2060 թվականին, առկա միտումների պահպանման դեպքում, մեր երկրում կունենանք 93000 չծնված աղջիկ

Պտղի սեռով պայմանավորված հղիության արհեստական ընդհատումների թեման արդիական է Հայաստանում։ Իգական սեռով պայմանավորված աբորտները հատկապես տարածված են Չինաստանում, Կովկասում, Հնդկաստանում, Պակիստանում, հարավարևելյան Եվրոպայում: Հետազոտությունները ցույց են տվել, որ Հայաստանի Հանրապետությունում սեռերի հարաբերակցությունը 100 աղջիկ:114-115 տղա է (2013 թ.): Մասնագետները նշում են, որ այսպիսի ցուցանիշը կարող է պայմանավորված լինել շատ հանգամանքներով՝ հայկական մենթալիտետ, աբորտների բացասական հետևանքների վերաբերյալ իրազեկվածության պակաս կամ բացակայություն, հասարակության մեջ տարածված կարծրատիպեր և այլն: 2013 թ. Հայաստանում ծնվել է 22200 տղա ու 19570 աղջիկ: Այսօր արդեն մինչև 20 տարեկան տարիքային խմբում տղաների թիվը գերազանցում է աղջիկներինը մոտ 40000-ով, իսկ 2060 թվականին, առկա միտումների պահպանման դեպքում, մեր երկրում կունենանք 93000 չծնված աղջիկ կամ ապագա մայր, իսկ Հայաստանի բնակչությունը մինչև 2060 թվականը կնվազի հավելյալ 80000-ով, ինչը ներկայում Հայաստանի երկու տարվա ծնունդների թիվն է կազմում։
Փորձագետները նշում են, որ սեռով պայմանավորված հղիության արհեստական ընդհատումները կարող են հանգեցնել բազմաթիվ խնդիրների։ Առաջին հերթին կխաթարվի ժողովրդագրական պատկերը, ինչն էլ իր հերթին կհանգեցնի հանցագործությունների ավելացման, կանանց թվի նվազեցման հետևանքով սեռական բռնության դեպքերի շատացման, ամուսնությունների թվի կրճատման, ծնունդների թվի նվազեցման, խնդիրներ կառաջանան նաև տնտեսական, հասարակական և բարոյահոգեբանական հարթություններում:
Խնդրի լուծման ուղղությամբ աշխատանքներ են տանում հասարակական կազմակերպությունները։ Մի շարք ՀԿ-ներ ՀՀ նախագահի աշխատակազմի կողմից հատկացվող դրամաշնորհային մրցույթի շրջանակներում «Վերարտադրողական առողջություն. պտղի սեռով պայմանավորված աբորտների կանխարգելում» անվանակարգում իրականացնում են ծրագրեր՝ բարձրացնելով հանրության իրազեկության մակարդակը սելեկտիվ աբորտների հետևանքների վերաբերյալ։
Մասնավորապես, «Հաղարծին» հասարակական կազմակերպությունը հինգ բուհերի ուսանողների շրջանում կազմակերպում է հանդիպումներ, դասախոսություններ թեմայի վերաբերյալ։ Ծրագրի ղեկավար Լուսինե Արիստակեսյանը նշում է, որ իրենց խնդիրն է բարձրացնել հղիության արհեստական ընդհատման և հատկապես սեռով պայմանավորված աբորտների բացասական հետևանքների մասին վերարտադրողական տարիքի երիտասարդների գիտելիքների մակարդակը։ Նա նաև տեղեկացնում է, որ, մասնագետների կարծիքով, սելեկտիվ աբորտները ընտանիքի սխալ պլանավորման հետևանք են։
Լուսինե Արիստակեսյանի տեղեկացմամբ՝ սեռով պայմանավորված հղիության արհեստական ընդհատումներին վերաբերող քննարկումները բավականին բուռն են անցնում։ Դասախոսությունները կարդում է սեքսոպաթոլոգը։ Շատ հաճախ հանդիպումներից հետո ուսանողուհիները նաև առանձնազրույցներ են ունենում մասնագետի հետ։
Որպես թիրախային խումբ ընտրվել են ավագ կուրսերի ուսանողները (21-24 տարեկան), ովքեր ամուսնության շեմին են և նման հանդիպումների ընթացքում կարողանում են հավաստի տեղեկություններ ձեռք բերել մասնագետներից։ Ընդ որում, աղջիկներն առավել շահագրգիռ են մասնակցելու նման հանդիպումների, քան իրենց հասակակից տղաները։ Լուսինե Արիստակեսյանը նկատում է, որ հանդիպումները երիտասարդների հետ ցույց են տվել, որ մի մասն ընդհանրապես տեղեկություն չունի սեռով պայմանավորված աբորտների վերաբերյալ, մի մասն էլ կարծում է, որ սերունդը շարունակելու համար պետք է տղա ունենալ։ Հետաքրքիր է, որ շատ դեպքերում երիտասարդ աղջիկները նշում են, թե կդիմեն սելեկտիվ աբորտի։ Սակայն երբ մասնագետը նկատում է, թե հենց այդ աղջիկները ժամանակին կարող էին ենթարկվել նման խտրական վերաբերմունքի՝ լույս աշխարհ չգալով, վերաբերմունքը հարցի նկատմամբ անմիջապես փոխվում է։ Որոշ բուհերում հանդիպումներ են անցկացվում նաև տղաների հետ։ Շատ անգամ դասախոսությունների մասնակիցները խորհուրդ են տալիս նման աշխատանքներ տանել նաև սկեսուրների շրջանում, քանի որ վերջիններս որոշակի ազդեցություն ունեն պտղի սեռով պայմանավորված հղիության արհեստական ընդհատումների վրա։
Մեր զրուցակիցը նշում է, որ դասախոսություններից առաջ և հետո անցկացվող հարցումները ցույց են տվել, որ հանդիպումներն արդյունավետ են. եթե սեմինարներից առաջ հարցվածները նշում էին, թե կդիմեն սեռով պայմանավորված աբորտի, ապա հանդիպումից հետո նման քայլը բացառում են։

Լիլիթ ԳՐԻԳՈՐՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• «451° ըստ Ֆարենհայթի»
• ՈՒրիշ տեղ չկա՞ր
• «24 ժամ ե­ղել ենք տար­բեր զեն­քե­րի հրե­տա­կոծ­ման տակ»
• «Ադր­բե­ջա­նը, Թուր­քիան ու ֆոս­ֆո­րա­յին զենքն Ադր­բե­ջա­նին մա­տա­կա­րա­րող­նե­րը պետք է պա­տաս­խան տան դա­տա­րա­նի ա­ռաջ»
• «Մեր բո­լո­րի ճա­կա­տա­գի­րը սահ­մա­նին կանգ­նած հայ զին­վո­րա­կա­նի ձեռ­քում է»
• Կա­րե­նին անհ­նար էր չհար­գել, նույ­նիսկ հա­կա­ռա­կորդ­նե­րը նրան ըն­դու­նում էին որ­պես լե­գենդ, որ­պես ժայռ, որ­պես հե­ղի­նա­կու­թ­յուն
• Եկե­ղե­ցին գո­յութ­յուն ու­նի 2000 տա­րի և գո­նե ա­ռա­ջի­կա 2000 տար­վա հա­մար պետք է ա­պա­հո­վի ե­կող սե­րունդ­նե­րի հոգևոր կա­րիք­նե­րը
• «Լճա­շեն­ցի­նե­րի միա­վոր­ման» դռ­նե­րը բաց են բո­լոր լճա­շեն­ցի­նե­րի առջև
• «Ար­տա­կարգ դրու­թ­յու­նը կանց­նի, բայց բո­լոր ծնող­նե­րի, ա­շա­կերտ­նե­րի, ու­սու­ցիչ­նե­րի հա­մար կմ­նա մի շատ լավ նո­րա­մու­ծու­թ­յուն՝ հե­ռա­վար ու­սու­ցու­մը»
• «ՌԴ-ն կա­րող է գնալ հա­րա­բե­րու­թ­յուն­նե­րի վատ­թա­րաց­ման ճա­նա­պար­հով, ե­թե Թուր­քիան շա­րու­նա­կի ազ­դե­ցու­թ­յան գո­տին ընդ­լայ­նե­լու քա­ղա­քա­կա­նու­թ­յու­նը»
• «Ռա­յա­նէյր»-ը հա­տուկ սպա­սար­կում է ի­րա­կա­նաց­նում
• Յա­կուտս­կի հայ­կա­կան կի­րակ­նօ­ր­յա դպ­րո­ցի սա­նե­րը նշե­ցին Ա­մա­նո­րը
• «Հա­յաս­տա­նը եր­գող ժայ­ռե­րի եր­կիր է, և ես ե­րա­զանք ու­նեմ նվա­գելու այդ ժայ­ռե­րի մեջ»
• Նպա­տա­կը դիր­քա­պահ զին­վո­րի անվ­տան­գու­թ­յունն է
• «Ադր­բե­ջա­նում պետք է տե­ղի ու­նե­նա հա­մա­կար­գա­յին փո­փո­խու­թ­յուն, որ­պես­զի կա­ռու­ցո­ղա­կան երկ­խո­սու­թ­յուն ակն­կա­լենք»
• Յակուտսկի հայերն ակտիվ մասնակցություն են ունենում եկեղեցական բոլոր տոներին
• Ստամբուլում հաղթանակ է տարել ընդդիմությունը. ի՞նչ կանի Էրդողանը
• Քրիստոնեական և հոգևոր գիտելիքների ճիշտ ուղղորդում դասընթացի միջոցով
• «Ինձ համար Արամ Իլյիչը սրբություն է»
• «ԱԳՆ-ն պետք է ավելի շատ կենտրոնանա հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման, քան Ցեղասպանության ճանաչման խնդրի վրա»

Մեկնաբանություններ