Գողգոթայի այս սրահից մի ուրիշ ելք ևս կա, որը մեզ իջեցնում է նորից պատանատեղի, որտեղից մեր քայլերը կուղղենք դեպի ձախ. այն մեզ պիտի տանի այնտեղ, ուր բոլոր ուխտավորներն են գալիս, այն է՝ մահկանացուներիս հույս ու փափագ մեր Տիրոջ Սուրբ Հարության Գերեզմանը:

Այս նյութի վերնագրում ասվածը Քրիստոսի խոսքերն են, որ վերցրել եմ Ղուկաս Ավետարանչի 9-րդ գլխի 50 համարից: Հիսուսի այս պատգամը ցույց է տալիս, թե ինչպես կարելի է ազատվել երևույթները դատելուց:

«Որևէ մեկը թող չհամարձակվի իրեն դնել Աստծո տեղը և Աստծո քարտուղարի գործառույթն իր վրա վերցնելով, ասի, թե աշխարհի վերջը լինելու է այսինչ թվականին»,- այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ ասաց տեր Շմավոն քահանա Ղևոնդյանը:

Վրաց ազգը Եգիպտոսի մամլուքների ժամանակ Սուրբ երկրում մեծ արտոնություններ ստացավ և բազմաթիվ վանքեր ու սրբատեղեր ձեռք բերեց ու այնքան արտոնյալ վիճակում էր այստեղ, որ նրանց ուխտավորները սուրբ քաղաք էին մտնում մեծահանդես ու ճոխ թափորներով, ազգային դրոշակները պարզած, իսկ տղամարդիկ ու կանայք՝ շքեղազարդ զենքերով զինված:

Հոգևոր աշխարհի առաջին օրենքը տալն է։ Տվեք ձեզ հանդիպող բոլոր մարդկանց, նրանց, ում հանդիպում եք կամ որոնք առնչություն ունեն ձեզ հետ։ Տվեք ձեր աղոթքից, ձեր ժամանակից, ձեր անձից, ձեր սիրուց, ձեր մտածումներից։

Երանության լեռան վրա Հիսուսի առաջին քարոզով իսկ աշխարհի թշվառությունը, սուգը, ծարավն ու որբությունը մոռացած` մարդիկ մի այլ ճշմարտություն տեսան: Երկնքի թագավորությունը ժառանգություն էր տրվում երեկվա խեղճ ու աղքատ, երկրի վրա թագավորներից ու աշխարհի իշխաններից միայն զրկանք ու արհամարհանք տեսած մարդկանց:

Երանության լեռան վրա Հիսուսի առաջին քարոզով իսկ աշխարհի թշվառությունը, սուգը, ծարավն ու որբությունը մոռացած` մարդիկ մի այլ ճշմարտություն տեսան: Երկնքի թագավորությունը ժառանգություն էր տրվում երեկվա խեղճ ու աղքատ, երկրի վրա թագավորներից ու աշխարհի իշխաններից միայն զրկանք ու արհամարհանք տեսած մարդկանց:

Ամենքի պես ես էլ, մինչև ավետարանական Գողգոթան տեսնելս, պատկերացրել եմ առանձին կանգնած մի բլուր, բայց իրականում այն ընդամենը Սուրբ Հարության տաճարի սրահներից մեկն է, որը, ինչպես ասացինք, բաղկացած է երկու մասնաբաժիններից: Աջ կողմինը լատիններինն է և կոչվում է «Տարածման տեղ», որը հարդարված է նրանց յուրահատուկ շքեղ ոճի զարդարանքներով, իսկ ամբողջ կամարաձև առաստաղը պատված է այնպիսի բարձրարվեստ խճանկարներով, որ, երևի, շատ քչերը տեսած կլինեն:

Քրիստոնեական աշխարհի լրատվամիջոցները տագնապի շեփորներ հնչեցրին վերջերս, որ իբր Երուսաղեմի սուրբ Հարության Տաճարին հատկացվող ջրերը հրեաներն ուզում են կտրել և իսպառ ջրազրկել մեր այդ սրբավայրը, քանի որ ինը միլիոն շեքել (որ մոտավորապես չորսից հինգ միլիոն դոլար է անում) պարտք ունեն Տաճարի միաբանները։

Ստեղծագործողը, ահա թե ով լիակատար իրավունք ունի պահանջելու և ձեռք բերելու ազատություն։ Ազատություն, որպեսզի ոչ մեկը չհանդգնի նրան կարգադրել, որպեսզի երկրի վրա մարդկային և ոչ մի իշխանություն չարգելի նրան ստեղծագործել այնպես, ինչպես Աստված է կամենում։ Ոչ մի արտաքին ցուցմունք չպետք է սահմանափակի նրա հոգևոր հայեցումը, նրան չի կարելի ասել «ստեղծագործիր այսպես» կամ` «մի՛ ստեղծիր սա»։