«Երուսաղեմյան գարու՞ն»

08.12.2017 | 01:28

Գուցե ֆանտաստիկայի ոլորտից թվա միտքը, որ հայաստանյան արտաքին և ներքին քաղաքական զարգացումներն ուղիղ կապ ունեն Թրամփի կողմից Երուսաղեմը Իսրայելի մայրաքաղաք հռչակելու և անգամ ռուս մարզիկների` Հարավային Կորեայում տեղի ունենալիք օլիմպիական խաղերին մասնակցությունն արգելելու հետ, այնուհանդերձ, չշտապենք, փորձենք միասին «նայել»` ինչ է կատարվում «մեր շուրջը», մասնավորապես, Սիրիայում ավարտված զարգացումներից հետո:

Ոչ, խելագար չէ Երուսաղեմը «մայրաքաղաք» դարձրած Թրամփը: Նա հենց այդ առաքելությունն իրականացնելու համար է 71 տարեկանում «կարգվել» նախագահ, որպեսզի ամերիկյան օդիոզ ծրագիրը, ի վերջո, կյանքի կոչի: Ծրագիրը կոչվում է «Մեծ Մերձավոր Արևելք», որտեղ գլխավոր դերակատարումը վերապահված է հենց Իսրայելին, որին «արաբական գարունների» ողջ ընթացքում ԱՄՆ-ը պահեց-պահպանեց հետնաբեմում, չթողնելով անմիջապես մասնակցել այդ «գարուններին», որպես առաջին ձեռք, այլ առաջ մղեց Սարկոզիին` Ֆրանսիային, Բլեերին` Բրիտանիային` սկսելով Իրաքից, անցնելով «հարակից» երկրներով, «կանգ առավ» Սիրիայում, որպեսզի այսօր հայտարարի Իսրայելի գերակայությունը տարածաշրջանում:

Սկսվում է արաբական աշխարհի «փորոտիքը խառնելու» նոր ժամանակափուլը` «Երուսաղեմյան գարունը»: Բոլոր դեպքերում խաղադրույքը կատարված է. Թրամփն արեց առաջին քայլը` ճեղքեց Մերձավոր Արևելքի մտավոր պատնեշը: Նկատենք` անգամ այս հարցում արտիստիզմի ավելցուկից տառապող ԱՄՆ-ը կիրառեց «փափուկ ուժի» քաղաքականություն. էքսցենտրիկ Թրամփը վարում է բոլոր ժամանակների ամենամեծ մարտը, անում ամենակարևոր հայտարարությունն աշխարհում, և, կախված աշխարհի, արաբական երկրների արձագանքից, կանի նաև երկրորդ քայլը: Եթե աշխարհի գիտակցությունը «պատրաստ» լինի ամբողջապես կլլելու թրամփյան «նոու-հաուն», ԱՄՆ դեսպանատունը սահուն, «ինչպես քնքուշ մութի թև», Թել Ավիվից կտեղափոխվի Երուսաղեմ: Եթե Սաուդյան Արաբիայի և նրա «թշնամի» Իրանի, «Հըզբոլլահի» և ՀԱՄԱՍ-ի արձագանքները չլինեն «չափավոր տանելի», ապա Կոնգրեսը գուցե և «ժամանակավորապես» սառեցնի «խելագար» Թրամփի «խելահեղ» առաջարկությունը, ինչն ինքնին ժամանակավոր տակտիկական կանգ կարող է լինել ընդամենը: Որովհետև ջինը շշից դուրս է եկել և իր «մեծ գործն» արել է, աշխարհի միտքը «հարմարեցրել» է Երուսաղեմի` մայրաքաղաք լինելու հեռանկարի հետ։ Չմոռանանք` մտքով արեցիք, մարմնով արեցիք, «մարմնովը» լոկ ժամանակի հարց է:

Իհարկե, կարելի է հիմա հասկանալ, թե ինչու էր ժամանակ առաջ Սաուդյան Արաբիան եկել-հասել Մոսկվա (պատճառը միայն C-400-ները չէին, փաստորեն), ինչու էր Իրան-Թուրքիա-Սիրիա առանցքը շրջապատել նույն Պուտինին ու Ռուսաստանին, որին ՄՕԿ-ն այս օրերին ուղղակի «ոչնչացրեց»` խիստ աննախադեպ որոշմամբ (նկատենք` ժամանակը հենց այնպես չէր ընտրված)` արգելելով մասնակցել Օլիմպիական խաղերին:
Դառնանք մեզ ու հարցնենք` որտե՞ղ ենք մենք այս օրերին: Հա, հիմա արդեն հասկանալի է, թե ինչ էր անում Մամեդյարովի հետ երեկ հանդիպած Նալբանդյանն Իսրայելում` «աղմուկի մեջ վայրենի»: Ըստ ամենայնի, Իսրայելն իր հերթին փորձում էր ճշտել աշխարհի, այդ թվում` առաջինը քրիստոնեություն ընդունած երկրի վերաբերմունքը` Թրամփի սպասվելիք «խելագար» որոշման նկատմամբ:

Ասենք առանց երկնչելու. Հայաստանը կարծես իր շախմատային «արագահասությամբ» վերջին շրջանում նույնպես վերադասավորվում է «տարածաշրջանի հանգույն»: Նկատի չունենք միայն «Ազգ-պետություն» հայտնի դոկտրինը (գիտենք` ո՛ր երկրի «պատկերով» և «նմանությամբ» է այն «կերտվել»): Նկատի ունենք նաև ԵՄ-ի հետ համաձայնագիրը և դեպի այն տանող վճռական քայլերի, օրենքների ընդունման կասկադը, որի առաջին ծիծեռնակը ազատ վիզային ռեժիմի նախադուռը բացող «Ընտանեկան բռնության...» (անչափ երկար-բարակ վերնագրով) օրենքի ընդունումն էր: Գումարած` Իրանի հետ վերջին շրջանում էլ ավելի ակտիվացած տնտեսա-քաղաքական նկատելի միտումները: ՀԱՊԿ հայտարարությունն էլ չմոռանանք, ընդ որում` ոչ ՀԱՊԿ անդամ Ղարաբաղի մասով:

Ի դեպ, կարելի է այս ամենին հավելագրել անգամ ՀՀ ԶՈՒ գլխավոր շտաբի պետի արդեն նախկին տեղակալ, գեներալ Հայկազ Բաղմանյանի հրաժարականը, արձանագրելու, որ բանակը փոխում է ոչ միայն փիլիսոփայությունը, այլև կադրային քաղաքականությունը, ազատվում օդիոզ ֆիգուրներից, փորձում աշխարհին ու տարածաշրջանին ներկայանալ բավականին «հետաքրքիր»` Ֆլետչերում ու Սանկտ Պետերբուրգում, նաև Հարվարդում «կռված» «տղերքի»` Վիգեն Սարգսյանի, Իսրայելում «կռված», «հայ-իսրայելական» հարաբերությունները նոր «մակարդակի» հասցրած Արտակ Զաքարյանի «տեսքով»:
ՈՒ սա, կարծես, դեռ սկիզբն է:

Կարմեն ԴԱՎԹՅԱՆ

Դիտվել է՝ 3836