Ցանկացած գնով պետք է պահպանել Արցախի հայկականությունը

Անկեղծությունը դաժան ու անշնորհակալ գործ է, բայց կյանքը սովորեցրել է դրան էլ դիմանալ:

Արցախը այլևս չունի ինքնուրույն դիմադրելու ներուժ. Հայաստանը 32 տարի չճանաչեց Արցախի անկախությունը, բայց փորձում էր իբր թե հասնել Արցախի միջազգային ճանաչմանը:Պարադոքս էր, ընդ որում, Արցախը ճանաչելու վերջին իրական հնարավորությունը սպառվել էր 1997թ և մի պահ կար 2020թ, երբ ակնհայտ էր, որ թշնամին գնալու է մինչև վերջ, իսկ Արցախի ֆորմալ ճանաչումը գոնե որոշակի ազդակ կլիներ աշխարհին. սա, իհարկե, չարվեց:

Ինչ խոսք, կային հին ու բարի ժամանակներ, երբ Արցախն ու Հայաստանը միմյանցից կախված էին և միմյանց փոխկապակցված, բայց այդ ժամանակները անցան ու մոտակա 50-60 տարին հետ չեն գալու:

2017թ. արդեն տնտեսական անկումը ակներև էր, 2018-ին հաստատվեց ռազմական բախման մեծ ռիսկը, իսկ ոմն մեկի զրոյական կետը ուղղակիորեն ու ցավոք սրտի լեգիտիմիացրեց 2020թ. սեպտեմբերի 27-ին սկսված պատերազմը:

Թե ինչ եղավ հետո, բոլորս էլ հիշում ենք, իսկ ով իրեն էշի տեղ է դնում, ապա կարիք չունի շարունակել կարդալ այս գրառումը:

Հիմա ներկայիս իրավիճակում ՀՀ ժամանակավոր ղեկավարությունը չի ցանկանում ու չի պատրաստվում պաշտպանել Արցախը. ավելին, Արցախը կանգնած է վերջնական անկման և ամբողջությամբ հայաթափման վտանգի առջև, իսկ Արցախի անվտանգության նախկին երաշխավոր Հայաստանի Հանրապետությունը, հանձինս ղեկավար պաշտոններ զբաղեցնողների, հայտնում է, որ քննարկելի է անգամ Արցախի` Ադրբեջանի կազմում լինելը, և իրենք ճանաչում են Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը:

Դեռ մի բան էլ ասում են, որ Արցախը տարածքային վեճ չէ (այսինքն, տարածքը պետք չէ), այլ իրավունքի վեճ է (իբր թե ապահովեք արցախահայերի կյանք իրավունքը Ադրբեջանում և վերջ):

Հակառակ պարագայում Ադրբեջանը սպառնում է ընդդեմ միայնակ մնացած Արցախի պատերազմով, որին մասնակցելու են նաև Թուրքիան, Պակիստանը, Իսրայելը և ջիհադիստները...

Ստեղծված իրավիճակում Արցախը փրկության մի ելք ունի ընդամենը. գնալ Հարավային Օսեթիայի և Աբխազիայի օրինակով` մտնելով ՌԴ կազմի մեջ և փոխարենը ստանալով անվտանգության ու հայապահպանության իրական երաշխիքներ, տնտեսական ռեսուրսներ և կարգավիճակ՝ Հանրապետության մակարդակով (նրանք երեք համահավասար կարևոր ատրիբուտներն են):

Ցավոք սրտի, այլ տարբերակ չկա. իրոք, խորը ցավով եմ ասում, բայց եթե չենք ցանկանում, որ Արցախը հանձնվի Ադրբեջանին, և եթե չենք ցանկանում, որ ստացվի այնպես, որ 30 տարի Հայությունը զուր է արյուն թափել, ապա միակ տարբերակը սա է, որի համար Արցախը սեպարատ բանակցությունների պետք է գնա Մոսկվայի հետ ու համոզի այս տարբերակով շարժվել, հակառակ դեպքում կորցնելու ենք ամբողջ Արցախը:

Անկեղծ է պետք լինել Հայության հետ՝ թե՛ Արցախի, թե՛ ՀՀ-ի, թե՛ աշխարհի:

Ցանկացած գնով պետք է պահպանել Արցախի Հայության իրավունքը ու Արցախի Հայկականությունը, այդ թվում` տարածքային տեսանկյունից:

Վահե Գրիգորյան

Մեկնաբանություններ