ՈՒխտագնացություն առ Հայաստան, որի թիրախում Ղարաբա՞ղն է

Նոր էր գնացել Կոնստանտին Կոսաչովը, եկավ Կոնստանտին Զատուլինը: Մոսկվայում մոդայիկ է դառնում ուխտագնացությունը դեպի Հայաստան: Այնքան, որ նույնիսկ Վազգեն Սարգսյանից են մեջբերումներ անում` իրենց հարմար ու ձեռնտու ենթատեքստով:

Ինչու՞ է Երևան եկել Զատուլինը: Ո՞րն է նրա առաքելությունը: Եթե Ռուսաստանը այդքան կարևորում է Հայաստանը, դեկտեմբերի վերջից փաստորեն Իվան Վոլինկինի առաքելությունն ավարտվել է, ինչու՞ նոր դեսպան չի նշանակում: Պատգամավորները Վոլինկինի՞ գործն են անում: Համենայն դեպս` Զատուլինը հրապարակավ ավելին չի ասել Կոսաչովից: Մենք նորից իմացանք, որ Ռուսաստանը հետևություն է արել ապրիլյան քառօրյայից և Բաքվին մատակարարվում է նախկին պայմանագրերով զենքը, իսկ Հայաստանին տվել են նորագույն սպառազինություն: Հայաստանը այդ հավաստիացումներին կարող է հավատալ մի դեպքում` եթե Մոսկվան դադարեցնի իր «ընդամենը բիզնեսը», որով պատճառաբանվում էր Ադրբեջանին սպառազինելը, պաշտոնական մակարդակով հայտարարությամբ: Պատգամավորները ժողովրդական դիվանագիտության ներկայացուցիչներ են և նրանց խոսքը կարող է տարբերվել պաշտպանության, ԱԳ նախարարի, վարչապետի ու նախագահի տեսակետից:

Առավել ևս նրանք պատասխանատու չեն ՌԴ այն պաշտոնյաների հայտարարությունների համար, որ զենք վաճառելով Բաքվին` Մոսկվան վերահսկում է զենքի գործադրումը: Կամ էլ զարմանքի համար` ո՞վ կմտածեր, որ Բաքուն այդ զենքը կուղղեր Ղարաբաղի դեմ: Մոսկվայում փաստորեն վստահ էին, որ ժամանակակից հարձակողական զենքով Բաքվում մտադիր են ագռավների վրա կրակել: Եթե հերթով Հայաստան են գալիս ռուս բարձրաստիճան պատգամավորներ ու հայտարարում են, որ Ռուսաստանը ապրիլյան պատերազմից հետևություններ է արել, պետք է այդ հետևությունները բացահայտեն: Եթե խոսքն ընդամենը ավարտված պայմանագրերից հետո նոր պայմանագրեր չկնքելու մասին է, դա ոչ թե հետևություն է, այլ` բիզնեսի ավարտ: Եվ գուցե ոչ թե Մոսկվայի, այլ` Բաքվի ցանկությամբ: Կա՞ երաշխիք, որ Բաքվի նոր առաջարկի դեպքում Մոսկվան կմերժի զենք վաճառել: Եղե՞լ է կառավարության որոշում, նախագահի հանձնարարական: «Բարաթ» կա՞: Ի՞նչ հետևություններ է արել Մոսկվան քաղաքականության մեջ: Վերստի՞ն Բաքուն մնում է ցանկալի տնտեսական գործընկեր, Հայաստանը` հարկադիր քաղաքական գործընկեր:
ՌԴ Պետդումայի ԱՊՀ, եվրասիական ինտեգրման ու հայրենակիցների հարցերով հանձաժողովի փոխնախագահ Կոնստանտին Զատուլինը նաև հայտարարեց. «Հայաստանի նկատմամբ ցանկացած հարձակում կամ ռազմական վտանգ Ռուսաստանը դիտարկելու է սպառնալիք հենց իր նկատմամբ»: Ոչ մի նորություն այս հայտարարության մեջ չկա` Հայաստանը ՀԱՊԿ անդամ է, ՀԱՊԿ անդամ որևէ երկրի նկատմամբ հարձակման կամ ռազմական ագրեսիայի դեպքում ՀԱՊԿ անդամ մյուս երկրները պարտավոր են նրան պաշտպանել: Իրականում այս «անմեղ» հայտարարությունը շատ վտանգավոր է, որովհետև աշխարհում ամրապնդում է տեսակետը, որ Հայաստանը Ռուսաստանի քաղաքականության կցորդն է ու ինքնիշխան երկիր չէ: Իսկ դա շատ ավելի մեծ վնաս է Հայաստանի ազգային անվտանգությանը, քան Ադրբեջանից արձակված կրակոցները, որոնց ՀԱՊԿ-ը, ի դեպ, միայն երբեմն ալարկոտ քաղաքական հայտարարություններով է պատասխանում` հիշեցնելով, որ Հայաստանից չի ստացել օգնության պաշտոնական դիմում:

Զատուլինի այցի «ֆիշկան» Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևին տեղը դնելն էր թերևս: Երևանն ու Զանգեզուրը գրավելու նրա ցանկությանը Զատուլինը պատասխանել է. «Ադրբեջանի հարգարժան նախագահը նման հայտարարությամբ պարզապես թուլացրել է իր դիրքերը միջազգային ասպարեզում: Նման հայտարարությունն ամենայն հավանականությամբ նախատեսված էր ներքին լսարանի համար՝ հաշվի առնելով սպասվող ընտրությունները: Սակայն այն չի դիմանում ոչ մի պատմական կամ քաղաքական քննադատության: ՈՒղղակի պարզ չէ, թե ինչպես կարող էր որևէ մեկը լուրջ վերաբերվել նման հայտարարությանը»:
Եթե իսկապես Զատուլինն այդպես է մտածում, ինչու՞ է ԱԺ արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի նախագահ Արմեն Աշոտյանի հետ համատեղ հայտարարություն ստորագրում, որով դատապարտում է ղարաբաղյան հարցում Ադրբեջանի ռազմատենչ հռետորաբանությունն ու այլատյացությունը:

ԱԺ մեկ պատվիրակության Վաշինգտոն այցին ՌԴ երկու պատվիրակության Երևան այցով պատասխանող Մոսկվան ուզում է ցույց տալ` ով է իսկական բարեկա՞մը:
Վտա՞նգ են զգացել: ՈՒզում են համոզվել, որ ոչ Վաշինգտոն մեկնած ԱԺ պատվիրակությունը, ոչ Արցախի նախագահ Բակո Սահակյանը ԱՄՆ-ից չեն ստացել որևէ խոստում կամ առաջա՞րկ: Այսինքն` խնդիրը Հայաստանի ինքնիշխանությունն է այնուամենայնիվ: Ռուսաստանին պետք է համոզվել, որ Հայաստանը իր ֆորպոստն է մնում: Հիմա արդեն «Երուսաղեմի կարգավիճակով»: Բայց եթե ԱՄՆ-ը բոլոր հարցերում Երուսաղեմի հետ է ու նույնիսկ նրան միջուկային զենք է տվել, ի՞նչ է արել Մոսկվան իր «Երուսաղեմի» համար: «Պատմամշակութային» Իսկանդե՞րը:
Քիչ չէ՞: Առավել ևս, երբ Հայաստանը շարունակում է հայտարարել, որ Ռուսաստանի հետ դաշնակցությունն այլընտրանք չունի, որ Հայաստանը շարունակելու է զենք գնել Ռուսաստանից` հակառակ պատժամիջոցների տակ հայտնվելու վտանգի, որ Հայաստանը շարունակելու է գազ գնել միայն Ռուսաստանից, իբր Իրանն ավելի էժան գազ չի առաջարկում:

Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ
Հ.Գ. Մոսկվան պահեստային տարբերակ էլ ունի` եթե մի քանի այցով Հայաստանում իր նկատմամբ հանրային վստահության վերականգնումը չհաջողվի, կա ու կա ուժային տարբերակը` Գյումրու ռուսական 102-րդ ռազմակայանում և Երևանի զինվորական կայազորում կտեղակայվեն ռուսական ռազմական ոստիկանության ստորաբաժանումներ` հաղորդել է «ՌԻԱ Նովոստին»՝ հղում անելով Հարավային զինվորական օկրուգի լրատվական ծառայությանը։ Ռուսաստանը Հայաստանում ռազմական ոստիկաններ տեղակայելուն անդրադառնում է որպես փաստի, ՀՀ ՊՆ-ն ասում է, որ ռազմական ոստիկաններ տեղակայելու հարցով դեռ փաստաթուղթ չկա: «Այդ խնդիրը այս պահին քննարկման մեջ է, և կիրականացվի միայն համապատասխան միջպետական համաձայնագրով, իրավական կարգավորումով: Կարող է նոր համաձայնագիր լինի, պայմանագիր լինի, լրացում լինի գործողին՝ չեմ կարող ասել: Բայց համապատասխան իրավական կարգավորում տալուց հետո», ֊ ասել է ՊՆ մամուլի խոսնակ Արծրուն Հովհաննիսյանը: Պարզվում է` Գյումրու 102-րդ ռազմակայանում այնքան անլուծելի են կարգապահական խնդիրները, որ պետք է լուծեն միայն ՌԴ ռազմական ոստիկանության ուժերը: Իսկ նրանք նաև Երևանում կտեղակայվեն, որովհետև «Երևանում ևս 102 ռազմաբազան որոշակի զորամասեր ունի»: Եվ ինչու՞ է ՊՆ-ն համաձայնել, որ ՌԴ զինուժը Երևանում ևս «որոշակի զորամասեր» ունենա, որոնք հիմա համալրվելու են հատուկ պատրաստություն անցած զինվորականներից՝ պայմանագրային սպաներից, սերժանտներից և զինվորներից, որ զինված կլինեն ստանդարտ սպառազինությամբ, ոստիկանական հատուկ միջոցներով։ Երկու Կոնստանտինները` Կոսաչով ու Զատուլին, այս հարցով ասելիք չունեի՞ն: Ինչի՞ն է Մոսկվան նախապատրաստվում Հայաստանում:

Իսկ հայ պաշտոնյանե՞րը: Երբ 3 տարի առաջ ռազմաբազայի զինվորը ինքնակամ ու զինված հեռանում էր ռազմաբազայից ու սպանում Ավետիսյանների ընտանիքին, Մոսկվան ռազմական ոստիկաններ չուղարկեց իրավիճակը իր ռազմաբազայում կարգավորելու: Ի՞նչ է եղել հիմա: Ռուսական բազայի զինծառայողների` բազայի տարածքից դուրս կատարված հանցագործություններով ո՞վ պիտի զբաղվի: Պայմանագրով` ՀՀ իրավապահ մարմինները, ուրեմն ռուսական ոստիկանությունն ի՞նչ է անելու: Թե՞ նախատեսվում է նաև պայմանագրի վերանայում ու պետություն պետության մեջ` Հայաստանի տարածքում ռուսական ոստիկանությունը պիտի զբաղվի ռուսական բազայի տարածքից դուրս իր զինծառայողների հակաօրինական գործողություների քննությամբ: Եվ ի՞նչ մեղավորության կանխավարկած է սեփական զինվորների նկատմամբ, Ռուսաստանը Հայաստան պոտենցիալ իրավախախտների՞ է ուղարկում, հետևից էլ` իր ոստիկանների՞ն: Իսկ եթե այս ամենը ոչ մի կապ չունի ռուս զինվորականների ու նրանց ապագայում գործելիք հանցանքների հետ, պարզապես նախապատրաստվում է Արցախի հարցի արագ լուծման տարբերակ` ոչ Հայաստանի, ոչ Ադրբեջանի, այլ` Ռուսաստանի օգտի՞ն:

Հեղինակի նյութեր

• Հայաստանը Ծապլվարը չէ
• 2021. Աշխարհի ամենահզոր 5 բանակները
• Վրացական փոխատեղում՝ ի՞նչ սպասել Ղարիբաշվիլիի կառավարությունից
• Իրանը նորից մերձավորարևելյան խաղի կենտրոնում է
• Անգելա Մերկելի ելույթը Մյունխենի Անվտանգության հարցերով համաժողովում
• Ջո Բայդենի ելութը Անվտանգության հարցերով 2021-ի Մյունխենի վիրտուալ կոնֆերանսում
• Իրանը դառնում է ԵԱՏՄ անդամ, հաջորդը Ադրբեջանն է
• Վրաստանը քաոսի և հեղափոխության միջև
• Պատմական մանիպուլյացիա՝ ինչպես միշտ
• Երեք ամիս անց՝ ինչ են վճռել Ադրբեջանը, Հայաստանը և Ռուսաստանը
• Ինչո՞ւ է Բաքուն համաձայնել աշխատել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հետ
• Սերժ Սարգսյան՝ անցյալի մասին ներկայի կտրվածքով
• Հայաստանը դիտարկում է Թուրքիայի հետ սահմանի բացման հնարավորությունը
• Փարիզը հակաթուրքական դաշինք է կազմում
• Ինչի՞ց է մահացել Չինգիզխանը իրականում
• Հերիք է Ցիցերոն խաղանք
• Մարտական դրոններ՝ ապագայի պատերազմը
• Էրդողանի մտրակն ու քաղցրաբլիթը Բայդենի համար
• 2050. Ինչ կա-չկա աշխարհում
• Երբ Երևանում կբացվի Թուրքիայի դեսպանատուն

Մեկնաբանություններ