Հարություն առած մարդը

Քրիստոնյաների համար մեծ նշանակություն ունի հարության խորհուրդը: Առանց Քրիստոսի հարության և գալիք մարդկանց հարության խոստման քրիստոնեությունը կկորցներ իր փրկագործության խորհրդի էական իմաստը: Հետաքրքրական է, թե հարություն առած մարդիկ ինչպիսին կլինեն Քրիստոսի Երկրորդ գալստյան ժամանակ: Այդ հարցին անդրադարձել է նաև սբ Գրիգոր Տաթևացին: Նա նշում է, որ հարություն առած արդարները յոթ զարդով են զարդարվում, այսինքն՝ երեքով՝ հոգին, և չորսով՝ մարմինը: Նա ասում է` քանզի երեք պակասությունները, որ մեր հոգում են, այսինքն՝ նախ՝ տգիտությունը, երկրորդ՝ մոռացությունը, երրորդ՝ տրտմությունը, այնտեղ վերանում են: Նախ լինում է պայծառ գիտություն, երբ Աստծուն տեսնում են դեմ հանդիման: Երկրորդ՝ որպեսզի Աստծուն հաստատ ընկալենք և ոչ թե մոռանանք: Երրորդ՝ երբ Աստծուն տեսնենք, անչափ կուրախանանք և այլևս չենք տրտմի, ինչպես Տերն ասաց, թե դարձյալ կտեսնեմ ձեզ և ուրախ կլինեք, և ձեր ուրախությունը ոչ ոք չի կարող խլել ձեզնից (Հովհ. 16.22): Իսկ մարմինը չորս պակասություն ունի այստեղ, այսինքն՝ նախ չարչարելի և մահկանացու է, երկրորդ՝ աղտեղի և սև, երրորդ՝ ծանր և ծույլ, չորրորդ՝ թանձր և կոպիտ: Սրանք վերանում են այնտեղ. նախ՝ որովհետև սրբերի մարմիններն անմահ են և անչարչարելի: Երկրորդ՝ աղտեղությունը վերանում է, և զարդարվում են լույսով, ինչպես արեգակը. Տերն ասում է, թե Արքայության մեջ արդարները պիտի փայլեն իբրև արեգակ (Մատթ. 13.43): Երրորդ՝ մարմինները պետք է թեթև ու փութկոտ լինեն բոլոր բարի գործերում: Այնպես որ, ուր հոգին կամենա, այնտեղ մարմնով կգտնվի: Չորրորդ՝ թանձրությունը կվերանա և կլինի անսովոր ու թափանցիկ, ինչպես արեգակի լույսն է անցնում երկնքով առանց ապականության: Եվ, դարձյալ` ինչպես մեր Տեր Հիսուս Քրիստոսը հարություն առավ վեմով կնքված գերեզմանից և փակ դռներից մտավ աշակերտների մոտ, նույնպես սրբերի մարմինները հասնում են մինչև հրեղեն երկինքներ: Իսկ այսպիսի զարդեր հոգով և մարմնով արդարներն ունեն, ովքեր հարսնացած են Աստծով, ինչի մասին Եսային ասում է, թե իմ անձը Տիրոջ մեջ պիտի ցնծա, որովհետև ինձ հագցրեց փրկության զգեստ և ուրախության պատմուճան, որպես փեսայի ինձ պսակ տվեց և որպես հարսի ինձ զարդերով զարդարեց (Եսայի 61.10): Իսկ մեղավորները չունեն, քանզի մեղավորների հոգիները տգիտության խավարի և հավիտենական տրտմության մեջ են և բաժանված են Աստծուց: Նրանց մարմինները դառնում են առավել անթափանց, ծանր ու գարշելի, ինչպես այստեղ. սև, աղտեղի և չարչարելի, քանզի անչափ չարչարանքներ են կրում, մահ են ցանկանում և չեն մեռնում, ինչպես Հովհաննեսի տեսիլքում, թե այն օրերին մարդիկ մահ են փնտրելու և չեն գտնելու (Հայտ. 9.6):
Սուրբ Գրիգոր Տաթևացին նշում է, որ հարություն առնողները ոչ ծեր են լինում և ոչ երեխա, նախ՝ որովհետև ծերն ու երեխան անկատար են, ուստի հարություն են առնում երիտասարդ հասակում, որ կատարյալ է: Երկրորդ` քանզի Ադամը երեսուն տարեկան արարվեց, և բոլոր մարդիկ այդ հասակում են հարություն առնելու, ինչպես նաև Պողոսն օրինակ է բերում Հիսուս Քրիստոսի տարիքը, երբ Նա հարություն առավ (Եփես 4.13): Հարությունից հետո մարմնապես ոչ ուտում և ոչ ըմպում են, ոչ կին են առնում և ոչ տղամարդու տրվում, ինչպես հակառակն են ասում մահմեդականները, հրեաներից ոմանք, որոնք սադուկեցիներ էին և որոշ հերձվածողներ: Քրիստոսն ասում է, թե անմիտներ, հարությունից հետո ոչ կին են առնում և ոչ տղամարդկանց տրվում, այլ լինում են հրեշտակների նման կերակուրի անկարոտ և անմահ (Ղուկ. 20.35): Եվ եթե մեկն ասի, թե Քրիստոսը կերավ հարությունից հետո, ապա մենք կասենք, որ Քրիստոսը հարությունից հետո կերավ, որպեսզի հարությունը հաստատեր: Իսկ ընդհանուր հարությունը ծածուկ չէ, ինչպես Քրիստոսինը: Այդ պատճառով մարմնական կերակուրի կարիք չկա, որպեսզի ցույց տրվի, թե հարություն գոյություն ունի: Մարդկանց ընդհանուր հարությունից հետո հոգևոր և աստվածային տեսությունը կերակուր է, որ ամեն ինչից քաղցր է: Բայց Քրիստոսը հարությունից հետո զգեստով ու խոցվածքով երևաց, իսկ մեր դեպքում յուրաքանչյուր մարդու զգեստը իր գործերն են՝ բարի կամ չար: Եվ այստեղ մեր ունեցած խոցվածքն այդժամ ապաքինվում է: Նաև այստեղի մեր տկար մարմինը հարությունից հետո լինելու է առանց թերությունների: Եվ ինչպես զանազան սերմերը՝ ցորենը, գարին, կորեկը և մնացյալը, նույն հողում են ցանվում, և յուրաքանչյուրն իր տեսակից է բուսնում, այնպես էլ հարության պարագան է: Դարձյալ, ինչպես մերկ հատիկն է հողն ընկնում և բուսնում որպես զարդարուն հասկ, ցողուն, տերև և այլն, այնպես էլ թաղված մերկ մարմինն է հարություն առնում փառքով զարդարված, ինչպես առաքյալն է նմանապես ասում կորնթացիներին ուղղված առաջին նամակում. «Այլ է փառքը արեգակի, այլ է փառքը լուսնի եւ այլ է փառքը աստղերի. եւ մի աստղ փառքով առաւել է, քան մի ուրիշ աստղ: Այսպէս է նաեւ մեռելների յարութիւնը. սերմանում է ապականութեամբ եւ յարութիւն է առնում առանց ապականութեան» (Ա Կորնթ. 15.41-42): Եվ արդ տեսնում ենք, որ հարություն առած մարդը մոտ է երկնայիններին` հրեշտակներին և նրանց նման է լինելու ու ժառանգելու է հավիտենական կյանքի շնորհներն ու պարգևները:

Հովհաննես ՄԱՆՈՒԿՅԱՆ

Մեկնաբանություններ