Խաչմերուկում դեռ կանաչ լույս է

Հիշո՞ւմ եք Օստապ Իբրահիմ Մարիա Բենդեր բեյի հանրահայտ ասույթը. «Ավտոմեքենան շքեղություն չէ, այլ փոխադրամիջոց»: Օստապ Բենդերը, իհարկե, ճիշտ էր՝ ավտոմեքենան փոխադրամիջոց է, բայց կարող է դառնալ և շքեղություն, համենայն դեպս, անհասանելի փոխադրամիջոց մեր օրերում ու մեր երկրում:
Պատճառը, ինչպես ենթադրում եք, գինն է: Ավելի ճիշտ՝ գնի բարձրացումը: Իսկ գնի բարձրացման պատճառը, վերստին կռահեցիք, Մաքսային միությանն անդամակցությունն է: Տարբեր ապրանքատեսակների հնարավոր թանկացումների մասին լուրերը շրջանառվում են նախանձելի հետևողականությամբ և նույնքան նախանձելի հետևողականությամբ անվանվում են բանակցությունների նյութ: Բանակցությունների արդյունքը ոչ ոք չի կարող կանխատեսել, բայց բանակցությունները գործառնում են թվերով ու փաստերով, ուստի հաշվարկել միանգամայն հնարավոր է: Շրջանառվող լուրերը ավտոմեքենաների թանկացումների սկիզբ նշում են մեկ ապրիլի մեկը, մեկ՝ հունիսի մեկը, թեպետ որևէ պատճառաբանություն չի բերվում՝ ինչո՞ւ հենց ապրիլը կամ հունիսը: Բնական է, որ թանկացումները վերաբերելու են միայն ու միայն ոչ ռուսական արտադրության ավտոմեքենաներին: Հայաստանի ներքին շուկայում եվրոպական, ամերիկյան, հարավկորեական ու ճապոնական արտադրության ավտոմեքենաների գները կարող են եռապատկվել: Այս թիվը, ի տարբերություն ժամկետի, հիմնավորում ունի. հիմա ավտոներկրողը վճարում է 10 % մաքսատուրք, գումարած 20 % ԱԱՀ, որ հաշվարկվում է ավտոմեքենայի մաքսային արժեքից: Իր ավտոարդյունաբերությունը պաշտպանելու և արտասահմանյան ավոմեքենաների մուտքը երկիր նվազեցնելու նպատակով Ռուսաստանը բարձր մաքսատուրք է սահմանել և այդ հարկատեսակը գործելու է Մաքսային միությունում: Ռուսաստանում արտասահմանյան մարդատար ավտոմեքենաների մաքսատուրքը միջինը 25 % է, իսկ Ղազախստանում՝ 35 %: ՌԴ-ում ներկրվող ավտոմեքենայի մաքսատուրքը հաշվվում է շարժիչի աշխատանքային ծավալի յուրաքանչյուր խորանարդ սանտիմետրի համար սահմանված գործակցով՝ 0,5-4 եվրո յուրաքանչյուր խորանարդ սանտիմետրի համար: Տատանումը կախված է շարժիչի հզորությունից և տարիքից, այսինքն՝ մաքսատուրքը կարող է գերազանցել 25-35 %-ը, հավելեք ԱԱՀ-ն, և կստացվի, որ ամենասովորական ավտոմեքենան դառնում է շքեղություն: Բանակցեն, թե չբանակցեն, հաջող բանակցեն, թե հարկադրված համաձայնեն, կա երկու տարբերակ. առաջին. շատ եք վճարում և գնում եք արտասահմանյան արտադրության ավտոմեքենա, որը որակով է, հուսալի և երկար կծառայի, եթե դուք Շումախերը չեք, երկրորդ. համեմատաբար քիչ եք վճարում և գնում եք ռուսական արտադրության ավտոմեքենա, որը որակով անհամեմատ զիջում է արտասահմանյանին, օգտագործում է ավելի շատ վառելիք և շուտ-շուտ խափանվելու սովետական սովորություն ունի, այսինքն՝ ժլատը կրկնակի է վճարում, թերևս և եռակի՝ մեքենայի համար, բենզինի համար, ավտոպահեստամասերի ու նորոգման համար: Իհարկե, կա նաև երրորդ տարբերակը, որ գործում է, երբ միանում է հայի հետին խելքը. մեքենան գնում եք մինչև անխուսափելի թանկացումը: Գնում եք արտասահմանյան մեքենա ու մեքենայի պատուհանից ցավակցաբար ու ըմբռնումով նայում եք ռուսական արտադրության մեքենա վարողների բարկացած դեմքերին: Եթե, իհարկե, նրանք կարողանում են զարգացնել համարժեք արագություն և զուգահեռ ընթանալ ձեզ հետ:
Հիշեցնեմ, որ թանկացումը վերաբերելու է հատկապես նոր ավտոմեքենաներին, որոնք վաճառվում են ավտոսրահներում: Դե իսկ նոր ու օգտագործած (մի քանի անգամ գուցե մասերը փոխած) մեքենաների տարբերությունների մասին, կարծում եմ, լուրջ չէ խոսելը: Թեպետ հինումին մեքենաներն էլ, որոնք ավտոսրահներում չեն վաճառվում, հաստատ կթանկանան: Ամեն օր նրանց տեսնում եք փողոցներում՝ ապակիներին փակցված հայտարարություններով ու հեռախոսահամարներով: Իհարկե, որևէ մեկը ստույգ թիվ չի կարող ասել, թե հիմա ինչքան ավտոմեքենա կա ավտոսրահներում վաճառվող, բայց ակնհայտ է, որ վաճառքի թվերը մեծացել են ու մեծանալու են: Շատ խելք պետք չէ հասկանալու համար, որ ավելի լավ է այսօր հինգ հազարով ձեռք բերես այն, ինչի դիմաց վաղը վճարելու ես տասնհինգ հազար: Ընդ որում՝ որակի ու քանակի որևէ փոփոխություն չի լինելու, միայն գրպանիդ պարունակությունն է եռակի պակասելու: ՈՒ եթե իսկապես որոշել եք ավտոմեքենա գնել ու գումարն էլ ունեք, մի հետաձգեք վաղվան, այսօր ձեր երազած շքեղությունը իբրև ավտոմեքենա կարող եք ձեռք բերել, վաղը նույն գումարով կունենաք ավտոմեքենա իբրև փոխադրամիջոց: Համենայն դեպս, ասեմ, որ ԱՊՀ տարածքում ռուսական արտադրության ավտոմեքենաների վաճառքը կտրուկ անկում է ունեցել, բայց դա չի նշանակում, որ Ռուսաստանը հաշտվել է իր ավտոարտադրության կիսաաղետալի վիճակի հետ: Եթե արտասահմանյան մեքենաները առաջ են անցնում որակով ու համեմատաբար էժան գնով, Ռուսաստանն առաջ է ուզում գնալ քանակով և արտասահմանյան ավտոմեքենաների համար իր (համարեք Մաքսային միության) ողջ տարածքում կարմիր լույս վառելով: Բելառուսում ու Ղազախստանում էլ ռուսական արտադրության մեքենաների վաճառքը շատ քիչ է՝ արտասահմանյան ավտոմեքենաների համեմատ: Հայաստանում էլ այսօր արդեն շատ քիչ են ռուսական արտադրության ավտոմեքենաները՝ հիմնականում վաղուց գնածներ, որ պահպանվել են հմուտ ու հոգատար վարորդների շնորհիվ:
ՈՒրեմն ի՞նչ: Մի բարդացրեք ձեր կյանքը: Առավել ևս, որ հասարակական տրանսպորտը, հատկապես Երևանում, նույնպես անշեղ թանկանալու ու որակի, արագության, հարմարավետության մեջ մշտապես զիջելու սովետական բնավորություն ունի:

Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ

Հ. Գ.- Իր հավատարիմ ընկեր Ադամ Կոզլևիչի համար Օստապ Բենդերը հայթայթել էր քսայուղի խողովակ նրա «Անտիլոպը» տեղից շարժելու համար, բայց երբ խողովակը հանդիսավորապես հանձնեց Կոզլևիչին, «Անտիլոպից» մնացել էին միայն անիվները: Կոզլևիչ մի եղեք, Բենդերն արդեն չի գալու:

Հեղինակի նյութեր

• Հայաստանը Ծապլվարը չէ
• 2021. Աշխարհի ամենահզոր 5 բանակները
• Վրացական փոխատեղում՝ ի՞նչ սպասել Ղարիբաշվիլիի կառավարությունից
• Իրանը նորից մերձավորարևելյան խաղի կենտրոնում է
• Անգելա Մերկելի ելույթը Մյունխենի Անվտանգության հարցերով համաժողովում
• Ջո Բայդենի ելութը Անվտանգության հարցերով 2021-ի Մյունխենի վիրտուալ կոնֆերանսում
• Իրանը դառնում է ԵԱՏՄ անդամ, հաջորդը Ադրբեջանն է
• Վրաստանը քաոսի և հեղափոխության միջև
• Պատմական մանիպուլյացիա՝ ինչպես միշտ
• Երեք ամիս անց՝ ինչ են վճռել Ադրբեջանը, Հայաստանը և Ռուսաստանը
• Ինչո՞ւ է Բաքուն համաձայնել աշխատել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հետ
• Սերժ Սարգսյան՝ անցյալի մասին ներկայի կտրվածքով
• Հայաստանը դիտարկում է Թուրքիայի հետ սահմանի բացման հնարավորությունը
• Փարիզը հակաթուրքական դաշինք է կազմում
• Ինչի՞ց է մահացել Չինգիզխանը իրականում
• Հերիք է Ցիցերոն խաղանք
• Մարտական դրոններ՝ ապագայի պատերազմը
• Էրդողանի մտրակն ու քաղցրաբլիթը Բայդենի համար
• 2050. Ինչ կա-չկա աշխարհում
• Երբ Երևանում կբացվի Թուրքիայի դեսպանատուն

Մեկնաբանություններ