Դուզ խոսքը իշուն են ասում
13.12.2019 | 01:11
Ոչինչ երկրին, պետությանը, մարդուն, հասարակությանը, դավանած արժեհամակարգին այնպիսի սարսափելի կործանիչ հարված չի հասցնում, որքան երկակի ստանդարտը: Ցավն այն է, որ, կախված գորածածողի կամ գործադրողի ով լինելուց, հասարակության մեջ զբաղեցրած դիրքից, այդ երկակի ստանդարտ կոչվածը կարող է ուղեցուցային արժեք ստանալ:
Կարող եք ասել, թե շատ ընդհանրական սկսեցի ու շատ հեռվից եկա:
Իզուր տեղը վեճի չբռնվեմ, անցնեմ ձեր ուզած առարկայականին:
Ֆրանսիացի գեղասահորդ Մորգան Սիպրեն (նրա Եվրոպայի չեմպիոն լինելը թյուրիմացաբար չասոցացնենք մեզանում վերջերս մեծ աղմուկ հանած մեկ այլ Եվրոպայի չեմպիոնի հետ) կասկածվում է սեռական ոտնձգությունների մեջ: Արածն էլ ինչ է, «սկզբունքորեն հեչ բան». երկու տարի առաջ տղամարդկային արժանապատվություն կոչվող «տնտեսությունը» նկարել, ուղարկել է տասներեքամյա մի աղջնակի, ում հետ պարապում է նույն սառցահրապարակում, մասնակցում մրցաշարերի:
Հայաստանյան նորօրյա չափանիշներով, որ զոմբիացված հասարակության պայմաններում կարծես թե կյանքի նորմայի արժեք է ուզում ստանալ, եղածն առանձնապես դատապարտելի չէ՝ բան է, նկարել է, ի՞նչ անենք, վատ է՞, որ աղջիկը հասուն գիտակցությամբ ու ըմբռնումներով է մտնում մեծ կյանք: Սակայն արի ու տես, որ, ի դեմս ֆրանսիական գեղասահքի համքարության, «վայրի կենցաղավարությամբ» ապրող ֆրանսիական հասարակությունը եղածի առնչությամբ ցցերի վրա է ելել, քանզի հասունացել է խոշոր սկանդալ՝ հասարակության բարոյական հիմքերին սպառնացող:
Պարզվում է, սակայն, վայրի կենցաղավարություն միայն ֆրանսիացիները չէ, որ ունեն. նման «ախտով» տառապում է և ամերիկյան հասարակությունը. այդ ամերիկյան USA Today-ի մատուցմամբ է այս լուրն առավել հանրայնացվել ու հրապարակայնացվել՝ դառնալով լայն հասարակության վայ սեփականություն:
Տուժած աղջնակի ծնողները պատմել են, որ դեռ այն ժամանակ են ցանկացել կատարվածի մասին տեղյակ պահել իրավապահ մարմիններին, սակայն պատմությունը լայն հնչողություն չի ստացել Սիպրեի մարզիչներ Ջոն Ցիմերմանի ու Սիլվի Ֆոնտանայի պատճառով ու ահա թե ինչու. մարզիչներն աղջնակին ամոթանքի սյունին են գամել (չշփոթել անարգանքի սյունի հետ)՝ զուգահեռաբար վախեցնելով սոցցացնցերում նրա նկատմամբ վախի ու ահաբեկման մթնոլոտ ձևավորվելով ու «համոզչորեն» ապացուցելով, որ «ոչ մեկն էլ նրան չի հավատա»: Մասնավորապես, ինչպես վկայում են տուժածի ծնողները, մարզիչները նրան են մեղավոր հանել ու հիմնավորումը հետևյալն է. «Աղջիկը համակրելի է, իսկ տղամարդիկ իրենց պահանջմունքներն ունեն»:
Այստեղ իսկ արդեն կարող էինք ասել՝ հոպ, վարպետ, ոտն արա, հասել ենք տեղ, սակայն եկեք դեռ գնանք զարգացումների հետևից, թե ինչու է փաստը երկու տարի կոծկված պահվել: Բանն այն է, որ տվյալ պահի դրությամբ մարզիկները քթի տակ Հարավային Կորեայում կայանալիք օլիմպիական խաղերն են ունեցել (զույգը հինգերորդ արդյունքն է ցույց տվել):
Այս «կորդեբալետի» առնչությամբ (տղամարդը դեռևս համառորեն լռություն է պահպանում) աղմուկը տեղից շարժել է Սպորտի անվտանգության ամերիկյան կենտրոնին (SafeSport), որն էլ սկսել է դրվագի հետաքննությունը: Հընթացս պարզվել է, որ սույն պատմության մեջ կարող է ներքաշված լինել ևս մեկ չափահաս անձ: Համաձայն աղջկա ծնողների, AdventHealth Center-ում աշխատող Վինի Դիսպենզը՝ ևս մեկ մարզիչ, երկու անչափահաս աղջիկներին, ներառյալ տուժածին, ասել է, որ պիցա հյուրասիրելու խոստման դիմաց Սիպրեից խնդրեն ուղարկել իր նկարները: Հասկանալի, է թե ինչ նկարների մասին է խոսքը:
Հարկավ ուրիշ մանրամասներ էլ կարելի է ներկայացնել սույն պատմությունից, սակայն բավարարվենք նրանով, որ մեջտեղում հետաքրքրություն ներկայացնող այլ հանգամանքներ էլ են երևան եկել, ու թեև բանն ավարտվել է նրանով, որ ինչ-ինչ ճնշումների տակ վերջնահաշվում աղջնակը հրաժարվել է ընդդեմ Մորգան Սիպրենի վկայություն տալուց, այդուհանդերձ հասարակությունը չի՛ մնացել համրախոս ձուկ, և կամ այդ հասարակության մեջ չեն եղել անձեր, անհատներ, ովքեր իրենց պաշտպանության տակ վերցնեին նրան՝ փորձելով քայլը բացատրել անձի ողբերգությամբ, նրա ունեցած թե չունեցած շեղվածությամբ:
Ես ավելի քան համոզված եմ, որ մեր համեմատ շատ ավելի բաց այդ հասարակություններում չի գտնվի այդ մարզիկի կյանքը կինոնյութի վերածելու պատրաստ կառույց կամ անհատ՝ սվաղված հնարավոր միջոցներով փորձելով նրան պաշտպանության տակ առնել:
Չափից ավելի անուղղակի ենք մեր հուշումներում:
Գուցե թե:
Սակայն ժամանակին ինձ ուսուցանել են, որ դուզ խոսքը իշո՛ւն են ասում:
Դուզ բառը չփորձեք թարգմանել:
Մենք դա ձեզնից պակաս չգիտենք:
Մարտին ՀՈՒՐԻԽԱՆՅԱՆ
Հեղինակի նյութեր
Մեկնաբանություններ
Ասում են...
.
.
-
Ասում են… Եթե չլիներ մեր չարամիտ միջամտությունը, ապա հայերի բացարձակ մեծամասնությունը, ըստ Սան Ստեֆանոյի պայմանագրի, հայտնվելու էր Ռուսաստանի պաշտպանության ներքո
-
Ասում են… Պարադիգմի կտրուկ փոփոխությունը և անցումը դեպի Եվրամիության հարթակ, մեր կարծիքով, անխուսափելիորեն կապված կլինի ՀՆԱ-ի անկման և հայկական բիզնեսին, տնտեսությանն ու Հայաստանի հասարակ քաղաքացիների կենսամակարդակին լուրջ հարվածների հետ։
-
Ասում են… Դոնալդ Թրամփի գլխավորած հանրապետական վարչակազմի ԱՄՆ-ում իշխանության վերադարձով Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո միջազգային գործընթացների Վաշինգտոնի ըմբռնումը նոր հարթություն է ձեռք բերել: Հունվարի 15-ին Սենատում այս հարցի վերաբերյալ նոր պետքարտուղար Մարկո Ռուբիոն շատ խոսուն հայտարարություններ արեց։
-
Ասում են Եթե ինչ-որ մեկը սեփական պատմությունը խեղաթյուրում է թշնամու բարեհաճությանը արժանանալու համար, նա հարգանքի արժանի չէ: Թուրքիան Հայաստանի հավերժական թշնամին է, նրանք հավերժական անեծքի տակ են հայոց կոտորածը կազմակերպելու համար:
-
Ասում են… «Զանգեզուրի միջանցքը» ներկայիս տեսքով մաքուր թուրքական պրոյեկտ է: Այդ միջանցքով Ադրբեջանը ոչնչից ստանալու է տարեկան 1,5 մլրդ դոլար եկամուտ, իսկ Թուրքիայի առջև բացվելու են Կասպից ծովի դարպասները, և մուտք է գործելու Կենտրոնական Ասիա
-
Ասում են Ռուսաստանի նախագահ Պուտինը Զանգեզուրի միջանցքի մասին ոչ մի նոր բան չի ասել Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմից հետո, որն ավարտվել է 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի հայտարարությամբ։ Միևնույն ժամանակ, հայտնի չէ, թե այս հարցում Հայաստանը, Ադրբեջանը, Իրանը, Ռուսաստանն ու Թուրքիան ինչպես են «ընտելանալու» միմյանց:
-
Ասում են… Ռուսաստանի տարածքին հեռահար ճշգրիտ զենքերով հարվածներ հասցնելու հնարավորություն ՈՒկրաինայի ԶՈՒ-ն չունի, հետևաբար, եթե հայտարարվում է, որ ՈՒկրաինային թույլատրվում է նման հարվածներ հասցնել, ապա դա նշանակում է, որ ՆԱՏՕ-ն ուղիղ մտնում է կոնֆլիկտի մեջ Ռուսաստանի հետ
-
Ասում են… Վլադիմիր Պուտինի այցն Ադրբեջան պատմական իրադարձություն էր, քանի որ այն նշանավորեց Հարավային Կովկասում Ռուսաստանի գլխավոր դաշնակցի փոփոխությունը։ Ավելի քան 30 տարի Հայաստանն այդպիսի դաշնակից էր, բայց հիմա որոշել է անցնել Արևմուտքի կողմը՝ ներառյալ Ֆրանսիան, ԵՄ-ը և ԱՄՆ-ը
-
Նիկոլն արգելել է իրեն նկարել Արարատների ֆոնին Ըստ մերձնիկոլական շրջապատից տարածվող լուրերի` կապիտուլյանտ ոչնչությունը հրահանգել է իր աշխատակազմի լուսանկարիչներին և օպերատորներին իրեն չպատկերել Արարատ լեռների ֆոնին:
-
Ասում են… Մի շարք երկրներում, ցավոք, նաև Հայաստանում մեծ խանդավառություն չկար այն հարցում, որ Ռուսաստանն ինչ-որ կերպ վերահսկեր Հայաստանով լոգիստիկ ճանապարհը Նախիջեւանի և Ադրբեջանի հիմնական տարածքի միջև։ Այստեղ, նախ և առաջ, Թուրքիայի շահն է
-
Ասում են… Ես հստակ ասել եմ՝ նյութական որևէ ակնկալիք, կլինի կազմակերպություն կամ անձ, եթե ինքը ներգրավված է այս շարժմանը, չի կարող ունենալ, սկսած ինձնից, փոխարենը՝ մենք բոլորս կստանանք Հայրենիք ու Պատիվ
-
Ասում են… Հիմա մենք բավականին բարդ շրջան ենք ապրում մեր բարեկամ, եղբայրական Հայաստանի հետ հարաբերություններում։ Դա նույնիսկ ավելին է, քան եղբայրականը, քանի որ այստեղ ավելի շատ հայեր են ապրում, քան՝ բուն Հայաստանում
-
Ասում են Մարտի 8-ից առաջ Մեծ Բրիտանիայի և ԱՄՆ-ի դեսպանատները զգուշացնում էին իրենց քաղաքացիներին զգույշ լինել Մոսկվայում՝ չասելով, թե ինչ է կատարվում
-
Ասում են… Իհարկե, Բրյուսելը շահագրգռված է Հայաստան-ՀԱՊԿ կապի թուլացմամբ, իսկ Դաշինքի պաշտոնական խոսնակները մեկ անգամ չէ, որ հանրային լավատեսություն են հայտնել ՆԱՏՕ-ի հետ մերձեցման Հայաստանի հեռանկարների վերաբերյալ
-
Ասում են…
Ափսոսում ենք, որ ՀՀ ղեկավարությունը, ըստ ամենայնի, գիտակցված որոշում է կայացրել՝ վարել ՌԴ-ի հետ հարաբերությունների հետևողական վատթարացման, Լեռնային Ղարաբաղում տեղի ունեցած ամեն ինչում Ռուսաստանին մեղադրելու գիծ։ Դա, իհարկե, հարիր չէ դաշնակցային հարաբերություններին
Տարածաշրջանային
