«Ընդդիմադիրներն իրենց խոսքի գերին են դարձել»

Դասադուլների թեման քաղաքական օրակարգի ամենաքննարկվող հարցերից մեկն է: Կարծիքները խիստ իրարամերժ են: Թեմայի շուրջ զրուցեցինք ԱԺ գիտության, կրթության, մշակույթի, երիտասարդության և սպորտի հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ ԱՐՏԱԿ ԴԱՎԹՅԱՆԻ հետ:

-Հետընտրական վիճակին «խառնվել» են նաև ուսանողները: Դուք ինչպե՞ս եք գնահատում քաղաքականությանը նրանց մասնակցության այս ձևը:
-Հանրահավաքներին մասնակցելը յուրաքանչյուրի, այդ թվում` ուսանողի սահմանադրական իրավունքն է, այնպես, ինչպես գործադուլ կամ դասադուլ անելը: 25 տարի առաջ շարունակական դասադուլների մասնակից ես էլ եմ եղել, նույնիսկ գիշերել եմ Ազատության հրապարակում: Սակայն այն ժամանակվա ու այսօրվա իրականությունները լրիվ տարբեր են: Մեր ասելիքը տեղ հասցնելու ոչ մի ճանապարհ չկար, իսկ այսօր ուղիները բազմազան են: ԶԼՄ-ներն էլ շատ օպերատիվ, արագ արձագանքում են կատարվածին: Րաֆֆի Հովհաննիսյանն իր հանրահավաքները հիմնականում դասերից ազատ ժամերին է անում, ու չեմ հասկանում, թե դասադուլների իմաստը որն է: Այս ամենի նպատակը բուհերի աշխատանքները կաթվածահար անելն է: Անկախ ամեն ինչից, կա կրթական ծրագիր, և ուսանողները պիտի դրան մասնակցեն: Չհաճախելով` իրենք իրենց համար որոշակի խնդիրներ են ստեղծելու:
-Ի դեպ, կա մի ցցուն օրինակ. այսօր տարիքով մարդիկ բժշկի գնալիս մի մտահոգություն ունեն. հանկարծ «չընկնեն» այն բժշկի ձեռքը, որն անցել է դասադուլների «բովով»:
-Երկրորդեմ. մեծ տարբերություն կար այն ժամանակների ու այսօրվա դասադուլների միջև: Առավել ևս, որ նպատակները խիստ տարբեր են: Այն ժամանակ տարիներով փայփայված համազգային նպատակ ունեինք: Իսկ որ ուսանողների կրթության որակի վրա ազդեցություն կունենա դասադուլը, միանշանակ է: Եվ ի վերջո, դասադուլը ծայրահեղ միջոց է: Չեմ կարծում, որ այսօր նման ծայրահեղ մեթոդներով պայքարի անհրաժեշտություն կա, որովհետև, եթե հանրահավաքի են ուզում մասնակցել, կարող են իրացնել այդ իրավունքը: Այսօր նաև ագրեսիվ հռետորաբանություն կա այն երիտասարդների շրջանում, ովքեր այդ ակցիային մասնակցում են: Ավելին, երբեմն վիրավորում են այն ուսանողներին, ովքեր մասնակցում են դասապրոցեսներին: Պիտի հարգել նաև վերջիններիս իրավունքը: Եթե կոչով դիմում են դասադուլ կամ այս կամ այն արեք, հասկացանք, պարզապես չի կարելի անցնել կոռեկտության սահմանը և պարբերաբար պիտակավորել մյուսներին` իրենց նկրտումներն իրականացնելու համար: Իսկ այս ամենը, մեղմ ասած, տաճար տանող ճանապարհ չէ: ՈՒսանողներին ինչ-որ կերպ հրահրելը, ի վերջո, լավ բանի չի հանգեցնելու: Նյարդեր են, կարող են տեղի տալ, ու միջադեպերից հնարավոր չի լինի խուսափել:
-Այլ խոսքով, ուսանողներին փորձում են «օգտագործե՞լ»:
-Չէի ցանկանա նման բան ասել: Ամեն դեպքում, դասադուլին մասնակցողները չեն կարող բոլոր ուսանողների անունից հանդես գալ: Ինձ անընդունելի է, երբ իրենք իրենց իրավունքներից են խոսում, իսկ այլոց իրավունքները հարգելն ընդհանրապես մոռանում են:
-Համացանցում հայտնվեց նաև տեսանյութ, թե ինչպիսի պահվածք են դրսևորում դասադուլավորները:
-Այո, խոսքը հենց այդ պահվածքի մասին է: Ես նաև զրուցել եմ ուսանողների, դասախոսների հետ, ինչպես նաև իրավապահներից որոշակի տեղեկություններ ունեմ, ու լավ է, որ նրանք չեն միջամտում այս ակցիաներին: Բայց եթե այս ամենը պարբերական բնույթ կրի, ի վերջո, միջադեպի ռիսկը մեծանում է: Դրան հաջորդելու են տարաբնույթ քննարկումներ, մասնավորապես` սոցիալական ցանցերում` իրականությունը 180 աստիճանով «շուռ տալով»: Ընդհանրապես ուսանողությունն ամենահեղափոխական շերտն է, ու ամեն ինչ կարող է այլ կերպ ընկալվել: Չի կարելի քո ճշմարտացիությունը պարտադրել մեկ ուրիշին: Շատ դեպքերում էլ իրականությունն այլ կերպ են ներկայացնում: Ասում են` բուհերի դռները փակել են: Ես կարող եմ ասել ՀՊՏՀ-ի օրինակով: Տարիներ շարունակ այդ բուհում դասախոսում եմ, ու միշտ գլխավոր դարպասը փակ է, միայն մեքենաներ մտնելիս է բացվում: Ի՞նչ փակ դռների մասին է խոսքը:
-Լինելով ուսանողների հետ մշտապես շփվող անձ, ընդդիմադիր հայացքների տեր երիտասարդների շա՞տ եք հանդիպում:
-Եթե իրենց միջով անցկացնեն այդ ընդդիմադիր հայացքները, հասկանան, որ դա է ճիշտը, այդ կոչերն իրենց տեղում կմնան: Լրացուցիչ կրքեր են բորբոքում: Սա տրորված, ոչ մի տեղ չտանող ճանապարհ է, փակուղի է: Երիտասարդությանը ողջամտության կոչ կհղեի: Հացադուլի մասնակիցները շատ հստակ գիտեն` ինչ են ուզում ու, տոտալ գործընթացներ, մեթոդներ կիրառելով, ուզում են իրենց նպատակներին հասնել: Երկու կողմերի պահվածքն էլ պիտի լուսաբանել. ընդունելի՞ է արդյոք այս ամենն այն ուսանողին, ով մասնակցում է դասերին ու ցանկություն ունի կրթություն ստանալու:
-Այս օրերին նաև մեղադրանք է հնչում ՀՀԿ-ի հասցեին, թե երբ իրենց պետք է, ուսանողներին «տանում» են իրենց հանրահավաքներին, իսկ երբ ընդդիմությունն է նույն կերպ վարվում, ուսանողներին թույլ չեն տալիս բուհից դուրս գալ:
-Ի՞նչ է նշանակում «տանում են» կամ «թույլ չեն տալիս»: Մենք ոչ մեկն ենք անում, ոչ մյուսը: «Ժառանգության» այն միտինգներին, որոնց ուսանողներ են մասնակցում, ասենք` տանո՞ւմ են: Ինչո՞ւ վիրավորել մեր այդ երիտասարդների արժանապատվությունը, ինքնասիրությունը: Յուրաքանչյուրն ինքն է որոշում` ինչպես վարվել: Կրկնակի ստանդարտնե՞ր են գործում: Եթե չենք թողնում, բա ո՞նց են հավաքվում:
-Ամփոփենք. հետընտրական քաղաքական ճգնաժամը ե՞րբ կավարտվի:
-Կարծում եմ` սխալ է «ճգնաժամ» բառն օգտագործելը: Եթե հետընտրական հանրահավաքներ են կազմակերպվում, չի նշանակում, որ ճգնաժամ կա: Ի՞նչ է, Սահմանադրությամբ իրենց վերապահված գործառույթներն իշխանությունները չե՞ն կատարում: Իշխանությունն իր գործունեությունն է իրականացնում` հետընտրական զարգացումներն ուշադրության կենտրոնում պահելով: ՈՒղղակի չի կարելի թույլ տալ, որ զգացմունքներն իշխեն բանականության վրա: Ժամանակն ամեն ինչ իր տեղը կդնի: Երկրորդ տեղը զբաղեցրած թեկնածուի շրջապատի մարդիկ են ավելի շատ ոգևորված, քան ինքը: Պիտի այնպիսի խոսք չասես, որ հետո դրա գերին դառնաս: Հիմա այդ մարդիկ իրենց խոսքերի գերին են դարձել:

Զրույցը`
Ռուզան ԽԱՉԱՏՐՅԱՆԻ

Հեղինակի նյութեր

• Ժողովրդի վրա կրակելու հրահանգն արդեն ուժի մեջ է
• Անդրանիկ Քոչարյանի ինքնախոստովանությունը
• «Նիկոլն ու իր ընտանիքը Հայաստանում ապրելու իրավունք չունեն»
• Զուր մի ջանացեք
• Չեն կարողանում ԿԳՍՄ փոխնախարար գտնել
• Հանուն Ռուսաստանի հետ միութենական միավորման նոր շարժում հիմնադրվեց
• Այս իշխանությունն իր ստվերից էլ է վախենում
• Փաշինյանի դեմ պայքարելու համար գոնե մի փոքր Նիկոլ պիտի լինել
• Մեզ պե՞տք է ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը, թե՞ ոչ
• «Հայաստանի Նավալնին Նիկոլ Փաշինյանն է, որը եկավ իշխանության ու քանդեց մեր երկիրը»
• Տիգրան Ուրիխանյանը Հայաստանի փրկությունը տեսնում է ՌԴ-ի հետ նոր միութենական միավորման ձևավորման մեջ
• Հայաստանի ողջ հպարտությունն ու թշվառությունն ամփոփված մեկ օրում
• Սերմացու գողացող մկների և թուխս գողացող աղվեսների ժամանակը
• Ինչու էր Փաշինյանը վեց ամիս աղերսում
• Փաշինյանն էլ է զարմացած
• Ընդդիմության հարցերով թիվ մեկ «փորձագետը»
• Նիկոլ Փաշինյանին ոչ թե ողջերն են պատժելու, հալածելու, այլ անմահացածները
• «Գոմի» հարցի լուծումը կենսական անհրաժեշտություն է
• Առանց փամփուշտների ու ԱԹՍ-ների Ադրբեջանն այսօր շռնդալից հաղթանակներ է տանում Հայաստանի դեմ
• Խորհրդարանական ընդդիմությունը լեգիտիմացրեց Փաշինյանի պաշտոնավարումը

Մեկնաբանություններ