Վրաստանի խորհրդարանի նախագահ Շալվա Պապուաշվիլին ստորագրել է ԼԳԲՏ իրավունքները սահմանափակող օրենքը։ «Ես լավ եմ հասկանում, որ այս օրենքի ստորագրումը քննադատություն կառաջացնի որոշ օտարերկրյա գործընկերների շրջանում, բայց մենք՝ վրացիներս, երբեք չենք վախեցել օտար գնահատականներից, երբ դա պահանջել են մեր հավատը, առողջ բանականությունը և երկրին հավատարմությունը»,- պարզաբանել է Պապուաշվիլին:               
 

«Դուռ-լու­սա­մուտդ պինդ փա­կիր, ու­րի­շին գող մի հա­նիր»

«Դուռ-լու­սա­մուտդ պինդ փա­կիր, ու­րի­շին գող մի հա­նիր»
04.12.2020 | 00:20

2020-ի նո­յեմ­բե­րի 9-ին Ռու­սաս­տա­նը շախ և մատ ա­րեց թուրք-անգ­լո-ա­մե­րի­կյան դա­շին­քին և խառ­նեց նրանց խա­ղա­քար­տե­րը, կի­սատ թող­նե­լով վեր­ջին­նե­րիս դա­րա­վոր նպա­տա­կը՝ Ռու­սաս­տա­նը դուրս մղել Կով­կա­սյան տա­րա­ծաշր­ջա­նից։ Ճիշտ է, ինչ­պես միշտ այս քա­ղա­քա­կան պա­տե­րազ­մում տու­ժեց Հա­յաս­տա­նը, բայց ինչ­պես հայ­կա­կան ա­սաց­վածքն է ա­սում. «Դուռ-լու­սա­մուտդ պինդ փա­կիր, ու­րի­շին գող մի հա­նիր»։


2020-ի սեպ­տեմ­բե­րի 27-ին թշ­նա­մին հար­ձակ­վեց Ար­ցա­խի վրա, ո­րով­հետև Հա­յաս­տա­նի դռ­ներն ու լու­սա­մուտ­նե­րը ոչ միայն ա­մուր փակ չէին, այլև, ինչ­պես մի շարք զին­վո­րա­կան փոր­ձա­գետ­ներ են վս­տա­հեց­նում, նա­խա­պես բաց էին թողն­վել։ Դի­տար­կե­լով կա­պի­տու­լյա­ցիոն պայ­մա­նա­գի­րը և տես­նե­լով, թե ինչ ին­տեն­սի­վու­թյամբ են հայ­կա­կան հո­ղե­րը հան­ձն­վում, կա­րե­լի է են­թադ­րել, որ մեր «դուռն ու լու­սա­մու­տը» մինչ օրս բաց են, ոչ բա­րով տան­տերն էլ հա­կա­ռա­կոր­դին «Էս­տի հա­մե­ցեք» է ա­նում։


Հաս­կա­նա­լի է, որ ԱՄՆ-ի և Մեծ Բրի­տա­նիա­յի հա­մար հայն ու Հա­յաս­տա­նը ար­ժեք չու­նեն, ա­ռաջ­նա­յի­նը նավ­թա­յին և հա­կա­ռու­սա­կան շա­հերն են։ Դա շատ պար­զո­րոշ երևում էր նաև սեպ­տեմ­բե­րի 27-ից սկ­սած։ Նո­յեմ­բե­րի 9-ի կա­պի­տու­լյա­ցիոն հա­մա­ձայ­նագ­րի կն­քու­մից հե­տո էլ պա­տե­րազ­մը չի դա­դա­րել, ուղ­ղա­կի այլ ձևա­չա­փով է ըն­թա­նում։ Բնա­կա­նա­բար, Ա­մե­րի­կան, Անգ­լիան և, ի­հար­կե, «մեծն» Սո­րո­սը խիստ հիաս­թափ­ված պետք է լի­նեն թուրք-ադր­բե­ջա­նա­կան տան­դե­մի սան­ձա­զեր­ծած պա­տե­րազ­մի ար­դյունք­նե­րից, սա­կայն գործ­նա­կա­նում ո­չինչ չեն կա­րող ա­նել, քա­նի որ Ռու­սաս­տա­նը, շատ լավ տե­ղե­կաց­ված լի­նե­լով ՀՀ կա­ռա­վա­րու­թյան քա­ղա­քա­կա­նու­թյա­նը, ժա­մա­նա­կին հաս­կա­ցավ՝ ե­թե չես կա­րող պայ­մա­նա­վոր­վել դաշ­նակ­ցիդ հետ, ու­րեմն լե­զու պետք է գտ­նես դաշ­նակ­ցիդ հա­կա­ռա­կոր­դի հետ։ Ի­հար­կե, այս պա­հին Պու­տին-Էր­դո­ղան նոր ձևա­վոր­ված տան­դե­մը Անգ­լիա­յի և Ա­մե­րի­կա­յի սր­տով չի կա­րող լի­նել, միևնույն ժա­մա­նակ այս եր­կր­նե­րը չեն հրա­ժար­վել Ռու­սաս­տանն այս տա­րա­ծաշր­ջա­նից դուրս մղե­լու, ԻԻՀ-ին սահ­մա­նա­կից դառ­նա­լու, թուրք-անգ­լո-ա­մե­րի­կյան դա­շին­քը այս տա­րա­ծաշր­ջա­նում ամ­րապն­դե­լու մտ­քից։


Ի՞նչ եք կար­ծում, ար­դյոք պա­տա­հա­կա­նու­թյու՞ն է, որ Ադր­բե­ջա­նին են հան­ձն­վում նաև Հա­յաս­տա­նի հո­ղե­րը։ Պա­տա­հա­կա­նու­թյու՞ն է, որ Մեղ­րիով ճա­նա­պարհ է բաց­վում դե­պի Թուր­քիա, պա­տա­հա­կա­նու­թյու՞ն է, որ ՀՀ վար­չա­պե­տը հայ­տա­րա­րում է, թե խոր­հր­դա­յին ժա­մա­նակ այս հո­ղե­րը ե­ղել են Ադր­բե­ջա­նի­նը... Վա­ղը Ա­լիևը կա­րող է ա­սել, որ Երևանն էլ է Ադր­բե­ջա­նի­նը ե­ղել։ Է, հե­տո՞... Ե­թե այդ­պես է, ե­կեք հի­շենք, որ մինչ Խոր­հր­դա­յին Միու­թյու­նը Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղը երբևէ Ադր­բե­ջա­նի­նը չի ե­ղել, ան­գամ Ադր­բե­ջա­նը չի ե­ղել։ Ե­կեք Ա­լիևին հի­շեց­նենք, որ Արևմտյան Հա­յաս­տա­նի հո­ղե­րը վե­րա­դարձ­նե­լու ժա­մա­նակն է։ Ին­չու՞ են Ա­լիևի ա­սած­նե­րը օ­րենք դառ­նում Հա­յաս­տա­նի կա­ռա­վա­րու­թյան հա­մար։ Գու­ցե այս հար­ցի պա­տաս­խա­նը պետք է փնտ­րել թուրք-անգ­լո-ա­մե­րի­կյան դա­շին­քի «հայր» Սո­րո­սի հիմ­նադ­րա­մու՞մ։ Հետևե­լով այ­սօր մե­կը մյու­սի հետևից հո­ղե­րի հան­ձն­ման գոր­ծըն­թա­ցին, պարզ երևում է, որ սո­րո­սա­կան եր­կր­նե­րը ձևում են Հա­յաս­տա­նը այն­պես, որ Ռու­սաս­տա­նի «փա­յը» գնա­լով պա­կա­սի։ Այ­սինքն, ՌԴ-ի ռազ­մա­վա­րա­կան գոր­ծըն­կեր եր­կի­րը գնա­լով վեր­ջա­նա, փո­խա­րե­նը մե­ծա­նա թուրք-անգ­լո-ա­մե­րի­կյան դա­շին­քի «փա­յը»։ Չի բա­ցառ­վում, որ այս «ա­ռա­քե­լու­թյու­նը» մինչև վերջ ա­վար­տին հասց­նե­լու գոր­ծը հան­ձն­ված է ՀՀ գոր­ծող կա­ռա­վա­րու­թյա­նը, և հենց այդ պատ­ճա­ռով կա­ռա­վա­րու­թյու­նը հրա­ժա­րա­կան չի տա­լիս։ Բո­լոր դեպ­քե­րում, «ըն­թեր­ցե­լով» ար­տա­քին և ներ­քին քա­ղա­քա­կան գոր­ծըն­թաց­նե­րի են­թա­տեքս­տե­րը, դժ­վար չէ հաս­կա­նալ, որ Հա­յաս­տա­նի կա­ռա­վա­րու­թյունն այ­սօր ձեռն­տու է բո­լոր կող­մե­րին, քա­նի որ հայ­րե­նի­քը թշ­նա­մուն հանձ­նա­ծին հեշտ է կա­ռա­վա­րել և թե­լադ­րել սե­փա­կան կամ­քը։ Սա­կայն ՀՀ կա­ռա­վա­րու­թյան նկատ­մամբ այս «բա­րե­հաճ» մո­տե­ցու­մը եր­կար չի տևի, և հարկ ե­ղած դեպ­քում, որ­պես ժամ­կե­տանց ապ­րանք, մի կողմ կնե­տեն։


Իսկ ժա­մա­նա­կը շատ թանկ է Հա­յաս­տա­նի հա­մար։ Հնա­րա­վոր ա­մեն ինչ պետք է ա­նել, որ­պես­զի Մեղ­րիով դե­պի Թուր­քիա ճա­նա­պար­հը չկա­ռուց­վի։ Իմ­քայ­լա­կան պատ­գա­մա­վոր­նե­րի «թո­զը», որ փչում են ժո­ղովր­դի աչ­քե­րին, ա­սե­լով՝ այդ­պի­սով Հա­յաս­տա­նի տն­տե­սու­թյու­նը կզար­գա­նա, մեր ապ­րան­քը կվա­ճառ­վի Ադր­բե­ջա­նում, նույն­քան դա­վա­ճա­նա­կան է, որ­քան նո­յեմ­բե­րի 9-ին ստո­րագր­ված կա­պի­տու­լյա­ցիոն հա­մա­ձայ­նա­գի­րը։ Ա­յո, տն­տե­սու­թյու­նը կզար­գա­նա, բայց Թուր­քիա­յի և Ադր­բե­ջա­նի տն­տե­սու­թյու­նը։ Թուր­քիան իր տն­տե­սա­կան ա­ճով և առևտրա­յին ծա­վալ­նե­րով ուղ­ղա­կի կուլ կտա Հա­յաս­տա­նը։ Թուր­քե­րը Երևա­նում ձեռք կբե­րեն հո­ղա­տա­րածք­ներ, բնա­կա­րան­ներ և, ա­ռանց պա­տե­րազ­մի, ինչ մնա­ցել է Հա­յաս­տա­նից, ի­րեն­ցով կա­նեն։ Ա­հա թե ինչ­պի­սի զար­գա­ցում է սպա­սում Հա­յաս­տա­նին։ Դե, իսկ ե­թե նպա­տա­կը Հա­յաս­տանն ընդ­հան­րա­պես աշ­խար­հի քար­տե­զից վե­րաց­նելն է, ա­պա ըն­տր­ված ճա­նա­պար­հը փայ­լուն ծրագ­րի ար­դյունք է։


Ի դեպ, ըստ տար­բեր վեր­լու­ծու­թյուն­նե­րի, Ռու­սաս­տա­նը մտա­դիր է Ադր­բե­ջանն ի­րե­նով ա­նել՝ զր­կե­լով ան­կա­խու­թյու­նից։ Թեր­թե­լով պատ­մու­թյան է­ջե­րը՝ նման կան­խա­տե­սու­մը կա­րող է ի­րա­տե­սա­կան լի­նել, սա­կայն 1918-ից ան­ցել է մեկ դար, ՌԴ-ի ու Թուր­քիա­յի տն­տե­սա­քա­ղա­քա­կան հնա­րա­վո­րու­թյուն­ներն ու ազ­դե­ցու­թյուն­նե­րը ևս փո­փո­խու­թյան են են­թարկ­վել, գու­ցե հայ­կա­կան հո­ղե­րը Ադր­բե­ջա­նին հանձ­նե­լու հար­ցում Թուր­քիան և Ադր­բե­ջա­նը ե­րաշ­խիք­նե՞ր են տվել Ռու­սաս­տա­նին... Բայց ար­դյո՞ք կա­րե­լի է վս­տա­հել թուրք-անգ­լո-ա­մե­րի­կյան դա­շին­քին։


Ժաս­մեն ՎԻ­ԼՅԱՆ

Դիտվել է՝ 50562

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ