2010-2011 թթ. հայերեն, անգլերեն և ռուսերեն լույս տեսավ իմ «Ապրոյան գերդաստանի պատմություն» գիրքը: Դա դժվար գործ էր, որովհետև Բագրատունի արքայական տոհմից սերող, ազնվական, եվրասիական այդ գերդաստանը առաջին անգամ հիշատակվում է 1521 թվականից:
Բայց խոսքն այդ գրքի մասին չէ, այլ այն փաստի, որ գրքումս չկա և նորերս եմ հայտնաբերել:
Կասկածից վեր է, որ Նուբարյանները ղարաբաղցիներ էին, և իրենք էլ դա շատ լավ գիտեին:
Եգիպտոսի առաջին վարչապետ Նուբար Նուբարյանի հայրը ղարաբաղցի Մկրտիչ Մելիքյանն էր, որ առևտրական գործերով Արցախից հասել էր Զմյուռնիա ու բնակություն հաստատել:
Պահպանվել է Զմյուռնիայի հոգևոր առաջնորդ Մարտիրոս եպիսկոպոսի 1804 թ. ձեռագրի տեքստը, որտեղ նա գրում է. «Են եւ ԱՌԱՔԵԼԻՆ, որ տակաւին կենդանի է եւ նախկին թարգման Անգլիացւոց, երեք որդիք` ԳԱԼՈՒՍՏ, ԱԲՐԱՀԱՄ եւ ՍԷԹ. եւ երեք դստերք` ԿԻՒԼՀԱՆ, ՄԷՆԷՆՏ եւ ԱՆՆԱ»:
Եվ ահա պարզեցի, որ Մ. Մելիքյանն ամուսնացել էր ԿԻՒԼՀԱՆ-ի հետ:
Ապրոների ու Նուբարների խնամիական կապը հետագայում էլ է շարունակվել. Պողոս Նուբարի քույր Զիբան ամուսնացել էր Եգիպտոսի մեկ այլ վարչապետի` Տիգրան Ստեփանի դ'Ապրոյի հետ (վերջին լուսանկար):
Նման գյուտերն են ինձ ոգևորում, մտածում եմ, որ զուր չեմ չարչարվում...
Խաչատուր ԴԱԴԱՅԱՆ