«ԻՇԽԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ ՄՏԱԾՎԱԾ, ԾՐԱԳՐՎԱԾ ՊԱՌԱԿՏՈՒՄ Է ԸՆԴԴԻՄՈՒԹՅՈՒՆԸ»

«Ժառանգություն» կուսակցությունը հերթական նախաձեռնությամբ փորձ է անում համախմբել ընդդիմադիր ուժերը: Այս անգամ միավորող գործառույթ պիտի իրականացնի նրա ներկայացրած Ընտրական օրենսգրքի նոր խմբագրությամբ նախագիծը: Այս և այլ հարցերի շուրջ զրուցեցինք «Ժառանգություն» կուսակցության վարչության քարտուղար ԿԱՐԻՆԵ ՀԱԿՈԲՅԱՆԻ հետ:
-Ընտրական օրենսգրքի նոր նախագիծ ներկայացնելով` ի՞նչ եք ակնկալում, արդյոք դա չի՞ համալրի առաջարկների այն շարքը, որը իշխանությունը չընդունեց:
-Համակարգային փոփոխություններ իրականացնելը շատ ավելի դժվար և երկար ճանապարհ է, քան հեղափոխական ճանապարհը: Մենք փորձում ենք զինվել համբերությամբ և շարունակել պայքարել սահմանադրական եղանակով, որովհետև մյուս ճանապարհը, որի «ուրվականը շրջում է» այս անգամ արդեն ոչ թե Եվրոպայում, այլ մնացյալ աշխարհում, ցանկալի չէ, որ մեզ այցելի: Ընտրական օրենսգրքի փոփոխությունների այս նախագիծը, եթե անցնի, որի համար «Ժառանգությունն» առաջարկում է և կոչ է անում միասնաբար պայքարել, անկասկած, կնվազեցնի կեղծիքների հնարավորությունը: Մենք դեռ չենք կորցրել երկիրն օրենսդրորեն բարելավելու մեր վերջին հույսը: Թեև, ասում են, հանդուրժողականությունը կամ փոխադարձ պետք է լինի, կամ չպետք է լինի: Սովորաբար լավագույն ուժերը չեն, որ հեղափոխությամբ կարողանում են գալ իշխանության, գործում է «ուժն է ծնում իրավունք» սկզբունքը: Կա նաև մեկ այլ վտանգ. հեղափոխությամբ կարող է վերարտադրվել նաև իշխանությունը այլ հանդերձանքով: Այնպես որ, մեծ ընտրություն չունենք, պետք է կարողանանք համախմբվել և փոխել օրենսդրական ու քաղաքական դաշտը: Հետո, համապատասխանաբար, այդ դաշտի կանոններին կենթարկվեն խաղացողները: Թեև հասկանում եմ, որ փակ շրջանակի մեջ ենք գտնվում: Այդ օրենքները, որոնց ձեռքը պարզապես կրակն է ընկել ամբողջ հասարակությունը, Ազգային ժողովի տասնհինգ և ավելի տարիների աշխատանքի արդյունքն են: Մենք գիտենք Ազգային ժողովի մտավոր և բարոյական մակարդակը, ուրիշ արտադրանք նա չէր էլ կարող տալ:
-Ասել է` հաշվի առնելով այս խորհրդարանի պատկերը, չպե՞տք է ձեռնարկվեին ԸՕ-ի բարեփոխումները:
-Ե՛վ այո, և՛ ոչ: Այո, որովհետև կարևորում եմ մարդկային գործոնն ընդհանրապես, երկրի ղեկավարի պարագայում` հատկապես: Ոչ, որովհետև երբ պետական համակարգն աշխատում է վերահսկման իր բոլոր մեխանիզմներով, որոնք օրենքով ամրագրված են, ապա անգամ բարոյական և մտավոր միջին ունակություններով ղեկավարը ստիպված է լինում աշխատել ի շահ երկրի: Իսկ Հայաստանում այսօր այնպիսի միջավայր է, որ հատուկենտ մարդիկ են կարողանում պահպանել իրենց սկզբունքները, դեմքը: Այսօր իշխանության մեջ պետական մտածողությամբ մարդկանց դեֆիցիտ է: Բիզնեսմենն ուրույն մտածողությամբ ու ապրելակերպով անհատն է, ում հակացուցված է լինել պետական համակարգում: Պետական, քաղաքական գործիչ լինելը ևս տաղանդ է, ի պատասխան ոմանց, որոնք ասում են, որ նախարար չեն ծնվում, ես ուզում եմ ասել, որ նախարար, այդ հասկացության բուն իմաստով և ոչ այն խղճուկ իմաստով, որ այսօր մենք ունենք մեր կառավարությունում, այո, ծնվում են: Այսօր մեր քաղաքական դաշտը լեցուն է պոլիտիկաններով, որոնք քաղաքական հարաբերությունները շփոթում են քաղաքական խարդավանքների հետ:
-Փաստորեն, Դուք մեղադրո՞ւմ եք ընդդիմությանը ոչ համախմբված լինելու մեջ:
-Չեմ կարող մեղադրել, որովհետև գիտեմ պատճառները: Ընդհանրապես, երկրում ամեն ինչի համար պատասխանատու է իշխանությունը: Նպաստել, որ երկրում ձևավորվի համախմբված, ուժեղ ընդդիմություն, երկրի նախագահի սահմանադրական պարտականությունների մեջ է մտնում: Նա իր ստանձնած պարտականությունները չի կատարում, ցավոք: Փոխարենն իշխանությունը զբաղված է ընդդիմությունը պառակտելով:
-Խոսքը ո՞ր ընդդիմության մասին է՝ խորհրդարանակա՞ն, ՀԱԿ-ի՞, Տիգրան Կարապետյանի «շարժմա՞ն»:
-Նկատի ունեմ ողջ ընդդիմադիր դաշտը: Լրատվամիջոցները նույնպես չպետք է նպաստեն ընդդիմության տարանջատմանը: Ընդդիմության միավորումը չպետք է ֆիզիկապես հասկանալ: Միավորվել` չի նշանակում անպայմանորեն լինել նույն տանիքի տակ, նշանակում է լինել միավորված նույն նպատակի, նույն գաղափարի շուրջը: Կարելի է լինել մի տանիքի տակ, բայց գժտված, անմիաբան։ Եվ կարելի է լինել տարբեր անուններով, տարբեր ծրագրերով անգամ, բայց նույն դաշտում գտնվելու միաբանությամբ, և դա է իրական ընդդիմության միասնությունը` իմ պատկերացմամբ:
-Հետաքրքիր է, որ ավելի շատ ընդդիմության ներկայացուցիչներն են խոսում այն մասին, թե ով է կեղծ և ով` իրական ընդդիմություն:
-Համենայն դեպս, «Ժառանգության» կողմից այդպիսի հարցադրում երբեք չի եղել:
-Իսկ իշխանությունում այժմ ի՞նչ է կատարվում, ըստ Ձեզ:
-Կարծում եմ` քաղաքական խարդավանքները հեռանկար չունեն, դրանք երկսայր սուր են: Նրանք ենթագիտակցորեն համախմբված են իշխանությունը կորցնելու վախի շուրջ, և գիտակցորեն, եթե դա կարելի է գիտակցություն համարել, երկրի հարստությունը կիսելու նպատակի շուրջ, եթե դա կարելի է նպատակ համարել:
-Այդ հիմնավորմա՞մբ են պնդում, թե ընտրությունների արդյունքում 50+1-ն իրենցն է լինելու: Վերջերս սոցիոլոգիական հարցումներ են անցկացրել կուսակցությունների վարկանիշը պարզելու համար՝ նախանշելով ապագա խորհրդարանի պատկերը: ՈՒշագրավ է, որ առաջին եռյակում միայն իշխանական ուժերն են: Այս առումով ինչպիսի՞ն է Ձեր դիտարկումը:
-Ընտրությունների այդպիսի արդյունք լինում է կամ զարգացած և շատ բարեկեցիկ երկրում, կամ էլ մնում է ենթադրել, որ արդյունքները կեղծված են: Որովհետև, սովորաբար հասարակությունն իր աղքատ, ստորացած վիճակի համար ըմբոստանում է, ոչ թե շնորհակալություն հայտնում իշխանությանը: Ինչպե՞ս կարող է հայ հասարակությունն իշխանությանը ձայն տալ: Հակառակը, այսօր, առավել քան երբևէ, հասարակությունն ընդվզում է ներքին զավթիչների դեմ, որոնք մոռացել են, որ երկրի իրական տերը ժողովուրդն է, և այդ իրավունքը նրան տրված է Աստծո կողմից:
-Ստացվում է, որ իշխանությունը վախենում է միասնական ընդդիմությունից ու այդ պատճառով էլ պառակտման գործողություններ է ձեռնարկում:
-Եթե հաշվի առնենք ինքնապաշտպանության բնազդը, գուցե դա բնական է, բայց նույն այդ բնազդով նրանք չպետք է կտրեն ճյուղը, որի վրա նստած են: Եթե ուզում ես երկրի ղեկավար լինել, նախ և առաջ պետք է երկիրը պահես: Եթե երկիրը ձեռքից գնում է, ի՞նչը կամ ո՞ւմ ես ղեկավարելու:
-Նախընտրական տարում ինչպիսի՞ վերադասավորումներ կլինեն:
-Շատ հավանական է, որ պառակտման գործընթացը տեղափոխվի իշխանության դաշտ: Երբ դա դառնում է գործելաոճ, նրանք այլևս չեն կարող իրենց նախաձեռնած գործընթացները կառավարել, սանձել, հետևել, ուստի դրանք վերահսկողությունից դուրս են մնալու: Այդ ամենն ինձ չի ուրախացնում: Ես շատ կցանկանայի, որ արդար ընտրություններով իշխանությունը փոխվեր, առանց ցնցումների, առանց կորուստների: Ափսոս է մեր երկիրը:
-«Ժառանգությանը» ի՞նչ է սպասում:
-«Ժառանգությունում» երբեք այդ հարցը չի բարձրացվում: Խնդիրներն այնքան շատ են, որ դրան, կարծես, հերթ չի հասնում: Իսկ եթե իմ կարծիքն եք հարցնում, ապա վստահ եմ, որ մեր հաջողությունը կախված է արդար ընտրություններից միայն: Բայց ինտերնետային տարբեր կայքերի ու մեր անցկացրած հարցումները վկայում են, որ շատ բարձր է և՛ Րաֆֆի Հովհաննիսյանի, և՛ կուսակցության վարկանիշը:
-Շատ են նշում, թե «Ժառանգությունը» մեկ մարդու կուսակցություն է: Այդպե՞ս է:
-Րաֆֆի Հովհաննիսյանը, անշուշտ, խարիզմատիկ առաջնորդի կերպար է: Բայց ինչպե՞ս կարելի է չտեսնել կուսակցության, մանավանդ խմբակցության աշխատանքը, թե ինչպես վեց հոգի Ազգային ժողովում պայքարում է այդ ահռելի մեծամասնության դեմ: Միայն մեկ դեպքում է հնարավոր դա չտեսնել` երբ չե՛ս ուզում տեսնել:
Զրուցեց Ռուզան ԽԱՉԱՏՐՅԱՆԸ

Մեկնաբանություններ