խու­թյու­նից հե­տո որ­քան լրա­ցու­ցիչ գու­մար կմուտ­քագր­վի պետ­բյու­ջե։ «Թուր­քիա­յից, Չի­նաս­տա­նից և ԱՄՆ-ից «Կար­գո մա­նի­ֆեստ» տար­բե­րա­կով ներ­մուծ­վող և ՀՀ տա­րած­քում տար­բեր տո­նա­վա­ճառ­նե­րում ի­րաց­վող հա­գուս­տե­ղե­նը տա­րի­ներ շա­րու­նակ հայ­տա­րա­րագր­վել է «1կգ-ի հաշ­վար­կի» մի­ջի­նաց­ված ար­ժե­քով, ո­րի դի­մաց գանձ­վել են հա­մա­պա­տաս­խան մաք­սա­յին վճար­ներ։ Այժմ, հա­մա­ձայն գոր­ծող օ­րեն­սդ­րու­թյան, ներ­մուծ­վող յու­րա­քան­չյուր ապ­րանք պետք է հայ­տա­րա­րագր­վի ԱՏԳ ԱԱ հա­մա­պա­տաս­խան ծած­կագ­րով (կախ­ված ապ­րանք­նե­րի տե­սա­կից, ծագ­ման երկ­րից, պատ­րաստ­ման նյու­թե­րից), ո­րի հի­ման վրա կհաշ­վարկ­վեն ԵՏՀ խոր­հր­դի կող­մից հաս­տատ­ված միաս­նա­կան մաք­սա­յին սա­կագ­նով սահ­ման­ված մաք­սա­տուր­քե­րը։ Ար­դյուն­քում՝ մաք­սա­յին վճար­նե­րը, ըստ նախ­նա­կան հաշ­վարկ­նե­րի, կա­վե­լա­նան 1,5-2 ան­գամ՝ 1 կգ-ի հաշ­վար­կով»,- աս­վում է գրու­թյան մեջ։


Ար­դեն նկա­տե­ցիք, որ ՊԵԿ-ը մեր այս հար­ցին ևս հս­տակ պա­տաս­խան չու­նի։ Մեզ է ներ­կա­յաց­րել այն նույն հիմ­նա­վո­րու­մը, ինչն ար­դեն ե­րեք շա­բաթ շր­ջա­նառ­վում է լրատ­վա­մի­ջոց­նե­րում։ Հի­շեց­նենք, որ չէինք հարց­րել, թե որն է այդ փո­փո­խու­թյան նպա­տա­կը, և քա­նի ան­գամ է բարձ­րա­ցել մաք­սա­յին վճա­րը։ Ար­դյո՞ք սա չի վկա­յում այն մա­սին, որ ՊԵԿ-ը, մինչ այս փո­փո­խու­թյու­նը, չի հաշ­վար­կել, թե որ­քա­նով կշա­հի կամ կտու­ժի պետ­բյու­ջեն։ Մի՞­թե սա կարևոր հարց չէր։


Հաս­կա­նա­լի է, որ Covid-19-ը հար­վա­ծել է բո­լոր եր­կր­նե­րի տն­տե­սու­թյուն­նե­րին, իսկ փոքր եր­կր­նե­րի տն­տե­սու­թյուն­նե­րի հա­մար այն ուղ­ղա­կի պա­տու­հաս է դար­ձել։ Սա­կայն ար­դյո՞ք ՊԵԿ-ի այս փո­փո­խու­թյու­նը կն­պաս­տի Հա­յաս­տա­նի տն­տե­սա­կան ա­ճին։ Գու­ցե պետ­բյու­ջե մի ո­րո­շա­կի գու­մար կմտ­նի, սա­կայն այն շատ կար­ճա­ժամ­կետ է­ֆեկտ կու­նե­նա։ Ա­ռանց այդ էլ մարդ­կանց գնո­ղու­նա­կու­թյու­նը կտ­րուկ նվա­զել է, բա­ցի այդ, մեր ու­սում­նա­սի­րու­թյուն­նե­րը փաս­տում են, որ ան­գամ գնո­ղու­նակ քա­ղա­քա­ցի­ներն այս պա­հին զերծ են մնում ի­րենց զգես­տա­պա­հա­րան­նե­րը նո­րաց­նե­լուց, զար­դա­տու­փե­րում զար­դեր ա­վե­լաց­նե­լուց, ին­չը միան­գա­մայն տրա­մա­բա­նա­կան է, ո­րով­հետև մարդն իր վաղ­վա օ­րը դժ­վար է պատ­կե­րաց­նում։ Այս ի­րա­վի­ճա­կում ՊԵԿ-ը նպաս­տում է Հա­յաս­տա­նում հա­գուս­տի թան­կաց­մա­նը. որ­քան բարձ­րա­նա մաք­սա­յին վճա­րը, այն­քան կա­վե­լա­նա տվյալ հա­գուս­տի վա­ճառ­քի գի­նը։ Կբարձ­րա­նա վա­ճառ­քի գի­նը՝ կն­վա­զի պա­հան­ջար­կը։ Կն­վա­զի պա­հան­ջար­կը՝ կտու­ժեն և՛ պետ­բյու­ջեն, և՛ տն­տե­սու­թյու­նը։


Այ­սօր ար­դեն հա­գուս­տի մի շարք փոքր խա­նութ­ներ փակ­վում են։ Ար­դյո՞ք իշ­խա­նու­թյուն­նե­րին ձեռն­տու է հա­գուս­տի առևտրի ո­լոր­տում փոքր և մի­ջին բիզ­նե­սի տա­պա­լու­մը։ Ի­հար­կե, ՊԵԿ-ի պա­տաս­խա­նա­տու­ներն այլ կար­ծի­քի են։ ՊԵԿ նա­խա­գա­հի տե­ղա­կա­լը բազ­միցս նշել է, որ նշ­ված փո­փո­խու­թյան նպա­տա­կը դաշ­տում հա­վա­սար պայ­ման­նե­րի ստեղ­ծումն է։ Մինչ­դեռ գոր­ծա­րար­նե­րը փաս­տում են, որ ա­ռանց այդ փո­փո­խու­թյան էլ պայ­ման­նե­րը հա­վա­սար են ե­ղել հի­շյալ բիզ­նե­սում։ Հի­մա ու՞մ հա­մե­մատ պայ­ման­նե­րը պետք է հա­վա­սար լի­նեն։ «Ան­հա­վա­սար պայ­ման­ներ ե­ղել են այն ներ­մու­ծող­նե­րի հա­մար, ո­րոնք այդ նույն կամ հա­ման­ման ապ­րանք­նե­րը հայ­տա­րա­րագ­րել են ճիշտ տե­ղե­կու­թյուն­նե­րով, յու­րա­քան­չյուր ապ­րան­քա­տե­սա­կի հա­մար սահ­ման­ված ԱՏԳ ԱԱ հա­մա­պա­տաս­խան ծած­կագ­րե­րով, վճա­րե­լով մաք­սա­յին վճար­նե­րը` ել­նե­լով այդ ծած­կագ­րե­րի հա­մար օ­րեն­սդ­րու­թյամբ սահ­ման­ված հա­մա­պա­տաս­խան դրույ­քա­չա­փե­րից՝ մաք­սա­յին մարմ­նին ներ­կա­յաց­նե­լով մա­տա­կա­րա­րի կամ վա­ճա­ռո­ղի տրա­մադ­րած հա­մա­պա­տաս­խան առևտրա­յին փաս­տաթղ­թե­րը։ Ար­դի մո­տեց­ման ար­դյուն­քում դաշ­տը կլի­նի հա­վա­սար տվյալ ո­լոր­տի բո­լոր ներ­մու­ծող­նե­րի հա­մար անխ­տիր»,- աս­վում է ՊԵԿ-ի լրատ­վա­կան ծա­ռա­յու­թյան պա­տաս­խա­նում։ Մենք այս հիմ­նա­վո­րու­մը փոր­ձե­ցինք ճշ­տել հա­գուս­տի առևտուր ի­րա­կա­նաց­նող­նե­րից։ «Ա­վե­լի ան­հե­թեթ բան չէինք լսել, ինչ ու­զում, խո­սում են, ո­րով­հետև ի­րենց ստու­գող չկա»,- ա­սա­ցին։


Ժաս­մեն ՎԻ­ԼՅԱՆ

Դիտվել է՝ 51714

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ