Մհեր (Ֆրունզիկ) Մկրտչյանը պոեմը կարդալուց հետո մի օր դրսում հանդիպում է Շիրազին։
Մոտենում է, ի միջի այլոց հարցնում. «Շիրա՛զ, կըսեն պոեմը դու ես գրե, հա՞»։
Վրդովված Շիրազը պատասխանում է. «Ինչխ թե կըսեն, այ տղա, ես եմ գրե»...
Հավանաբար շատերին է ժամանակ առ ժամանակ հետաքրքրել այն հարցը, թե ինչու՞ ենք մենք 1915 թվականի Ցեղասպանության օրը նշում հատկապես ապրիլի 24-ին: Եվ ոչ միայն այդ հարցը...
Իմ տատը տառաճանաչ չէր: Ստորագրության փոխարեն խաչ էր դնում: Երբ խնդրում էինք, որ պատմի իր մանկության ու կորցրած ծննդավայրի մասին, սկսում էր ինչ-որ բան մրմնջալ ու ծնկները ծեծել: Բայց երբեք ոչինչ չէր պատմում...
․․․Եվ ահա այդ հայի ու մարդու հետ գնում էի դեպի եղեռնի նահատակների հուշարձանը:
Աշնանային տաք, արևոտ օր էր։
Ծիծեռնակաբերդի անտառը լուսավոր թախծության մեջ էր...
...Դժվար, անասելի դժվար է վերհիշել այդ ամենը, անասելի դժվար է թերթել մարդկային այդ մեծ ողբերգության փաստաթղթերը, կարդալ ականատեսների հուշերը: Մղձավանջները սկսում են օրերով հետապնդել քեզ, քունն օրերով լքում է աչքերդ, արյանդ մեջ արթնանում ու մորմոքում է հին ցավը...
Ախր, խնդիրը բարձրակարգ ու ցածրակարգ երաժշտությունը չի, ճաշակովն ու անճաշակը չի։ Ո՛վ ա ասել, թե արևմտյան երգերից կուրորեն ընդօրինակված երգերն ավելի ճաշակով են։ Բոլորովին...
Մի՞թե Հայաստան է՛լ հաստատ չկա, և քեմալական հրդեհում այն ամբողջությամբ և առանց հետքի այրվել է, իսկ մենք՝ անօթևան հրդեհից, ապագայում ստիպված ենք լինելու կառուցել վայրի դաշտի վրա, դատարկ տեղում...
1920 թվականին Գյումրի քաղաքում էր գտնվում աշխարհի ամենամեծ որբանոցը, որտեղ ապրում էին ավելի քան 20 000 հայ որբեր, որոնց ծնողները սպանվել էին Արևմտյան Հայաստանում թուրքերի կողմից...
2025 թվականի ապրիլի 4-ին Սամարղանդում տեղի ունեցավ Եվրոպական Միության և Կենտրոնական Ասիայի առաջին գագաթնաժողովը։
Դրան մասնակցել են Ղազախստանի, Ղրղզստանի, ՈՒզբեկստանի, Թուրքմենստանի առաջնորդները և ԵՄ ղեկավարությունը։ Հանդիպումից հետո բոլոր մասնակից թյուրքալեզու երկրները հռչակագիր ընդունեցին...