Ինչու՞ և ումի՞ց են փախչում հայաստանցիները

Հայաստանում բռնկած հակառուսական տրամադրությունների պայմաններում հազիվ թե տեղին լիներ որևէ դրական բան ասել ռուսաց նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հասցեին: Սակայն եթե մի կողմ դնենք նրա «հակահայկական» բնույթը և հարցին նայենք, թեկուզ և համեմատության կարգով, այն տեսանկյունից, թե նա ինչ է արել իր առաջնորդած պետության ու ժողովրդի համար, ապա կտեսնենք, որ նա այնքան էլ «հրեշավոր» քաղաքական գործիչ չէ: Համենայն դեպս, օրերս կայացած ուղիղ հեռուստահանդիպման ժամանակ նա չէր թաքցնում դեմքը իր ժողովրդից:

Պուտինի մամլո ասուլիսի պարզ վիճակագրությունն անգամ տպավորություն է գործում: 13-րդ հանդիպմանը ներկա էր սադրիչ լրագրողական հասարակության 1640 ներկայացուցիչ` տեղացի և օտարերկրացի: Ամենաշահեկանն այն է, որ ոչ ոք ռուսաց պետության ղեկավարին չի պարտադրում կամ պահանջում անցկացնել նման միջոցառում. նա ինքն է սկզբնավորել այդ երևույթը և հերթական անգամ իր ամենամյա հաշվետվությամբ հանդես եկավ սեփական ժողովրդի (և ոչ միայն) առջև: Քաղաքական իմաստնություն և քաջություն է պահանջում նման քայլը: Դու պիտի մարդկանց աչքի առաջ կարողանաս ներկայացնել այն, ինչ արել ես, անում ես, պիտի անես ու դառնությամբ ընդունես թերացածը: Ամեն պետության ղեկավար չէ, որ, պատկերավոր ասած, կարող է կամովին գլուխը դնել լրագրողական անողոք կառափնարանին: Առնվազն պիտի վստահ լինես, որ սեփական ժողովուրդը բարյացակամ ու հարգանքով է տրամադրված քո նկատմամբ, կհասկանա քեզ, կգնահատի քո ծառայությունները և հանդուրժողական կլինի բացերի նկատմամբ` դրանք հետագայում հաղթահարելու ակնկալիքներով:

Դուք կարծում եք՝ Պուտինը, անձամբ խոսքը տալով «բոլորի դեմ քվեարկող» սկանդալիստ Քսենյա Սոբչակին, չգիտե՞ր, թե ինչ հարց պիտի ուղղի նա իրեն: Իհարկե գիտեր, որ նախագահական պայքարի իր նորաթուխ «մրցակիցը» պիտի ծավալվի իշխանության «անփոփոխելիության» (несменяемость) շուրջ, ձգտելով «տեղ» հայթայթել իր համար: Պուտինը շատ հանգիստ ջախջախեց նրան, ասելով, որ եթե երկրի բարձրագույն պաշտոնին հավակնող անձինք չունեն նույնիսկ կոնկրետ ծրագիր, ապա ամեն ինչ վերածվում է սոսկ դատարկախոսության: Մինչ այդ նա կոնկրետ թվերով ու փաստերով նշել էր այն բոլոր հիրավի տպավորիչ փոփոխությունները, որոնք ձեռք են բերվել ելցինյան կործանարար տարիներից հետո: Հատկապես տպավորիչ էր նրա համեմատությունը իննսունականների ու ներկա ռուսական բանակների միջև, մասնավորապես սիրիական հաղթանակների ֆոնի վրա: Անկարելի է չընդունել, որ նա կիսավեր երկիրը կրկին վերածեց գերտերության:

Ամեն անգամ Պուտինի ուղիղ մամլո ասուլիսները դիտելիս ցանկացած նորմալ ռուսահայի մեջ նույն հարցն է առաջանում` ինչու՞ հայոց նախագահը իր նախորդների պես երբեք չի դիմում հայրենի ժողովրդի հետ հաղորդակցման այս ձևաչափին: Հայ մամուլը հեղեղված է հավաստիացումներով, որ առաջիկա վարչապետական ընտրություններում իշխանական փոփոխություն տեղի չի ունենա: Բայց գոնե պիտի տեղի ունենա՞ ժողովրդի առջև հայկական «անփոփոխելիության» արդարացման որևէ հաշվետվություն` թեկուզ և պուտինյան անմիջականության ոճով: Չմտածեք, թե Ռուսաստանում չեն խոսում երկիրը համակած դժվարությունների մասին, թե իրոք քնած են նրա ընդդիմախոսները: Բնավ: Մամլո ասուլիսի ժամանակ հնչում էին նույնիսկ հուսահատության ճիչեր, որոնց Պուտինը ցավով էր արձագանքում: Իսկ ինչ են գրում Պուտինին չսիրողները. «2014 թվականից սկսած, երբ պատժամիջոցներ մտցվեցին Ռուսաստանի դեմ, ժողովրդի մեծ մասը կորցրեց եկամուտների մեկ երրորդը: Սակայն միևնույն ժամանակ մեր ազգային հարստությունների 70 տոկոսը տնօրինող 90 ամենահարուստ ընտանիքների եկամուտներն ավելացան 38 տոկոսով: Ճգնաժամի, պատժամիջոցների պայմաններում լույս աշխարհ են եկել 17 նոր դոլարային միլիարդատերեր»: Կամ որ օլիգարխների ու «հինգերորդ շարասյան» միջոցով Պուտինի կառավարման տարիներին երկրից դուրս է բերվել 7 տրիլիոն դոլար և այլն:

«Իրատեսում» կարդում ենք, որ Սերժ Սարգսյանն այլընտրանք չունի: Պուտինի մասին էլ են ասում, բայց դա իրոք այդպես է: Սակայն ներկայիս հայոց նախագահին ինչո՞վ մրցակից չէ վարչապես Կարեն Կարապետյանը: «Իրատեսը» նաև կարծիք է հայտնում, որ Սերժ Սարգսյանը ձգտում է դառնալ համազգային լիդեր: Քավ լիցի: Բայց ինչպես կարելի է դառնալ համազգային առաջնորդ արտագաղթող երկրում: Գիտեք, ռուսաստանցի հայերը շատ հաճախ են բախվում արտագաղթի հետևանքի հետ` Մոսկվայում, թե այլուր: Եվ ամենացավալին` դրա վերջը չի երևում: ՈՒ սա միայն մեկ երկրում: Զարմանալի յուրահատկություն ունի ղեկավարություն-ժողովուրդ փոխհարաբերությունը Հայաստանում. երկու կողմերն էլ արհամարհանքով են տրամադրված միմյանց նկատմամբ:

Իսկ գուցե ներկայիս վարչապետ Կարեն Կարապետյանը հետխորհրդային հայոց պատմության մեջ առաջին անգամ ի՞նքը կազմակերպի համահայկական հրապարակային մամլո ասուլիս: Ի վերջո, ամեն տարեվերջի այդպես է վարվում նաև Ռուսաստանի վարչապետ Դմիտրի Մեդվեդևը: Այնժամ տեղին կլիներ նրան ուղղել ավանդական դարձած հարցը` ինչու՞ և ումի՞՛ց են փախչում հայաստանցիները:

Ռուբեն ՀԱՅՐԱՊԵՏՅԱՆ
Մոսկվա

Հեղինակի նյութեր

• «Ճղճղոցը» լռեցրին
• Քա­ղա­քա­կա­նու­թ­յու­նը երկ­րորդ հնա­գույն մաս­նա­գի­տու­թ­յունն է
• Հեշտ է ա­սել` ա­նուղ­ղե­լի ռու­սա­սեր­ներ են
• Խո­պան­չիու­թ­յու­նը դար­ձել է ապ­րե­լա­կերպ, սո­վո­րու­թ­յուն, կեն­ցաղ
• Երբ խոս­քը մի­լիար­դա­վոր դո­լար­նե­րի մա­սին է, մեծ տե­րու­թ­յուն­նե­րը գոր­ծում են ա­նո­ղոք
• Ոչ էն է մի բան, ո՛չ էլ` էս
• Եթե գլուխ չես հա­նում սե­փա­կան ղե­կա­վար­նե­րից
• Կո­րո­նա­վի­րու­սա­յին աշ­խար­հա­փո­փո­խու­թ­յուն
• Ամեն ժո­ղո­վուրդ ար­ժա­նի է իր ղե­կա­վա­րին
• Ա՜խ այդ անշ­նոր­հա­կալ ռուս­նե­րը
• Հույս-հարց-պա­հան­ջը ար­դեն դառ­նում է ինք­նան­վաս­տա­ցու­ցիչ
• Ներ­վեց... թմ­րա­մաք­սա­նեն­գը, բայց նա հրեա էր
• Գլխա­վոր կռ­վախն­ձո­րը կդառ­նա Ղա­րա­բա­ղը
• «Ի՜նչ հայ, հրեա է» («Հրեա­նե­րից պր­ծանք, ան­ցանք հա­յե­րին»)
• Քսան տա­րի նույն դեմ­քին են նա­յում
• Պու­տի­նի, լե­հե­րի և հրեա­նե­րի մա­սին
• Հա­յաս­տա­նը կա­րիք ու­նի փոր­ձա­ռու­թ­յան
• Չտես­նե­լու չտանք, թե վեր­ջերս Շոյ­գու­յին ինչ շու­քով ըն­դու­նե­ցին Բաք­վում
• Երբ ան­գամ մեկ ըն­տա­նիքն է դառ­նում հո­գա­ծու­թ­յան ա­ռար­կա
• Ինչով են զբաղ­ված եվ­րո­պա­ցի­նե­րը

Մեկնաբանություններ