Քաղաքական խառնամուսնությունների քավարանն ու դրախտը

ՑՈՒԳՑՎԱՆԳ

Խառնամուսնությունից ծնված երեխան իր շրջապատի զարդն է: Անհնար է չհիանալ կապուտաչյա խափշիկով: Սլացիկ, շեղաչք ու շիկավարս սլավոնա-մոնղոլական խաչասերվածք կինը հմայչորեն առանձնանում է միջավայրում:
Կենդանական աշխարհում խառնամուսնության գլուխգործոց է ջորին, քանզի ունի նժույգի վեհանձնությունն ու ռոմանտիզմը, ավանակի համառությունն ու իմաստությունը:
Մրգաշխարհում էլ կան խառնամուսնությունների (իմա՝ խաչասերումների) հրաշալի օրինակներ: Զորօրինակ, երբ հայրը տանձ է, իսկ մայրը՝ սալոր, տանձասալոր զավակն ունենում է ինքնատիպ համ և բույր:
Ներկա հայ քաղաքական ներկապնակը՝ իշխանական ու ընդդիմադիր, ազնվականությամբ բավականին զիջում է և՛ սլավոնա-մոնղոլական, և՛ նժույգա-ավանակային, և՛ տանձա-սալորային զուգավորումներին: Այն ավելի շուտ խառնամուսնական բուֆոնադա է:
Բուֆոնադան իտալական թատերախաղ է, որ միաձուլում է կատակը, խեղկատակությունն ու հացկատակությունը: Միջնադարի հայկական թատրոններում հաճախ են դիմել բուֆոնադայի ժանրին: Մի խոսքով, ներկա նախընտրական խառնամուսնական բուֆոնադայում գերիշխող դիրքերում են խեղկատակությունն ու հացկատակությունը...

7-ՏՈԿՈՍԱՆՈՑ ՀՈԳԵՈՐՍՈՒԹՅԱՆ ՔՐՈՆԻԿՈՆ

40 օր է` Արարատյան դաշտավայրը և մայրաքաղաք Երևանը պարուրված են ձյունեղ մառախուղով: Հանրությունը դժգոհ է, նրա հեզ ծառան, այսինքն ես՝ հողմաղացյան ասպետս, միանգամայն գոհ: Ինչո՞ւ: Զի մառախուղը քողածածկում է շատ քաղդեմքերի քրեագլամուրային երեսն ու դարձերեսը: Հյուսիսաբնույթ սույն եղանակը նաև հուշում է՝ անհապաղ հարկ է փոխել 2017-ի բախտախնդիր (այլ մեկնությամբ՝ խիստ բախտորոշ) ընտրության օրը, զի հարիր չէ համազգային հերոսամարտի տարելիցին զբաղվել քվեաթերթիկների լիցքավորմամբ (ոմանց համար՝ նաև կեղծարար լցոնումներով):
Վասն 7 տոկոսի ձեռքբերման քաղդաշտն արդեն կենաց-մահու կռիվներ է մղում, պետականաշահ և ժողովրդապաշտ կենացները ժամ առ ժամ առավել մեղրահամ են դառնում, իսկ բազմափորձ քաղկավատները, արհեստավարժ հանրային կուրտիզանները ամեն լուսաբացի կուսանում են, գիշերամուտին վերադառնում ելման կետ: Այսուհանդերձ ինչ-ինչ հույսեր նրանք, ինչ խոսք, պահպանում են:

Ընդդիմադիր նավարկումները մեկնարկել են: Հատկապես երանելի են օվկիանոսային քաղհածանավ «Ծառուկյան ընդ քոմփընի»-ի և լճակային քաղհեծանիվ Հայրիկյանի նավագնացությունները: Գերօլիգարխ-գերագույն Գագիկի մասին խոսք չկա, նա 7-տոկոսանոց շեմը հաղթահարում է հենց սեփական դղյակի շեմին: Հայոց երախտապարտ հիշողությունը չի մոռանում նրա զանգվածային ներդրումները բարեգործական զամբյուղում: Զի պետական հովանու ներքո գտնվող զամբյուղը անգթորեն աղքատիկ է: Իսկ Պարույրը պարուրվեց, հայրիկացավ և ո՜վ երկինք և ո՜հ երկիր, իջավ Օլիմպոսից ու խառնամուսնական դաշնագիր վավերացրեց Օհանյան-Օսկանյան-Սարգսյան քաղկառույցի հետ, որը, հարկավ, նրան կկարգի վարչապետ և կվերականգնի մեր պատմության մեծագույն անարդարությունը, չէ՞ որ Մասսյաց հովիտներ վերադարձած Պ. Հ.-ն 1989-ին վսեմաբար առաջարկեց խորհրդահայ հայությանը՝ դեն նետել նսեմ պայմանականությունները և իրեն ընտրել հայոց ազգընտիր նախագահ, գալով մինչև Արաքս մայր գետի ափն ու դիմավորելով այնպես, ինչպես դարեր առաջ դիմավորել է Մաշտոցին: Մի խոսքով, ինքնորոշման փարոս Պարույրը մի ձեռքով նամակ էր գրում յուր վաղեմի ախոյան Լևոնին Տեր-Պետրոսյան, մյուս ձեռքով բարոյական պահանջագիր է ներկայացնում Ծառուկյան Գագիկին: Միով բանիվ՝ Հայրիկյանը իրականացնում է յուր առաքելությունը, այն է՝ հնարավորինս ապականել քաղաքական ցանկացած գործընթաց, զի այն, ինչը դուրս է հայրիկյանական պարուրաձև մտասևեռումներից, հակահայեցի է և ապաքաղաքակրթական: Միով բանիվ դաշինքներից մեկը վասն ՀՀ-ի անամպ երկնքի թող անցողիկ մի տեղ վավերագրի Պարույրի համար: Չկասկածեք, նրա ներկայությունը խինդ ու զավեշտ կներմուծի օվալաձև դահլիճ: Բայց չանտեսենք նախապայմանը՝ Հայրիկյանը պետք է առաջադրվի որպես ազգային փոքրամասնություն «Ինքնորոշում» համայնքի կողմից: Այս մասին ի՞նչ են խորհում նրա ներկա դաշնակիցները, չի խանգարի տեղեկանալ:
Պատվարժան նախկին գործընկերս, Փաշինյանը՝ Նիկոլ, միակն է, որ ձեռնոց նետեց Պարույրին՝ ազգապետակափրկչական Օլիմպոսում. «Եթե կառավարությանը 4-5 ամսում չհաջողվեց կոտրել բանանի մենաշնորհը, «Ելք» դաշինքը դա կանի 47 րոպեում, դա երաշխավորում եմ»: Ներքին ձայնս հենց նոր հուշեց, որ այդպես էլ լինելու է, միայն ահա փոքրիկ մի ցեց տագնապում է հոգիս, ինչո՞ւ հենց 47 րոպե, ո՞րն է այս թվի խորին խորհուրդը... Մի խոսքով, «Ելք»-ում ելուստվում են տարասեռ քաղաքական համոզմունքները՝ ի նպաստ քրեաքաղաքական խմբիշխանության գահընկեցության: Բերկրալից բավականությամբ ձայնս կտամ «Ելքին», եթե այսօր երեկոյան ներկայացվի հանրությանը, թե քանի ժամ (գուցե րոպե՞) է անհրաժեշտ, որ հողմաղացյան (ինչ խոսք՝ նաև լճիցլճյան) գերիղձս կյանքի կոչվի, այն է՝ ազգայնացվեն (պետականաշնորհվեն) գազի և շաքարավազի, թերևս նաև բանանի ներկրումները, արգելափակվի թուրքական լոլիկի մուտքը ՀՀ և այլն:
«Հայկական վերածննդի» բոցախոս աջթևային տիկին Բիշարյան Հեղինեն քաղաքական մի բոց-կարմիր խաղաքարտ նետեց խառնամուսնական զոհասեղանին. «Իրավունք չունենք գայթակղվելու կեղտոտ գարշահոտ ունեցող և թալանված փողերով»: Կեցցե՛ք, տիկին: Կեցցեք և ամրագրեք վերածննդյան ձեր հրովարտակներում տիար Արթուր Բաղդասարյանի դեռ 10 տարի առաջ հնչեցրած պետականաշեն միտքը. «Ավելի լավ է, որ 100 մարդ ունենան մեկական խանութ, քան 1 մարդը՝ 100 խանութ»: Այսօր, ցավոք, 1 մարդն ունի հազար ու մի խանութ: Բայց այս հարցը օդում կախված չի մնալու, և դուք պետք է այսօր ևեթ մի լայն արշավ սանձազերծեք ընդդեմ հազար ու մի խանութատերերի, անկախ նրանց զբաղեցրած քաղաքական դիրքից և երկիրը կողոպտելու հրեշավոր կրքից:
Իսկ Լևոնը և հարակից լևոնամերձ-ՀՀՇաբույր գործիչները ի՞նչ են անում: Յոթ տոկոսի հաղթահարման նպատակով արդյո՞ք այսօր շինիչ մի բան դուրս է սահում նրանց շաքար-մեղր, որոտ-կայծակ բերանից:

Ժամանակին խառնամուսնության դաժան օրինակ էր Ծառուկյան-Տեր-Պետրոսյան զուգակշռումը: Սակայն բուրժուա-դեմոկրատական հեղափոխությունը կյանքի կոչվեց հայտնի բամփով: Մի խոսքով, ՀԱԿ-ը պետք է իսպառ մոռանա Արցախի ճանապարհը և հևիհև կենտրոնանա անցյալ մեղքերի բեռնաթափման վրա: Այսպես, «Տերը» պետք է լքի սև շենքը և այս քայլով էապես խնայի պետբյուջեի միջոցները: Այնուհետև պետք է հաստիքուկեսով գործի անցնի կուսգրասենյակում և վերջ, զի նրա ժամանակը վաղո՜ւց սպառված է: Իսկ եթե ոչ, ապա մեղքերի քավության շատ ավելի պատվավոր հնարավորություն կա՝ կազմակերպել շարժում, միանալ Ծառուկյանին, ընդգրկել մյուս գեներալազգեստ օլիգարխներին (Մանվելից մինչև Օհանյան) և կազմակերպել բուրժուա-ժողովրդավարական անարյուն հեղաշրջում: Բայց, կներեք, Լևոնը Տեր-Պետրոսյան, հո նվիրյալ դեկաբրիստ չէ՞:

ՀՀԿ-Ն ԽԱՉՄԵՐՈՒԿՈՒՄ Է, ՎԱՌՎՈՒՄ Է ԿԱՐՄԻՐ ԼՈՒՅՍԸ

Միով բանիվ խառնամուսնական ընդդիմության կատարածուները ընտրազանգվածի ձայներն են հավաքագրում՝ լուսաբանելով խմբիշխանության քանդարար վարքը, սակայն որո՞նք են նրանց ստեղծարար առաջարկները: Լավ, բավ է, հողմաղացը քնարական դադարի մեջ է: Ահավասիկ մեր ներկան ինչպես է դիտարկում խորագետ և գեղադեմ պոետ տիկին Սոնա Վանը.
Երբ վերջապես կիջնի
արճիճե գիշերը տաք
ահեղ դատաստանի
և
կփչի փիղը
մսե շեփորն իր
դատարկ անհունի մեջ
բա՜րձր
վերջին անգամ...
(«Արմագեդոն»)

ՀՀԿ-ում էլ, ինչ խոսք, առկա են քաղաքական խառնամուսնությունները։ Այստեղ հանրապետական (իմա` պետական) մտածողության այրաց կողքին (թվարկենք առանց դույզն-ինչ քաշվելու` Վահրամ Մկրտչյան, Արտակ Զաքարյան, Արտակ Դավթյան... մի երկու անուն էլ թող հավելի ընթերցողս խիստ ուղղամիտ), սակայն չէ՞ որ լուսաբացից մայրամուտ հանուն 3-րդ հանրապետության վերջնական (իմա` քրեաքաղաքականության հաստատման) կենաց-մահու կռիվ են մղում 3 խմբեր.

ա) մականունակիր-մենաշնորհատերերը,
բ) հացկատակ-խեղկատակ-քծնասպետները,
գ) մարդ-կուսակցությունները։
Խմբիշխանական բուրգը քայքայվում է, զի պատմության ընթացքն անբեկանելի է, դատավճիռը` անողորմ, 14-րդ վարչապետն էլ՝ վճռական:
Խմբիշխանական որոմը, արդեն 2017-ի մայիսի 28-ին (օրն այդ հերոսական է և լուսեղեն) կկնքի սեփական մահկանացուն։
Այսպիսով, հիշելով պայծառ Մովսեսին Գորգիսյան, հենց այս պահին հանրահռչակենք օրվա, տարվա և դարի նշանաբանը` «Կեցցե՛ այն Հայաստանը, որը գալու է մայիսի 28-ին»։
Ամեն։

ՀԵՏԳՐՈՑ-ՄՐՈՑ
Նախ և առաջ` ՀՀԿ-ն պետք է սկսի կուսակցության զանգվածային քիմմաքրումը։
Նախ և հետո` ընդդիմությունը պետք է միաբանվի ոչ թե ընդդեմ ՀՀԿ-ական խմբիշխանության, այլ հանուն դարձի եկող հանրապետականների և վարչապետի:
Եվ վերջապես` եթե իշխանությունն ու ընդդիմությունը գալիք երկու ամիսներին արմատական քայլեր չիրականացնեն, մեղքը նրանց պարանոցին թող ագուցվի։
Զի՞նչ ցուցանեցին առակներն այս...

Վրեժ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Էլֆրիդա Մելիքյանի Էրգիրն ու Երկիրը
• Կենաց ծառի այգեպանը
• Ողբերգազավեշտ
• Ազգային կապիտալը պետականության անկյունաքար
• Հովվերգական դավադրություն (բացահայտված է ՔՊ-ի հինգերորդ շարասյունը)
• Ֆուտուրիզմից ռեալիզմ («պետականամետ» քրոնիկոն)
• Ողբերգազավեշտ՝ պետականակերտման նվագակցությամբ
• Մշակութային ճակատը երկրի փրկօղակ
• Ռազմաքաղաքական ուխտագնացություն դեպի Վաղարշապատ
• Եվ կրկին կիսալուսին յաթաղանն արյուն է վիթում
• Երկրի կանաչ դեսպանը
• Որդան կարմիր երկիրի երկունքը․ դար XX (էսսե)
• Կերպարվեստի Արարատ երկրում
• Կերպարվեստի Արարատ երկրում
• «Կերպարվեստի Արարատ երկրում»
• Հայաստանը` Կերպարվեստի Արարատ երկիր (հռչակագիր)
• Անատոլի Ավետյանի Վանաձորը, երկիրն ու աշխարհը
• Ակսել Բակունցի հանճարն ուղենիշ է ինձ համար. Արամ Մաշուրյան
• «Սորոսի արտաքսումը»
• «Մի թողեք ճայերը ծիծաղեն» կամ՝ Մուշեղիչին վայել տոն

Մեկնաբանություններ