Ռուսաստանի կիրակնօրյա ընտրությունները՝ Պուտինը ամենակոշտ վերահսկողությունն է սահմանել

Կիրակի օրը ռուսաստանցիները ընտրատեղամասեր կգնան՝ ընտրելու Պետական դումա՝ The Washington Post-ում գրում է ԱՄՆ Վեստ Պոյինտի ռազմական ակադեմիայի միջազգային հարաբերությունների պրոֆեսոր Ռոբերտ Պերսոնը: Երբ նրանք վերջին անգամ ընտրեցին, երկիրը ցնցեցին1991-ին ԽՍՀՄ-ի փլուզումից հետո ամենազանգվածային բողոքները: Որոշ գնահատականներով՝ 150 հազար մարդ է մասնակցել այդ ցույցերին: 2011-2012-ի էլեկտորալ ընդվզումը ցնցեց Վլադիմիր Պուտինին և իշխող "Единая Россия"-ին: Այս անգամ Կրեմլը պատահականությանը տեղ չի թողնի: Ընտրական այս գործընթացը ենթարկվում է ամենաբծախնդիր վերահսկողության և կոշտ ռեժիսուրայի հետխորհրդային պատմության մեջ: Վերլուծաբանների մեծ մասը Պուտինի մեջ տեսնում է մարդու, որ The New Yorker-ի խմբագիր Դևիդ Ռեմնիկի խոսքով՝ «իշխանություն է որոնում հանուն իշխանության»:

Այդպես չէ: Պուտինը անվստահ ղեկավար է, որ պաշտպանվում է ի պատասխան ներքաղաքական մարտահրավերների, այլ ոչ թե քաղցած ավտոկրատ, որ ավելի ու ավելի մեծ իշխանության է ծարավի: 2000-ին նախագահ դառնալուց հետո նրա հակաժողովրդավարական քաղաքականության, բարենորոգումների ու գործողությունների մեծ մասը պաշտպանություն էր՝ ի պատասխան նրա քաղաքական անվտանգությանը և քաղաքական կյանքին սպառնացող իրական ու թվացյալ սպառնալիքների: Դրա ընկալումը թույլ է տալիս նոր լույսով տեսնել վերջին 16 տարիներին Ռուսաստանի անցած ավտորիտար հետագիծը: Ամեն անգամ, երբ Պուտինը քաղաքական սպառնալիք է տեսնում, նա հակաքայլեր է ձեռնարկում՝ այդպիսով աստիճանաբար, բայց նկատելիորեն երկիրը ավելի ու ավելի մերձեցնելով կոնսոլիդացված բռնապետության: Ընտրությունների արդյունքների կեղծման ռուսական համակարգը առանձնահատուկ է, 2011-ին համակարգը չաշխատեց՝ "Единой России"-ի աջակցության մակարդակը անսպասելի ցածր ստացվեց, անգամ արդյունքների կեղծումից հետո իշխող կուսակցությունը ստացավ ընդամենը 49 %:

Նույնիսկ այդ արդյունքը հարուցեց զանգվածային բողոքներ, որ ցնցեցին իշխող էլիտային, այդ թվում՝ Պուտինին:
2000-ից հետո առաջին անգամ ռուսաստանցիները իշխանության դեմ գնալու և մտադրություն, և ունակություն ցույց տվեցին՝ իրենց դրսևորելով իբրև սպառնալիք: Այդ ժամանակից Պուտինի շատ ներքաղաքական գործողություններ բացահայտորեն պաշտպանական արձագանքներ են՝ ուղղված քաղաքացիական շարժման հետագա սպառնալիքների չեզոքացմանը: 2012-ից չարտոնված հանրահավաքին մասնակցության պատժաչափը կտրուկ խստացավ՝ տուգանք մինչև 30 հազար դոլար և մինչև 5 տարի բանտարկություն: Ընդդիմադիր առաջնորդները, ինչպես բլոգեր և ակտիվիստ Ալեքսեյ Նավալնին, ենթարկվում են բազմակի ձերբակալությունների, դատաքննությունների ու նույնիսկ կրեմլամերձ կազակների ծեծուջարդին (նրանք դեռ գոյություն ունեն իրենց մորթե գլխարկներով):

Կիրակի օրվա ընտրությունների արդյունքները Կրեմլը, հավանաբար, ավելի զգույշ և նվազ հանդուգն կաղավաղի, Դուման ընդունել է մի շարք ընտրական օրենքներ՝ կշեռքի նժարը "Единой России"-ի օգտին թեքելու համար՝ կեղծիքների չդիմելով՝ երեք ամիս առաջ ընտրությունները դեկտեմբերից տեղափոխվեցին սեպտեմբեր, դա թույլ տվեց կրճատել նախընտրական արշավի ժամանակը, և փոքր կուսակցությունների համար դժվարացրեց անհրաժեշտ ստորագրությունները հավաքելը՝ քվեաթերթիկում հայտնվելու համար: Սեպտեմբերին ռուսաստանցիներին քաղաքականությունը քիչ է հետաքրքրում՝ ամառային արձակուրդներից հետո՝ աշխատանքի ու ուսման վերադառնալիս: Նորից ներմուծվել է միամանդատ ընտրության համակարգը, որ առավելություններ է տալիս հայտնի և նյութապես ապահով կուսակցությունների թեկնածուներին:
Ռոբերտ ՊԵՐՍՈՆ, The Washington Post

Հ.Գ. Կիրակի օրվա ընտրություններից հետո նորից իբրև մեծամասնություն "Единая Россия"-ն կվերադառնա Պետդումա՝ իր հետ բերելով Գենադի Զյուգանովի կոմունիստներին ու Ժիրինովսկու լիբերալ-դեմոկրատներին, չորրորդը Սերգեյ Միրոնովը կլինի իր «Արդար Ռուսաստանով»: Նրանք համատեղ կխաղան իշխանություն-ընդդիմություն, իսկ ընդդիմությո՞ւնը: Մեկ-երկու պատգամավոր գուցե հայտնվեն Դումայում, ինչպես եղավ Բելառուսի խորհրդարանական ընտրություններում: Նախընտրական ամբողջ ընտրարշավում նոր դեմքեր չեն եղել, որտեղի՞ց պիտի հայտնվեն Դումայում: Խորհրդարանական ընտրությունները Ռուսաստանում, ինչպես բոլոր մյուս ընտրությունները, նախ կատարվում են Պուտինի գլխում, հետո պրոյեկտվում են հասարակության մեջ՝ ինչպես նշում են ռուս փորձագետները, որոնց արտոնված է ազատ խոսք արտահայտել:

Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Հայաստանը Ծապլվարը չէ
• 2021. Աշխարհի ամենահզոր 5 բանակները
• Վրացական փոխատեղում՝ ի՞նչ սպասել Ղարիբաշվիլիի կառավարությունից
• Իրանը նորից մերձավորարևելյան խաղի կենտրոնում է
• Անգելա Մերկելի ելույթը Մյունխենի Անվտանգության հարցերով համաժողովում
• Ջո Բայդենի ելութը Անվտանգության հարցերով 2021-ի Մյունխենի վիրտուալ կոնֆերանսում
• Իրանը դառնում է ԵԱՏՄ անդամ, հաջորդը Ադրբեջանն է
• Վրաստանը քաոսի և հեղափոխության միջև
• Պատմական մանիպուլյացիա՝ ինչպես միշտ
• Երեք ամիս անց՝ ինչ են վճռել Ադրբեջանը, Հայաստանը և Ռուսաստանը
• Ինչո՞ւ է Բաքուն համաձայնել աշխատել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հետ
• Սերժ Սարգսյան՝ անցյալի մասին ներկայի կտրվածքով
• Հայաստանը դիտարկում է Թուրքիայի հետ սահմանի բացման հնարավորությունը
• Փարիզը հակաթուրքական դաշինք է կազմում
• Ինչի՞ց է մահացել Չինգիզխանը իրականում
• Հերիք է Ցիցերոն խաղանք
• Մարտական դրոններ՝ ապագայի պատերազմը
• Էրդողանի մտրակն ու քաղցրաբլիթը Բայդենի համար
• 2050. Ինչ կա-չկա աշխարհում
• Երբ Երևանում կբացվի Թուրքիայի դեսպանատուն

Մեկնաբանություններ