Տնտեսության խելքը գլուխը չի գալիս

Շինարարության ոլորտը դեռ խելքի չեկած, խնդիրներ են ստեղծվել արտադրության ոլորտում: Ինչի հետևանքով էլ, ըստ ԱՎԾ-ի, այս տարվա առաջին կիսամյակում տնտեսական ակտիվությունը նվազել է 4,4 %-ով:

Այլ կերպ ասած, ոչ միայն տարեցտարի, այլև ամսեամիս նկատվում է տնտեսության բացասական դինամիկա: Դրա մասին փաստում են թվերը: Տարեսկզբի չորս ամսում, ըստ նույն ԱՎԾ-ի, տնտեսական ակտիվության աճը կազմել է 7,4 %: Հինգերորդ ամսից նկատվել է ակտիվության նվազում: Թվերը նորից փաստում են, որ հինգերորդ ամսից սկսած տնտեսական ակտիվությունը նվազել է` կազմելով 5,3 %, իսկ վեցերորդ ամսում այն եղել է 4,4 %: Ստացվում է, որ տարին կիսել ենք տնտեսական դաշտում բացասական տեղաշարժով: Եթե գործընթացն այսպես զարգանա, ապա չի բացառվում, որ կառավարության նախատեսած տարեկան տնտեսական աճը կարող է վտանգված լինել:
Փորձագետների հավաստմամբ` առաջիկայում Հայաստանում տնտեսական աճին նպաստող պայմանները վատանալու են: Այս կանխատեսումը պայմանավորված է էներգակիրների թանկացմամբ: Թեև, կարծում ենք, պետք չէ փորձագետ լինել հասկանալու համար, թե ինչ բացասական ազդեցություն կունենա մեր տնտեսության վրա էներգակիրների թանկացումը: Ի դեպ, այն արդեն իր մաշկի վրա զգում է մեր բնակչության մեծ մասը, անգամ սոցիալապես ապահովվածները: Այն, որ բոլոր ապրանքատեսակները թանկացել են, բարձրացել են նաև սպասարկման ոլորտի ծառայությունների գները, արդեն փաստ է: Սկսած հացի գնից վերջացրած տրանսպորտի ուղեվարձով, ամեն ինչի գները բարձրացել են:
Իհարկե, այս երևույթի մասին ՀՀԿ-ական հնաբնակ Գալուստ Սահակյանն իր «հայրական» հորդորում ժողովրդին կասի. «Լուն դավա մի սարքեք: Հունվարից աշխատավարձերը բարձրանալու են»: Իհարկե, կուշտ փորով քննադատելը հեշտ է, բայց այնքան էլ պատվաբեր գործ չէ, հատկապես երբ խոսքը վերաբերում է ժողովրդին: Գուցե և նման մտածողների համար Հայաստանի տնտեսական ակտիվության նվազումը, գնաճը նկատելի էլ չեն և ոչինչ են: Սակայն չմոռանանք, որ ոչ բոլորն են գծատեր կամ էլ պատգամավոր: Աշխատավարձով ապրող մարդու, իսկ առավել ևս գործազուրկի համար հացի գների 30, տրանսպորտի` 50, կարագի 200 դրամի և մնացած բոլոր ապրանքատեսակների գնի բարձրացումը լուրջ գումարներ է կազմում: Եվ վերջապես, ինչո՞ւ գնաճը պետք է առաջ ընկնի աշխատավարձերի և կենսաթոշակների բարձրացումից:
Եթե դիտարկենք ընդհանուր սոցիալ-տնտեսական դաշտը, ապա ակնհայտ է, որ տնտեսական բարեփոխումները նախատեսված ազդեցությունը չունեցան: Հակառակ դեպքում տնտեսության մեջ, թեկուզ փոքր թվերով, բայց տարեցտարի աճ պետք է արձանագրվեր: Եվ եթե մի քանի ամիս առաջ ԱՎԾ-ն հնարավորություն ուներ մանևրելու և թվեր նկարելու, ապա այսօր երևի թե այդ հնարավորությունը չկա՝ էլ տեղ չկա: Եթե ԱՎԾ-ն ներկայացնում է, ապա իրականում պատկերը շատ ավելի լուրջ է:
Ի դեպ, որ դրությունը լուրջ է, փաստում են նաև միջազգային ֆինանսական կառույցները: Եվրաբանկը Հայաստանում առանց էներգակիրների գնի թանկացման ազդեցությունը հաշվի առնելու՝ կանխատեսում է ընդամենը 5 %-ի աճ: Եթե սրան էլ հավելենք էներգակիրների բարձրացումը, ապա կասկածելի է դառնում նաև Եվրաբանկի կանխատեսած 5-տոկոսանոց աճը, քանի որ այն կարող է ավելի ցածր լինել իրականում: Էներգակիրների թանկացման ազդեցությունը մինչև տարեվերջ ինքն իրեն ցույց կտա, թեև արդեն այսօր այն զգալի է, որի մասին վկայում են ոչ միայն թվերը, այլև առկա սոցիալական դժգոհությունը: ԱՎԾ-ի թվերը այս առումով նույնպես անլեզու չեն: Ըստ վերջինիս տվյալի, հունիսին 12-ամսյա գնաճը կազմել է 6,5, 9-ի սահմաններում է եղել պարենային ապրանքների թանկացման տեմպը: Մեկ տարի առաջվա համեմատ աշխատավարձերի բարձրացումը կազմում էր 2,3 %: Թվերը փաստում են, որ գնաճը գրեթե երեք անգամ առաջ է ընկել աշխատավարձերի բարձրացումից:

Ժասմեն ՎԻԼՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• ՃՇՀԱՀ-ն և Ստավրոպոլի «Հյուսիս-Կովկասյան դաշնային» համալսարանը հեռահար եղանակով ստորագրեցին «Մեծ Կովկաս կոնսորցիում ստեղծելու մասին» համաձայնագիրը
• «Հան­ցա­վոր ան­գոր­ծու­թ­յուն են դրսևո­րում ՀՀ իշ­խա­նու­թ­յուն­նե­րը»
• «Ղա­րա­բա­ղյան խնդ­րի քա­ղա­քա­կան լու­ծու­մը պետք է գտն­վեր այս պա­տե­րազ­մից ա­ռաջ»
• ՃՇՀԱՀ-ի հետ համագործակցության շրջանակներում բացվեց ինտերակտիվ ուսուցման ռուսաց լեզվի առաջին կենտրոնը
• «Դուռ-լու­սա­մուտդ պինդ փա­կիր, ու­րի­շին գող մի հա­նիր»
• Կռա­պաշ­տու­թ­յու­նը քան­դեց Հա­յաս­տա­նը
• «Նո­յեմ­բե­րի 4-ի դրու­թ­յամբ Շու­շիում մեր դիր­քե­րը բո­լոր ա­ռում­նե­րով նպաս­տա­վոր են ե­ղել»
• «Որ­քան հիաս­թափ­ված եմ նախ­կին իշ­խա­նու­թ­յուն­նե­րից, այն­քան էլ հիաս­թափ­ված եմ ներ­կա­յիս իշ­խա­նու­թ­յուն­նե­րից»
• ՃՇՀԱՀ-ն 6 մլն դրամ է փոխանցել «Զինծառայողների ապահովագրության» հիմնադրամին և «Հայրենիքի պաշտպանի վերականգնողական կենտրոն»-ին
• ՃՇՀԱՀ հոգաբարձունների խորհրդի նիստում մեկ րոպե լռությամբ հարգեցին Ղարաբաղի պատերազմում իրենց կյանքը հանուն հայրենիքի զոհաբերած նահատակների հիշատակը
• «Պատերազմ և խաղաղության» նոր տարբերակը․ «վաճառված է» Արցախը, վտանգված է Հայաստանը
• Պա­տե­րազ­մի պայ­ման­նե­րում փաս­տա­թուղթն ին­չու՞ բո­վան­դա­կա­յին փո­փո­խու­թ­յուն չի կրել
• Արդեն ե­րեկ պետք է մե­կու­սաց­վեին և պար­տա­դիր թես­տա­վոր­վեին
• Գեր­շա­հույթ` պա­տե­րազ­մի հաշ­վին
• «Լար­վա­ծու­թ­յան մե­ծաց­մա­նը զու­գա­հեռ ես-ը ա­վե­լի է ձուլ­վում մենք-ին»
• «Հա­յե­րը ոչ միայն լավ գոր­ծա­րար­ներ են, այլև լավ մար­տիկ­ներ»
• ՃՇՀԱՀ-ը 15 մլն 500 հազար դրամ է փոխանցել «Հայաստան համահայկական հիմնադրամին»
• «Մեր ամ­րոց­նե­րի պա­տե­րի տակ լավ ջարդ են ու­տում և ու­տե­լու են»
• ՊԵԿ-ը միանձ­ն­յա՞ է ո­րո­շել
• Վլադ Ասատրյանը միաձայն վերընտրվեց ՃՇՀԱՀ հոգաբարձուների խորհրդի նախագահ

Մեկնաբանություններ