Երեկ Ազգային ժողովը որոշեց Սահմանադրության փոփոխությունների նախագիծը ներկայացնել հանրաքվեի: Գրանցվել էին 121 պատգամավորներ, նրանցից քվեարկեց 116-ը: Չքվեարկեց 5-ը: Անհրաժեշտ էր 59 ձայն, օրինագծին կողմ էին 103 պատգամավոր, դեմ՝ 10, 3-ը ձեռնպահ էին: Իսկ ո՞ւր էին 10 պատգամավորները, որ 131-ից 121-ն էր գրանցվել, թերևս, Գալուստ Սահակյանն էլ չգիտի:
Պատկերը անակնկալ չուներ: Ի սկզբանե պարզ էր, որ ՀՀԿ մեծամասնությունը, հավելած իրեն ընդդիմադիր հայտարարած և հույժ կառուցողական շրջագծում գործող երկրորդ ուժ ԲՀԿ-ին ու այլևս առաջին դաշնակից ՀՅԴ-ին, որևէ խնդիր խորհրդարանում չունի և չի ունենալու: Այս հարցում հաստատ: Նախագծին դեմ էին ՀԱԿ-ից Լևոն Զուրաբյանը, Արամ Մանուկյանը, Ստեփան Դեմիրճյանը, Գագիկ Ջհանգիրյանը, Նիկոլ Փաշինյանն ու Հրանտ Բագրատյանը, «Ժառանգությունից»՝ Զարուհի Փոստանջանը, ԲՀԿ-ից Տիգրան ՈՒրիխանյանը, ՕԵԿ-ից՝ Հեղինե Բիշարյանն ու Իշխան Խաչատրյանը: Խորհրդարանական «լավագույն տասնյակը» բազմակուսակցական ստացվեց: ՕԵԿ-ը փաստացի ոչ մի ձայնով կողմ չէր՝ Մհեր Շահգելդյանը, Հովհաննես Մարգարյանն ու Լևոն Դոխոլյանը ձեռնպահ էին։ Այսինքն՝ «Հայկական վերածնունդ» նախագիծը իր ծրագրերը փորձելու է շարունակել ընդդիմադիր դաշտերում: ԲՀԿ-ն հայտարարել էր, թե միաձայն կողմ քվեարկելու որոշում է ընդունվել և նույնիսկ պատժամիջոցներ կկիրառվեն որոշումը խախտողների դեմ, բայց ստացվեց մի թեթև ինտրիգ՝ խմբակցության ղեկավար Նաիրա Զոհրաբյանը, Վահե Հովհաննիսյանը, Էլինար Վարդանյանը, Ստեփան Մարգարյանը բացակա էին, ինչպես ԲՀԿ-ն լքած Վարդան Օսկանյանը։ Ոմանք նաև Հայաստանում չէին: ԲՀԿ խմբակցության նոր ղեկավարը շարունակում է նախորդի փայլուն ավանդույթները՝ Հայաստանում չլինել, երբ պետք չէ լինել:
ՀՀԿ-ն, իհարկե, լիաձայն կարող է հայտարարել կոնսոլիդացիայի մասին՝ խորհրդարանում լուրջ քաղաքական դիմադրություն չտեսնելով: Ավելին՝ ՀՀԿ-ն կարող է հայտարարել միջազգային կոնսոլիդացիայի մասին՝ սկսած Վենետիկի հանձնաժողովի նախագահ Ջանի Բուքիքիոյից մինչև ԵԽԽՎ ու… Հայաստան, որտեղ այդպես էլ իր քաղաքական ու ֆինանսական «Ոչ»-ը չասաց երկրորդ նախագահը: ՈՒրիշ ի՞նչ է պետք: Բոլորս դեպի հանրաքվե, որից հետո, իհարկե, ՀՀԿ-ն ոչ դրախտ է խոստանում, ոչ դժոխք: Գործնականում ոչինչ չի խոստանում, կապրենք՝ ինչպես ապրել ենք մենք, իսկ իշխանական էլիտայում կլինեն թեթևակի վերադերաբաշխումներ:
Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ
Հ.Գ. Հիմա արդեն սկսվում է հանուն նոր Սահմանադրության պայքարի գործնական ու վճռական փուլը՝ քաղաքական դաշտում իշխանությունը միշտ էլ խաղում է իր սցենարով, իսկ հասարակակա՞ն: Երեք խնդիր կա այս պահին.
1. Կոտրել ժողովրդի խոր անտարբերությունը և հասնել հանրաքվեին մասնակցության:
2. Ապահովելով հանրաքվեին մասնակցություն՝ ապահովել «կողմ» ձայների մեծամասնություն: Հանրաքվեի արդյունքների նորից կեղծումը ոչլեգիտիմության սպառնալիք է հետագա բոլոր իշխանությունների վրա:
3. Վերջնական ու անվերադարձ որոշել՝ պե՞տք է իրեն հանրաքվե, ի՞նչ է շահում, ի՞նչ է կորցնում: Ո՞Ւմ է շահում և ո՞ւմ կորցնում: Երբ նախագծի քվեարկությունից հետո ընդդիմադիր պատգամավորները սկսեցին աղմկել, ԱԺ նախագահ Գալուստ Սահակյանը նրանց կոչ արեց լքել դահլիճը: Իսկ եթե աղմկի ժողովուրդը, առաջարկելու են լքել ի՞նչը: