Նիկոլ Փաշինյանը պատերազմ բերելու և պատերազմում պարտվելու համար պարբերաբար մեղավորեր է նշանակում։ Այդ մեղավորների ցանկը, ըստ նրա, հետևյալ տեսքն ունի՝ – նախկինները, – դավադիր ղարաբաղցիները, – հայկական բանակը՝ յուր 11 հազար դասալիքով, – Մոսկվան։

Եկեք հանգիստ թողնենք Մեգամոլի խաղարկության հասարակությանը։ Թեև տեսարանն իրոք տխուր էր, բայց դա լուծման չտանող ուղղություն է։ Վատ ապրող, դժվար ապրող, փոքր շահի հասարակություն էր, ոչ ավելին։

Այսօր քչերն են մտածում, թե ինչ է իրենից ներկայացրել և ներկայացնում երիտթուրք ֆաշիստ Մուստաֆա Քեմալ փաշայի կամ «Աթաթուրքի» «արդիականացված», «աշխարհիկ Թուրքիայի» մոդելը։ Անհեթեթ է, չէ՞, թե ինչու մայրական կողմից հրեան (ԶԼՄ-ները գրում են նաև հույն, կամ հայրական կողմից հրեա) պետք է դառնար «թուրքերի հայրը»՝ Աթաթուրք: Ըստ երևույթին, սա սատանայական ծրագիր էր։ Շատ հեղինակներ են անդրադարձել, այսպես կոչված, «Հայոց ցեղասպանության առեղծվածին», քանի որ, ուզես թե չուզես, սկսում ես մտածել այն մասին, որ երիտթուրքերի («Իթթիհադ-վե-թերեկի») կուսակցության պարագլուխների ճնշող մեծամասնությունը շուռ տված հրեաներ էին՝ դյոնմե, որոնք հուդայականությունը փոխարինել էին իսլամով․ իբրև թե փոխարինել էին: Քանզի նորահայտ թուրքերը, նորահայտ սուննի մահմեդականները գործել են բացառապես սիոնիստ հրեաների օգտին։ Եվ դա սկսվեց հենց հայերի, հույների, ասորիների, եզդիների ցեղասպանությունից, ավելի ուշ՝ Դերսիմի պարսիկների (ավելի հաճախ նրանց անվանում են նաև զազա քրդեր…) և նախկին Օսմանյան կայսրության տարածքում գտնվող մյուս ոչթուրք ժողովուրդների ցեղասպանությունից…

Երեկվա հոդվածում Լևոն Տեր-Պետրոսյանը, որպես մեծ ձեռքբերում, նշում է. «Արցախյան պատերազմի հաղթական ավարտից հետո միջազգային հանրությունը 1994 թվականին ստիպված եղավ ԵԱՀԿ Բուդապեշտի գագաթնաժողովում Ղարաբաղը ճանաչել որպես հակամարտության իրավահավասար՝ Հայաստանին եւ Ադրբեջանին հավասար լիարժեք կողմ»։ Իսկ, օրինակ, Սի Ձինպինի մոտեցմամբ, երբ որևէ երկրի ղեկավարություն պատմականորեն իրեն պատկանող որևէ մարզ դիտարկում է իր երկրից առանձին, դա ոչ այլ ինչ է, քան սեպարատիզմ։ Որպեսզի հասկանանք, թե որ մոտեցումն է ճիշտ, նայենք Չինաստանի քարտեզին և այնուհետև նայենք ներկայիս Հայաստանի քարտեզին։ Իրականում, ամեն ինչ սկսվում է հենց այդ մոտեցումից։ Ամեն ինչ սկսվում է մտքից, և երբ քաղաքական վերնախավում միտքը խեղվում է, խեղվում է նաև քարտեզը։

Կանանց ժամկետային ծառայությունը` չգիտեմ, բայց որ ԶՈՒ-ում ծառայող կանայք ու տղամարդիկ, անկախ տարիքից ու պաշտոնից, ողջ սպայակազմն ու անձնակազմը պետք է պարտադիր բարեկազմ լինեն՝ առանց ավելորդ քաշի ու կախված փորերի, պարտադիր է։

Մեզ պետք է շատ հուզի այն հանգամանքը, որ ապրելով քաղաքակրթությունների կենտրոնում կամ նրանց անմիջական հարևանությամբ, ինչպես նաև զբաղեցնելով բնակության մի հսկայական արեալ և ունենալով ստվար բնակչություն, մենք համեմատաբար փոքր ներդրում ունենք քաղաքակրթական արժեքների դաշտում։

(Ապրիլ 30, 2020-ին լոյս տեսած այս յօդուածս, Ընկեր Սիրվարդ Սապունճեանի ազնիւ յիշեցումով, վերստին կը տեղադրեմ Թուրքիոյ ընտրութիւններու նախօրեակին և Փաշինեանական իշխանութեան ներկայ թրքամէտ քաղաքականութեան լոյսին տակ, որ միայն թափ կը հաղորդէ թուրքևազրպէյճանական յաղթարշաւին մեր երկրէն ներս։ Այսօրուան վիճակացոյցը ցոյց կու տայ, որ հայ պետականութիւնը, ներկայ իշխանութեան ճիգերով, արդէն իսկ լիովին ներքաշուած է Հայոց Ցեղասպանութեան դատը ոչնչացնելու խաղին մէջ):

Արաբական-Պարսից Ծոցը կը գտնուի Ասիոյ արեւմտեան շրջանի, Իրանի եւ Արաբական թերակղզիի միջեւ եւ Հնդկական ովկիանոսի երկայնքով։ Բնակչութիւնը արաբներ են, որոնց արմատները ծնունդ առած են հին ժամանակներէ։ Արաբերէնը պաշտօնական լեզուն է, բայց իւրաքանչիւր Ծոցի երկիր ունի իր բարբառը որ կրնայ տարբերիլ մէկը միւսէն։ Իսլամական ներխուժումէն ետք, ՔԵ եօթերորդ դարուն, բոլոր այս երկիրները ընդունեցին իսլամական կրօնքը։

Բոլոր անոնք, որոնք ջերմ յոյսեր կը կապեն Քըլըճտարօղլուի յաղթանակին Թուրքիոյ նախագահական ընտրութիւններու բեմին վրայ, պէտք է անպայման յիշեն, որ յանձին Քըլըճտարօղլուի մենք գործ ունինք քաղաքական մեծ փորձի տէր կուսակցական ղեկավարի մը հետ, որ ապրած է և կ՚ապրի, ինչպէս Էրտողա՛նը, թուրք խորքային պետութեան հրամայականներով և, ի վերջոյ, կը պատկանի Թուրքիոյ ծաւալապաշտ քաղաքականութեան մեծ ուխտին։

Հայաստանի արտգործնախարարի պաշտոնը զբաղեցնող Արարատ Միրզոյանը և Ադրբեջանի ԱԳ նախարար Ջեյհուն Բայրամովը մայիսի 1-ին, 2022 թ. սեպտեմբերից ի վեր առաջին անգամ, ԱՄՆ պետքարտուղար Էնթոնի Բլինքենի միջնորդությամբ հանդիպել են Վաշինգտոնի արվարձանում: Հանդիպման առիթը Լաչինի միջանցքում տիրող իրավիճակն է, որտեղ Ադրբեջանը ապրիլի 23-ին իր անցակետն է տեղադրել՝ փաստացի սահմանափակելով երթևեկությունը Հայաստանի և Արցախի Հանրապետության միջև: