Գիտնականները պարզել են մայաների քաղաքակրթության անկման պատճառները՝ համեմատելով այն ժամանակների քաղաքական ու կլիմայական վիճակը՝ հաղորդում է Global and Planetary Change-ը: Մայաների քաղաքակրթության անկման հիմնական պատճառը երկար ժամանակ համարվում էր 9-րդ դարում սկսված ուժգին երաշտը: Վերջին ուսումնասիրությունների համաձայն՝ 10-րդ դարում հյուսիսային քաղաքներում աշխուժացում է սկսվել: Երաշտը ուժգին բացասական ազդեցություն է ունեցել հիմնականում հարավային տարածքների վրա, մինչդեռ հյուսիսում՝ Չիչեն-Իցա քաղաքական կենտրոնով, հաջողվել է հաղթահարել կլիմայական աղետը: Մինչև երաշտը մայաների պետությունը սոցիալապես և քաղաքականապես անկայուն էր, տեղի էին ունենում ռազմական բախումների առաջին փորձերը: Երաշտից հետո վիճակը կտրուկ վատացել է: Հարավային քաղաքների բնակչությունը սկսել է պայքարել հյուսիսայինների դեմ՝ պարենային պաշարների համար, ինչը խարխլել է հնամենի պետությունը: