ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ամերիկացի նախկին համանախագահ, Ադրբեջանում ԱՄՆ-ի նախկին դեսպան Մեթյու Բրայզան ՀՀ ԱԺ «Ժառանգություն» խմբակցության պատգամավոր Թևան Պողոսյանի նամակին ի պատասխան, հերքել է ադրբեջանական լրատվամիջոցների տեղեկատվությունը, թե ինքը սադրանք է համարել ղարաբաղա-ադրբեջանական շփման գծում հայկական ուղղաթիռի թռիչքը, որը խոցվեց ադրբեջանական զինուժի կողմից: Tert.am-ին հայտնել է Թևան Պողոսյանը՝ ներկայացնելով իր և Մեթյու Բրայզայի գրագրությունը: Մեթյու Բրայզան Թևան Պողոսյանին տեղեկացրել է, որ իրենից հարցազրույց վերցրել է ATV-ի լրագրողը, ով, ըստ Բրայզայի, փորձել է իր հետ կապ հաստատել՝ «հավաստելու համար իր տեսակետը, որ ուղղաթիռի թռիչքը Հայաստանի կողմից սադրանքի փորձ էր և որ Ադրբեջանն այլ ընտրություն չուներ, եթե ոչ կրակ բացել ուղղաթիռի վրա»։ «Ես հրաժարվեցի հաստատել այդ տեսակետը և ընդգծեցի, որ չեմ կարող իմանալ, թե ինչպիսին էին հայկական կողմի մտադրությունները: Այդ իսկ պատճառով չէի կարող ուղղաթիռի թռիչքը բնորոշել սադրանք: Ես կարող էի միայն ասել, որ շփման գծում նման մեծ լարվածության պայմաններում Ադրբեջանի համար հեշտ էր այդ թռիչքները որակել որպես սադրանք, ինչն էլ հանգեցրել է նման ողբերգական պատահարի՝ դրա խոցմանը»,- իր նամակում գրել է ամերիկացի դիվանագետը։
APA-ն հաղորդել էր, թե Մեթյու Բրայզան սխալ է համարել այդ տարածքում հայկական ուղղաթիռի թռիչքը և այն անվանել է սադրանք: «Սա սադրանք է։ Ես չեմ կարող հստակ ասել՝ մինչև միջադեպն այնտեղ ինչ է կատարվել, բայց ես գիտեմ, որ գոտիներում, որտեղ առկա է լարվածություն, թռիչքներ չի կարելի իրականացնել»,- ըստ ադրբեջանական ԶԼՄ-ի՝ ասել էր Բրայզան: Մինչդեռ Թևան Պողոսյանին ուղղած իր նամակում Մեթյու Բրայզան ասում է, որ ինքը նման բան չի ասել, այսինքն՝ չի օգտագործել «սա սադրանք է» արտահայտությունը։
Ըստ APA-ի՝ Մեթյու Բրազյան իբր նաև ասել էր, որ հաճախ այցելելով Ղարաբաղ՝ այնտեղ տեսել է կամ 40- հազարանոց բնակչություն կամ նույնքան չափով հայ զինվորականներ, որ մնացած շրջաններում հայ բնակչություն չկա և միայն Լաչինում է «մի քանի մարդ տեսել»:
Թևան Պողոսյանն ինքն արդեն Tert.am-ի հետ զրույցում նկատեց, որ լավ իմանալով ադրբեջանական մամուլի աշխատաոճը, որ նաև սադրանքներով են շատ հաճախ առաջնորդվում, որոշել է Մեթյու Բրայզայից ստանալ պարզաբանումները՝ հարցնելով, թե արդյո՞ք ադրբեջանական մամուլում տպագրված նյութը համապատասխանում է իրականությանը:
Մեթյու Բրայզան ջերմ խոսքերով շնորհակալություն հայտնելով իրենից ամեն ինչ ճշտելու համար, նաև իր գնահատականն է ներկայացնում, ասելով. «Իհարկե, ինչ-որ ասվում է ինձ նման կողմնակի անձանց կողմից, լինի այս, թե այն կողմից, տվյալ կողմն իր օգտին է աղավաղում ասվածը»:
Սրան էլ ի պատասխան, «Ժառանգության» պատգամավորն ափսոսանք է հայտնում, որ ադրբեջանական մամուլը շահարկում է նման թեմաները՝ բերելով հենց այս օրինակը: Այս առնչությամբ նա տեղեկացնում է, որ ադրբեջանական մեկնաբանություններով այս հրապարակումն արդեն հրապարակվել է հայկական մեդիայում և իսկ որոշ թյուրըմբռնում կա իր խոսքերի հետ կապված, ուստի խնդրում է ԱՄՆ դիվանագետի համաձայնությունը, որպեսզի ինքը ներկայացնի ճիշտ պատասխանները հայաստանյան հանրությանը: Մեթյու Բրայզան էլ, փորձելով ցույց տալ, որ իր խոսքերն աղավաղված են, ներկայացնում է ադրբեջանցի լրագրողի հետ իր հարցուպատասխանը ուղիղ հարցուպատասխանի ձևով: Ներկայացնում ենք հարցազրույցի այդ հատվածը։
Հարց - ՈՒղղաթիռի միջադեպի վերաբերյալ՝ Ձեր մեկնաբանությունը:
Պատասխան - ՈՒղղաթիռը, հավանաբար, չպետք է լիներ այնտեղ, որտեղ որ էր: Շփման գծում իրավիճակը միշտ շատ լարված է: Այսուհանդերձ, նման տարածքներում ուղղաթիռների ներկայությունը կարող է դիտարկվել որպես սադրիչ գործողություն: Եվ շատ ավելի լավ կլիներ, եթե ադրբեջանական կողմը կրակ չբացեր ուղղաթիռի վրա: Կատարյալ խաղաղ պայմաններում, եղբայրության և ընկերության պայմաններում Ադրբեջանը չէր կրակի ուղղաթիռի վրա: Բայց սա այն կատարյալ աշխարհը չէ, այդ կատարյալ խաղաղության պայմանները, և ավելի լավ կլիներ, որ ուղղաթիռն այդ տարածքում չթռչեր:
Հարց - Հայկական կողմը խփված ուղղաթիռի համար պատասխանեց Ադրբեջանի ուղղությամբ հրետակոծություն սկսելով: Ի՞նչ եք մտածում այս մասին:
Պատասխան - Սա միակ սպասելի բանը պետք է լիներ, եթե ադրբեջանական կողմը խոցել է հայկական ուղղաթիռը: Այդ իսկ պատճառով շատ ավելի լավ կլիներ ադրբեջանական կողմի համար չխոցել հայկական ուղղաթիռը: Լարվածության աճի ավելացումը վտանգավոր գործընթաց է: Լարվածությունը շատ մեծ է, հատկապես ՈՒկրաինայի վրա Ռուսաստանի հարձակման ֆոնին, և շատ մարդիկ կարծում են, որ ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը կարող է խրախուսել մի շարք վայրերում, ինչպես օրինակ՝ ԼՂ-ում ռազմական կայունությունը:
Հարց - Ի՞նչ եք կարծում, ԼՂ-ում 40 հազար հայկական զինվորների մասին: Այդքան շատ զինվորներ և այդքան բնակչություն կա՞ Ղարաբաղում:
Պատասխան - Ես չեմ լսել, որ երբևէ հաղորդվել է Լեռնային Ղարաբաղում 40 հազար հայկական զինուժի մասին: Չեմ կարող ասել՝ սա ճի՞շտ է, բայց կարծում եմ՝ հազիվ թե Ղարաբաղում այդքան հայկական զինվորներ լինեն: Իմ այցելությունների ժամանակ ես ԼՂՀ մերձակա շրջաններում շատ մարդիկ չեմ նկատել, բացի Լաչինից: