Պահանջարկի «սովը» շուկաների լճացում կառաջացնի

Շինարարության ոլորտում վերջին 6-7 տարիների անկմանը այս տարվա առաջին կիսամյակում ավելացավ նաև անկումը ավտոմեքենաների շուկայում։ Հայրենի վիճակագիրները փաստում են` 2015-ի առաջին 6 ամիսներին ներկրվող ավտոմեքենաների ծավալը 2014-ի նույն ժամանակահատվածի համեմատ կրճատվել է 57 %-ով։
Այսպես` 2015-ի առաջին կիսամյակում ավտոմեքենաների ներմուծումը կազմել է 10,9 հազարից պակաս, մինչդեռ 2014-ի նույն ժամանակահատվածում ներմուծվել է ավելի թանկ 25000 ավտոմեքենա։ Փորձագետների հավաստմամբ, այս անկումը պայմանավորված է ԵԱՏՄ-ի անդամակցությունից բխող հետևանքներով. «Երբ ՀՀ-ի անդամակցման մասին խոսակցություններ էին ընթանում, այդ ժամանակ քաղաքացիները մեծ քանակությամբ ավտոմեքենա ներմուծեցին` մտավախություն ունենալով մաքսատուրքերի համահավասարեցումից։ Սակայն, վերջին հաշվով, կիրառվող մաքսատուրքերի առումով Հայաստանին տրվեց արտոնյալ ժամկետ։ Այսինքն` ավտոմեքենաների ներմուծման համար հարկման դաշտը շարունակեց մնալ նույնը։ Արդյունքում հասարակության սպասելիքները, թե մաքսատուրքը նոր ձևով է գանձվելու` տնտեսական նոր հարաբերությունների հաստատումից հետո, չարդարացան»։ Ասվածից պետք է ենթադրել, որ հայերը կրկին իրադարձություններից առաջ անցան։ Քանի որ ԵԱՏՄ-ի կազմում Հայաստանը ստացավ ավտոմեքենաների ներկրման մասով արտոնյալ ժամկետ` ներքին շուկան լճացավ, ինչի պատճառով արդեն այս տարվա առաջին կիսամյակում նվազել են ոչ միայն ներմուծման ծավալները, այլև գները։
Չբացառելով փորձագետների վերը նշած հիմնավորումը, այնուհանդերձ, պետք է նկատել, որ ավտոմեքենաների շուկայի լճացման և գների նվազման պատճառներից գլխավորը սոցիալական գործոնն է, որը և շուկայում ձևավորում է առաջարկ և պահանջարկ։ Խոսենք փաստերով. ըստ վիճակագրության` այս տարվա առաջին կիսամյակում ավտոմեքենաների ներմուծման ծավալները զիջում են ոչ միայն 2014-ի, այլև 2012-ի և 2013-ի ծավալներին, այն էլ` զգալիորեն։ Մինչդեռ 2012-2013 թթ. ԵԱՏՄ-ին անդամակցելու մասին խոսակցություններ չկային։ Եթե բնակչության գնողունակությունը թույլ տար, ապա շուկայի լճացման խնդիրը կարող էր և լուծվել, քանի որ զգալիորեն նվազել են ավտոմեքենաների գները, իսկ ավտոմեքենա ունենալու պահանջարկը գնալով մեծանում է։ Ավա՜ղ, Հայաստանում, որպես կանոն, ցանկությունն ու հնարավորությունները չեն համընկնում։
Ի դեպ, այն, որ ցանկությունն ու հնարավորությունները զուգահեռների պես մի կետում չեն միանում, փաստում է նաև անշարժ գույքի շուկայի իրավիճակը։ Գաղտնիք չէ, որ բնակապահովման խնդիրը լուրջ հարցերից է մեր բնակչության համար, շատերն այսօր բնակարան ձեռք բերելու կարիք ունեն, բայց շուկայում այդ կարիքը չի նկատվում, ինչը ևս սոցիալական գործոնի հետևանք է։ Այլ կերպ ասած, անշարժ գույքի շուկայում վերջին տարիների լճացումը սոցիալական գործոնի առկայության վառ օրինակներից մեկն է։ Այս օրինակին գումարվեց արդեն ավտոմեքենաների շուկան։
Հետևաբար, թե՛ անշարժ գույքի և թե՛ ավտոմեքենաների շուկաներում տեղի ունեցող բացասական գործընթացները փաստում են մարդկանց ձեռքում փող չլինելու մասին։ Այս ֆոնի վրա էլեկտրաէներգիայի սակագնի և ակցիզային հարկի բարձրացումը, հատկապես, վառելիքի մասով, է՛լ ավելի է սրելու պահանջարկի «սովը» թե՛ ավտոմեքենաների, թե՛ անշարժ գույքի շուկաներում։ Չի բացառվում, որ անընդհատ և ամեն ինչի թանկացումն իր հետևից շղթայական ռեակցիայով խնդիրներ կառաջացնի մնացած այլ շուկաներում։

Ժասմեն ՎԻԼՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• ՃՇՀԱՀ-ն և Ստավրոպոլի «Հյուսիս-Կովկասյան դաշնային» համալսարանը հեռահար եղանակով ստորագրեցին «Մեծ Կովկաս կոնսորցիում ստեղծելու մասին» համաձայնագիրը
• «Հան­ցա­վոր ան­գոր­ծու­թ­յուն են դրսևո­րում ՀՀ իշ­խա­նու­թ­յուն­նե­րը»
• «Ղա­րա­բա­ղյան խնդ­րի քա­ղա­քա­կան լու­ծու­մը պետք է գտն­վեր այս պա­տե­րազ­մից ա­ռաջ»
• ՃՇՀԱՀ-ի հետ համագործակցության շրջանակներում բացվեց ինտերակտիվ ուսուցման ռուսաց լեզվի առաջին կենտրոնը
• «Դուռ-լու­սա­մուտդ պինդ փա­կիր, ու­րի­շին գող մի հա­նիր»
• Կռա­պաշ­տու­թ­յու­նը քան­դեց Հա­յաս­տա­նը
• «Նո­յեմ­բե­րի 4-ի դրու­թ­յամբ Շու­շիում մեր դիր­քե­րը բո­լոր ա­ռում­նե­րով նպաս­տա­վոր են ե­ղել»
• «Որ­քան հիաս­թափ­ված եմ նախ­կին իշ­խա­նու­թ­յուն­նե­րից, այն­քան էլ հիաս­թափ­ված եմ ներ­կա­յիս իշ­խա­նու­թ­յուն­նե­րից»
• ՃՇՀԱՀ-ն 6 մլն դրամ է փոխանցել «Զինծառայողների ապահովագրության» հիմնադրամին և «Հայրենիքի պաշտպանի վերականգնողական կենտրոն»-ին
• ՃՇՀԱՀ հոգաբարձունների խորհրդի նիստում մեկ րոպե լռությամբ հարգեցին Ղարաբաղի պատերազմում իրենց կյանքը հանուն հայրենիքի զոհաբերած նահատակների հիշատակը
• «Պատերազմ և խաղաղության» նոր տարբերակը․ «վաճառված է» Արցախը, վտանգված է Հայաստանը
• Պա­տե­րազ­մի պայ­ման­նե­րում փաս­տա­թուղթն ին­չու՞ բո­վան­դա­կա­յին փո­փո­խու­թ­յուն չի կրել
• Արդեն ե­րեկ պետք է մե­կու­սաց­վեին և պար­տա­դիր թես­տա­վոր­վեին
• Գեր­շա­հույթ` պա­տե­րազ­մի հաշ­վին
• «Լար­վա­ծու­թ­յան մե­ծաց­մա­նը զու­գա­հեռ ես-ը ա­վե­լի է ձուլ­վում մենք-ին»
• «Հա­յե­րը ոչ միայն լավ գոր­ծա­րար­ներ են, այլև լավ մար­տիկ­ներ»
• ՃՇՀԱՀ-ը 15 մլն 500 հազար դրամ է փոխանցել «Հայաստան համահայկական հիմնադրամին»
• «Մեր ամ­րոց­նե­րի պա­տե­րի տակ լավ ջարդ են ու­տում և ու­տե­լու են»
• ՊԵԿ-ը միանձ­ն­յա՞ է ո­րո­շել
• Վլադ Ասատրյանը միաձայն վերընտրվեց ՃՇՀԱՀ հոգաբարձուների խորհրդի նախագահ

Մեկնաբանություններ