Ե՞րբ է գալու Ղարաբաղի ճանաչման ժամանակը
ԵԱՏՄ-ին Հայաստանի անդամակցության համատեքստում «Ժառանգություն» կուսակցությունը դարձյալ բարձրացրեց Հայաստանի կողմից ԼՂՀ ճանաչման հարցը: Հիմնավորումը մոտավորապես այն է, որ Հայաստանն առանց Արցախի չպետք է մաս կազմի որևէ միության: Փաստարկն այնքան էլ համոզիչ չէ, որովհետև Հայաստանի կողմից Արցախի անկախության ճանաչումը մեխանիկորեն չի հանգեցնելու ԵԱՏՄ-ին նրա մաս կազմելուն, հետևաբար՝ մաքսակետի հարցը դրանով չի լուծվում: Հայաստանն Արցախի անկախությունը կարող էր ճանաչել զինադադարի կնքումից անմիջապես հետո՝ 1994-ին, երբ միջազգային հանրությունը դեռևս բավարար չափով դեֆակտո ընդունում էր ԼՂՀ սուբյեկտայնությունը: Սակայն Հայաստանի այն ժամանակվա ղեկավարությունը գնաց այլ ճանապարհով՝ համարելով, որ առաջնահերթություն է կարգավորման գործընթացի միջոցով ԼՂՀ միջազգային ճանաչումը: Մոտեցումներից ո՞րն է ճիշտ՝ ցույց կտա միայն ժամանակը, որովհետև արտաքին քաղաքականության մեջ, մասնավորապես՝ Ղարաբաղի հարցում, զգայական, էմոցիոնալ որոշումները հաստատ չեն նպաստելու հաջողությանը: Մի բան կարող եմ արձանագրել, որ այսօր միջազգային համատեքստի տեսանկյունից՝ ԼՂՀ-ն շատ ավելի շահեկան, բարենպաստ վիճակում է, քան Ռուսաստանի կողմից միակողմանիորեն ճանաչված Հարավային Օսիան կամ Աբխազիան: Վրաստանին նախկինում մաս կազմած այս տարածաշրջաններն աշխարհն ընկալում է որպես Ռուսաստանի կողմից փաստացի «կլանված» տարածքներ, ինչը գրեթե զրոյական է դարձրել նրանց միջազգային ճանաչման հեռանկարը: Եթե այսօր Հայաստանը միակողմանիորեն ճանաչի ԼՂՀ-ն, ապա էապես բարդացնելու է նաև Արցախի շուրջ ստեղծված վիճակը, որովհետև դա փաստացի նշանակում է հրաժարում ԵԱՀԿ Միսնկի խմբի համանախագահության առաքելությունից՝ պատերազմի վերսկսման կամ Հայաստանի ու նաև Արցախի միջազգային մեկուսացման հեռանկարով: Հայաստանը նման շռայլություն իրեն թույլ տալ չի կարող, իսկ Արցախի անկախությունը միակողմանիորեն կարող է ճանաչել միայն այն պարագայում, եթե Ադրբեջանն ինքը բացահայտորեն հրաժարվի կարգավորման գործընթացից՝ լայնածավալ պատերազմ սանձազերծելով: Եթե ֆորսմաժորային որևէ իրավիճակ չլինի, կարգավորման ցանկացած տարբերակ, ի վերջո, հանգեցնելու է Արցախի անկախության ճանաչմանը՝ անմիջապես կամ որոշակի ընթացակարգի արդյունքում:
Սուրեն ՍՈՒՐԵՆՅԱՆՑ
Հեղինակի նյութեր
Մեկնաբանություններ
Ասում են...
-
Ասում են… Եթե չլիներ մեր չարամիտ միջամտությունը, ապա հայերի բացարձակ մեծամասնությունը, ըստ Սան Ստեֆանոյի պայմանագրի, հայտնվելու էր Ռուսաստանի պաշտպանության ներքո
-
Ասում են… Պարադիգմի կտրուկ փոփոխությունը և անցումը դեպի Եվրամիության հարթակ, մեր կարծիքով, անխուսափելիորեն կապված կլինի ՀՆԱ-ի անկման և հայկական բիզնեսին, տնտեսությանն ու Հայաստանի հասարակ քաղաքացիների կենսամակարդակին լուրջ հարվածների հետ։
-
Ասում են… Դոնալդ Թրամփի գլխավորած հանրապետական վարչակազմի ԱՄՆ-ում իշխանության վերադարձով Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո միջազգային գործընթացների Վաշինգտոնի ըմբռնումը նոր հարթություն է ձեռք բերել: Հունվարի 15-ին Սենատում այս հարցի վերաբերյալ նոր պետքարտուղար Մարկո Ռուբիոն շատ խոսուն հայտարարություններ արեց։
-
Ասում են Եթե ինչ-որ մեկը սեփական պատմությունը խեղաթյուրում է թշնամու բարեհաճությանը արժանանալու համար, նա հարգանքի արժանի չէ: Թուրքիան Հայաստանի հավերժական թշնամին է, նրանք հավերժական անեծքի տակ են հայոց կոտորածը կազմակերպելու համար:
-
Ասում են… «Զանգեզուրի միջանցքը» ներկայիս տեսքով մաքուր թուրքական պրոյեկտ է: Այդ միջանցքով Ադրբեջանը ոչնչից ստանալու է տարեկան 1,5 մլրդ դոլար եկամուտ, իսկ Թուրքիայի առջև բացվելու են Կասպից ծովի դարպասները, և մուտք է գործելու Կենտրոնական Ասիա
-
Ասում են Ռուսաստանի նախագահ Պուտինը Զանգեզուրի միջանցքի մասին ոչ մի նոր բան չի ասել Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմից հետո, որն ավարտվել է 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի հայտարարությամբ։ Միևնույն ժամանակ, հայտնի չէ, թե այս հարցում Հայաստանը, Ադրբեջանը, Իրանը, Ռուսաստանն ու Թուրքիան ինչպես են «ընտելանալու» միմյանց:
-
Ասում են… Ռուսաստանի տարածքին հեռահար ճշգրիտ զենքերով հարվածներ հասցնելու հնարավորություն ՈՒկրաինայի ԶՈՒ-ն չունի, հետևաբար, եթե հայտարարվում է, որ ՈՒկրաինային թույլատրվում է նման հարվածներ հասցնել, ապա դա նշանակում է, որ ՆԱՏՕ-ն ուղիղ մտնում է կոնֆլիկտի մեջ Ռուսաստանի հետ
-
Ասում են… Վլադիմիր Պուտինի այցն Ադրբեջան պատմական իրադարձություն էր, քանի որ այն նշանավորեց Հարավային Կովկասում Ռուսաստանի գլխավոր դաշնակցի փոփոխությունը։ Ավելի քան 30 տարի Հայաստանն այդպիսի դաշնակից էր, բայց հիմա որոշել է անցնել Արևմուտքի կողմը՝ ներառյալ Ֆրանսիան, ԵՄ-ը և ԱՄՆ-ը
-
Նիկոլն արգելել է իրեն նկարել Արարատների ֆոնին Ըստ մերձնիկոլական շրջապատից տարածվող լուրերի` կապիտուլյանտ ոչնչությունը հրահանգել է իր աշխատակազմի լուսանկարիչներին և օպերատորներին իրեն չպատկերել Արարատ լեռների ֆոնին:
-
Ասում են… Մի շարք երկրներում, ցավոք, նաև Հայաստանում մեծ խանդավառություն չկար այն հարցում, որ Ռուսաստանն ինչ-որ կերպ վերահսկեր Հայաստանով լոգիստիկ ճանապարհը Նախիջեւանի և Ադրբեջանի հիմնական տարածքի միջև։ Այստեղ, նախ և առաջ, Թուրքիայի շահն է
-
Ասում են… Ես հստակ ասել եմ՝ նյութական որևէ ակնկալիք, կլինի կազմակերպություն կամ անձ, եթե ինքը ներգրավված է այս շարժմանը, չի կարող ունենալ, սկսած ինձնից, փոխարենը՝ մենք բոլորս կստանանք Հայրենիք ու Պատիվ
-
Ասում են… Հիմա մենք բավականին բարդ շրջան ենք ապրում մեր բարեկամ, եղբայրական Հայաստանի հետ հարաբերություններում։ Դա նույնիսկ ավելին է, քան եղբայրականը, քանի որ այստեղ ավելի շատ հայեր են ապրում, քան՝ բուն Հայաստանում
-
Ասում են Մարտի 8-ից առաջ Մեծ Բրիտանիայի և ԱՄՆ-ի դեսպանատները զգուշացնում էին իրենց քաղաքացիներին զգույշ լինել Մոսկվայում՝ չասելով, թե ինչ է կատարվում
-
Ասում են… Իհարկե, Բրյուսելը շահագրգռված է Հայաստան-ՀԱՊԿ կապի թուլացմամբ, իսկ Դաշինքի պաշտոնական խոսնակները մեկ անգամ չէ, որ հանրային լավատեսություն են հայտնել ՆԱՏՕ-ի հետ մերձեցման Հայաստանի հեռանկարների վերաբերյալ
-
Ասում են…
Ափսոսում ենք, որ ՀՀ ղեկավարությունը, ըստ ամենայնի, գիտակցված որոշում է կայացրել՝ վարել ՌԴ-ի հետ հարաբերությունների հետևողական վատթարացման, Լեռնային Ղարաբաղում տեղի ունեցած ամեն ինչում Ռուսաստանին մեղադրելու գիծ։ Դա, իհարկե, հարիր չէ դաշնակցային հարաբերություններին
Տարածաշրջանային
