Եվ, այնուամենայնիվ, Ռուսաստանը չես կարող անտեսել

Երկու տարի առաջ ադրբեջանցի ընդդիմադիր լրագրող ԱՖՂԱՆ ՄՈՒԽԹԱՐԼԻՆ կառավարության և Իլհամ Ալիևի ընտանիքի կոռուպցիոն սխեմաների բացահայտումներից հետո, զգուշանալով իշխանությունների հաշվեհարդարից, քաղաքական ապաստան էր գտել Վրաստանում ու ապրում էր Թբիլիսիում: Սակայն օրերս նրա կինը տագնապահար դիմել էր Վրաստանի իրավապահ մարմիններին, որ ամուսինն անհետացել է, և ինքը ոչ մի լուր չունի նրա մասին: Շատ արագ պարզվեց, որ տարագիրը հայտնվել է… Ադրբեջանում: Թե ինչ մասնակցություն էին ունեցել այդ բացահայտ առևանգմանը Վրաստանի հատուկ ծառայությունները, հայտնի չէ: Համենայն դեպս ադրբեջանցի ուժայինները գերեվարված անձով հազիվ թե սահմանը հատեին հենց այնպես: Ինչևէ, մի խումբ վրացի լրագրողներ, իրավապաշտպաններ աղմուկ բարձրացրին, իրենց համերաշխությունը հայտնելով ադրբեջանցի գործընկերոջը, Բաքվին մեղադրելով մարդու իրավունքների խախտման մեջ և այլն: Թեև բոլորն էլ գիտեն, որ ազերական ղեկավարությունը թքած ունի նման դեմոկրատական «հռչակումների» վրա և ամենաանողոք մեղադրանքները կներկայացնի իր քաղաքական հակառակորդին:

Սակայն այս միջադեպի հետ կապված՝ ռուսաստանյան մամուլում հրապարակված մեկնաբանություններում, այդ թվում՝ վրացի թղթակիցների, թերևս ավելի շատ ուշադրություն էր գրավում մի այլ պարագա՝ Վրաստանի անկախության իրական գինը, դրա հետևանքները, փոքր պետության սինդրոմը. «Լավ, ժամանակին հույսներս դրեցինք Վաշինգտոնի վրա ու փորձեցինք առավելագույնս ձերբազատվել Մոսկվայի ազդեցությունից, սակայն թանկ վճարեցինք դրա դիմաց տարածքներ կորցրինք: Այսօր Վրաստանի վրա ներգործության ուժեղ լծակներ ունեն նույնիսկ նրա, այսպես կոչված, ռազմավարական դաշնակիցները՝ Ադրբեջանն ու Թուրքիան»: Անգամ առնչված այս վերջին միջադեպին: Բաքուն վաղուց էր դժգոհություն հայտնել ու զգուշացրել Թբիլիսիին, որ նա ավելորդ սիրահետումներ չանի իր քաղաքական հակառակորդների հետ, նրանց տալով ապաստարան. պետք չէ շատ ավելի եվրոպացի ձևանալ: Վրացիները չպիտի մոռանան, որ ազերական գազն ու նավթամթերքները իրենք ստանում են արտոնյալ գներով, որ խոշորագույն հարկատուն Ադրբեջանի պետական նավթային ընկերությունն է՝ SOCAR-ը: Ավելին, Ադրբեջանի իշխանամետ թերթերից մեկում աներկիմաստ սպառնալիք էր հնչել, որ եթե վրացիները վերջ չտան իրենց՝ ազերական սպիտակ ընդդիմության պաշտպանությանը, ապա կարող են շատ լուրջ խնդիրներ ունենալ Վրաստանի ադրբեջանաբնակ տարածաշրջաններում: Բանը հասել է նրան, որ որոշ ադրբեջանական լրատվամիջոցներ սարկաստիկ տոնով Վրաստանն անվանել են «Սոկարթվելո» (SOCAR թվելո)՝ նկատի ունենալով իրենց վերոնշյալ նավթային ընկերության անունը:

Իսկ մյուս «ստրատեգիական դաշնակիցը»՝ Թուրքիան, իր ներդրումներով, մզկիթաշինությամբ անսեթևեթ թրքացնում ու մահմեդականացնում է Աջարիան:
Բայց սրանք էլ դեռ անկախության լիակատար պարադոքսը չեն: Սոցցանցում վրացիները բնավ էլ պաթետիկ հարց չեն տալիս՝ Ռուսաստանի ազդեցությունից դուրս չեկած, ընկել ենք Արևմուտքի ազդեցության տակ, բայց արդյո՞ք բարիք կբերի վրաց ժողովրդին այդ անվերապահ արևմտասիրությունը: Վրացի որոշ փորձագետներ զգուշացնում են, որ տարածաշրջանում Ռուսաստանի ազդեցության նվազումը կմեծացնի ոչ միայն Վրաստանի, այլև ամբողջ Անդրկովկասի ներքաղաքական անկայունացման ռիսկերը: Առավել ևս վստահություն չկա, որ Վրաստանը կընդգրկվի Եվրամիության կազմում: Արդեն 10 տարի երկիրը սպասում է Հյուսիսատլանտյան դաշինքին անդամագրվելուն: Թեև այստեղ էլ առկա է նույն կասկածամտությունը, որ ՆԱՏՕ-Վրաստան ռազմավարական գործընկերությունը կարող է պարզապես վերածվել ռազմավարական կախվածության:

Վրաստանին, նշում է ռուս հայտնի քաղաքագետ Ստանիսլավ Տարասովը, շատ բան են խոստացել ու շարունակում են խոստանալ, ընդսմին հասկանալով, որ Ռուսաստանը երբեք թույլ չի տա օտարերկրյա ռազմական բազա հաստատել իր հարավային սահմանի մոտ՝ իր ավանդական ազդեցության ոլորտում: Տարասովի կարծիքով, ներկա աշխարհաքաղաքական իրավիճակում, երբ Թրամփից հուսալքված Եվրոպայում լիդերի դերին հավակնում է Գերմանիան, ապա Անգելա Մերկելը, եթե իրոք մտահոգվի Անդրկովկասի կայունության խնդրով, ապա առաջին հերթին կգործակցի Վլադիմիր Պուտինի, և ոչ թե փոքր, բայց հավակնոտ Վրաստանի հետ:

Ռուբեն ՀԱՅՐԱՊԵՏՅԱՆ
Մոսկվա

Հեղինակի նյութեր

• «Ճղճղոցը» լռեցրին
• Քա­ղա­քա­կա­նու­թ­յու­նը երկ­րորդ հնա­գույն մաս­նա­գի­տու­թ­յունն է
• Հեշտ է ա­սել` ա­նուղ­ղե­լի ռու­սա­սեր­ներ են
• Խո­պան­չիու­թ­յու­նը դար­ձել է ապ­րե­լա­կերպ, սո­վո­րու­թ­յուն, կեն­ցաղ
• Երբ խոս­քը մի­լիար­դա­վոր դո­լար­նե­րի մա­սին է, մեծ տե­րու­թ­յուն­նե­րը գոր­ծում են ա­նո­ղոք
• Ոչ էն է մի բան, ո՛չ էլ` էս
• Եթե գլուխ չես հա­նում սե­փա­կան ղե­կա­վար­նե­րից
• Կո­րո­նա­վի­րու­սա­յին աշ­խար­հա­փո­փո­խու­թ­յուն
• Ամեն ժո­ղո­վուրդ ար­ժա­նի է իր ղե­կա­վա­րին
• Ա՜խ այդ անշ­նոր­հա­կալ ռուս­նե­րը
• Հույս-հարց-պա­հան­ջը ար­դեն դառ­նում է ինք­նան­վաս­տա­ցու­ցիչ
• Ներ­վեց... թմ­րա­մաք­սա­նեն­գը, բայց նա հրեա էր
• Գլխա­վոր կռ­վախն­ձո­րը կդառ­նա Ղա­րա­բա­ղը
• «Ի՜նչ հայ, հրեա է» («Հրեա­նե­րից պր­ծանք, ան­ցանք հա­յե­րին»)
• Քսան տա­րի նույն դեմ­քին են նա­յում
• Պու­տի­նի, լե­հե­րի և հրեա­նե­րի մա­սին
• Հա­յաս­տա­նը կա­րիք ու­նի փոր­ձա­ռու­թ­յան
• Չտես­նե­լու չտանք, թե վեր­ջերս Շոյ­գու­յին ինչ շու­քով ըն­դու­նե­ցին Բաք­վում
• Երբ ան­գամ մեկ ըն­տա­նիքն է դառ­նում հո­գա­ծու­թ­յան ա­ռար­կա
• Ինչով են զբաղ­ված եվ­րո­պա­ցի­նե­րը

Մեկնաբանություններ