Թրամպուտինականություն՝ նոր վարդապետություն

Դոնալդ Թրամփն ու Վլադիմիր Պուտինն ընդհանուր հայացք ունեն աշխարհին՝ պայքար իսլամիզմի դեմ, բանակների գերակայություն, կենտրոնացում ազգայնականության վրա, նախախնամության ուղարկած մարդու պաշտամունք: Մենք վկա ենք նոր վարդապետությա՞ն՝ թրամպուտինականության ծագմանը, որ գոյություն կունենա մինչև առճակատում՝ գրում է Ֆրեդերիկ Կոլերը Le Temps-ում:

2016-ի ապրիլի 27-ին Դոնալդ Թրամփը ելույթ ունեցավ Վաշինգտոնում ու շարադրեց իր արտաքին քաղաքականությունը՝ անդրադառնալով պատմության հարցերին և աշխարհում ԱՄՆ-ի տեղին: Իր պատմությունը նա ձևակերպեց՝ հայտարարելով, որ ԱՄՆ-ը առաջին անգամ աշխարհը փրկել է Երկրորդ աշխարհամարտի ժամանակ, երկրորդ անգամ՝ կործանելով կոմունիզմը: Այդ պատճառով է ԱՄՆ-ը եղել մեծ տերություն: Հետո ԱՄՆ-ը շեղվել է ճանապարհից՝ ցանկանալով արտահանել իր արևմտյան ժողովրդավարությունը: Բացի այդ՝ քաոս է ստեղծել Մերձավոր Արևելքում: Ֆինանսական առումով դա շատ թանկ նստեց: ԱՄՆ-ը վարկաբեկել է ինքն իրեն՝ կտրվելով իր բարեկամներից (նշվել են Մուբարաքի Եգիպտոսն ու Իսրայելը) և փոխզիջումների գնալով իր թշնամիների հետ (Չինաստան, Իրան, Կուբա): Արդյունքը՝ դեռ երբեք երկիրն այդքան թույլ չի եղել:

Դոնալդ Թրամփը ցանկանում է ԱՄՆ-ին վերադարձնել իր մեծությունը: Նրա սառը պատերազմը փիլիսոփայական կռիվ է արմատական իսլամի դեմ: Ադ նպատակը (քրիստոնյաների պաշտպանությունը) պետք է որոշիչ դառնա այս կամ այն ալյանսների համար: Այդ պայքարում Ռուսաստանը լավ կողմում է: Մեծ և վստահության արժանի դառնալու համար ԱՄՆ-ը պետք է ապառազմականացվի: ԱՄՆ-ի նոր վերելքի ծրագիրը պետք է ներառի ռազմարդյունաբերական լոբբիի հաղթական վերադարձը իբրև տնտեսության շարժիչ ուժ: Իսկ դաշնակիցները, որ օգուտ էին ստանում ԱՄՆ պաշտպանությունից (ՆԱՏՕ, Արևելյան Ասիա), վերջնահաշիվ են ստանալու: Հետայսու, շարունակում է Թրամփը, միայն ամերիկյան կանոններով է երկիրը կառավարվելու և դա լավ է խաղաղության հաստատման համար: Ավարտենք «համամարդկային արժեքների» և «գլոբալացման կեղծ երաժշտության» պատմությունը: «Ազգային պետությունը երջանկություն ու ներդաշնակություն կառուցելու հիմքն է: Ես հոռետեսորեն եմ վերաբերվում միջազգային դաշինքներին, որ թուլացնում են ԱՄՆ-ը»՝ հայտարարում է Դոնալդ Թրամփը:

Ոչճշմարտություններով լի (սկսելով հիմնարար պոստուլատից՝ նացիզմին հաղթել է ոչ թե ԱՄՆ-ը, այլ՝ դաշնակիցները, իսկ կոմունիզմն ինքն է փլուզվել)՝ այս ելույթը նվազ ապշեցուցիչ չէ մեկ այլ որակով՝ այդ ելույթը պիտի Վլադիմիր Պուտինն ունենար: Վլադիմիր Պուտինը, բնականաբար, երբեք ԱՄՆ-ի նախագահ չի լինի: Բայց նա ամբողջությամբ կիսում է աշխարհի այն պատկերը, որ նկարում է Դոնալդ Թրամփը: Նույն թշնամին (իսլամը), նույն անվստահությունը (գլոբալացմանը), նույն քամահրանքը (Եվրամիությանը և համամարդկային արժեքներին), նույն համոզմունքը (ազգային պետությունը իբրև լեգիտիմության միակ աղբյուր և բանակն իբրև մեծության հիմք), գործողությունները որոշող նույն պոստուլատը՝ հենվել ուժերի հարաբերակցության վրա: Եվ ամեն ինչ հանուն խաղաղության:

Դոնալդ Թրամփը և Վլադիմիր Պուտինն ասել ու կրկնել են՝ նրանք գնահատում են մեկմեկու: Միլիարդատիրոջը և գաղտնի գործակալին հարազատացնում է նույն պաշտամունքը՝ նախախնամության ուղարկած մարդու, որ պետք է փրկի իր ժողովրդին: Ոչ մեկը, ոչ մյուսը գաղափարախոս չեն: Սակայն այս հանդիպումը, որ կարող էր ինչ-որ տասնամյակ առաջ բացարձակապես անհնար լինել, կարող է նշանավորել նոր աշխարհաքաղաքական վարդապետության՝ թրամպուտինականության ծնունդը: Մինչև այն գեղեցիկ օրը, երբ Դոնալդի «մեծ ԱՄՆ-ը» և Վլադիմիրի «մեծ Ռուսաստան» կոնֆլիկտի մեջ մտնեն:

Ֆրեդերիկ ԿՈԼԵՐ, Le Temps
Հ.Գ. 2016-ի ապրիլի 27-ին Վաշինգտոնում ելույթ էր ունենում ԱՄՆ նախագահի թեկնածու Դոնալդ Թրամփը: Աշխարհի հույսը նրա կերպարանափոխության վրա է՝ ԱՄՆ նախագահը չի կարող վարել այն քաղաքականությունը, ինչ հայտարարել է նախագահի հանրապետական թեկնածուն: Իսկ եթե վարի՞: Իմպիչմենտի՞ է հասնելու, թե՞ ԱՄՆ ժողովուրդը համամիտ է նրա տեսակետներին: Հիլարի Քլինթոնի կողմնակիցները համառորեն նրան համոզում են դատարանում վիճարկել երեք նահանգների ընտրությունը, որոնք հաղթանակ են բերել Դոնալդ Թրամփին՝ համոզված, որ սխալ հաշվարկ է կատարվել, բայց Հիլարի Քլինթոնը չի հավատում հաջողությանը: Գուցե նա ավելի լա՞վ է ճանաչում ԱՄՆ-ը: Իսկ Պուտինի և Թրամփի տեսակետների նույնականությունը, իսկապես, կտևի մինչև առաջին կոնֆլիկտը: Հուսանք, որ շուտ չի լինի:
Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Հայաստանը Ծապլվարը չէ
• 2021. Աշխարհի ամենահզոր 5 բանակները
• Վրացական փոխատեղում՝ ի՞նչ սպասել Ղարիբաշվիլիի կառավարությունից
• Իրանը նորից մերձավորարևելյան խաղի կենտրոնում է
• Անգելա Մերկելի ելույթը Մյունխենի Անվտանգության հարցերով համաժողովում
• Ջո Բայդենի ելութը Անվտանգության հարցերով 2021-ի Մյունխենի վիրտուալ կոնֆերանսում
• Իրանը դառնում է ԵԱՏՄ անդամ, հաջորդը Ադրբեջանն է
• Վրաստանը քաոսի և հեղափոխության միջև
• Պատմական մանիպուլյացիա՝ ինչպես միշտ
• Երեք ամիս անց՝ ինչ են վճռել Ադրբեջանը, Հայաստանը և Ռուսաստանը
• Ինչո՞ւ է Բաքուն համաձայնել աշխատել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հետ
• Սերժ Սարգսյան՝ անցյալի մասին ներկայի կտրվածքով
• Հայաստանը դիտարկում է Թուրքիայի հետ սահմանի բացման հնարավորությունը
• Փարիզը հակաթուրքական դաշինք է կազմում
• Ինչի՞ց է մահացել Չինգիզխանը իրականում
• Հերիք է Ցիցերոն խաղանք
• Մարտական դրոններ՝ ապագայի պատերազմը
• Էրդողանի մտրակն ու քաղցրաբլիթը Բայդենի համար
• 2050. Ինչ կա-չկա աշխարհում
• Երբ Երևանում կբացվի Թուրքիայի դեսպանատուն

Մեկնաբանություններ