«Այն, ինչ թողեց սերունդներին իր ֆիլմերով, բարություն էր»

Կյանքից հեռացել է ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ, կինոռեժիսոր, սցենարիստ, դերասան, հաղորդավար, գրող, պոետ, դրամատուրգ Էլդար Ռյազանովը:

Սիրված ռեժիսորի «Ճակատագրի հեգնանք, կամ բաղնիքդ անուշ» ֆիլմը ռուսաստանյան ամանորյա հեռուստածրագրերի անբաժանելի մասն է: Հին ու բարի ֆիլմերի շարքը լրացնում են նաև Ռյազանովի «Ծերունի ավազակները», «Իտալացիների անհավանական արկածները Ռուսաստանում», «Ծառայողական սիրավեպ», «Կայարան երկուսի համար» և այլ ֆիլմեր:
Մեզ հետ զրույցում ռեժիսոր ՍԱՄՎԵԼ ՍՊԻՈՒՆԻՆ նշեց, որ շատերին անծանոթ է նրա «Գարաժ» ֆիլմը, որովհետև հազվադեպ էին ցուցադրում.
«Ենթատեքստ պարունակող հիանալի ֆիլմ էր, որտեղ ի հայտ էին գալիս խորհրդային կարգերի արատները: Ռյազանովը երբեք պալատական ռեժիսոր չի եղել: Խորհրդային տարիներին կային արվեստագետներ, որ, այսպես ասած, անվնաս ֆիլմեր էին նկարահանում ու օգտվում արտոնություններից: Միությանը հնազանդ, արտոնյալ արվեստագետներ էին պետք: Ցավոք, այսօր դա տեսնում ենք մեր`հայաստանյան իրականության մեջ: «Ճակատագրի հեգնանք, կամ բաղնիքդ անուշ» ֆիլմում նույնպես ռեժիսորը նրբորեն ակնարկել է խորհրդային միօրինակ ապրելակերպը, երբ նման էին շենքերը, փողոցները, բնակարանների կահավորանքը, մարդիկ: Անհատականությունը անտեսվում էր»:
Սակայն սիրված ռեժիսորի հետխորհրդային շրջանի ֆիլմերն առանձնապես աչքի չեն ընկել: «Նա ուզում էր համակարգի փոփոխություն, բայց տարօրինակ կերպով, երբ այդքան սպասված փոփոխությունը եղավ, մոլորվեց: Հավանաբար այդքան վայրենի փոփոխություններ չէր ակնկալում: Խորհրդային շրջանի շատ արվեստագետներ հայտնվեցին նույն իրավիճակում»,- ասաց զրուցակիցս ` ընդգծելով, որ Էլդար Ռյազանովը պրոֆեսիոնալ ռեժիսոր էր, իր մասնագիտությանը` կինեմատոգրաֆիային տիրապետում էր լավագույնս, և այն, ինչ թողեց սերունդներին իր ֆիլմերով, բարություն էր:

Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Պատմության վկաները
• Վերացող ծաղիկներ
• Ձեռք մեկնելու գաղափարը առաքելության վերածվեց
• «Մի նայեք, որ փոքր է մեր երկիրը, եթե արդուկով այս սարերը հարթեցնեք, Չինաստանից մեծ կլինի»
• «Բանկ օտոման» գործողությունը ժամանակին ցնցել էր ամբողջ Եվրոպան
• «Դրսից մեզ վրա կա­րող են ազ­դել միայն ներ­սի գոր­ծիք­նե­րով»
• «Ե­րե­սուն տա­րի ձգ­վեց մեր ան­կա­խու­թ­յան պատ­մու­թ­յու­նը, մենք շա­հե­ցի՞նք»
• Մշա­կույ­թը հեռ­վից հե­ռու պահ­պա­նե­լու հույ­սով
• Անի­մա­ցիան, աշ­խարհն ու մենք
• «Մեր տա­րածք­նե­րը փոք­րա­ցան, ո­րով­հետև այդ­պես էլ չհաս­կա­ցանք, որ պետք է խմենք մեր բա­ժա­կով»
• Արվեստի ուժը
• Նոր մա­տե­նա­շա­րը ներ­կայաց­նում է արևմտա­հայ և ս­փ­յուռք­յան գրող­նե­րի
• Բե­մը կեն­դա­նու­թ­յուն է ստա­նում ա­ռայժմ միայն մա­նուկ­նե­րի հա­մար
• «Գիրք սիրողների համար սա իսկական մկնդեղ է` հյութեղ ու անտանելի»
• Հա­մաշ­խար­հա­յին դա­սա­կան­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րը՝ դու­դու­կով
• «Բնակ­չու­թ­յու­նը պատ­րաստ չէ, բայց տար­վում են աշ­խա­տանք­ներ»
• Ամա­նո­րի գի­շե­րը դի­մա­վո­րե­լու են ե­կե­ղե­ցում
• «Ջա­զի մեջ զգաց­վում է ապ­րածդ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը»
• «Ե­թե չլի­ներ Փե­լե­շ­յա­նը, կար­ծում եմ, դեռևս գտած չէի լի­նի կի­նո­յում իմ ու­ղին»
• «Հու­շար­ձան­ներն այդ տա­րածք­նե­րի պատ­կա­նե­լու­թ­յան անձ­նագ­րերն են»

Մեկնաբանություններ