Չարչու կերպ մտած, «հե՜յ, լավ դիմակ, ձրի դիմակ, գովեստով կտամ, բիձեքին կտամ» ասելով փողոցներն ընկնելու փոխարեն, իրեն արքա երևակայող անձը բոլորովին այլ գործառույթ պիտի իրականացներ: Եթե դիմակ կրելն այսօր ազգի լինել-չլինելը պայմանավորող գործոն եք դիտարկում, բարի եղեք էդ դիմակը համակարգված ձևով հասանելի դարձնել յուրաքանչյուրին:

Ար­ձա­նագ­րենք մեկ և ընդ­միշտ, և թող «ան­մե­ղը» քար նե­տի: Որևէ կերպ հնա­րա­վոր չի լի­նե­լու ձեր­բա­զատ­վել «Նի­կոլ» կոչ­վող երևույ­թից, ե­թե կու­զեք` ան­ձից, ո­րով­հետև ին­քը ոչ անձ է, ոչ էլ երևույթ:

Վար­չա­պե­տի հեր­թա­կան մուն­նա­թը՝ ժո­ղո­վուր­դը օ­րի­նա­պաշտ չի, թե­րա­հա­վա­տո­րեն է գնա­հա­տում ստեղծ­ված վի­ճա­կը, բա­րեխղ­ճո­րեն չի հետևում պա­րե­տա­տան ո­րո­շում­նե­րի կա­տար­մա­նը...

Բնա­կան է, որ Հա­յաս­տա­նում հին ու նոր քա­ղա­քա­կան իշ­խա­նու­թյուն­նե­րի միջև ծա­վալ­ված կե­նաց ու մա­հու պայ­քա­րի պայ­ման­նե­րում պի­տի ծն­վեին նոր «եր­րորդ» կու­սակ­ցու­թյուն­ներ, դա­շինք­ներ, շար­ժում­ներ՝ փորձ­ված ու ան­փորձ, նո­րըն­ծա թե հնաոճ և այլն:

ՈՒ­ղի­նե­րը բազ­մա­թիվ են, ան­կան­խա­տե­սե­լիու­թյան գոր­ծոնն էլ բազ­մա­պատ­կում է տար­բե­րակ­նե­րը, այ­նու­հան­դերձ, հիմ­նա­կա­նը ե­րեքն են` ար­տա­հերթ ընտ­րու­թյուն­ներ, հրա­ժա­րա­կան, նոր վար­չա­պե­տի ընտ­րու­թյուն խոր­հր­դա­րա­նում:

Հա­յաս­տա­նը հայ­տն­վել է տե­ղապ­տույ­տի մեջ, և այս վի­ճակն ա­վե­լի վտան­գա­վոր է, քան թավ­շյա հե­ղա­փո­խու­թյունն ու նրա շա­րու­նա­կու­թյու­նը ինք­նին, երբ բո­լորս շատ լավ հաս­կա­նում էինք, որ Նի­կոլն այդ ա­մե­նի հետ ոչ մի կապ չու­նի (չլի­ներ նա, կլի­ներ Կո­կո­լը կամ Ցո­գո­լը). Հա­յաս­տա­նի վրա էր բաց թողն­ված, պայ­մա­նա­կա­նո­րեն ա­սած, Սո­րո­սի մե­քե­նան, ո­րը բաղ­կա­ցած էր ֆի­նան­սա­կան, տն­տե­սա­կան, քա­ղա­քա­կան, թվա­յին բաղ­կա­ցու­ցիչ­նե­րից, և ո­րը պա­տե­րազմ է հայ­տա­րա­րել մարդ­կու­թյա­նը, աշ­խար­հին, տիե­զեր­քին, հո­րի­զո­նա­կա­նու­թյան մեջ` Չի­նաս­տա­նին, Ի­րա­նին, Ռու­սաս­տա­նին, չնա­յած այս ա­մե­նում «ա­մե­նա­հու­զի­չը» տա­րիք ու­նե­ցող Սո­րո­սի ան­հան­գս­տու­թյունն է առ ԵՄ, ո­րը քան­դե­լու հս­տակ նպա­տակ կա, ինչն էլ խոր ու դա­ռը ժպիտ է ա­ռա­ջաց­նում աշ­խար­հի, մար­դու ճա­կա­տագ­րի հան­դեպ:

Երբ մա­յի­սի 8-ին, Շու­շիի ա­զա­տագր­ման 28-րդ տա­րե­դար­ձի օ­րը, դեմ­քի դի­վա­յին ար­տա­հայ­տու­թյամբ, բղա­վոց-սպառ­նա­լիք­նե­րով Նի­կո­լը հե­ռուս­տաե­թե­րից կր­կին ներ­խու­ժեց հա­յաս­տան­ցի­նե­րիս բնա­կա­րան­ներ ու աս­պա­տա­կեց ա­ռանց այդ էլ ա­ռա­վո­տից տակ­նուվ­րա ե­ղած մեր հո­գի­նե­րը, ա­կա­մա մտա­բե­րե­ցի պա­տե­րազ­մա­կան թե­մա­նե­րով ֆիլ­մե­րից ծա­նոթ կեր­պա­րին՝ կո­կոր­դը պատ­ռող Ա­դոլֆ Հիտ­լե­րին, ու նրա՝ «Achtung! Achtung!» (ու­շադ­րու­թյու՜ն, ու­շադ­րու­թյու՜ն) ա­հա­սար­սուռ ոռ­նո­ցը: Չեմ չա­փա­զան­ցում: Ե­թե կաս­կա­ծում եք, կր­կին ունկ­նդ­րեք Նի­կո­լի օ­դը թրա­տող «ճառ»-ո­րո­տը:

Կո­րո­նա­վի­րու­սը Ռու­սաս­տա­նում ջրի ե­րես հա­նեց ևս մի խր­թին խն­դիր, ո­րին մինչ այդ երկ­րի իշ­խա­նու­թյուն­նե­րը նա­յում էին, ինչ­պես ա­սում են, մատ­նե­րի ա­րան­քով: Խոս­քը միգ­րա­ցիա­յի հոս­քի մա­սին է:

Երբ ժա­մա­նակ­ներն ա­ռա­վել բա­րեն­պաստ կլի­նեն, անհ­րա­ժեշ­տու­թյուն կլի­նի Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նին «հաշ­վել» որ­պես «հա­յու գեն», որն այդ­պես շռն­դա­լից տար­վեց-դր­վեց հա­մաշ­խար­հա­յին, չեր­կն­չենք ա­սել, գլո­բա­լիզ­մի հա­յե­լա­յին ար­տա­ցո­լան­քում` նոր հա­յի կեր­պար բաշ­խե­լով նա­րե­կյան որմ­նա­խոր­շե­րում տե­սակն աշ­խար­հի վրա տա­րու­բե­րող այս հին, կար­ծես ան­դառ­նա­լի հոգ­նած, «լոք» ա­նե­լում ծու­լա­ցող էթ­նո­սին:

Հա­յաս­տա­նի վար­չա­պետ Նի­կոլ Փա­շի­նյանն իր ե­լույթ­նե­րից մե­կում զգու­շաց­րեց եվ­րո­պա­մետ և ռու­սա­մետ ու­ժե­րին, որ նրանք շատ չհ­րա­պուր­վեն ի­րենց հա­վակ­նու­թյուն­նե­րով: Եվ ա­սես ի ար­ձա­գանք նրա հայ­տա­րա­րու­թյան, հա­յոց հե­ռուս­տա­տե­սու­թյամբ հար­ցազ­րույ­ցի էր դուրս ե­կել մի­ջին ծե­րու­թյան մի կին քա­ղա­քա­գետ: