Ընդդիմադիր կարմրուկ (ի նվիրում երկիր կերտողներին և այն քերթողներին)

ՑՈՒԳՑՎԱՆԳ-ՆԱԽԵՐԳԱՆՔ

Արգասաբեր էր նախահամագումարյան (ՀՀԿ) 5-օրյակը:
Արգասաբեր անձրևներ տեղացին Հայկական լեռնաշխարհում, քանի որ պահը պատմական էր և զարթոնքով էր հղի:
Հնգօրյակի առաջին օրը մի թրթռուն նամակ ստացա ՀՀ ԱԺ մարդու իրավունքների պաշտպանության և հանրային հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ տիկին Էլինար Վարդանյանից:
Մեկ օր անց կտրուկ ընկավ բանանի գինը: Երկու օր անց ՀՀ մշակույթի նախարար տիար Արմեն Ամիրյանը առավոտյան սուրճն ըմպելուց քիչ անց հայտարարեց, որ իր ուժերը տասնապատկվել են, և կարծեց, որ դա աստվածային շնորհ է, նաև առաջնորդություն:
Նույն օրը շաքարավազը թանկացավ:
Համագումարի նախօրեին, ադամամութից քիչ անց 7000 մոլորյալներ դարձի եկան և իսկույն ևեթ անդամագրվեցին ՀՀԿ-ին: Հենց այդ օրը գազի սակագինը անողորմաբար նվազեց: Արգասաբեր էր նաև «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի «Իմ Արցախ» նշանաբանի ներքո կայացած հեռուստամարաթոնը: Ի մի եկավ 15 մլն 428 հազար 77 դոլար, ի հայտ եկան գլխավոր նվիրատուները՝ Անդրանիկ և Սեդա Բաղդասարյաններ՝ 5 մլն դոլար, Սամվել Կարապետյան՝ 1 մլն դոլար, Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատ՝ 350 հազար դոլար: Կեցցե՛ք:

Երբ համագումարի պատվիրակները վեհաքայլ լքում էին մարզահամերգային ահեղ և փառահեղ համալիրը, ակամա հաշվեցի, որ 100 պատվիրակ կարող է 15 մլն դոլար նվիրաբերել և՛ «Իմ Արցախին», և՛ «Իմ Հայաստանին»: Անցեք գործի, տիարք և տիկնայք բազմամիլիոնատեր հանրապետականներ, չէ՞ որ ԱԶԳ-ԲԱՆԱԿ ամենագնացը նախորդ շաբաթ Թալիշից ճանապարհվեց դեպի Բաղրամյան պողոտա և կայանեց Հանրապետության հրապարակում, ուր կերտվում է ԱԶԳ-ՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ ամրոցը: Եղեք գնացքի հնոցապանն ու մեքենավարը և դարձեք ԱԶԳ-ՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ ամրոցի պահապան հրեշտակները:

ՆԱԽԱՀԱՄԱԳՈՒՄԱՐՅԱՆ ԽՈՒՄԱՐ
(հողմաղացը տեղատվության մեջ է)
«Հայաստան» համահայկական հիմնադրամը պետք է, անշուշտ, մասնակցի ԱԶԳ-ՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ ամրոցի կառուցմանը, սակայն ինքնալուծարմամբ, քանի որ նա իր պատմական առաքելությունն արդեն իրականացրել է, և պետք է որ առքով-փառքով ինքնալուծարվեր գուցե արդեն 1995-1996 թվերին, երբ հաղթել էինք պատերազմում և հրադադար էինք հաստատել, երբ վերականգնվել էր շուրջօրյա հոսանքամատակարարումը: Զարմացաք, հավանաբար, բայց թույլ տվեք պարզաբանել: Առհասարակ համապետական նշանակության հիմնադրամները ի հայտ են գալիս պատերազմներից հետո: Եվ գործում են մի քանի տարի, մինչև որ պետությունը ոտքի է կանգնում: «Հայաստան» համահայկականը ահա 25 տարի երկրաշինական ծրագրեր է իրականացնում, նույն հաշվետու ժամանակաշրջանում իշխանությունները զարկ են տալիս ՀՀ ատկատաստվերային տնտեսությանը: Օրինակ, երբ Զ գյուղից ջրագիծ է քաշվում մինչև Չ քաղաք, և ծախսն իր վրա է վերցնում վերոհիշյալ պատվարժան հիմնադրամը, նա ակամա նպաստում է պոռթկուն գանձագողությանը. չէ՞ որ ջրագծի (և շատ այլ գծերի ու ճանապարհների, դպրոցների և հիվանդանոցների) կառուցման համար հսկայական վարկեր են անհետ կորչում, դոլարային միլիոնատերեր են հանկարծ բուսնում, և այս իրավիճակը շատ է հիշեցնում Կարապետ-Հայրապետի հայտնի պատմությունը:
Միով բանիվ «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամը այսօր պետք է վերածվի թանգարանի:

ՀՀ 7000 մոլորյալներ խիստ հուզմունքից նախ կարկամեցին, այնուհետև մեկական թաս ծիրանի օղի ըմպեցին և կռահեցին, թե որն էր իրենց հոգին զօր ու գիշեր ծվատող տանջալից ունայնության պատճառը (կարծես թե հաջողակ էին կյանքում, բայց և այնպես տրտում էին և գլխիկոր): Զանգը հնչեց մեղմաշունչ, կարմրակատար և սևահանդերձ աքաղաղը զիլ ծուղրուղու կանչեց, և ծուղրուղուն այդ քաղաքական օրհներգ էր, և 7000 այր ու կին հանրապետականացվեցին՝ դառնալով իշխող կուսակցության այրուձին: Շնորհավորենք նրանց քաղաքական նորամուտը և մաղթենք, որ հենց նրանք նոր ոգի կտան ՀՀԿ-ին՝ մաքրելով նվիրական կուսակցությունը թաղային խուժանից, օլիգարխիկ գիշատիչներից և այլնից:

Այս օրերին կարծես բոցավառվում էր ՀՀ մշակույթի նախարարությունը: Չէ, նորակառույց հսկա շենքում հրդեհ չկար: Նորանշանակ նախարար Արմեն Ամիրյանն էր ողջունում երկրին, ահա այսպես. «ՈՒժերս հազարապատկվել են. բոլոր խնդիրների լուծումը տեսնում եմ շատ մոտ ապագայում, շատ հեշտ կարողանում եմ գտնել բոլոր խնդիրների լուծումներն ու ձևակերպումները: Տարօրինակ զգացողություն է: Կարծում եմ, սա ևս աստվածային շնորհ է, աստվածային առաջնորդություն»:
Դո՛ւ ասացիր...

Սակայն ի՞նչ թրթռուն նամակ եմ ստացել գեղանուշ և խորագետ պատգամավոր տիկին Էլինար Վարդանյանից: Նամակն ամփոփ է, ներկայացնեմ այն տառ առ տառ.

«Հարգելի պարոն Առաքելյան
ՀՀ ԱԺ մարդու իրավունքների պաշտպանության և հանրային հարցերի մշտական հանձնաժողովին հասցեագրված Ձեր 2016-ի նոյեմբերի 11-ի դիմումի կապակցությամբ հայտնում ենք, որ հանձնաժողովը դիմել է ՀՀ ոստիկանություն՝ բարձրացված հարցերի և խնդիրների լուծման հնարավորության հարցը քննարկելու նպատակով:
Հարգանքով՝ հանձնաժողովի նախագահ՝ Է. ՎԱՐԴԱՆՅԱՆ»:

Գերհարգալից մի նամակով դիմել էի տիկին Է. Վարդանյանին՝ առաջարկելով օրենքի ուժով կանխել հայ ներկա հասարակության առողջությունն ու արժանապատվությունը սպանդի ենթարկող աղետը՝ ամենօրյա հրավառություններն ու ամանորյա պայթուցիկային խառնաշփոթը: Դիմել և նկարագրել էի, որ պատկան կառույցները (նաև ՀՀ ոստիկանությունը) կամա-ակամա խրախուսում են վերոնշյալ երևույթը, քանի որ ոտքից գլուխ կաշկանդված են ՀՀ կառավարության 2001-ի սեպտեմբերի 24 հ.895-Ն և 2010-ի սեպտեմբերի 24-ի հ.1283-Ն որոշումներով, որոնք իրավաբանական և ֆիզիկական անձանց տրամադրում են հրագործական ապրանքների արտադրության, ներմուծման և առևտրի լիցենզիա: Նաև հատկանշել էի, որ ՀՀ ոստիկանությունը գործում է ՀՀ վարչական իրավախախտումների մասին օրենքի 180 հոդվածով, որը, ըստ էության, կամա-ակամա խրախուսում է հրավառություններն ու պայթուցիկային տխմար զվարճանքը: Հասկանալի է, որ խնդրել էի տիկին Էլինար Վարդանյանին հանձնաժողովում քննարկել խնդիրը և օրենսդրորեն վերացնել հ.895-Ն և հ.1283-Ն որոշումները:

Սակայն վերոնշյալ հանձնաժողովը, այս խնդիրը թլսորելով, վերստին հիմնավորում է, որ ՀՀ ներկա խորհրդարանական ընդդիմությունն ընդամենը իշխանությունների, շատ կներեք, փոքրավորն է, ուրիշ ոչինչ: Այսպես, եթե հանձնաժողովի հանրապետական անդամները պաշտպանում են հանրապետական կառավարության որոշումները, ապա ինչու են նրանց ջրաղացը ջրում ընդդիմադիր գործիչները, նույն Էլինար Վարդանյանը, Ստեփան Դեմիրճյանը, Ալեքսանդր Արզումանյանը, Մհեր Շահգելդյանը և վերջապես ու ի վերջո՝ ընդդիմադիր դաշտի «Ժաննա դþԱրկը»՝ Զարուհի Փոստանջյանը:
Մի խոսքով, ներկա հայոց ընդդիմադիր դաշտում (աննշան բացառություններով) կարմրուկի համաճարակ է: Մաղթենք շուտափույթ ապաքինում:
Ամեն:

ՈՒՂԵՐՁ-ԿՈՉ-ՀՂՈՒՄ ՀՀԿ ԱՆԴԱՄՆԵՐԻՆ
(հողմաղացը լավատեսական շրջապտույտի մեջ է)
Այսպիսով ՀՀ-ում ընդդիմությունը մի գերագույն խնդիր է լուծում՝ վարքով և բարքով, անսկզբունքայնությամբ և փարիսեցիությամբ այնպես աղճատել ընտրազանգվածի սիրտն ու միտքը, որ նա խանդավառ հիացմունքով ձայնը կամ չտա ոչ մեկին, կամ էլ ընտրի իշխանություններին:

Սակայն ծանր մարտից առաջ հողմաղացը, ավանդույթի համաձայն, քնարական դադարի մեջ է: Ահա թե ինչպես է մեր ներկա օրը տեսնում անզուգական էսսեիստ Տեր-Գուլանյանը Մերուժան: «Օրեր առաջ մինչև լույս տեղացած ձյունից հետո, որը բացվող լույսի հետ աննկատ հեռացավ, այսինքն թե՝ լույսն իր հետ տարավ ձյունը, նաև սկսվեց տերևաթափը...»:

Հանրապետական կուսակցության ղեկավարի ելույթը ՀՀԿ 16-րդ համագումարում, ըստ էության, լայնք-երկայնքով ուղենշեց այն տեսլականները, որոնք պետք է դառնան ՀՀԿ յուրաքանչյուր անդամի պատվի գործը: Այնպես որ, հարգարժան հանրապետական տիկնայք (որ իշխող, արմատական, վերջապես՝ նժդեհյան-ցեղակրոն կուսակցությունում կազմում եք խիստ հաճելի մեծամասնություն) և հանրապետական տիարք, արժանի եղեք երկրի և ազգի, պետության և համայն հայության այսօրն ու վաղը կանխորոշողների առաքելությանը:

ՀԵՏԳՐՈՑ-ՄՐՈՑ
Հայ արդի հասարակությունն այսօր պետք է խորապես գիտակցի (և նշյալ գիտակցությունից բխեցնի իր անելիքները), թե որն է իր դերն ու նշանակությունը, անելիքն ու ասելիքը այսօր և տեսանելի ապագայում: Մասնավորապես, երբ իշխանությունը, սկսած գյուղապետերից վերջացրած բարձրագույն կառավարիչներով, խարդախում-խաբում է և հասարակության առջև կրնկակոխ բացում է խարդավանքի դուռն ու պատուհանը ի ցույց դնելով այնտեղ եղած գայթակղությունները: Հասարակությունը մեջքո՞վ է շրջվում դեպի նշյալ դուռն ու դարպասը, թե՞, այնուամենայնիվ, թեկուզ մարզական հետաքրքրությունից դրդված ներս է մտնում դռնից, ներս է խուժում պատուհանից և կապանքվում է նյութական գայթակղության սարդոստայնում:
Զի՞նչ է ցուցանում առակն այս...

Վրեժ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Էլֆրիդա Մելիքյանի Էրգիրն ու Երկիրը
• Կենաց ծառի այգեպանը
• Ողբերգազավեշտ
• Ազգային կապիտալը պետականության անկյունաքար
• Հովվերգական դավադրություն (բացահայտված է ՔՊ-ի հինգերորդ շարասյունը)
• Ֆուտուրիզմից ռեալիզմ («պետականամետ» քրոնիկոն)
• Ողբերգազավեշտ՝ պետականակերտման նվագակցությամբ
• Մշակութային ճակատը երկրի փրկօղակ
• Ռազմաքաղաքական ուխտագնացություն դեպի Վաղարշապատ
• Եվ կրկին կիսալուսին յաթաղանն արյուն է վիթում
• Երկրի կանաչ դեսպանը
• Որդան կարմիր երկիրի երկունքը․ դար XX (էսսե)
• Կերպարվեստի Արարատ երկրում
• Կերպարվեստի Արարատ երկրում
• «Կերպարվեստի Արարատ երկրում»
• Հայաստանը` Կերպարվեստի Արարատ երկիր (հռչակագիր)
• Անատոլի Ավետյանի Վանաձորը, երկիրն ու աշխարհը
• Ակսել Բակունցի հանճարն ուղենիշ է ինձ համար. Արամ Մաշուրյան
• «Սորոսի արտաքսումը»
• «Մի թողեք ճայերը ծիծաղեն» կամ՝ Մուշեղիչին վայել տոն

Մեկնաբանություններ