Պուտինն ուրախ է Թրամփի համար, բայց շուտով կարող է զղջալ

Դոնալդ Թրամփը հաղթեց ԱՄՆ նախագահական ընտրություններում: Պուտինի հասցեին նրա որոշ ասույթներից շատերը եզրակացրել են, որ հանրապետականների հաղթանակը միանգամայն ձեռնտու է Ռուսաստանին, սական Ռուսաստանում ոչ միայն թեթևացած շունչ են քաշում՝ գրում է Բորիս Ռայտշուստերը Focus-ում:

Իհարկե, Մոսկվայում կուլիսներում բոլորը թեթևացած շունչ քաշեցին: Հիլարի Քլինթոնը, եթե դառնար նախագահ, Ռուսաստանը դարձնելու էր իր արտաքին քաղաքականության առանցքային թեմաներից մեկը և լրջորեն զբաղվելու էր ՌԴ նախագահով, որի հույսն ուներ ռուսական ընդդիմությունը: Քլինթոնը Պուտինի հետ անձնական շատ հաշիվներ ունի և եթե նա գա Սպիտակ տուն, Պուտինին Կրեմլում հաշված օրեր կմնան՝ այս բավականին համարձակ հույսը հաճախ էր բարձրաձայնվում հոկտեմբերին Վիլնյուսում անցկացված մեծ համաժողովի կուլիսային խոսակցություններում: Նույնիսկ եթե խոսքը ցանկալիի մասին է, որ իրականի տեղ էր ընդունվում, արդեն ընտրարշավի ժամանակ Քլինթոնը Պուտինի թեմայի վրա լուրջ խաղադրույքներ էր անում և լուրջ նպատակներ էլ կունենար, եթե դառնար պետության ղեկավար: Կրեմլը հույս ունի, որ Թրամփի հետ կանի այն, ինչ առաջարկեց Օբամային, ճիշտ է՝ անարդյունք՝ աշխարհագրական քարտեզի վրա ամրագրել երկու պետությունների ազդեցության գոտիները: Քննադատներն արդեն զգուշացնում են իր տեսակի մեջ «Յալթա II»-ից: Խոսքը Յալթայի կոնֆերանսի մասին է, որի ընթացքում 1945-ի փետրվարին Ֆրանկլին Ռուզվելտը, ՈՒինստոն Չերչիլը, Իոսիֆ Ստալինը հետպատերազմյան Եվրոպայի սահմանները գծեցին: Խոսում են Թրամփի օրոք ՆԱՏՕ-ի դիրքերի զանգվածային թուլացման մասին: Բալթյան երկրներում և ՈՒկրաինայում ԱՄՆ նախագահական ընտրությունների արդյունքները շատերի համար իսկական շոկ էին: Այնտեղ վախենում են, որ Վաշինգտոնը կհրաժարվի նախկին սովետական հանրապետություններին աջակցելուց և կհանձնի Ռուսաստանի կամքին: Քլինթոնը նախըտրական ելույթներում Թրամփին անվանում էր «Պուտինի խամաճիկ»: ԶԼՄ-ներում, հղում անելով հատուկ ծառայություններին՝ տեղեկություններ կային, որ իբր Պուտինը Թրամփին վարկաբեկող սեքս օրգիաների տեսանկարահանում ունի՝ կատարված նրա Մոսկվա այցի ժամանակ, որի օգնությամբ կարող է ճնշում գործադրել Թրամփի վրա: Տեսագրության գոյության ապացույցներ չկան, բայց և նրանց գոյությունը բացառել պետք չէ՝ այդ ամենը ՊԱԿ-ի ավանդույթների մեջ է, որ Պուտինի օրոք դարձել են Մոսկվայի քաղաքականության հնարքներից մեկը:

Փաստը մնում է փաստ, որ նախագահի թեկնածու Թրամփը քանիցս Պուտինի մասին դրական է խոսել՝ անվանել է նրան «ուժեղ ղեկավար», գովել է «իր երկրի նկատմամբ ուժեղ վերահսկողության համար» և նախագահի նրա արդյունավետությունը բարձր է դասել Բարաք Օբամայի արդյունավետությունից: Զարմանալի չէ, որ Պուտինը եղավ նրա հաղթանակն առաջին շնորհավորողներից մեկը: Բայց Պուտինի շնորհավորանքում էյֆորիա չկար: Նա ռուս-ամերիկյան հարաբերությունները ճգնաժամից հանելու համատեղ աշխատանքի հույս էր հայտնում: Բավականին զգույշ ձևակերպում: Որ Պուտինը գրում է հույսի, այլ ոչ թե համոզվածության մասին, լավ մտածված քայլ է: Իրավիճակն ինչ-որ չափով բացատրում է Տնտեսական զարգացման նախարար Ալեքսեյ ՈՒլյուկաևի հայտարարությունը Վիեննայի գործարար շրջանակներում: Նա ասել է, որ ութ տարի առաջ մեծ հույսեր էին կապվում Սպիտակ տուն Օբամայի գալու հետ՝ այն ժամանակ շատերն էին սպասում ռուս-ամերիկյան հարաբերությունների նոր սկզբին: Այդ ուղղությամբ նույնիսկ քայլեր էին արվել, սակայն «մենք հանգեցինք ոչ այնքան լավ արդյունքի»: «Այդ պատճառով՝ ես կարծում եմ, որ մենք պետք է զուսպ լինենք գնահատականներում, դեռ շատ պարզելու հարցեր կան»՝ նկատել է նախարարը: Այդ տեսակետին է և նախկին փոխվարչապետ Ալֆրեդ Կոխը, որ այսօր ընդդիմադիր հայացքներ ունի և բնակվում է Գերմանիայում: Կոխի խոսքով՝ Թրամփը այնքան էլ բարեկամաբար չի տրամադրված Պուտինի նկատմամբ, որքան կարող է առաջին հայացքից թվալ: Նա կարծում է, որ Թրամփն ու Պուտինը մերձեցման փուլից հետո արագ կվիճեն: Մի կողմից՝ Թրամփը հարկադրված է հաշվի նստել Կոնգրեսի հանրապետական մեծամասնության հետ, իսկ հանրապետական կուսակցությունը ավելի քննադատաբար է տրամադրված Պուտինի նկատմամբ, քան դեմոկրատներն ու Քլինթոնը:

Մյուս կողմից՝ Թրամփը, լինելով բիզնեսմեն, ավելի, քան ցանկացած քաղաքական գործիչ, վարժվել է, որ խոստումները պետք է կատարվեն: «Բայց Պուտինը միշտ դրժում է տված խոստումները, և եթե նա այդպես վարվի և Թրամփի հետ, նա, անտարակույս, կոշտ կարձագանքի»՝ կարծում է Ալֆրեդ Կոխը: Էներգետիկայի նախկին փոխնախարար Վլադիմիր Միլովը՝ նույնպես ընդդիմադիր հայացքների տեր, ավելի դրական է գնահատում Թրամփի հաղթանակի հետևանքները Պուտինի համար: Նրա խոսքով՝ Թրամփը կհանի Ռուսաստանի համար այդքան ցավագին պատժամիջոցները, ֆինանսական շուկաների սահմանափակումները և Ռուսաստանի թեման Թրամփի օրոք ԱՄՆ-ի քաղաքականության առանցքում չի լինի: Ավելի շուտ՝ Մոսկվայի հետ մարտավարական համագործակցության քայլեր կձեռնարկվեն արտաքին քաղաքականության տարբեր ուղղություններով:
Բորիս ՌԱՅՏՇՈՒՍՏԵՐ, Focus

Հ.Գ. Հազիվ թե Դոնալդ Թրամփն ընդունի Կրեմլի առաջարկը՝ աշխարհագրական քարտեզի վրա ամրագրել երկու պետությունների ազդեցության գոտիները: «Յալթա II» չի կարող կայանալ, թե Ռուսաստանը, թե ԱՄՆ-ը տարբեր տարածաշրջաններում ունեն շահեր, որոնցից այլևս չեն կարող հրաժարվել՝ չափազանց շատ խորացած լինելով: ԱՄՆ ընտրված նախագահը որոշ ժամանակից կարող է հանել միայն ԱՄՆ սահմանած պատժամիջոցները, բայց կան ԵՄ պատժամիջոցները և կա միասնական քաղաքականություն հասկացությունը, որը ԱՄՆ նորընտիր նախագահին բացատրելու բուռն ցանկություն են հայտնել թե Գերմանիայի կանցլեր Անգելա Մերկելը, թե Մեծ Բրիտանիայի վարչապետ Թերեզա Մեյը, թե Եվրահանձնաժողովի նախագահ Ժան-Կլոդ Յունկերը, թե այլք: Բացի պատժամիջոցներից՝ կան Սիրիայի խնդիրը ու ՈՒկրաինայի հարցը, որտեղ բախվում են Ռուսաստանի ու ԱՄՆ-ի շահերը: Եվ, իհարկե, կա ՆԱՏՕ-ի ընդարձակման հարցը, որ ընդգրկում է ոչ միայն բալթյան երկրները, այլև Հարավային Կովկասը: ՌԴ-ԱՄՆ հարաբերություններում կա Թուրքիայի խնդիրը, ու էլի տասնյակ հարցեր, որ որքան մերձեցնել, նույնքան կարող են հեռացնել ԱՄՆ-ին ու Ռուսաստանին: Բարեկամ Պուտինին մոռացած՝ Էրդողանն արդեն հրճվանքի պահեր է ապրում Թրամփի համար ու հեռախոսել է նրա հետ, սա ազդանշան է Կրեմլին, որ Անկարան կարող է վերադառնալ Արևմուտքի գիրկը, եթե Ֆեթուլլա Գյուլենի հարցը իր ցանկացած լուծումը ստանա:
Կփոխվի՞ ԵԱՀԿ Մինսկի անդամ ԱՄՆ-ի քաղաքականությունը: Այդ հարցը մանրադրամ կդառնա՞ ռուս-ամերիկյան հարաբերություններում, թե՞ կմնա ինքնուրույն քաղաքականություն: Մենք սովորաբար դատում ենք առանձին քայլերից, բայց կա գլոբալ քաղաքականություն, որի առանձին հատվածները իրար միացած են լինում, նույնիսկ եթե արտաքուստ դա չի երևում:

Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Հայաստանը Ծապլվարը չէ
• 2021. Աշխարհի ամենահզոր 5 բանակները
• Վրացական փոխատեղում՝ ի՞նչ սպասել Ղարիբաշվիլիի կառավարությունից
• Իրանը նորից մերձավորարևելյան խաղի կենտրոնում է
• Անգելա Մերկելի ելույթը Մյունխենի Անվտանգության հարցերով համաժողովում
• Ջո Բայդենի ելութը Անվտանգության հարցերով 2021-ի Մյունխենի վիրտուալ կոնֆերանսում
• Իրանը դառնում է ԵԱՏՄ անդամ, հաջորդը Ադրբեջանն է
• Վրաստանը քաոսի և հեղափոխության միջև
• Պատմական մանիպուլյացիա՝ ինչպես միշտ
• Երեք ամիս անց՝ ինչ են վճռել Ադրբեջանը, Հայաստանը և Ռուսաստանը
• Ինչո՞ւ է Բաքուն համաձայնել աշխատել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հետ
• Սերժ Սարգսյան՝ անցյալի մասին ներկայի կտրվածքով
• Հայաստանը դիտարկում է Թուրքիայի հետ սահմանի բացման հնարավորությունը
• Փարիզը հակաթուրքական դաշինք է կազմում
• Ինչի՞ց է մահացել Չինգիզխանը իրականում
• Հերիք է Ցիցերոն խաղանք
• Մարտական դրոններ՝ ապագայի պատերազմը
• Էրդողանի մտրակն ու քաղցրաբլիթը Բայդենի համար
• 2050. Ինչ կա-չկա աշխարհում
• Երբ Երևանում կբացվի Թուրքիայի դեսպանատուն

Մեկնաբանություններ