«Ժառանգությունը» կլուծարվի, իսկ ՀԱԿ-ը կհայտնվի լուսանցքում»

ԼՂՀ արտաքին գործերի նախկին նախարար ԱՐՄԱՆ ՄԵԼԻՔՅԱՆԸ նպատակ չունի քաղաքական որևէ ուժի մոտ «տաքուկ տեղ» զբաղեցնելու, սակայն չի բացառում որոշ ուժերի հետ համագործակցությունը: Պարոն Մելիքյանի հետ մեր զրույցը ներքաղաքական խնդիրների շուրջ է:

-2014-ը սկսվեց բավականին ակտիվ: Տեղի ունեցավ խորհրդարանական չորս ուժերի հանրահավաքը: Որքա՞ն է իրատեսական նաև այլ հարցերի շուրջ այս ուժերի համագործակցությունը:
-Չորս ուժերի համատեղ հանրահավաքը խորհրդարանական պայմանականորեն ընդդիմադիր ճամբարի հետագա կերպափոխմանն ուղղված գործողություն կարելի է համարել: Այդ գործողությունն ունի երկու հիմնական թիրախ, որոնցից մեկը նշված ուժերի կողմից բացահայտ հռչակվածն է, իսկ մյուսը` ստվերային: Բացահայտ հռչակվածը վերաբերում է համատեղ ջանքերով կուտակային կենսաթոշակային համակարգի ներդրման գործընթացը կասեցնելու խնդրին, և այստեղ, կարծես, բոլորս պետք է ցնծանք` սա քաղաքական միակարծության յուրօրինակ դրսևորում է: Բայց կա խնդրի ստվերային կողմը: Բանականությամբ և հիշողությամբ քիչ թե շատ օժտված մարդիկ լավ գիտեն, թե ով ով է մեր քաղաքական դաշտում և ինչպես է իրեն դրսևորել կոնկրետ իրավիճակում: Վերջին մեկուկես-երկու տարիներին իշխանության հետ քաղաքական ու տնտեսական առումով սերտաճած ԲՀԿ-ն և դաշնակցությունը պաշտոնապես անջատվեցին իշխանությունից և իրենց հռչակեցին այլընտրանք և ընդդիմություն: Այսինքն, ՀՀ ԱԺ-ում ստեղծվեց մի նոր բևեռ, որն իշխանական մեծամասնության կողմից ճանաչվեց որպես ընդդիմություն: Մյուս կողմից, խորհրդարան մտան նաև ՀԱԿ-ն ու «Ժառանգությունը», որոնցից առաջինը Ազատության հրապարակի ընդդիմադիր բևեռն էր ներկայացնում, իսկ երկրորդը հավակնում էր լինելու դրա այլընտրանքը: Սա կարելի է համարել խորհրդարանական ընդդիմադիր բևեռի ինստիտուցիոնալ ձևավորման գործընթաց, որը դեռ ավարտված չէ: Այս գործընթացն ավարտին կհասնի այն ժամանակ, երբ խորհրդարանում փողոցի ընդդիմադիր զանգվածը ներկայացնող քաղաքական ուժը` ՀԱԿ-ը, կտարրալուծվի իշխանական ճամբարից առանձնացած և ընդդիմություն-այլընտրանք ներկայացող հատվածի միջև: Այս արարի առաջին մասն ավարտվել է. հրապարակի բևեռը, փաստացիորեն ճանաչելով համապետական ընտրությունների արդյունքները, մտել է խորհրդարան, կտրվել փողոցի զանգվածից ու, իշխանության ձեռնարկած քայլերի շնորհիվ, դարձել է փոքրամասնություն` խորհրդարանական նորաթուխ ընդդիմության մեջ: Այժմ անհրաժեշտ է երկրորդ արարը. իշխանության կողմից գոյավորված այդ նորաթուխ ընդդիմությունը փողոցի զանգվածի համար յուրային դառնալու խնդիր ունի: Խորհրդարանական չորս ընդդիմադիր ուժերի բողոքի համատեղ գործողությունն այդ հնարավորությունն ընձեռում է նրանց:
-Ընդդիմադիր բևեռի ստեղծման հնարավորությունը որքա՞ն է:
-Իշխանություններին հաջողվեց չեզոքացնել մի քանի տարի գոյատևած ընդդիմադիր ապստամբական բևեռը և սեփական ռեսուրսների հաշվին ձևավորել որակներով ու ֆինանսատնտեսական պոտենցիալով իրեն համարժեք «նոր» ընդդիմություն: Այս կերպ քաղաքական մրցակցությունն իշխանություն-ապստամբական ընդդիմություն հարթությունից իրականում տեղափոխվեց «նոր» ընդդիմություն-խորհրդարանական ընտելացված փողոցային ընդդիմություն հարթության վրա: Այս պայմաններում, ինձ թվում է, պայքարի ելքը կանխորոշված է: Ես չեմ տեսնում «Ժառանգության» հետագա գոյության հեռանկարը և չեմ տեսնում, թե ինչպես պետք է ՀԱԿ-ը վերականգնի իր երբեմնի դիրքերը: Կարծում եմ, շատ չանցած առաջինը կլուծարվի կամ կմիանա «նոր» ընդդիմությունը կազմող կուսակցություններից մեկին, իսկ երկրորդը կմնա լուսանցքում այնքան ժամանակ, քանի դեռ չի տվել քաղաքական գործիչների նոր` գործունակ սերունդ:
-2013-ի վերջին և 2014-ի սկզբին Ռոբերտ Քոչարյանը հարցազրույցներ տվեց: Ինչո՞ւ Քոչարյանը խոսեց այն ժամանակ, երբ իր պաշտոնավարման տարիները հերթական անգամ դարձան քննադատության թիրախ, իսկ Մաքսային միության մասին, օրինակ, ոչ մի բառ չասաց:
-Կարծում եմ, նա ՄՄ-ին անդամակցելուն դեմ կարտահայտվեր այն դեպքում, եթե իսկապես սկզբունքորեն դեմ լիներ այդ անդամակցությանը: Թերևս այլ խնդիր է լուծվում, որը կապված է «նոր» ընդդիմության կայացման գործընթացի հետ:
-ՀՀԿ փոխխոսնակ Շարմազանովը, արձագանքելով Ռոբերտ Քոչարյանի հարցազրույցին, նշել է, որ նա «անցյալում մնացած քաղաքական գործիչ է»: Սրան հաջորդեցին ՀՀԿ-ականների սուր որակումները: ՀՀԿ-ի նման պահվածքը, ըստ Ձեզ, Քոչարյանի հետ վերջնականապես «կամուրջներն» այրելու նշան չէ՞:
-Քանի որ պարոն Քոչարյանը շարունակում է զգալի քաղաքական ազդեցություն պահպանել Հայաստանի ներքին անցուդարձի վրա, կարելի է ասել, որ նա ամենևին էլ անցյալում մնացած քաղաքական գործիչ չէ, և ՀՀԿ-ի վերնախավը բոլորից լավ է տեղյակ այդ մասին: Պարոն Քոչարյանի նորօրյա քաղաքական հայտնությունը, իրականում, ուժեղացնում է «նոր» ընդդիմության դիրքերը, նպաստում նրան, որ ապստամբական ընդդիմադիր հատվածը մտածի երկու ճակատով: Միաժամանակ մտածի Սերժ Սարգսյանի և Ռոբերտ Քոչարյանի դեմ պայքարելու երկընտրանքի մասին, ինչը կարող է էապես կաշկանդել նրա գործողությունները:
-2014-ի սկիզբը սրեց սոցիալական ծանր վիճակը: Մի կողմից, բարձրաստիճան պաշտոնյաների աշխատավարձը բարձրացավ, մյուս կողմից, կտրեցին նպաստը, կուտակային կենսաթոշակային համակարգը ներդրեցին, իսկ սպառած գազի գումարը շարքային աշխատողը մեկ ամսվա աշխատավարձով չի կարող մարել: Այս իրավիճակում սոցիալական բունտի հնարավորությունը որքա՞ն է:
-Ապստամբական ընդդիմության քաղաքական առաջնորդներն իրենց գործողություններով նպաստեցին նրան, որ շարքային քաղաքացիներն անհույս համարեն իշխանության դեմ պայքարի բոլոր, այդ թվում, ուժային մեթոդները: Մարդիկ գերադասում են փախչել Հայաստանից, ամեն գնով հեռանալ երկրից, որտեղ մի քանիսի շքեղ կյանքը բոլոր մնացյալների սովի, թշվառության, իրավազրկության, սեփական հայրենիքից օտարված լինելու դառը իրականության գարշելի, նողկանք առաջացնող հակապատկերն է: Այդուհանդերձ, սոցիալական բունտը նաև ելք չպարունակող երևույթ է` այն կարող է հեշտությամբ կործանել ամեն բան, սակայն ունակ չէ իրավիճակը փոխելու դեպի լավը:
-Մտադիր չե՞ք որևէ քաղաքական ուժի անդամակցել: Որևէ ուժի կողմից համագործակցության առաջարկ ստացե՞լ եք: Ինչպիսի՞ն է Ձեր դիրքորոշումն այս հարցում:
-Այս հարցը լուրջ չեմ քննարկել ոչ մի քաղաքական ուժի հետ: Որևէ տեղ տաքուկ տեղավորվելու նպատակ չեմ ունեցել և չունեմ: Քաղաքական հայացքներս ու մասնագիտական ունակություններս ներդաշնակ են խղճիս թելադրանքին: Գոնե սեփական փորձի վրա հիմնվելով, հաստատ գիտեմ, որ քաղաքականությունն ու խիղճը միմյանց հետ կարող են ներդաշնակորեն գոյակցել: Հայաստանի քաղաքական համակարգն իր զարգացման նոր փուլն է թևակոխում և, հակառակ այսօրվա տխուր իրողություններին, այդ փուլը նոր պահանջներ է ներկայացնելու քաղաքական ուժերին: Նրանք ևս ստիպված են լինելու վերագտնել իրենց գործունեության արդյունավետությունն ապահովող բարոյական ու մասնագիտական առանցքը, ներդաշնակեցնել քաղաքականությունը խղճի թելադրանքի հետ: Այս հիմքի վրա չեմ բացառում իմ համագործակցության հեռանկարը քաղաքական ուժերից որևէ մեկի հետ, բայց նաև համոզված չեմ, որ այդ պահն արդեն հասունացել է: Պետության մեջ մարդն անգամ սակավաթիվ ակտիվ կողմնակիցների հետ ուս ուսի տված կարող է դիմադրություն ցույց տալ ցանկացած անարդարության ու իրավունքի խախտումների, սակայն իսկապես ազատ, ծաղկող ու հպարտ երկիր կառուցելու համար անհրաժեշտ է ընդհանուր արժեքների ու փոխվստահության վրա հիմնված համագործակցության լայն, համընդգրկուն շրջանակ: Մենք դեռ պահպանում ենք ավելի լավ պետություն ունենալու հնարավորությունը:

Զրույցը` Ռուզան ԽԱՉԱՏՐՅԱՆԻ

Հեղինակի նյութեր

• Ժողովրդի վրա կրակելու հրահանգն արդեն ուժի մեջ է
• Անդրանիկ Քոչարյանի ինքնախոստովանությունը
• «Նիկոլն ու իր ընտանիքը Հայաստանում ապրելու իրավունք չունեն»
• Զուր մի ջանացեք
• Չեն կարողանում ԿԳՍՄ փոխնախարար գտնել
• Հանուն Ռուսաստանի հետ միութենական միավորման նոր շարժում հիմնադրվեց
• Այս իշխանությունն իր ստվերից էլ է վախենում
• Փաշինյանի դեմ պայքարելու համար գոնե մի փոքր Նիկոլ պիտի լինել
• Մեզ պե՞տք է ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը, թե՞ ոչ
• «Հայաստանի Նավալնին Նիկոլ Փաշինյանն է, որը եկավ իշխանության ու քանդեց մեր երկիրը»
• Տիգրան Ուրիխանյանը Հայաստանի փրկությունը տեսնում է ՌԴ-ի հետ նոր միութենական միավորման ձևավորման մեջ
• Հայաստանի ողջ հպարտությունն ու թշվառությունն ամփոփված մեկ օրում
• Սերմացու գողացող մկների և թուխս գողացող աղվեսների ժամանակը
• Ինչու էր Փաշինյանը վեց ամիս աղերսում
• Փաշինյանն էլ է զարմացած
• Ընդդիմության հարցերով թիվ մեկ «փորձագետը»
• Նիկոլ Փաշինյանին ոչ թե ողջերն են պատժելու, հալածելու, այլ անմահացածները
• «Գոմի» հարցի լուծումը կենսական անհրաժեշտություն է
• Առանց փամփուշտների ու ԱԹՍ-ների Ադրբեջանն այսօր շռնդալից հաղթանակներ է տանում Հայաստանի դեմ
• Խորհրդարանական ընդդիմությունը լեգիտիմացրեց Փաշինյանի պաշտոնավարումը

Մեկնաբանություններ