Ջոն Գրինի նուրբ, խոհեմ և խոստումնալից վեպը

«Էդիթ պրինտ» հրատարակչությունը ընթերցողին է ներկայացնում ամերիկացի գրող Ջոն Գրինի «Անվերջ կրիաներ» վեպը՝ Լիա Ասատրյանի թարգմանությամբ:

Վեպի հերոսուհին՝ 16-ամյա Ազան, երբևէ չէր հետամտել քննելու անհայտ կորած միլիարդատեր Ռասել Փիքեթի առեղծվածը, սակայն հարյուր հազար դոլարը գայթակղիչ է, իսկ նրա լավագույն և ամենաանվախ ընկերուհին՝ Դեյզին, ցանկանում է անպայման այդ հետաքննությունն անել: Այսպիսով, երկուսով դուրս են գալիս Ռասել Փիքեթի որդու՝ Դեյվիսի հետքի վրա: Ազան փորձում է լինել լավ դուստր, լավ ընկեր, լավ ուսանող և գուցե անգամ լավ դետեկտիվ՝ այդ ընթացքում պարփակված լինելով իր սեփական մտքերի, հոգեբանական խնդիրների սեղմող հորձանուտում:

«Ազայի պատմությունը սիրո, դիմացկունության և հարատև ընկերության ուժի մասին մի հիասքանչ նովել է,- ասում է «Էդիթ պրինտ» հրատարակչության հասարակայնության հետ կապերի պատասխանատու ՌՈԶԱ ԳՐԻԳՈՐՅԱՆԸ:- «Անվերջ կրիաների» գլխավոր հերոսուհին, ինչպես և ինքը հեղինակը օբսեսիվ-կոմպուլսիվ խանգարում ունեն: Գրինը դրա մասին բազմիցս նշել է իր հեղինակած տեսաբլոգում, և այս փաստը կարծես «օգնել» է Գրինին բացահայտելու այն ապրումները, որոնց միջով անցնում է Ազան ամեն օր, այն խնդիրները, որոնց բախվում է հերոսուհին: Գրինը խոստովանել է, որ այս գիրքը շատ դժվար է եղել գրել»:
Ջոն Գրինի հանրահայտ «Աստղերն են մեղավոր» ստեղծագործության գլխավոր հերոսուհին վահանագեղձի քաղցկեղով հիվանդ տասնվեցամյա Հեյզել Գրեյսն է, կարելի է ասել, որ ամերիկացի գրողը գրում է սիրո ու մահվան մասին: Մեր այս դիտարկմանն ի պատասխան՝ Ռոզան նշում է, որ «Անվերջ կրիաներն», ի տարբերություն «Աստղերն են մեղավոր» գրքի, տխուր ավարտ չունի, և այստեղ էլ բազում ինքնատիպ սյուժետային գծեր ու կերպարներ կան. «Պակաս հետաքրքիր հերոս չէ Ազայի մտերիմ ընկերուհին՝ Դեյզին, որը ֆանֆիկներ է գրում «Աստղային պատերազմների» մոտիվներով: Վստահ եմ, որ լեգենդար ֆիլմաշարի երկրպագուները չեն հիասթափվի՝ գրքում գտնելով խոսակցություններ «Աստղային պատերազմների» իրենց սիրելի հերոսների մասին: Երկու գրքերի հիմնական տարբերությունն այն է, որ գլխավոր հերոսուհին պայքարում է ոչ թե մահվան, այլ իր սեփական կպչուն մտքերի դեմ»:

«Անվերջ կրիաները» Ջոն Գրինի 7-րդ նովելն է, ուղղված է 0-100 տարեկան ընթերցողին, Ռոզան վստահ է, որ յուրաքանչյուրն ինչ-որ հոգեհարազատ բան կգնի այս վեպում:
Խոսելով գրական առանձնահատկության մասին՝ ասում է, որ Ջոն Գրինի ստեղծագործությունների առանձնահատկությունը պարզությունն է, բայց ոչ պարզունակությունը. «Գրինի հերոսներն իրական են, նման մարդկանց կարող ես հանդիպել փողոցում, քո շրջապատում: Նրանք ունեն այնպիսի խնդիրներ, ինչպիսին մեզնից յուրաքանչյուրը: Գրողի հանճարի գաղտնիքը կայանում է մարդկային հոգեբանությունը հրաշալի հասկանալու մեջ: Բացի այդ, նա գրում է այն մասին, ինչ տեսել է, «Անվերջ կրիաների» դեպքում՝ զգացել ու զգում ամեն օր: Նա մարդկային առաջին հայացքից հասարակ պատմությունը դարձնում է հանճարեղ ստեղծագործություն: Մենք կարծում ենք, որ Ջոն Գրինը դարի լավագույն հեղինակներից է, և հայ ընթերցողը չպետք է հետ մնա համաշխարհային թրենդներից, պետք է հնարավորություն ունենա ընթերցելու ժամանակակից աշխարհի լավագույն հեղինակներից մեկի գործերը հենց հայերեն թարգմանությամբ: Ջոն Գրինն այն գրողն է, որի գործերը պետք է ոչ միայն պարզապես կարդալ, այլև վերընթերցել»:

«Նյու Յորք թայմսի» #1 բեսթսելլերների հեղինակ Ջոն Գրինի գրքերը թարգմանելու և հրատարակելու հեղինակային իրավունքները ձեռք բերելու համար հրատարակչության ծրագրերի ղեկավար Շավարշ Կարապետյանը անձամբ էր նամակ գրել Ջոն Գրինին: Ավելի վաղ հրատարակվել էին «Աստղերն են մեղավոր», «Թղթե քաղաքները» վեպերը: Առաջիկայում պլանավորում են հայ ընթերցողին ներկայացնել նրա «Ալյասկայի որոնումներում» ստեղծագործությունը, որը Գրինի ամենաառաջին վեպն է, լույս է տեսել 2005-ին, և այժմ գրքի հիման վրա Ամերիկայում բազմասերիանոց ֆիլմ է նկարահանվում:

Անպայման չէ Ազայի նման տառապել` նրա հետ նմանություններ գտնելու համար: Պետք է ընդամենը մարդ լինել»,- գրում է «Նյու Յորք Թայմզը»: Գիրքը անվանում են նաև «Վշտալի և բացահայտող», «Նուրբ, խոհեմ և խոստումնալից»: «Փիփլը» նկատում է. «Նուրբ պատմություն այն մասին, թե ինչ անել, երբ կարծես ամեն բան վերահսկողությունից դուրս է»:

Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Պատմության վկաները
• Վերացող ծաղիկներ
• Ձեռք մեկնելու գաղափարը առաքելության վերածվեց
• «Մի նայեք, որ փոքր է մեր երկիրը, եթե արդուկով այս սարերը հարթեցնեք, Չինաստանից մեծ կլինի»
• «Բանկ օտոման» գործողությունը ժամանակին ցնցել էր ամբողջ Եվրոպան
• «Դրսից մեզ վրա կա­րող են ազ­դել միայն ներ­սի գոր­ծիք­նե­րով»
• «Ե­րե­սուն տա­րի ձգ­վեց մեր ան­կա­խու­թ­յան պատ­մու­թ­յու­նը, մենք շա­հե­ցի՞նք»
• Մշա­կույ­թը հեռ­վից հե­ռու պահ­պա­նե­լու հույ­սով
• Անի­մա­ցիան, աշ­խարհն ու մենք
• «Մեր տա­րածք­նե­րը փոք­րա­ցան, ո­րով­հետև այդ­պես էլ չհաս­կա­ցանք, որ պետք է խմենք մեր բա­ժա­կով»
• Արվեստի ուժը
• Նոր մա­տե­նա­շա­րը ներ­կայաց­նում է արևմտա­հայ և ս­փ­յուռք­յան գրող­նե­րի
• Բե­մը կեն­դա­նու­թ­յուն է ստա­նում ա­ռայժմ միայն մա­նուկ­նե­րի հա­մար
• «Գիրք սիրողների համար սա իսկական մկնդեղ է` հյութեղ ու անտանելի»
• Հա­մաշ­խար­հա­յին դա­սա­կան­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րը՝ դու­դու­կով
• «Բնակ­չու­թ­յու­նը պատ­րաստ չէ, բայց տար­վում են աշ­խա­տանք­ներ»
• Ամա­նո­րի գի­շե­րը դի­մա­վո­րե­լու են ե­կե­ղե­ցում
• «Ջա­զի մեջ զգաց­վում է ապ­րածդ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը»
• «Ե­թե չլի­ներ Փե­լե­շ­յա­նը, կար­ծում եմ, դեռևս գտած չէի լի­նի կի­նո­յում իմ ու­ղին»
• «Հու­շար­ձան­ներն այդ տա­րածք­նե­րի պատ­կա­նե­լու­թ­յան անձ­նագ­րերն են»

Մեկնաբանություններ