«Ավելի լայն շրջանակներ են սկսել բարձրաձայնել հայությանը տրվելիք արդար հատուցումների մասին»

«Իրատես de facto»-ի հարցազրույցը ՀՅԴ Եվրոպայի Հայ դատի հանձնախմբի գրասենյակի հաղորդակցության և հասարակության հետ կապի պատասխանատու ՊԵՏՈ ԴԵՄԻՐՃՅԱՆԻ հետ։

-Պարոն Դեմիրճյան, խնդրում եմ ներկայացնեք, թե ինչ միջոցառումներ են նախատեսվում Եվրոպայում Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցի շրջանակներում և ինչ հիմնական շեշտադրումներով։
-Շուտով մենք պետք է հրապարակենք Եվրոպայում մեր կողմից անցկացվելիք միջոցառումների շարքը։ Առայժմ, սակայն, ասենք, որ մեր նախաձեռնությունների ուղղությունը քաղաքական է. քաղաքական ձեռնարկ՝ Հայոց ցեղասպանության զանազան հոլովույթների մասին: Շեշտը, անշուշտ, Հայկական ցեղասպանության ճանաչումից բացի, պետք է դրվի հատուցումների վրա: Հատուցումներ՝ Թուրքիայից Հայաստանին:
-Մինչ այժմ մենք հիմնականում շեշտը դրել ենք Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչման վրա։ Չե՞ք կարծում, որ հարյուրերորդ տարելիցի գլխավոր ուղերձը պետք է լինի այն, որ ազգովին, նաև պետական մակարդակով սկսենք խոսել հատուցման, ցեղասպանության հետևանքների վերացման և պահանջատիրության մասին։
-Այո՛, վստահաբար: Այդ մասին արդեն նշեցի: Բազմիցս Հայ դատի հանձնախմբերն ու գրասենյակներն այս մասին խոսել ու հայտարարել են, և ուրախ ենք, որ վերջին շրջանում ավելի լայն շրջանակներ են սկսել բարձրաձայնել հայությանը տրվելիք արդար հատուցումների մասին: Վերջերս «Արդարացի լուծում, հատուցումներ՝ Հայոց ցեղասպանության դիմաց» խորագրով գիտական աշխատանք էլ լույս տեսավ, որն իրականացվել է միջազգային իրավաբանների, ցեղասպանագետների կողմից, ովքեր անդամ են Հայոց ցեղասպանության հատուցումների ուսումնասիրման խմբի: Այս աշխատանքը նպատակ ունի, ճանաչումից անցնելով հատուցումների, կարծիք ձևավորելու հայ և օտար շրջանակների մեջ: Ինչպես նշված է զեկույցում, եթե օրենքն ու բարոյականությունը համատեղվեն, շատ բանի կարելի է հասնել։ Մենք հավատում ենք այս գաղափարին և այս ուղղությամբ է, որ աշխատում ենք:
-Ինչպե՞ս կգնահատեք ապրիլի 24-ին Թուրքիայի կողմից Գալիպոլիի ճակատամարտի հարյուրամյակի հիշատակի միջոցառումների անցկացումը և ՀՀ նախագահին ուղղված հրավերը։
-Դա թուրքական քաղաքականության հերթական դրսևորում է` աշխարհի ուշադրությունը Հայաստանից ու Ծիծեռնակաբերդից դեպի Գալիպոլի կամ Չանաքքալե շեղելու նպատակով: Պատահական չէ, որ ապրիլի 24-ն է որոշված՝ հակադարձելու համար Երևանում կայանալիք 100-րդ տարելիցի միջոցառումներին: Իսկ ՀՀ նախագահին ուղղված նամակը խայտառակություն է, որովհետև նախ և առաջ Թուրքիան անպատասխան է թողել Հայաստանի հրավերը։ Մենք վստահ ենք, որ քաղաքական ղեկավարները Հայաստան ու Ծիծեռնակաբերդ պիտի գնան, ինչի մասին արդեն հայտարարել է Ֆրանսիայի նախագահ Ֆրանսուա Օլանդը, որն օրինակ պիտի հանդիսանա այլ ղեկավարների համար ևս։
-Որքա՞ն են համատեղելի ՀՀ պետական, քաղաքական և Սփյուռքի շրջանակների դիրքորոշումները հայ-թուրքական հարաբերությունների շրջագծում: Այս հարցում համագործակցություն կա՞։
-Հայոց ցեղասպանությունը համախմբում է հայկական բոլոր շրջանակները՝ Հայաստան, Սփյուռք և Արցախ, ինչպես նաև հայ եկեղեցին իր զանազան հարանվանություններով: Այս համախմբման վառ օրինակ է Հայկական ցեղասպանության կենտրոնական, պետական հանձնաժողովը: Բնականաբար, մոտեցումի և համոզմունքի տարբերություններ կան, կլինեն, սակայն ընդհանուր պարունակի մեջ համախոհություն և համագործակցություն, այո՛, կա։
-Ձեր տեսակետը՝ օրերս ընդունված Համահայկական հռչակագրի մասին։
-Շատ կարևոր և պահանջատեր հռչակագիր է, որի տակ ստորագրել են հայության համայն ներկայացուցիչները: Հույս ունենք, որ այս տարի ՀՀ իշխանությունները հետ պետք է կանչեն իրենց ստորագրությունն արձանագրություններից՝ էլ ավելի ամրացնելով հայության պայքարի և պահանջատիրության ոգին ու կամքը։

Հարցազրույցը՝
Լիլիթ ԳՐԻԳՈՐՅԱՆԻ

Հեղինակի նյութեր

• «451° ըստ Ֆարենհայթի»
• ՈՒրիշ տեղ չկա՞ր
• «24 ժամ ե­ղել ենք տար­բեր զեն­քե­րի հրե­տա­կոծ­ման տակ»
• «Ադր­բե­ջա­նը, Թուր­քիան ու ֆոս­ֆո­րա­յին զենքն Ադր­բե­ջա­նին մա­տա­կա­րա­րող­նե­րը պետք է պա­տաս­խան տան դա­տա­րա­նի ա­ռաջ»
• «Մեր բո­լո­րի ճա­կա­տա­գի­րը սահ­մա­նին կանգ­նած հայ զին­վո­րա­կա­նի ձեռ­քում է»
• Կա­րե­նին անհ­նար էր չհար­գել, նույ­նիսկ հա­կա­ռա­կորդ­նե­րը նրան ըն­դու­նում էին որ­պես լե­գենդ, որ­պես ժայռ, որ­պես հե­ղի­նա­կու­թ­յուն
• Եկե­ղե­ցին գո­յութ­յուն ու­նի 2000 տա­րի և գո­նե ա­ռա­ջի­կա 2000 տար­վա հա­մար պետք է ա­պա­հո­վի ե­կող սե­րունդ­նե­րի հոգևոր կա­րիք­նե­րը
• «Լճա­շեն­ցի­նե­րի միա­վոր­ման» դռ­նե­րը բաց են բո­լոր լճա­շեն­ցի­նե­րի առջև
• «Ար­տա­կարգ դրու­թ­յու­նը կանց­նի, բայց բո­լոր ծնող­նե­րի, ա­շա­կերտ­նե­րի, ու­սու­ցիչ­նե­րի հա­մար կմ­նա մի շատ լավ նո­րա­մու­ծու­թ­յուն՝ հե­ռա­վար ու­սու­ցու­մը»
• «ՌԴ-ն կա­րող է գնալ հա­րա­բե­րու­թ­յուն­նե­րի վատ­թա­րաց­ման ճա­նա­պար­հով, ե­թե Թուր­քիան շա­րու­նա­կի ազ­դե­ցու­թ­յան գո­տին ընդ­լայ­նե­լու քա­ղա­քա­կա­նու­թ­յու­նը»
• «Ռա­յա­նէյր»-ը հա­տուկ սպա­սար­կում է ի­րա­կա­նաց­նում
• Յա­կուտս­կի հայ­կա­կան կի­րակ­նօ­ր­յա դպ­րո­ցի սա­նե­րը նշե­ցին Ա­մա­նո­րը
• «Հա­յաս­տա­նը եր­գող ժայ­ռե­րի եր­կիր է, և ես ե­րա­զանք ու­նեմ նվա­գելու այդ ժայ­ռե­րի մեջ»
• Նպա­տա­կը դիր­քա­պահ զին­վո­րի անվ­տան­գու­թ­յունն է
• «Ադր­բե­ջա­նում պետք է տե­ղի ու­նե­նա հա­մա­կար­գա­յին փո­փո­խու­թ­յուն, որ­պես­զի կա­ռու­ցո­ղա­կան երկ­խո­սու­թ­յուն ակն­կա­լենք»
• Յակուտսկի հայերն ակտիվ մասնակցություն են ունենում եկեղեցական բոլոր տոներին
• Ստամբուլում հաղթանակ է տարել ընդդիմությունը. ի՞նչ կանի Էրդողանը
• Քրիստոնեական և հոգևոր գիտելիքների ճիշտ ուղղորդում դասընթացի միջոցով
• «Ինձ համար Արամ Իլյիչը սրբություն է»
• «ԱԳՆ-ն պետք է ավելի շատ կենտրոնանա հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման, քան Ցեղասպանության ճանաչման խնդրի վրա»

Մեկնաբանություններ