Գունեղ լավատեսությամբ

Այսօր Հայաստանի նկարիչների միությունում «Նկարչուհիները կանանց տոնին» ցուցահանդեսի վերջին օրն է։ Ավանդաբար ՀՀԿ կանանց խորհուրդն է հովանավորում գարնանային ցուցահանդեսները։ Ի դեպ, նկարիչների միության ցուցասրահների մուտքն անվճար է և՛ կերպարվեստագետների, և՛ արվեստասեր հասարակության համար։
Ցուցահանդեսը բացվեց մարտի 4-ին և, ավանդույթի համաձայն, դուրս մնաց հեռուստաընկերությունների ուշադրությունից։ Սակայն սա այլ խոսակցության նյութ է։
«Նկարչուհիները կանանց տոնին» հանրապետական ցուցահանդեսում ներկայացված են շուրջ 100 գեղանկար, գրաֆիկական աշխատանքներ, դեկորատիվ-կիրառական արվեստի նմուշներ։ Բացման օրը ցուցասրահում տրամադրությունը ոչ միայն տոնական էր, այլև գործնական. գրեթե յուրաքանչյուր աշխատանքի մոտ երկու-երեք հոգանոց խմբերը քննարկում էին նրա արժանիքներն ու առանձնացնում էին ինչ-ինչ բացթողումներ, միաժամանակ ծանոթանում էին հեղինակների հետ։ Մարտի 4-ին նկարիչների միության առաջին հարկի ցուցասրահում, ինչպես ընդունված է նման դեպքերում ասել, «ասեղ գցելու տեղ չկար»։ Այնուամենայնիվ, ինձ հաջողվեց որսալ հարմար պահն ու նկարչուհիներին «խոստովանանքի» բերել իրենց աշխատանքների մոտ։

ՆԻՆԱ ԱՂԱՎԵԼՅԱՆ (գեղանկարիչ)

-Նկարի անունը դժվարությա՞մբ ես ընտրում։
-Պատկերացրու` այո։ Ավելի հեշտ է նկարելը, քան անվան ընտրությունը։ Նկարի անունը հաճախ ծնվում է գործն ավարտելուց հետո, այսինքն` այն կրում ես քո մեջ։ Դա գուցե և իմաստասիրությամբ լեցուն մի բան է, որի շուրջ կարողանում ես հեքիաթդ հյուսել։ Նկարի անվան ընտրության բարդությունը սրանով է պայմանավորված։
-Ի՞նչ ես կամեցել արտահայտել քո կտավում։
-Այն, որ դարեր շարունակ արվեստն է հային պահպանել։ Եվ ուրախ եմ, որ հայուհիներն այսօր էլ ստեղծագործում են և իրենց ասելիքն ունեն աշխարհին։ Այս ցուցահանդեսը ևս մի վկայությունն է հայտնի ճշմարտության` արվեստը կփրկի աշխարհը։ Մենք էլ արվեստին ենք նեցուկ կանգնում ահա նման ցուցահանդեսներով։ Ցանկալի կլինի, որ իշխանությունները ևս տոգորվեն արվեստի աշխարհափրկչական գաղափարով, ի վերջո նրանց ձեռքում է երկրի կառավարման ղեկը։
Նկարը կոչվում է «Երկրպագություն»:

ԱՆՈՒՇ ԵՂԻԱԶԱՐՅԱՆ (դեկորատիվ-կիրառական արվեստի նկարիչ)

-Ստեղծագործությունդ անվանակոչված է քիչ անսովոր` «ՈՒնայնություն»։ Ինչո՞ւ։
-Այս օրը պայծառ-գարնանային է, և հայ կանանց գարնան օրերը եղել են և կլինեն պայծառ։
Կտավում իմ այն տրամադրություններն են, որոնք ի մի են եկել արվեստանոցում, ուր միջավայրը պարտադրում է լռություն, անդորր, մեկուսացում աշխարհից։ Եվ այն թաքնված ապրումներն ու երազանքները, որոնք կան հոգուդ մեջ, կարողանում ես արտահայտել միայն արվեստի միջոցով և միայն արվեստանոցում։
-Անուշ, դու ներփակ չես, դասավանդում ես համալսարանում, շփվում ես ուսանողներիդ հետ։ Սա ինչ-որ երկխոսության, ավելի բաց լինելու չի՞ տրամադրում։
-Յուրաքանչյուր մարդու ներաշխարհն իրենն է, ենթակա միայն իր տրամադրությանը, իր ապրումներին։ Արվեստագետ կանայք, ինչպես տեսնում ես, այսօր լիարժեք բացել են իրենց հոգու սահմանները հասարակության առաջ. մեկը` յուղաներկի, մյուսը` քանդակի, ես էլ` թելերի միջոցով։
-Այս թելերը հաճելի զրուցընկեր են քեզ համար։
-Շա՜տ։ Տես, միայն 30 երանգի կանաչ գույն եմ օգտագործել, 20 երանգի դեղիններ։ Սա զգացողության խնդիր է։ Կարծում եմ, որ «ՈՒնայնությունը» զգացողություններս թելերի և գույների միջոցով փոխանցում է արվեստասերներին։

Գյումրեցի նկարիչ ՍՈՒՍԱՆՆԱ ՄԿՐՏՉՅԱՆԻ աշխատանքն էլ ինձ գրավեց։
-Տիկին Սուսաննա, «Աքաղաղ» է գործիդ անունը։ Ո՞Ւր է սլանում աքաղաղը։
-Առաջ է գնում ագրեսիվ և համարձակ։ Այս աքաղաղը մեծ ձգտումներ ունի։
-Գուցե դեպի խորհրդարանական հանրապետություն է ընթանում նա։
-Իսկ ինչու չէ։ Կարևոր է, որ դեպի լավն է գնում, գնում է առաջ։
-Տեխնիկան է անհասկանալի։ Ի՞նչ ես հորինել։
-Նոր բան է, ինձ համար էլ անսպասելի։ Իմ գիրն այստեղ ուրիշ գրեն է։
-Հասկանալի է, գյումրեցի ես, նկարիչ, էդ էր պակաս, որ գիրդ ուրիշ գրեն չլինի։ Այնուամենայնիվ, ի՞նչ տեխնիկա է։
-Թուղթ է և ակրիլ ներկ։ Սա շարքի առաջին գործն է։ Գիտես, հավանաբար, որ առանձին ստեղծագործություններ գրեթե չունեմ, նկարաշարով եմ աշխատում։ Սա էլ նոր նկարաշարիս երախայրիքն է։

-Աքաղաղին ո՞վ է հաջորդելու։
-Շունը։ Կատաղած շունը։ Հետո նոր կենդանիներ կլրացնեն շարքը։

Վրեժ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Էլֆրիդա Մելիքյանի Էրգիրն ու Երկիրը
• Կենաց ծառի այգեպանը
• Ողբերգազավեշտ
• Ազգային կապիտալը պետականության անկյունաքար
• Հովվերգական դավադրություն (բացահայտված է ՔՊ-ի հինգերորդ շարասյունը)
• Ֆուտուրիզմից ռեալիզմ («պետականամետ» քրոնիկոն)
• Ողբերգազավեշտ՝ պետականակերտման նվագակցությամբ
• Մշակութային ճակատը երկրի փրկօղակ
• Ռազմաքաղաքական ուխտագնացություն դեպի Վաղարշապատ
• Եվ կրկին կիսալուսին յաթաղանն արյուն է վիթում
• Երկրի կանաչ դեսպանը
• Որդան կարմիր երկիրի երկունքը․ դար XX (էսսե)
• Կերպարվեստի Արարատ երկրում
• Կերպարվեստի Արարատ երկրում
• «Կերպարվեստի Արարատ երկրում»
• Հայաստանը` Կերպարվեստի Արարատ երկիր (հռչակագիր)
• Անատոլի Ավետյանի Վանաձորը, երկիրն ու աշխարհը
• Ակսել Բակունցի հանճարն ուղենիշ է ինձ համար. Արամ Մաշուրյան
• «Սորոսի արտաքսումը»
• «Մի թողեք ճայերը ծիծաղեն» կամ՝ Մուշեղիչին վայել տոն

Մեկնաբանություններ