ԳԵՎՈՐԳ ՀԱՅՐՅԱՆ անուն-ազգանունը մեր ժամանակների «հերոսներին», իմա` ՀՀ ներկա կառավարությանն առընթեր «Տգետների դասընթացների» բոլոր մասնակիցներին, իրենց «սրտի» թերուս վարչապետով ու «գիտունի» բրենդի տակ մատուցվող ինքնահավան «նորաձև» կրթատիկնոջով հանդերձ, ոչինչ չի հուշի...

Չեմ հավատում, թե՝ հին ընկերները չեն դավաճանում մտքին, բայց անվերապահորեն վստահում եմ հնագույն ընկերներին, որոնցից մեկը Վազգեն Շահբազյանն է։ Նա, չխնայելով իր ժամանակը, մի կողմ թողած բանուգործը, մի քանի ժամվա ընթացքում գրքիս համար պատրաստեց Ա․ Մանթաշյանցի նախնյաց սխեմատիկ ճյուղագրությունը, որը շատ հավանեցի։ Շնորհակալություն քեզ, Վազգեն եղբայր։ Օգտվելով առիթից, համառոտ պատմեմ այս տոհմագրության մեկ անձնավորության մասին։

Չգիտեմ` բանասերի մասնագիտական աշխատանքային կենսագրության ընթացքում հայոց լեզո՞ւն, թե՞ հայ գրականությունն են գերակա, մի բան հաստատ գիտեմ. համալսարանական տարիներին մեր նվիրյալ, բազմագիտակ դասախոսները մեր հոգում հավասարապես սեր սերմանեցին թե հայոց լեզվի ու նրա գոհարակերտ գրականության հանդեպ, որը որպես անանց սեր մնաց մեր սերնդի հոգում։ Իմ աշխատատանքային կենսագրությունը վկա, որին միշտ և ամենուր հավատարիմ մնացի։

Դեռ նոր էր սկսվել ռուս-ուկրաինական պատերազմը, և Հայաստանում շատերը ոգևորված էին, թե բա՝ Ռամշտայնի կոալիցիան կոչնչացնի Ռուսաստանը, Պուտինը կախվելու է և այլն։ Դեռ այդ ժամանակ (եթե չեմ սխալվում` Ֆակտոր TV-ի եթերում) ասացի, որ կգա մի օր, երբ գերտերությունները իրար մեջ կպայմանավորվեն, որից հետո ոտքի տակ ընկնող երկրների համար սկսկսվեն ծանր ու դառը ժամանակներ։

1999-ի հունվարի 20-ին լրացավ ՍԻԼՎԱ ԿԱՊՈՒՏԻԿՅԱՆԻ ծննդյան 80-ամյակը: Տոնակատարությունը, սակայն, հետաձգվեց: Փոխադրվեց ապրիլի 16, և հայտարարվեց` կնշվի մեծ շուքով...

Հայության ձայնը վաղուց չէր լսվում, Ռազմի աստվածը երես էր թեքել, Գերված երկիրը ոչ ոք չէր հիշում, Պայքարող հայը մեր մեջ տեղ չուներ:

Այսօր դերասան, բեմադրիչ, արվեստի վաստակավոր գործիչ ՎԻԳԵՆ ՍՏԵՓԱՆՅԱՆԻ հիշատակի օրն է:

2003-ի հուսին էր։ Ավտոտնակում հաց թխող սեւեր հագած տատիս մոտեցավ հարեւան Սերոժ ձյաձյան՝ «իրավունք առնելու»․ «Սեդա՛ տոտա, թազա վշտի տեր ես։ Եկել եմ՝ «իրավունք առնեմ», օխնես (օրհենս)՝ մեր տղուն բանակ ճանապարհենք՝ երգ ու պարով»։

Ահա այսպիսի գրություններ էին առկա Բաքվում բնակվող հայերի տների վրա՝ 35 տարի առաջ 1990 թ. հունվարյան այս օրերին Բաքվի ջարդերի ժամանակ:

«Որտեղի՞ց են հապա, - ասում են, - չարիքները, նեղությունները, տանջանքները, չարությունները… Երբեմն-երբեմն պատերազմներ են տեղի ունենում, մեղավոր ու արդար հավասարապես կոտորվում են. համաճարակներ ու սարսափելի հիվանդություններ են լինում։