Իրան-Հայաստան երկաթուղու քաղաքական գինը
Տրանսպորտի և կապի նախարար Գագիկ Բեգլարյանի խոսքով, մի քանի ներդրողներ հետաքրքրված են Հայաստան-Իրան երկաթգծով: «Ազատության» հետ զրույցում Բեգլարյանն օրերս ասել է, որ իր տեղակալ Արթուր Առաքելյանի՝ վերջերս Թեհրան կատարած այցելության արդյունքում համաձայնագիր է ստորագրվել, ըստ որի՝ Հայաստանում երկաթգծի շինարարության մեկնարկից հետո, Իրանը պարտավորվել է 400 միլիոն դոլար հատկացնել մինչև Հայաստանի սահման երկաթուղի կառուցելու համար: Հայաստանի տարածքում այդ երկաթուղու շինարարությունը կարժենա մոտ 3 միլիարդ դոլար:
Իհարկե, այնպես չէ, որ մեր պաշտոնյաների թեկուզ հրապարակային հայտարարություններին պետք է շատ լուրջ վերաբերվենք, որովհետև Բեգլարյանի տեղակալը՝ նույն Արթուր Առաքելյանը, շաբաթներ առաջ նույն վստահությամբ հայտարարություն էր արել աբխազական երկաթուղու մասին, ինչը հերքվեցին վրաց պաշտոնյաներն ու չհաստատեցին ռուս պատասխանատուները:
Այնուամենայնիվ, եթե նախարարի ներկայացրածը մոտ է իրականությանը, ապա այդ երկաթգծի կառուցումը պետք է դառնա առաջնահերթություն մեր իշխանությունների համար, ընդ որում, խոսքը միայն նախագծի տնտեսական բաղկացուցչի մասին չէ: Այստեղ ամեն բան հասկանալի է, ու շատ էլ խելք պետք չէ՝ հասկանալու համար, թե ինչ կարևորություն ունի երկաթգիծը մի երկրի համար, որը երկու հարևանների կողմից ենթարկվում է շրջափակման:
Հայաստան-Իրան երկաթգիծն ունի նաև քաղաքական բաղկացուցիչ, եթե խնդիրը դիտարկում ենք Հայաստանի արտաքին քաղաքականության դիվերսիֆիկացիայի հրամայականի համատեքստում: Պակաս կարևոր չէ այն հանգամանքը, որ Իրան-Արևմուտք հարաբերությունների կարգավորման հեռանկարի պարագայում մեծանալու է Իրանի տարածաշրջանային դերակատարությունը, մեր ռեգիոնում ստեղծվելու է միանգամայն նոր իրավիճակ, որը կարող է բարենպաստ լինել Հայաստանի համար: Սակայն, նոր իրավիճակից օգտվելու համար, մեր իշխանություննրը պետք է կարողանան Մոսկվայից անկախ քաղաքականություն վարել, հատկապես՝ իրանական ուղղությամբ:
Սուրեն ՍՈՒՐԵՆՅԱՆՑ
Հեղինակի նյութեր
Մեկնաբանություններ
Ասում են...
-
Ասում են… Ինչո՞ւ մենք 2020 թվականին այդ պատերազմը չկանխեցինք։ Չէ՞ որ կարող էինք կոշտ զգուշացնել Ադրբեջանին, որ ուժային լուծում թույլ չենք տա։ Եվ ոչինչ էլ չէր լինի
-
Ասում են… Եթե չլիներ մեր չարամիտ միջամտությունը, ապա հայերի բացարձակ մեծամասնությունը, ըստ Սան Ստեֆանոյի պայմանագրի, հայտնվելու էր Ռուսաստանի պաշտպանության ներքո
-
Ասում են… Պարադիգմի կտրուկ փոփոխությունը և անցումը դեպի Եվրամիության հարթակ, մեր կարծիքով, անխուսափելիորեն կապված կլինի ՀՆԱ-ի անկման և հայկական բիզնեսին, տնտեսությանն ու Հայաստանի հասարակ քաղաքացիների կենսամակարդակին լուրջ հարվածների հետ։
-
Ասում են… Դոնալդ Թրամփի գլխավորած հանրապետական վարչակազմի ԱՄՆ-ում իշխանության վերադարձով Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո միջազգային գործընթացների Վաշինգտոնի ըմբռնումը նոր հարթություն է ձեռք բերել: Հունվարի 15-ին Սենատում այս հարցի վերաբերյալ նոր պետքարտուղար Մարկո Ռուբիոն շատ խոսուն հայտարարություններ արեց։
-
Ասում են Եթե ինչ-որ մեկը սեփական պատմությունը խեղաթյուրում է թշնամու բարեհաճությանը արժանանալու համար, նա հարգանքի արժանի չէ: Թուրքիան Հայաստանի հավերժական թշնամին է, նրանք հավերժական անեծքի տակ են հայոց կոտորածը կազմակերպելու համար:
-
Ասում են… «Զանգեզուրի միջանցքը» ներկայիս տեսքով մաքուր թուրքական պրոյեկտ է: Այդ միջանցքով Ադրբեջանը ոչնչից ստանալու է տարեկան 1,5 մլրդ դոլար եկամուտ, իսկ Թուրքիայի առջև բացվելու են Կասպից ծովի դարպասները, և մուտք է գործելու Կենտրոնական Ասիա
-
Ասում են Ռուսաստանի նախագահ Պուտինը Զանգեզուրի միջանցքի մասին ոչ մի նոր բան չի ասել Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմից հետո, որն ավարտվել է 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի հայտարարությամբ։ Միևնույն ժամանակ, հայտնի չէ, թե այս հարցում Հայաստանը, Ադրբեջանը, Իրանը, Ռուսաստանն ու Թուրքիան ինչպես են «ընտելանալու» միմյանց:
-
Ասում են… Ռուսաստանի տարածքին հեռահար ճշգրիտ զենքերով հարվածներ հասցնելու հնարավորություն ՈՒկրաինայի ԶՈՒ-ն չունի, հետևաբար, եթե հայտարարվում է, որ ՈՒկրաինային թույլատրվում է նման հարվածներ հասցնել, ապա դա նշանակում է, որ ՆԱՏՕ-ն ուղիղ մտնում է կոնֆլիկտի մեջ Ռուսաստանի հետ
-
Ասում են… Վլադիմիր Պուտինի այցն Ադրբեջան պատմական իրադարձություն էր, քանի որ այն նշանավորեց Հարավային Կովկասում Ռուսաստանի գլխավոր դաշնակցի փոփոխությունը։ Ավելի քան 30 տարի Հայաստանն այդպիսի դաշնակից էր, բայց հիմա որոշել է անցնել Արևմուտքի կողմը՝ ներառյալ Ֆրանսիան, ԵՄ-ը և ԱՄՆ-ը
-
Նիկոլն արգելել է իրեն նկարել Արարատների ֆոնին Ըստ մերձնիկոլական շրջապատից տարածվող լուրերի` կապիտուլյանտ ոչնչությունը հրահանգել է իր աշխատակազմի լուսանկարիչներին և օպերատորներին իրեն չպատկերել Արարատ լեռների ֆոնին:
-
Ասում են… Մի շարք երկրներում, ցավոք, նաև Հայաստանում մեծ խանդավառություն չկար այն հարցում, որ Ռուսաստանն ինչ-որ կերպ վերահսկեր Հայաստանով լոգիստիկ ճանապարհը Նախիջեւանի և Ադրբեջանի հիմնական տարածքի միջև։ Այստեղ, նախ և առաջ, Թուրքիայի շահն է
-
Ասում են… Ես հստակ ասել եմ՝ նյութական որևէ ակնկալիք, կլինի կազմակերպություն կամ անձ, եթե ինքը ներգրավված է այս շարժմանը, չի կարող ունենալ, սկսած ինձնից, փոխարենը՝ մենք բոլորս կստանանք Հայրենիք ու Պատիվ
-
Ասում են… Հիմա մենք բավականին բարդ շրջան ենք ապրում մեր բարեկամ, եղբայրական Հայաստանի հետ հարաբերություններում։ Դա նույնիսկ ավելին է, քան եղբայրականը, քանի որ այստեղ ավելի շատ հայեր են ապրում, քան՝ բուն Հայաստանում
-
Ասում են Մարտի 8-ից առաջ Մեծ Բրիտանիայի և ԱՄՆ-ի դեսպանատները զգուշացնում էին իրենց քաղաքացիներին զգույշ լինել Մոսկվայում՝ չասելով, թե ինչ է կատարվում
-
Ասում են… Իհարկե, Բրյուսելը շահագրգռված է Հայաստան-ՀԱՊԿ կապի թուլացմամբ, իսկ Դաշինքի պաշտոնական խոսնակները մեկ անգամ չէ, որ հանրային լավատեսություն են հայտնել ՆԱՏՕ-ի հետ մերձեցման Հայաստանի հեռանկարների վերաբերյալ
Տարածաշրջանային
ՀՀ դիվանագիտության խնդիրը միջանցքի հարցի լուծման քիչ թե շատ ընդունելի տարբերակ գտնելն է
Ադրբեջանը Նախիջևանին կապող ճանապարհի կարգավիճակի և գործելու պայմանների հարցում ներքաղաքական քննարկումների հռետորաբանությունը բավականին կուսակցականացված է և օբյեկտիվության պակաս ունի: Ի սկզբանե նշեմ, որ իդեալական և շահավետ տարբերակը Հայաստանի համար կլներ այն, որ այդ ճանապարհը գործեր որպես սովորական կապուղի...
